Αγαπητοί σύντροφοι, μπροστά στο 17ο Συνέδριο, έχει μπει στο επίκεντρο της συζήτησης το θέμα της ισχυροποίησης του Κόμματος, σε συνάρτηση βέβαια με την ανάπτυξη πιο σχεδιασμένης, θαρραλέας και ουσιαστικής δράσης για την οικοδόμηση επιμέρους συσπειρώσεων και μετώπων πάλης με ταξικό αντιμονοπωλιακό αντιιμπεριαλιστικό προσανατολισμό! Ζήτημα ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ για την ισχυροποίηση του Κόμματος είναι η ένταξη νέων μελών στην Οργάνωση, Η ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΑ. Είναι αυτονόητο ότι, κάθε νέο μέλος δίνει άλλη πνοή στην Οργάνωση και ανοίγει τον κύκλο επιρροής και δράσης της. Παράλληλα, βοηθά στην καλύτερη κατανομή χρεώσεων και στην αντιμετώπιση της υπερσυγκέντρωσης καθηκόντων σε ορισμένους συντρόφους. Επίσης, είναι γεγονός ότι κάθε νέο μέλος καταθέτει ιδέες, σκέψεις και προβληματισμούς, βοηθά στην αναζωογόνηση της εσωκομματικής ζωής και της δράσης της ΚΟΒ. Ολα αυτά βέβαια στο βαθμό που δέχεται την καθημερινή ιδεολογικοπολιτική, οργανωτική και προσωπική στήριξη και βοήθεια από την καθοδήγηση, τα άλλα μέλη της ΚΟΒ και την Οργάνωση συνολικότερα.

Τα προηγούμενα χρόνια και ιδιαίτερα μετά τις ανατροπές στις πρώην Σοσιαλιστικές χώρες της Αν. Ευρώπης και τα πλήγματα που δέχτηκε το Κομμουνιστικό και το Ταξικό εργατικό κίνημα, σε συνδυασμό με την προσωρινή επικράτηση της «Νέας τάξης των ιμπεριαλιστών», είχαν, και σε μεγάλο βαθμό συνεχίζουν να έχουν, επίδραση στη ζωή και τις δραστηριότητες των εργαζομένων και του λαού συνολικότερα. Οι ολοένα δυσκολότερες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, ο φόβος της απόλυσης και η ανεργία, ο αντικομμουνισμός, οι κατασταλτικοί μηχανισμοί, η προσωρινή επικράτηση της αστικής προπαγάνδας περί «αναποτελεσματικότητας της συλλογικής και οργανωμένης δράσης», η προώθηση της «λογικής» του ατομικού βολέματος και της «κοινωνικής συναίνεσης», κρατάνε ακόμα αλυσοδεμένους χιλιάδες εργαζόμενους στο καθημερινό αδιέξοδο δουλιά/ επιβίωση - σπίτι/ τηλεπροπαγάνδα - δουλιά/επιβίωση. Ακόμα και ένα μεγάλο μέρος του κόσμου που βρίσκεται κοντά στο Κόμμα σε εκδηλώσεις και εκλογικές μάχες, αποφεύγουν ή δυσκολεύονται να κάνουν το βήμα της πιο σταθερής δραστηριοποίησης είτε στο σωματείο του είτε σε κάποιο άλλο μαζικό φορέα, πόσο μάλλον να οργανωθούν στο Κόμμα. Η σταθερή δραστηριοποίηση όλο και περισσότερων εργαζομένων και ο προσανατολισμός τους σε Αντιμονοπωλιακή Αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση, αλλά και η οργάνωση των πιο πρωτοπόρων από αυτούς στο Κομμουνιστικό Κόμμα, συνδέεται άμεσα με την αντιμετώπιση αυτής της αρνητικής κατάστασης και ιδιαίτερα με την επανάκτηση της εμπιστοσύνης του κόσμου στην αναγκαιότητα και αποτελεσματικότητα των συλλογικών συντονισμένων, καλά οργανωμένων και ταξικά προσανατολισμένων αγώνων. Παράλληλα, θα πρέπει να δώσουμε πιο επίμονα και πειστικά τη μάχη για την υπεράσπιση και επικαιροποίηση του Σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, ως τη μόνη ριζική λύση απέναντι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Ομως είναι λάθος να περιμένουμε ότι, οι στρατολογίες νέων μελών στο Κόμμα, θα έρθουν «από μόνες τους», όσο αλλάζει η αρνητική κατάσταση που προανέφερα. Η πείρα έχει δείξει ότι απαιτείται καθημερινή σχεδιασμένη και επίμονη δουλιά ώστε, σε σταθερή βάση να δραστηριοποιούμε κόσμο, να τους πείθουμε με τη συζήτηση και την πρωτοπόρα δράση μας για την ανάγκη να γραφτούν στο Σωματείο τους και σε άλλους μαζικούς φορείς (Επιτροπή Ειρήνης, Σύλλογος Γονέων, Σύλλογος γυναικών, Πολιτιστικός Σύλλογος κλπ.). Παράλληλα, χρειάζεται ξεχωριστή φροντίδα, υπομονή και επίμονη πολιτική δουλιά, ώστε να οργανώνουμε νέα μέλη στο Κόμμα από πρωτοπόρους εργαζόμενους (επιρροές του Κόμματος αλλά και ΚΝίτες). Στο Καταστατικό του ΚΚΕ που ψηφίστηκε από το 15ο Συνέδριο, μπαίνουν αναλυτικά τα κριτήρια, για να γίνει κάποιος κομματικό μέλος, αλλά τίθεται και ως ασφαλιστική δικλείδα η εξάμηνη περίοδος του δόκιμου μέλους, προκειμένου να διευκολυνθεί η στρατολόγηση και να αποφευχθούν τυχόν λάθη.

Ομως, παρά τις επισημάνσεις των καθοδηγητικών οργάνων για την επιμονή στη Στρατολογία, ελάχιστα ασχοληθήκαμε επί της ουσίας με το θέμα και πάρθηκαν πολύ χαλαρά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι κρίμα να έχουμε ένα διευρυμένο κύκλο επιρροής από συνεπείς αγωνιστές που δραστηριοποιήθηκαν τόσο στους εκατοντάδες αγώνες που πρωτοστατήσαμε το προηγούμενο διάστημα, όσο και στις δύο εκλογικές μάχες και να τους αφήνουμε εκτός Κόμματος είτε από αμέλεια είτε από υπεροψία. Είναι πλέον άμεσο καθήκον να πάρουμε συγκεκριμένα μέτρα για να μπει το θέμα στο επίκεντρο της δουλιάς κάθε Οργάνωσης. Προτείνω σαν πρώτο μέτρο, να προχωρήσουμε σε 3μηνη ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΑΣ και πιο συγκεκριμένα: Να μπουν πλάνα από τις Οργανώσεις (ξεχωριστά για στρατολογίες από επιρροές και ξεχωριστά από την ΚΝΕ), να συζητηθούν τα πλάνα στις Οργανώσεις, να γίνουν Αχτίφ σε κομματικά στελέχη και στελέχη του Μαζικού κινήματος και κατόπιν στις ΚΟΒ, να μπουν προσωπικά πλάνα πρώτα - πρώτα από τα στελέχη, να μπουν δείκτες (στρατολογίες από την Εργατική τάξη, από κλάδους ιδιαίτερης σημασίας, από την Παιδεία και την Υγεία, από ΕΒΕ, από γυναίκες και νέους). Να μπουν ιδιαίτερα πλάνα για οικοδόμηση νέων ΚΟΒ. Πιθανόν τα αποτελέσματα να μην είναι εντυπωσιακά σε πρώτη φάση, αλλά θα έχουμε κάνει ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση να γίνει καθημερινό μέλημα των καθοδηγητικών Οργάνων και των ΚΟΒ η στρατολογία και η ανάπτυξη των Οργανώσεων. Μετά την 3μηνη Καμπάνια θα βοηθήσει να πραγματοποιηθεί Πανελλαδικό Σώμα για το θέμα.

Βέβαια, σε όλη αυτή την προσπάθεια, καταλυτικό ρόλο παίζει η ιδεολογικοπολιτική βοήθεια από την καθοδήγηση και ιδιαίτερα πώς πείθουμε τους εργαζόμενους που βρίσκονται κοντά μας ότι, το να είναι κάποιος μέλος του Κόμματος έχει άλλη βαρύτητα και συμβάλλει καθοριστικά στην ισχυροποίησή του, στην ανάπτυξη της δυναμικής, της μαζικότητας, της συσπείρωσης και του ταξικού προσανατολισμού που πρέπει να αποκτήσει το κίνημα για να αντισταθεί και να αντεπιτεθεί στην ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση και βαρβαρότητα. Ομως, πολλές φορές με τον τρόπο καθοδήγησής μας, υπερτονίζουμε την προσφορά επιρροών, φίλων και «πρώην», παραμελώντας παράλληλα να παροτρύνουμε, να ενθαρρύνουμε και να εμπνέουμε αισιοδοξία στα μέλη της Οργάνωσης που, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες δίνουν με αυτοθυσία τη μάχη για την ισχυροποίηση του Κόμματος, το ξεπέρασμα αδυναμιών και προβλημάτων, την εκλαΐκευση των θέσεών μας, την αντιμετώπιση της αστικής προπαγάνδας, το «ζωντάνεμα» και τη μαζικοποίηση των Σωματείων και άλλων μαζικών φορέων, την οικοδόμηση συσπειρώσεων σε ΑΑΔ κατεύθυνση, τη διεύρυνση του κύκλου επιρροής μας, τη διάδοση του ΡΙΖΟΥ, την Οικονομική στήριξη, κλπ. Η επαναστατική αισιοδοξία και η ζωντάνια που πρέπει να διακατέχουν την καθημερινή δράση των μελών του ΚΚΕ, έχουν να κάνουν σε σημαντικό βαθμό με τον τρόπο καθοδήγησης από τα στελέχη. Η υποτίμηση αυτών των πλευρών της καθοδηγητικής δουλιάς οδηγεί στη λανθασμένη και διαλυτική αντίληψη κάποιων φίλων - αλλά και μελών - ότι, «κι απ' έξω τα ίδια μπορούμε να προσφέρουμε ή και περισσότερα». Ο ρόλος και η αναντικατάστατη προσφορά του κομματικού μέλους τόσο στην εσωκομματική συζήτηση και τη λήψη των αποφάσεων, όσο και στη δράση για την υλοποίησή τους, πρέπει να τονίζεται και να ενισχύεται σε όλα τα επίπεδα, ώστε και το μέλος να ενθαρρύνεται και οι επιρροές και φίλοι να κατανοούν πόσο σημαντικό είναι να γίνουν μέλη του ΚΚΕ. Αυτή η προσπάθεια πρέπει και μπορεί να ενισχυθεί με μια σειρά εκδηλώσεις για την ηρωική ιστορία του Κόμματος, με τιμητικές βραβεύσεις παλαίμαχων κομμουνιστών, αλλά και πρωτοπόρων μελών, με αντίστοιχη αρθρογραφία στο ΡΙΖΟ και εκπομπές στον 902. Εξάλλου, όπως αναφέρεται στο Αρθρο 3 του καταστατικού «Το ΚΚΕ στηρίζει την επιτυχία των άμεσων και μακροπρόθεσμων σκοπών του, το κύρος και τη δύναμή του, στην ενεργητικότητα, την πρωτοβουλία, την ικανότητα και τη μαχητικότητα των μελών του. Από τη σχέση αυτή απορρέουν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις για όλα τα μέλη του Κόμματος».

ΥΓ: Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο τα Μέσα μαζικής «ενημέρωσης» που στηρίζουν άμεσα το σύστημα, το δικομματισμό και τους ΣΥΝεταίρους του, όσο και τα κάθε λογής «αριστερίστικα» έντυπα, αντί να κοιτάνε τα χάλια τους, «συμμετέχουν με μακροσκελή άρθρα» - στον προσυνεδριακό διάλογο με... ταυτόσημη θεματολογία: Να εξυφαίνουν κάθε λογής σενάρια «περί διάστασης απόψεων μελών και ηγεσίας στο Κόμμα». Είναι προφανές ότι έχουν σκυλιάσει που τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ - από το Πολιτικό Γραφείο μέχρι την Οργάνωση Βάσης - αγωνίζονται με ενιαία αντίληψη, ανυπότακτα και αΣΥΝβίβαστα για την ανατροπή της σημερινής κατάστασης.

Δανδουλάκης Μανώλης

Αχτίδα 7ου Διαμερίσματος Α΄ Αθήνας

Βασικός σκοπός της πλατιάς διάθεσης του κειμένου των Θέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ για το 17ο Συνέδριο είναι να προκαλέσει το άνοιγμα πλατιάς κουβέντας στις τάξεις των μελών και των συνοδοιπόρων του Κόμματος πάνω στα καθήκοντα που αναδεικνύονται για τα χρόνια που έρχονται.

Θέλοντας να συμβάλω σε αυτή την κουβέντα, καταγράφω στις γραμμές που ακολουθούν ορισμένες σκέψεις, σε σχέση με τον άξονα πολιτικής και δράσης του ΚΚΕ, παίρνοντας ερεθίσματα τόσο από τις Θέσεις, όσο και από τα κείμενα που έχουν φιλοξενηθεί στη μέχρι τώρα πορεία του προσυνεδριακού διαλόγου στα φύλλα του «Ριζοσπάστη» και τις σελίδες της ΚΟΜΕΠ.

Ολοι πιστεύω διαπιστώνουμε ότι οι εξελίξεις που συμβαίνουν παγκόσμια, τόσο στο οικονομικό όσο και στο κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον, μετά τη δεκαετία του '80, και την επικράτηση της αντεπανάστασης στα κράτη που ανοικοδομούσαν το σοσιαλισμό, θυμίζουν κυριολεκτικά μια χιονοστιβάδα.

Στον παγκόσμιο χάρτη, οι γεωστρατηγικές σχέσεις μεταξύ των κρατών έχουν αλλάξει συντριπτικά μέσα σε 15 χρόνια, με τη δημιουργία κρατών προτεκτοράτων στην Κεντροανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια και τη σύγχρονη αποικιοκρατική επέκταση - επέμβαση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μηχανισμών (ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΗΠΑ. Γερμανία, Γαλλία, Μεγ. Βρετανία, Ρωσία) σε Αφρική και Μέση Ανατολή.

Την ίδια στιγμή, οι εργασιακές συνθήκες είναι τέτοιες που ακόμη και ο όρος σύγχρονος Μεσαίωνας είναι μάλλον φτωχός, για να τις περιγράψει. Πλέον στους εργασιακούς χώρους κυριαρχεί η μαύρη ανασφάλιστη εργασία, η απλήρωτη υπερεργασία, η μερική απασχόληση, η εργασία ανηλίκων. Ακόμη και σε επίπεδο προπαγάνδας η αστική τάξη αντικαθιστά την εργασία σε όλες τις αναφορές της με την απασχόληση. Και τα εργοδοτικά εγκλήματα (βλ. εργατικά ατυχήματα στην αστική προπαγάνδα) αποτελούν φυσιολογική διαδικασία, στατιστικό δεδομένο στην αυξομείωση της ανεργίας.

Η δημόσια παιδεία και υγεία γίνονται βορά στην επέκταση της επιχειρηματικότητας του κεφαλαίου. Το δικαίωμα του καθενός σε αυτά τα κοινωνικά αγαθά είναι πλέον προνόμιο που εξαρτάται από την ατομική οικονομική συνεισφορά και τη «φιλανθρωπία» της κερδοφορίας του κάθε πλουτοκράτη.

Μέσα σε αυτό το κλίμα εκμετάλλευσης, καταναγκασμού και εξαθλίωσης δε χρειάζεται σε κανέναν εργαζόμενο να του εξηγηθεί η δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται και πόσο ακόμη χειρότερη θα είναι η θέση του στο μέλλον. Αρκεί απλά να ρίξει μια ματιά σε ό,τι συμβαίνει γύρω του. Αρα ο σημαντικός ρόλος που αναδεικνύεται σήμερα ως καθήκον του ΚΚΕ και μέσα από το Συνέδριο, είναι η οργάνωση της πολιτικής αντίστασης της εργατικής τάξης και η προετοιμασία για δυναμική αντεπίθεση.

Σημαντικότατος κρίκος στην προσπάθεια της εργατικής τάξης για αντίσταση και αντεπίθεση είναι η ενδυνάμωση της επιχειρηματολογίας και η ανάδειξη της πολιτικής πρότασης που θα αποδεικνύει ολόπλευρα ότι τόσο σε κεντρικό επίπεδο χάραξης πολιτικής, όσο και σε κάθε επιμέρους τομέα της ανθρώπινης ζωής, ο μόνος δρόμος ώστε να βγουν τα συμφέροντα του ανθρώπου στο προσκήνιο και να ικανοποιηθούν οι πραγματικές του ανάγκες (όχι οι επίπλαστες που ορίζει η καταναλωτική καπιταλιστική κοινωνία) σε εργασία, μόρφωση, υγεία, ψυχαγωγία, πολιτισμό, ο μόνος δρόμος ώστε να μπορέσει πραγματικά να ζει, είναι ο σοσιαλισμός. Είναι ο δρόμος που μπορεί να οδηγήσει τους λαούς σε μία κοινωνία που θα λειτουργεί χωρίς εκμετάλλευση, όπου ο άνθρωπος θα χαίρεται το έργο που παράγει, την κομμουνιστική κοινωνία.

Κύρια πηγή ισχυροποίησης για την επιχειρηματολογία του Κόμματος αποτελούν τα θετικά στοιχεία που αποκομίστηκαν από την πρώτη απόπειρα που έκαναν τα εργατικά κράτη για την ανοικοδόμηση του σοσιαλισμού. Αξίζει να επισημάνω ότι η υγεία και η παιδεία ήταν κοινωνικά αγαθά που παρέχονταν στο λαό δωρεάν και σε πολύ υψηλό επίπεδο (τα πανεπιστήμια και τα νοσοκομεία της Σοβ. Ενωσης θεωρούνταν τα πιο σύγχρονα). Η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και οι συγκοινωνίες είχαν πλήρες δίκτυο και το αντίτιμο ήταν αυστηρά συμβολικό. Είχε εξαλειφθεί τελείως η ανεργία και η εγκληματικότητα. Και μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα μεγαλειώδη επιτεύγματα των σοσιαλιστικών κρατών πραγματοποιήθηκαν μέσα σε μία δεκαετία από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με όλες τις καταστροφές που προκλήθηκαν σε αυτά, την ίδια στιγμή που τα καπιταλιστικά κράτη προσπαθούσαν ακόμα να καταμετρήσουν τις ζημιές τους.

Τεράστια σημασία έχουν επίσης και τα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν από τις αδυναμίες που παρουσιάστηκαν στην προσπάθεια ανοικοδόμησης του σοσιαλισμού και τα βαθιά αίτια που συντέλεσαν στην επικράτηση της αντεπανάστασης. Χρειάζεται επομένως να ολοκληρωθεί η προσπάθεια που έχει ήδη ξεκινήσει από το 1995 για μια πλήρη ερμηνεία των αιτιών της ανατροπής στα σοσιαλιστικά κράτη. Στις εκτιμήσεις αυτές πρέπει να κάνουμε παράλληλα σαφή κριτική στις περιπτώσεις απόκλισης της τακτικής των κομμουνιστικών κομμάτων από την εφαρμογή της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας. Η κριτική αύτη να συνοδευτεί και από τον προσδιορισμό των συνεπειών που προκάλεσε η απόκλιση αυτή στην πορεία των σοσιαλιστικών κρατών μέχρι την ανατροπή, και στο ιδεολογικό σοκ που επικρατεί σήμερα στο παγκόσμιο λαϊκό κίνημα.

Το ζήτημα έκδοσης ενός ολοκληρωμένου απολογισμού επιστημονικού επιπέδου με βάση το διαλεκτικό υλισμό, για την πορεία των σοσιαλιστικών κρατών από την περίοδο των εκτιμήσεων για ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ αστικών και εργατικών κρατών και αδυναμία ανατροπής του σοσιαλισμού παρά μόνο με εξωτερική παρέμβαση (20ό - 21ο Συνέδρια του ΚΚΣΕ) έως την Περεστρόικα, την επικράτηση της αντεπανάστασης και τις ανατροπές, δεν είναι θέμα που έγκειται στην ιστορική αποκατάσταση ορισμένων καταστάσεων ή προσώπων. Η σημασία του βρίσκεται στην ανάγκη αυστηρής προσήλωσης στο μαρξισμό - λενινισμό, στο ατσάλωμα της ανειρήνευτης πάλης της εργατικής τάξης για τη σοσιαλιστική μετατροπή της κοινωνίας μέχρι την τελική νίκη και τον κομμουνισμό. Είναι το κυριότερο όπλο για την αντιπαράθεση και την καταπολέμηση των σοσιαλδημοκρατικών ή και «ευρωκομμουνιστικών» τάσεων που κυριαρχούν στη Δυτική Ευρώπη και εγκλωβίζουν σημαντικό κομμάτι των λαών.

Μέσα από μια ολοκληρωμένη εκτίμηση θα μπορούμε όλοι πλέον τόσο τα μέλη όσο και οι συνοδοιπόροι του Κόμματος με ακλόνητα επιχειρήματα, να διαλαλήσουμε θαρρετά ότι ο σοσιαλισμός δεν έχει τρωτά σημεία και δεν είναι μη εφαρμόσιμος όπως φωνάζουν μετά τις ανατροπές σε όλους τους τόνους τα ιμπεριαλιστικά φερέφωνα, αλλά είναι το μέλλον όλων των λαών.

Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες δρα το Κόμμα σήμερα, είναι πολύ διαφορετικές από ό,τι την περίοδο της κατοχής και της παρανομίας. Τότε βασικό όπλο που καθόριζε την πολιτική ετοιμότητα του κομμουνιστή ήταν η ακλόνητη θέλησή του στον αγώνα για το δίκιο του λαού μας. Αυτή η θέληση του γεννούσε και την επιθυμία, όταν μπορούσε να αναζητά την ιδεολογική γνώση που θα του επέτρεπε να πορευτεί μεθοδικά προς το στόχο του. Σήμερα όμως η πολιτική ετοιμότητα για τον κομμουνιστή προσλαμβάνει άλλες διαστάσεις. Απαιτείται πολύ περισσότερο από άλλοτε σημαντική γνώση των αξόνων της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας και συνεχής επεξεργασία των Θέσεων του Κόμματος σε όλους τους τομείς δράσης του, με ολοκληρωμένες απαντήσεις για όλα τα αιτήματα, από το ειδικότερο ως το γενικότερο, που θα αποδεικνύουν σε κάθε στιγμή την πληρότητα των θέσεών μας για την άλλη πρόταση, τη λαϊκή εξουσία, τη λαϊκή οικονομία, το σοσιαλισμό.

Σε αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα με μία πρώτη ολοκληρωμένη πρόταση για την εργασία και την υγεία, όμως υπολείπεται πολύς δρόμος για να επεκταθεί αυτή η επεξεργασία και στους υπόλοιπους τομείς της καθημερινής δραστηριότητας, όπως η παιδεία, ο πολιτισμός κ.ά.

Η κατάκτηση βαθιάς ιδεολογικοπολιτικής γνώσης από τα μέλη και τους συνοδοιπόρους του Κόμματος, που θα τους επιτρέπει να κατανοούν την τακτική και την εξέλιξη στο στρατηγικό σκοπό μας είναι το κυριότερο όπλο της μάχης ενός επαναστατικού κόμματος νέου τύπου απέναντι στον οπορτουνισμό και τη λοξοδρόμηση. Είναι το καλύτερο μέτρο προφύλαξης από τη δημιουργία καταστάσεων όπως αυτή της δεκαετίας του '80 με την εσωκομματική κρίση και τις διασπάσεις.

Κλείνοντας, εύχομαι μέσα από το Συνέδριο, το Κόμμα μας να βγει πιο δυνατό, πιο έτοιμο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών και να βρεθεί πιο κοντά στην εκπλήρωση του στρατηγικού σκοπού του, το σοσιαλισμό.

«Ουτοπία δεν είναι να λες ότι ο κόσμος θα αλλάξει,

ουτοπία είναι να λες ότι ο κόσμος δε θα αλλάξει»

Μπέρτολτ Μπρεχτ

Γεωργίου Βαγγέλης

Φοιτητής

Σ' αυτό το ερώτημα πρέπει να προβληματιστούμε για να καθορίσουμε τη στάση μας και τη δημιουργική κριτική μπροστά στο 17ο Συνέδριο. Να αξιολογήσουμε εάν οι Θέσεις απαντούν στα ώριμα και επίκαιρα ζητήματα της κομματικής οικοδόμησης και του εργατικού κινήματος.

Προκύπτει ζήτημα, λοιπόν, από την εμμονή της ΚΕ να «γενικεύσει την πείρα της ανασυγκρότησης που ξεκίνησε το 14ο Συνέδριο και συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια», για να ερμηνεύσει την οργανωτική καθυστέρηση του Κόμματος. Περιορίζει αυθαίρετα την ανάλυση των αιτιών στη μετά 1991 εποχή, το οποίο φαινομενικά αποτελεί μεθοδολογικό λάθος. Δεν είναι έτσι όμως. Αφού στην ουσία επαναλαμβάνει πάγια επιλογή της να μην επιμερίσει τις ευθύνες που αναλογούν στην περίοδο από το 1974 και μέχρι την κρίση. Η αντίφαση αυτής της στάσης κορυφώνεται από κάποιες απόπειρες που κάνουν οι Θέσεις να ανοίξουν το ζήτημα, όπως από τη Θέση 15: «Διαμορφωμένες αντιλήψεις και πρακτικές στην πολιτική και μαζική δράση από την περίοδο της μεταπολίτευσης...». Ή ένα βήμα παραπέρα η Θέση 13 όπου «... το καθήκον της ανασυγκρότησης... δε στόχευε στην επιστροφή του Κόμματος στην προ του 1989 - 91 κατάσταση», αναφερόμενη στο 14ο Συνέδριο. Αυτές οι διαπιστώσεις όμως δεν αποτελούν και κάποια τομή στην παραπέρα ανάλυση. Η ουσιαστική συζήτηση για το καθεστώς της κομματικής οικοδόμησης από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, σε συνθήκες αστικής νομιμότητας, για τις συνέπειες της διαταξικότητας των κριτηρίων ανάδειξης στελεχών εκείνης της εποχής, δεν άνοιξε ποτέ. Η υποχώρηση απέναντι στην ελληνική σοσιαλδημοκρατία όπως εκφράστηκε από την απόφαση - παρέκκλιση του 11ου Συνεδρίου (πραγματική αλλαγή) και τα πρώτα αποτελέσματα κάμψης του Κόμματος (1984) ειδικότερα στις εργατικές - λαϊκές περιοχές, δεν ερμηνεύτηκαν ποτέ. Οι απόψεις για «ενότητα πάνω στο πρόβλημα» στο συνδικαλιστικό κίνημα απότοκο οπορτουνιστικών αντιλήψεων που κυριάρχησαν για μεγάλο διάστημα, συνέπεια αυτής της σοσιαλδημοκρατικής κυριαρχίας, καθυστέρησαν να διαγραφούν από τα ντοκουμέντα και την πρακτική του Κόμματος, παρά μόνο με την ίδρυση του ΠΑΜΕ το 1999.

Την ουσία αυτής της ανεπάρκειας των Θέσεων της ΚΕ, εκφράζει η σχηματική αντίληψη μιας ανάλυσης που βασίζεται περισσότερο στο διοικητικό, εμπειρικό μέρος και δε βοηθάει το στόχο της ισχυροποίησης του ΚΚΕ στις σημερινές συνθήκες. Αντίθετα το συνέδριο πρέπει να προσανατολίσει την αποτίμηση αυτής της γενικευμένης πείρας πάνω στην αντίληψη ότι το θέμα είναι κοινωνικοταξικό. Αποτέλεσμα της ιστορικής διαμόρφωσης του ΚΚΕ και των τοποθετήσεων που έχει κάνει κατά καιρούς.

Η συζήτηση σε μια τέτοια βάση θα απελευθερώσει πολλές δυνάμεις, θα ζωντανέψει τη λειτουργία του Κόμματος και θα δώσει τις δυνατότητες για μια κομματική οικοδόμηση που θα ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Αραγε, η ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης των μελών και στελεχών μπορεί να επιβληθεί με διοικητικά μέσα;

Σημαντικός κρίκος στην ισχυροποίηση του ΚΚΕ αποτελεί και η συζήτηση για τον σοσιαλισμό που γνωρίσαμε στην Ευρώπη τον 20ού αιώνα. Είναι, πέρα από κάθε αμφιβολία, γνωστό ότι ασκείται ισχυρή επίδραση στους λαούς από τις εξελίξεις στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και δυσχεραίνει την απαγκίστρωση των μαζών από πρακτικές μοιρολατρίας και συμβιβασμούς.

Η υπόθεση του σοσιαλισμού παραμένει επίκαιρη για το Κόμμα και αυτό είναι θετικό. Παραμένει, όμως, στάσιμη η επεξεργασία των αιτιών της αντεπανάστασης και συγκεκριμένα στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του 1995. Απόψεις όπως «για ιστορική συνέχεια του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε (Θέση 7) δε διευκολύνουν τη συζήτηση και σίγουρα συνδέονται με μια γενικότερη αντίληψη ήπιας προσέγγισης ενός θέματος με τεράστια απήχηση. Υπάρχουν οι δυνατότητες για βαθύτερη ανάλυση του σοσιαλισμού, του κοινωνικοπολιτικού σχηματισμού, που οικοδομήθηκε κατά τον 20ό αιώνα στην Ευρώπη. Ειδικότερα, στο πεδίο της οικονομίας τα στοιχεία για σοβαρή δεξιά παρέκκλιση από τα μέσα της δεκαετίας του '60 είναι συντριπτικά. Οι μεταρρυθμίσεις Κοσίγκιν το 1965 καθόρισαν: α) τη χρηματική αυτονομία των επιχειρήσεων, β) την αύξηση των δικαιοδοσιών των διαχειρισιών - διευθυντών, γ) την καθιέρωση του κέρδους ως κριτήριο οικονομικής αποτελεσματικότητας και άνοιξαν τον δρόμο της παραοικονομίας (ΚΟΜΕΠ, 6/2002). Συνέβαλαν στη δραστική τεχνολογική και οικονομική καθυστέρηση των επόμενων δεκαετιών και στη δημιουργία ενός κοινωνικού στρώματος που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αντεπανάσταση.

Σοβαρά συμπεράσματα υπάρχουν για το νόμο της αξίας και το νόμο της αξίας χρήσης στο σοσιαλισμό καθώς και για το ξεπέρασμα της εμπορευματικής παραγωγής. Αλλά και σ' άλλους τομείς όπως φιλοσοφία - εκπαιδευτικό σύστημα ακόμα και στην αντίληψη π.χ. για τη γενετική μηχανική, υπάρχουν στοιχεία ικανά να συστηματοποιήσουν νέες επεξεργασίες. Βασικό καθήκον για τη νέα ΚΕ πρέπει να αποτελέσει η σύγκληση 2ης Πανελλαδικής Διάσκεψης για το Σοσιαλισμό που θα αποτελέσει ένα ανοιχτό βήμα διαλόγου για την ανάλυση των κοινωνικοπολιτικών σχηματισμών της Ευρώπης και της ΕΣΣΔ του 20ού αιώνα και την παραπέρα προοπτική του σοσιαλισμού.

Η ισχυροποίηση του ΚΚΕ δεν αποτελεί βέβαια εσωτερικό κομματικό πρόβλημα, αφορά την εργατική τάξη και τους συμμάχους της. Από την πολιτική συσπείρωση και συνεργασία για την οικοδόμηση του ΑΑΔΜ θα αντλήσει το Κόμμα δυνάμεις, λειτουργώντας αμφίδρομα, αφού και θα δώσει. Επομένως θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα ζητήματα, ώστε να γίνει πιο μελετημένη και επιστημονική αυτή η διαδικασία. Συγκεκριμένα: α) Η υπόθεση του σοσιαλισμού είναι στόχος ζύμωσης και προοπτικής ή άμεσος στόχος; β) Η θέση της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα παραμένει ενδιάμεση και εξαρτημένη ή αφού «ενισχύθηκαν βασικά γνωρίσματα του ιμπεριαλιστικού σταδίου του ελληνικού καπιταλισμού» (Θέση 9) είναι κάτι παραπάνω; Αυτό θα καθορίσει - αν ισχύει - διαφορετικά τους συμμάχους μας και την άμεση προοπτική του ΑΑΔΜ;

γ) Παλεύουμε για σοσιαλισμό μιας πλατιάς και αόριστης έννοιας του λαού ή της σύγχρονης εργατικής τάξης που διευρύνεται:

δ) Ο αντιμονοπωλιακός αγώνας είναι αυτόματα αντικαπιταλιστικός; Το ΑΑΔΜ θα δώσει τη μάχη για να σώσει τη μικρομεσαία παραγωγή από τη νομοτέλεια της συντριβής της από το μεγάλο πολυεθνικό κεφάλαιο;

Χόχολης Δημήτρης

Αχτίδα Μεταφορών - ΚΟΑ

Οι Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ νομίζω είναι διατυπωμένες καλύτερα και σωστότερα από τα προηγούμενα Συνέδρια, απλά, κατανοητά στη γλώσσα του λαού.

Εμένα προσωπικά με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο, αλλά ήθελα να εκφράσω μερικές σκέψεις γύρω από:

α) Την ανάδειξη στελεχών

β) Τα λάθη του υπαρκτού σοσιαλισμού

γ) Τις συνεργασίες.

α) Ανάδειξη στελεχών: Νομίζω σ' αυτό το κεφάλαιο, διαπράχτηκαν σοβαρά λάθη στο παρελθόν.

Ενθουσιαστήκαμε στο παρελθόν με τις στιγμιαίες, εκφράσεις, συμπεριφορών μερικών προσωπικοτήτων και χωρίς να πάρουμε σοβαρά υπόψη το παρελθόν και όλη τη δράση του προσώπου - τον εκλέγουμε στα κομματικά όργανα και τον προτείνουμε σε θέση εκλόγιμη για βουλευτή, παραμερίζοντας συντρόφους που πρόσφεραν και στο παρελθόν στην παρανομία, αλλά και μετά την αλλαγή φρουράς (μεταπολίτευση), αξιόλογη δράση στον εργατικό, κλαδικό τομέα. Αναδείξαμε στα κομματικά όργανα ανθρώπους που ούτε καν ήταν γνωστοί με τους αγώνες τους στην ΚΝΕ ή στο Κόμμα. Περιμέναμε αρκετά χρόνια για να διαπιστώσουμε ότι ήταν οι πιο ακατάλληλοι για τις θέσεις τους, π.χ. (Δαμανάκη, Ανδρουλάκης κ.ά.).

Και έγινε αυτό το τραγικό, διότι (όπως γίνεται συνήθως) αγνοήσαμε τις θέσεις του Λένιν, που πάντα είναι επίκαιρος. Λ.χ. ο Λένιν έλεγε: «... σύντροφοι στην ανάδειξη στελεχών, εμείς αν η αντίδραση περάσει από 2 κόσκινα το πρόσωπο - εμείς θα περάσουμε από 5 και 10 κόσκινα, προκειμένου να εκλέξουμε τους αντάξιους συντρόφους που θα μας εκπροσωπεύσουν στα κομματικά όργανα, ακόμη αντιπροσώπους σε κρατικά όργανα...». Αλλά στη δικιά μας περίπτωση έγινε το τραγικότατο λάθος - αφού μελλοντικά αντιληφθήκαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι όχι μόνο δεν ήταν οι κατάλληλοι, αλλά και μας πολέμησαν λυσσαλέα (Δαμανάκη, Ανδρουλάκης, Λογοθέτης, Βρεττάκου).

Κι αν δε μ' απατάει η μνήμη μου, όταν μερικοί σύντροφοι από την ΚΟ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ βάλαμε θέμα να μάθουμε για τη δράση των ανθρώπων - δεχτήκαμε αυστηρή κριτική από στελέχη της ΚΕ του ΚΚΕ. (Μετά από πολλά χρόνια, όταν ξανασυναντηθήκαμε με το στέλεχος αυτό, παραδέχτηκε ότι είχαμε δίκιο..., «αλλά ήσασταν μειοψηφία...». Φυσικά κι αυτός αργότερα αποχώρησε ή διαγράφτηκε από το ΚΚΕ). Να πώς στην πράξη πολλές φορές δεν εισακούεται η βάση!

Η ανάδειξη στελέχους πρέπει να γίνεται πάντοτε με γνώμονα: Η δουλιά του στους παράνομους μηχανισμούς του Κόμματος (στο παρελθόν), η δουλιά του στα συνδικάτα, στους κοινωνικούς αγώνες και μόνο κριτήριο που πρέπει να επικρατήσει! Να περαστεί από πολλά «κόσκινα», που λέει και ο αθάνατος ΛΕΝΙΝ!

β) Τα λάθη του υπαρκτού Σοσιαλισμού

Δε νομίζω πως θα βρεθεί κάποιος που να δώσει τη σωστότερη απάντηση: Πού οφείλεται αυτή η τραγική κατάληξη του υπαρκτού Σοσιαλισμού; Χρειάζεται μακρόχρονη μελέτη από οικονομολόγους, κοινωνιολόγους, ιστορικούς, από θεωρητικούς του Μαρξισμού - Λενινισμού. Μεγάλωσα και ανδρώθηκα στις φιλόξενες Λαϊκές Δημοκρατίες. Από 11 χρονών βρέθηκα στη Γιουγκοσλαβία (Μπούλκε), Πολωνία, Βουλγαρία και το 1974 στη Σουηδία. Εκεί - στις σοσιαλιστικές χώρες - μεγάλωσα, σπούδασα, εργάστηκα, έκανα οικογένεια. Εκεί το 1953 (μετά την εκτέλεση του εθνικού μας ήρωα Ν. Μπελογιάννη) έγινα μέλος του ΚΚΕ και σε συνέχεια μέλος του Ενιαίου Εργατικού Κόμματος Πολωνίας, του ΚΚ Βουλγαρίας. Αν και δεν μπορώ να εκφράσω σαφή γνώμη, πού οφείλεται η τραγική κατάληξη του υπαρκτού Σοσιαλισμού, όμως θα σας υπενθυμίσω μια άποψη ενός καθηγητή μου στην Πολωνία, που είπε τα εξής στο μάθημα της πολιτικής αγωγής:

Σ' αυτό το σοσιαλισμό, με τον τρόπο που χτίζουμε, εγώ δεν πιστεύω, εσείς είστε υποχρεωμένοι να πιστέψετε.

Αργότερα (μετά από πολλά χρόνια), όταν τον συνάντησα, τον ρώτησα τι εννοούσε. Η απάντηση ήταν: Αγαπητέ μου, δυστυχώς δεν έχουμε κατάλληλους ηγέτες. Διότι σ' αυτό που εμείς ονομάζουμε σοσιαλισμό, καταπατούνται οι οικονομικοί κανόνες του σοσιαλισμού - ακριβώς όπως γράφει ο Μαρξ στο «Κεφάλαιό» του. Ο σοσιαλισμός είναι για τους πολλούς - αλλά, έλα ντε που δεν είναι για τους πολλούς, διότι πολύ λίγοι απολαμβάνουν από το σοσιαλισμό.

Ισως να είχε και δίκιο ο καθηγητής αυτός.

Η ζωή τον δικαίωσε. Αν όμως ήταν μόνο αυτό;

Δε νομίζω. Υπάρχουν πολλές αιτίες και γι' αυτό χρειάζεται πολλή μελέτη από επιστήμονες για να βρούμε τις αληθινές αιτίες. Αν όμως θέσουμε το ερώτημα: πού είναι οι κομμουνιστές στις χώρες αυτές; γιατί άλλαξαν τις ονομασίες τους και έγιναν σοσιαλδημοκράτες - τους έχουμε μόνο μια απάντηση με ερώτημα: Είχαμε κομμουνιστές ιδεολόγους ή κομμουνιστές καριερίστες που ενδιαφέρονταν για τον εαυτό τους και τους κοντινούς τους;

Ολα αυτά πρέπει να εξεταστούν με ωριμότητα, με ειλικρίνεια, για να δώσουμε και απάντηση στο μεγάλο «Γιατί;».

Μήπως δεν ήμασταν έτοιμοι για το σοσιαλισμό με τον τρόπο που χτίζαμε; Μήπως έπρεπε να αρχίζουμε έτσι που τώρα χτίζει τον «αστικό σοσιαλισμό» το ΚΚ Κίνας; Η εποχή μας χρειάζεται απάντηση σ' όλα αυτά και ίσως θα είναι κι αυτό ένας τρόπος να συσπειρώσουμε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις γύρω μας, για μια κοινωνία του σοσιαλισμού για τον άνθρωπο. Κι εδώ ο «Ριζοσπάστης» μπορεί να παίξει τον πρωταρχικό ρόλο του. Υπάρχουν τόσα έργα για την πάλη της απελευθέρωσης του ανθρώπου από την εκμετάλλευση, και την εθνική απελευθέρωση. Εργα κινηματογραφικά από τις σοσιαλιστικές, που μπορούν να εκλαϊκευτούν από το «Ριζοσπάστη» σε φόρμα CD.

Πάντως πρέπει σοβαρά να ασχοληθούν, τα όργανα του Κόμματος, για να δοθεί η πολυπόθητη απάντηση στο μεγάλο «Γιατί;».

γ) Συνεργασίες

Η θέση της ΚΕ του Κόμματος για πλατιά συνεργασία στη βάση, είναι σωστή, αλλά όχι μονάχα στη βάση.

Την εργατική τάξη στην Ελλάδα δε νομίζω ότι τη χωρίζουν πολιτικές διαφορές. Ο αγρότης του ΚΚΕ, του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ έχει το ίδιο πρόβλημα. Να πουληθεί, να απορροφηθεί η παραγωγή του. Σ' αυτόν τον τομέα πρέπει να συνεργαστούμε ενάντια στην αντιλαϊκή, αντιαγροτική πολιτική που ακολουθεί η σημερινή κυβέρνηση. Εδώ δεν πρέπει να βάλουμε φραγμό.

Νομίζω παρόμοια συνεργασία μπορεί να επιδιώξουμε και στις ηγεσίες των αριστερών κομμάτων.

Δε συμφωνώ με την άποψη: Δε συνεργαζόμαστε με τον ΣΥΝ, ακόμα και προσωπικότητες της Αριστεράς που εγκλωβίστηκαν στο ΠΑΣΟΚ.

Τώρα τελευταία ακούω συχνά για πλατιά συνεργασία με την «Κομμουνιστική Ανανέωση» ή και ακόμη με κάποιους «φεντεραλιστές».

Αλήθεια, μπορεί κάποιος να απαντήσει στο ερώτημά μου: Ποια είναι αυτή η «Κομμουνιστική Ανανέωση;» και τι προτίθενται να ανανεώσουν από το κομμουνιστικό κίνημα στην πατρίδα μας; Δηλ. βγαίνει κάποιος, με κάποιους άλλους (τρεις και ο κούκος), φτιάχνει κάποια κίνηση, που δεν έχουν κάποια απήχηση στην ελληνική κοινωνία και κολλάνε στο ΚΚΕ, για να την ανανεώσουν κι εμείς (ΚΚΕ) τους δεχόμαστε να συνεργαστούμε! Κάτι, εδώ νομίζω, δεν πάει σωστά!

Οταν το 1968 έγινε η διάσπαση και οι λεγόμενοι αποχωρούντες από το ΚΚΕ, αυτοονομάστηκαν ΚΚΕ - «εσωτερικό», τους ονομάσαμε αναθεωρητές, προβοκάτορες κ.λπ.

Αυτή η «Κομμουνιστική Ανανέωση» δεν είναι προβοκάτορες; Τι άραγες θα ανανεώσουν από το ΚΚΕ: Μήπως ψάχνουμε συντρόφους σφραγίδες;

Για εμένα, όπως το ΚΚΕ-«εσωτερικού» είναι προβοκάτορες, έτσι νομίζω πως καθένας που προσθέτει στη λέξη Κομμουνιστικό Κόμμα κάποιο πρόσθετο, σ' αυτή την περίπτωση «ανανεωτική», είναι προβοκάτορες και με προβοκάτορες - καμιά συνεργασία! Το ίδιο και με τους «φεντεραλιστές»!

Το ΚΚΕ είναι ανοιχτό και αφού συμφωνεί με τις Θέσεις του ΚΚΕ και είναι απόλυτα σύμφωνο σε όλα που προτείνει το ΚΚΕ - δε μένει να προσχωρήσουν στο ΚΚΕ και από κει να παλέψουν γι' αυτό που ήδη το ΚΚΕ παλεύει εδώ και 85 χρόνια.

Εμείς δεν επιδιώκουμε συνεργασίες με σφραγίδες!!

Η συνεργασία μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και με την ηγεσία του ΣΥΝ, σε συγκεκριμένους στόχους. Κάποτε σύντροφοι πρέπει να βρούμε σημεία που μας ενώνουν και όχι να ψάχνουμε σημεία που διαφωνούμε, μας χωρίζουν.

Εύχομαι ολόψυχα στο 17ο Συνέδριο του ΚΚΕ πρόοδο και συνεργασία με όλες τις δυνάμεις που είναι ενάντια στον ιμπεριαλισμό, υπέρ του σοσιαλισμού.

Συντροφικά

Λάζαρος Νικολαΐδης

Νεάπολη - Θεσσαλονίκη

Διεθνής κατάσταση

Μετά το 2000 ο ιμπεριαλισμός με το πρόσχημα της τρομοκρατίας έχει εξαπλωθεί με νέες μορφές. Η εξάπλωση αυτή έχει φέρει φτώχεια, εξαθλίωση και υποταγή των λαών που αντιστέκονται. Οι κοινωνικές ανισότητες μεταξύ πλούσιων και φτωχών έχουν οξυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Οι σφαίρες επιρροής του ιμπεριαλισμού επεκτείνονται σε νέα γεωγραφικά επίπεδα στην Κεντρική Ασία, στην Απω Ανατολή, στην Αφρική. Με την επέκταση αυτή δημιουργούνται εθνικιστικές συγκρούσεις, τοπικοί πόλεμοι και καταστροφή του περιβάλλοντος. Οι σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές απόψεις προσπαθούν να παραπλανήσουν την εργατική τάξη για το ρόλο του ιμπεριαλισμού. Με πνεύμα μοιρολατρίας και με αυταπάτες πίσω από το γενικόλογο όρο της παγκοσμιοποίησης προσπαθούν να οδηγήσουν τους εργαζόμενους στην εγκατάλειψη των αγώνων για τη λαϊκή εξουσία.

Η Κούβα και ο ηρωικός λαός της είναι ένα παράδειγμα αντίστασης απέναντι στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Είναι αυτή τη στιγμή ο προβολέας του σοσιαλισμού. Μας δείχνει πώς πρέπει να αγωνιζόμαστε. Είναι επιτακτική ανάγκη να ενισχυθεί η αλληλεγγύη στο νησί της επανάστασης. Εκτός από μία απόφαση του ΠΓ δεν υπήρξε η απαιτούμενη συμπαράσταση στο έργο του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας από τις κομματικές οργανώσεις. Εδώ πρέπει να σταθούμε με αυστηρή κριτική. Η αλληλεγγύη δεν υπάρχει μόνο στα λόγια. Η απουσία εκπροσώπων των κομματικών οργανώσεων από εκδηλώσεις του Συνδέσμου που αφορούν συνελεύσεις (εκλογοαπολογιστικές, διαλέξεις, συνεστιάσεις) είναι ένα παράδειγμα. Η πάλη κατά του ιμπεριαλισμού σε διεθνές επίπεδο θα έχει μαζικότητα και σταθερότητα μόνο με το συντονισμό και τη συνεργασία των κομμουνιστικών κομμάτων και των νεολαιών τους. Ο συντονισμός αυτός είναι δύσκολος λόγω των διαφορετικών μορφών επίθεσης που δέχεται το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Το Κόμμα μας έχει σημαντική συμβολή με τις συναντήσεις τις διεθνείς που πραγματοποιούνται στην Αθήνα.

Εσωτερικές εξελίξεις

Τα διεθνή μονοπώλια, η οικονομική ολιγαρχία, ντόπια, ελέγχουν και καθορίζουν το οικονομικό και πολιτικό σύστημα στη χώρα μας. Προέκταση αυτών είναι οι κυβερνήσεις (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) που ακολουθούν πιστά τις κατευθύνσεις των ιμπεριαλιστικών κέντρων (ΕΕ - ΟΑΣΑ - ΔΝΤ). Η εργατική τάξη, οι μικρομεσαίοι, η νεολαία, οι συνταξιούχοι, οι αγρότες βρίσκονται στο στόχαστρο αυτών των επιθέσεων. Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ ακολουθεί πιστά την πολιτική του προκατόχου της ΠΑΣΟΚ και προσπαθεί να εφαρμόσει την αντιλαϊκή πολιτική και από την άλλη θέλει να έχει ένα κοινωνικό προφίλ μιας κεντρώας κυβέρνησης. Το ΠΑΣΟΚ στηρίζει αυτή την πολιτική και προσπαθεί να φανεί τώρα υπερασπιστής της εργατικής τάξης, ενώ επί πολλά έτη που κυβερνούσε την ποδηγετούσε. Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ γνήσιος εκφραστής σοσιαλδημοκρατικών απόψεων στηρίζει την πολιτική της ΕΕ και αποτελεί ανάχωμα στους λαϊκούς αγώνες.

Πολιτική συμμαχιών

Από το προηγούμενο συνέδριο είχα εκφράσει την αντίθεσή μου στις συμμαχίες που δε δοκιμάζονται στη δράση, στους αγώνες, που δεν έχουν στόχο και κατεύθυνση το ΑΑΔΜ πάλης. Υπάρχουν περιπτώσεις συμμαχιών στο αγροτικό κίνημα, στο φιλειρηνικό κίνημα, στο συνδικαλιστικό κίνημα που έχουν ανάπτυξη, δυναμική και συνέχεια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που έγιναν συμμαχίες με λάθος υπολογισμούς, με προσωπικά κριτήρια ειδικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στη Θέση 12 το ζήτημα αυτό δεν αντιμετωπίζεται με περισσότερα στοιχεία. Παρατηρήθηκαν φαινόμενα μέσα σε δημοτικά ψηφοδέλτια που στήριξε το Κόμμα μας (Δήμος Θεσσαλονίκης) να ενταχθούν επιχειρηματίες, μεγαλοπρομηθευτές δημοσίων οργανισμών που δεν έχουν καμία σχέση με την εργατική τάξη, τους μικρομεσαίους κλπ., τις δυνάμεις που χρειαζόμαστε για τη συγκρότηση του ΑΑΔΜ και εκλέχτηκαν δημοτικοί σύμβουλοι και διαμερισματικοί σύμβουλοι με δική μας ψήφο.

Δουλιά στην εργατική τάξη

Η 9η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της ΕΣΑΚ και της ΔΕ τον Ιούνη του 1998 είχε σαν βασικό σκοπό την ενίσχυση της παρέμβασης των ταξικών δυνάμεων στο συνδικαλιστικό κίνημα που αυτό αποτελούσε προϋπόθεση για τη συγκρότηση του ΑΑΔΜ πάλης. Η ενοποίηση ΕΣΑΚ και ΔΕ, η δημιουργία κλαδικών επιτροπών σε χώρους δουλιάς και τοπικών επιτροπών δεν ήταν μια τυπική και στενή οργανωτική διαδικασία. Είχε σύνθετο πολιτικό και οργανωτικό καθήκον για την ενίσχυση του ρόλου της παράταξης, την παρέμβασή της στο εργατικό κίνημα και την αλλαγή των συσχετισμών. Και συγκεκριμένα η ενοποίηση ενίσχυσε την επιτελική δυνατότητα των οργάνων της παράταξης με ορθολογική διάταξη και αξιοποίηση των στελεχών της. Ειδικά τοπικές επιτροπές σε επίπεδο νομού, της ΕΣΑΚ έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στη λειτουργία των πρωτοβάθμιων σωματείων, στην ανάπτυξη της δουλιάς των συντονιστικών και στο συντονισμό της δράσης με άλλα λαϊκά στρώματα.

Μετά από δύο χρόνια, ύστερα από το 16ο Συνέδριο με απόφαση της ΚΕ πραγματοποιήθηκε Πανελλαδική Κομματική Συνδιάσκεψη (από μη εκλεκτορικό Σώμα) που άλλαξε το συνδικαλιστικό εποικοδόμημα με σκοπό την ανάπτυξη της δουλιάς του Κόμματος στην εργατική τάξη. Ενώ για τα δύο πρώτα χρόνια λειτούργησε με επιτυχία η συγκεκριμένη οργανωτική διάταξη, ξαφνικά αποφασίστηκε ότι η συνδικαλιστική δουλιά έπρεπε να γίνεται από τις κομματικές ομάδες που θα καθοδηγούνταν από την ΚΟΒ. Διαλύθηκαν οι τοπικές επιτροπές σε επίπεδο νομού και οι κλαδικές και όλη η δουλιά που είχε γίνει το προηγούμενο διάστημα. Μετατράπηκαν οι ΚΟΒ σε συνδικάτα. Οι ΚΟΒ βάσει του Καταστατικού του Κόμματος (άρθρο 39) έχουν πάρα πολλές αρμοδιότητες.

Για το ΠΑΜΕ πρέπει να διατηρηθεί ο κινηματικός του ρόλος. Να μη γίνει το ΠΑΜΕ παράταξη. Οι τοπικές επιτροπές του ΠΑΜΕ συσπειρώνουν όλα τα λαϊκά στρώματα και βοηθούν στη συγκρότηση του ΑΑΔΜ.

«Ριζοσπάστης»

Ο «Ριζοσπάστης» έχει βελτιωθεί σημαντικά σε θέματα προπαγάνδας και θεματολογίας. Εχει παρατηρηθεί όμως το αρνητικό φαινόμενο να διαφημίζονται μέσω της εφημερίδας Δημόσιοι Οργανισμοί και Ανώνυμες εταιρίες. Επίσης είναι απαράδεκτο να διαφημίζεται το περιοδικό ΝΕΜΕΣΙΣ που εκδότης του είναι συνεργαζόμενος βουλευτής του Κόμματος. Είναι επίσης αρνητικό φαινόμενο τα CD και τα DVD στο φύλλο της Κυριακής, και η αύξηση στα 2 ευρώ. Ο χώρος που διατίθεται για όλα αυτά θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να προβάλλονται ακόμη περισσότερο οι δραστηριότητες του ΠΑΜΕ ή να γίνονται αναλύσεις σε θέματα ή κείμενα μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας. Να γίνει η εφημερίδα ακόμη πιο δυνατή σε θέματα διαφώτισης και προπαγάνδας. Υπάρχει βέβαια η σοβαρή παράμετρος της έλλειψης οικονομικών μέσων. Αλλά δεν πρέπει να αλλοιώνεται ο χαρακτήρας και ο ρόλος του, που είναι Οργανο του Κόμματος και όχι αστικός Τύπος.

Καλό Συνέδριο

Βούλγαρης Γ.

ΚΟΒ Δημόσιας Διοίκησης Θεσσαλονίκης

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Το 17ο Συνέδριο του Κόμματος πραγματοποιείται κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες για την εργατική τάξη και τη νεολαία - μαζικές απολύσεις εργαζομένων, καταπάτηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας - με τη συναίνεση φυσικά της κυβέρνησης και των ξεπουλημένων ηγετών της ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και του ΣΥΝ, οι ελαστικές μορφές απασχόλησης με τρίωρα και τετράωρα εργασίας, έχουν σαν αποτέλεσμα ο εργαζόμενος και ιδιαίτερα ο νέος να γίνεται λάστιχο σε καθημερινή βάση δουλεύοντας έτσι σε δυο και τρεις δουλιές για να μπορέσει να επιβιώσει.

Οι εργοδότες και οι εκάστοτε κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ θέλουν την εργαζόμενη νεολαία κρέας στις μηχανές του πλούτου με σκοπό να πλουτίζουν οι βιομήχανοι και γενικά το μεγάλο κεφάλαιο. Γι' αυτό το λόγο οι νέοι και οι νέες θα πρέπει να συστρατευτούν με τα ταξικά σωματεία και κάτω από τη σημαία του ΠΑΜΕ για μια αγωνιστική χρονιά που σαν σκοπό να έχει τα αιτήματα αυτά που βάζει το ΠΑΜΕ.

Εδώ θα πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο και το Κόμμα, αλλά κύρια η ΚΝΕ, στην υλοποίηση αυτών των αιτημάτων. Για να επιτευχτεί όμως αυτό θα πρέπει όλοι να αναπτύξουμε την ιδεολογικοπολιτική επαφή με τα έντυπα του Κόμματος, δηλαδή με το «Ριζοσπάστη» και την ΚΟΜΕΠ. Γιατί πολλοί σύντροφοί μας δεν έχουν καταλάβει το νόημα για ποιο λόγο ένας κομμουνιστής - κομμουνίστρια ή ένας ΚΝίτης - Κνίτισσα θα πρέπει να παλεύει μέσα από οποιοδήποτε σωματείο που το Κόμμα μπορεί να έχει δυνάμεις. Και εκεί πρέπει κύρια τα στελέχη της ΚΝΕ να ρίξουν το βάρος, δίνοντας να καταλάβει από ένα απλό μέλος της ΚΝΕ μέχρι ένας φιλοκομματικός για ποιο λόγο πρέπει να είναι στα σωματεία. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός ταξικού σωματείου από τα υπόλοιπα σωματεία; Και τι παλεύει το ταξικό σωματείο να διεκδικήσει με τους υπόλοιπους εργαζόμενους.

Γιατί σύντροφοι και συντρόφισσες, πολύς κόσμος πέφτει στην παγίδα που η ΠΑΣΚΕ, η ΔΑΚΕ και ο Συνασπισμός έχουν κατά καιρούς προωθήσει λέγοντας στον κόσμο ότι όλοι το ίδιο είναι.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στη γρήγορη παρέμβαση κάποιων ταξικών σωματείων σε εργασιακούς χώρους, που παρατηρούνται φαινόμενα καθυστερήσεων πληρωμών και σε εργαζόμενους που τους ανεβάζει η ίδια η εργοδοσία σε διάφορα μηχανήματα, όπως κλαρκ, χωρίς να έχουν την ειδική άδεια για να μπορούν να χειρίζονται τέτοια μηχανήματα, για να μη θρηνήσουμε ξανά ακόμα ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι όπως είχε συμβεί πριν από λίγους μήνες. Για να μπορέσουμε έτσι να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των εργαζομένων και ολόκληρου του λαού.

Σύντροφοι, οι απαιτήσεις της ζωής μας δημιουργούν την ανάγκη για πιο γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης της ΚΝΕ και του Κόμματος με αποκορύφωμα το ουσιώδες νόημα που είναι η ανατροπή αυτού του βάρβαρου και εξοντωτικού συστήματος που ζούμε σε ένα νέο σύστημα με λαϊκή εξουσία, λαϊκή οικονομία, με επιστέγασμα το σοσιαλισμό.

Σταύρος Μηναριτζής

Μέλος του ΔΣ του Σωματείου Οικοδόμων Πειραιά

Μέλος της ΚΟΒ Οικοδόμων

Το κομμουνιστικό κίνημα στις καινούριες συνθήκες έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά δυσκολιών. Η μακρόχρονη περίοδος νομιμότητας σε όλα τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης επηρέασε τόσο τις απόψεις τους που πολλές φορές τείνουν να εξομοιώνονται με επιμέρους μεταρρυθμίσεις όσο και τον τρόπο λειτουργίας τους και το βαθμό συνειδητότητας των μελών τους. Αυτή η διαπίστωση σε καμιά περίπτωση δε σημαίνει πως πρέπει να παραιτηθούμε από τις κατακτήσεις του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος των περασμένων δεκαετιών. Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία όμως, πως η περίοδος εκεχειρίας, που κληροδότησε η διπολική εποχή θα λήξει έχοντας τρεις πιθανές καταλήξεις:

1) Απεμπόληση του χαρακτήρα των κομμάτων ως κομμουνιστικών.

2) Περιθωριοποίηση ή και γραφικοποίησή τους

3) Απώλεια της νομιμότητάς τους μερικά ή ολικά.

Στα πλαίσια του παραπάνω διαμορφωμένου σκηνικού, εντάσσεται και η δράση του Κόμματος, έχοντας ως βασική δυσκολία την αποστασιοποίηση της πλειοψηφίας του λαού και ακόμα περισσότερο των νέων ανθρώπων, από την πολιτική και το συνδικαλισμό. Η απάντηση μπορεί να ξεκινήσει μέσα από το χώρο δουλιάς, αφ' ενός γιατί ο χώρος της εργασίας υποδηλώνει στον κάθε εργάτη την κοινή του μοίρα με το συνάδελφό του και σπάει οποιεσδήποτε ψευδαισθήσεις για την ισότητα και τη δικαιοσύνη μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά και τα σύγχρονα ιδεολογήματα για την κοινωνία της πληροφόρησης, για το τέλος της εργασίας κ.ο.κ. και αφ' ετέρου γιατί μόνο εκεί μπορεί να σπάσει, ενεργά και άμεσα, η εικόνα του συνδικαλιστή, που νοιάζεται για τα ατομικά του συμφέροντα, καθώς και για το αστικό πρότυπο πολιτικού, ο οποίος είναι απομακρυσμένος από τα λαϊκά προβλήματα. Φυσικά, όλα τα παραπάνω αν και είναι λίγο έως πολύ γνωστά από την κοσμοθεωρία μας, ωστόσο θα πρέπει να μεταφερθούν και στη δράση και στη δομή του Κόμματος. Σε μια εποχή μάλιστα, που πολλοί προσπαθούν να στρέψουν την όποια αμφισβήτηση και δυσαρέσκεια έναντι της ασκούμενης πολιτικής σε ανώδυνες διαμαρτυρίες, μακριά από το χώρο της εργασίας, αντικαθιστώντας την πολιτική και συνδικαλιστική δραστηριότητα σε μια ενασχόληση με τα κοινά σε στιλ χόμπι, η οποία και αφήνει ανέπαφη την υπεραξία και αδυνατεί να συσπειρώσει. Φυσικά, κατάληξη αυτής της δραστηριότητας, είναι η απογοήτευση και η αποστασιοποίηση όταν δεν αποσπώνται κατακτήσεις και η ενσωμάτωση όταν το κεφάλαιο αποφασίσει να δώσει ψίχουλα.

Επομένως, το Κόμμα και μπορεί και πρέπει να δραστηριοποιηθεί στην ενίσχυση της συνδικαλιστικής δράσης σε συγκεκριμένη κατεύθυνση. Επιβάλλουν οι συνθήκες όχι μόνο την ολόπλευρη στήριξη των κλαδικών οργανώσεων, αλλά και τη χρέωση των δυνάμεών του σε χώρους για να δημιουργήσουν νέες. Η μετάθεση ευθυνών με το σκεπτικό πως οι δυνάμεις μας δεν επαρκούν οφείλει να σταματήσει να υπάρχει, με τη μεταφορά του κάθε εργαζόμενου συντρόφου στον εργασιακό του χώρο και με τη σχεδιασμένη πολιτική για τη δημιουργία κομματικών οργανώσεων, εκεί που δεν υπάρχουν οργανωμένες δυνάμεις. Οι προοπτικές είναι υπαρκτές και καθρεφτίζονται στην αγανάκτηση των εργαζομένων που τους οδηγεί σε αυτόνομες πρωτοβουλίες, οι οποίες ευκολότερα αποτυχαίνουν ή και χειραγωγούνται.

Για το Κόμμα

Οι Θέσεις μιλούν για δουλιά ρουτίνας, για λειτουργία καμπανιακού χαρακτήρα και για άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κομματικές οργανώσεις. Τα προβλήματα αυτά έχουν να κάνουν και με τη σύνθεση του Κόμματος. Οι στρατολογίες και οι στελεχοποιήσεις, δε γίνονται με βάση την πρωτοπόρα δράση του κάθε ατόμου που φαίνεται πρώτα απ' όλα στο μαζικό του χώρο, ενώ κριτήριο αποτελεί η συμφωνία με κάποιες κεντρικές κατευθύνσεις και η συνέπεια στις εσωτερικές υποθέσεις του Κόμματος. Ετσι επικρατεί ένα αμάλγαμα πλήρους φιλελευθεροποίησης της ζωής των συντρόφων, μ' έναν παράλληλο άκριτο συγκεντρωτισμό στη λήψη των αποφάσεων και τη δράση. Μοιραία, επόμενα είναι τα παραπάνω προβλήματα και άλλα όπως η υπολειτουργία των οργανώσεων του Κόμματος και της νεολαίας, η αδυναμία κατανόησης της θετικής επίδρασης της κριτικής και της αυτοκριτικής, το κλείσιμο των οργανώσεων στον εαυτό τους, η παγίωση ατόμων σε αξιώματα, τα φαινόμενα παραγοντισμού, η εκμετάλλευση του κύρους και της ιστορίας του Κόμματος για ίδιον όφελος. Η μη ύπαρξη στενής σχέσης μεταξύ κοινωνικών δρώμενων και κομματικής δράσης, οδηγεί σε τέτοια φαινόμενα, καθώς και στη θεοποίηση των κλαδικών τοπικών και γενικών εκλογών, με ευθύνη των ανώτερων οργάνων που τις προβάλλουν ως ανατροφοδότη του κινήματος και όχι ως απλή καταγραφή του συσχετισμού της ταξικής πάλης.

Οι συμμαχίες υποτασσόμενες σε μια τέτοια λειτουργία του Κόμματος, αποκτούν συχνά καιροσκοπικό ή και μπακαλίστικο χαρακτήρα. Εφευρίσκουμε συμμάχους, μόνο και μόνο για να συμμαχήσουμε, ενώ φοβόμαστε τη συμπόρευση με ανθρώπους που αγωνίζονται καθημερινά και ταυτόχρονα δηλώνουν έντιμα τις διαφωνίες τους. Προτιμούμε αυτούς που εκφράζουν μια γενική και αόριστη συμφωνία, σε θεωρητικό επίπεδο και χωρίς να παίρνουν καμία δέσμευση, μια που η γενικότερη δραστηριότητά τους αντιστρατεύεται τους σκοπούς του Κόμματος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είχαμε στις δημοτικές εκλογές και στις εκλογές για την ανάδειξη πρυτάνεων. Ακόμα, στο όνομα του σοσιαλισμού κατηγορούμε και αυθόρμητες ενέργειες που θα πολλαπλασιάζονται, όσο θα οξύνεται η ταξική πάλη, αντί να μπολιάζουμε το αυθόρμητο ως εμβρυακή μορφή του συνειδητού.

Οσον αφορά το σοσιαλισμό δεν μπορεί παρά να είναι ο μόνιμος στρατηγικός στόχος κάθε κομμουνιστικού κόμματος. Αυτοί που μιλούν για παραμερισμό του σοσιαλισμού από την καθημερινή προπαγάνδα, για να διευρυνθούν οι συσπειρώσεις, ζητούν στην ουσία να φοράμε μάσκες μπροστά στους συμμάχους. Από την άλλη όμως συνεχής σοσιαλιστική ρητορική, που δε συνοδεύεται με πάλη για τα προβλήματα των εργαζομένων και των καταπιεσμένων στρωμάτων, είναι σα να θέλουμε να χτίσουμε μια πολυκατοικία χωρίς θεμέλια. Ο πρωτοπόρος ρόλος του Κόμματος θα αναδειχτεί μέσα από την πάλη του για προβλήματα όπως οι απολύσεις, η πείνα, η ανεργία, η δίωξη αγωνιστών κτλ., φωτίζοντας το δρόμο του σοσιαλισμού και σ' αυτή τη διαδρομή θα βρει τους συμμάχους που αρμόζουν στους σκοπούς του. Μεταφέροντας τις διακηρύξεις του στη ζωή, με τα μέλη του ζωντανά παραδείγματα μπορεί να πείσει όλο και ευρύτερες μάζες.

Η ιδεολογικοπολιτική δουλιά στο Κόμμα

Είναι αναγκαία η προσπάθεια για ανέβασμα του ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου του κάθε μέλους, πράγμα που αποτελεί απαραίτητη συνθήκη και για την εσωκομματική δημοκρατία. Παράλληλα υπάρχει και ανάγκη κάποια καίρια ζητήματα να εξεταστούν εδρασμένα σε πολυεπίπεδη επιστημονική μελέτη. Ενα από αυτά είναι η θέση της Ελλάδας στο Διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα που στις Θέσεις φαίνεται μάλλον μπερδεμένη και ένα δεύτερο και εξίσου καθοριστικό είναι τα αίτια των ανατροπών. Τα αίτια των ανατροπών δεν είναι απλά μια φιλολογική κουβέντα. Εξυπηρετούν τους παρακάτω σκοπούς:

1) Εξηγεί πως δεν απέτυχε γενικά και αόριστα ο σοσιαλισμός αλλά μια συγκεκριμένη προσπάθεια οικοδόμησής του.

2) Φωτίζει δομικά λάθη στην οικοδόμηση που είχαν τα αίτιά τους και στον τρόπο λειτουργίας των κομμουνιστικών κομμάτων και άρα βοηθά και στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του δικού μας κόμματος.

3) Δίνει καθαρές απαντήσεις για τα όποια λάθη και κατά συνέπεια καλλιεργεί απαιτήσεις για τη συνέχεια.

Ακόμα καθήκον του Κόμματος είναι η μελέτη της σύνθεσης της εργατικής τάξης συνδυασμένη με πολιτική αντιπρόταση για τον κάθε χώρο. Η ευέλικτη και προσωρινή εργασία π.χ. που τείνει να αποτελέσει καθεστώς για τους νέους εργαζόμενους ειδικά, χρειάζεται κάποια ανάλυση πιο εξειδικευμένη που θα ενισχύει και τη δράση.

Είναι απαραίτητη μια σοβαρή δουλιά που θα συνεκτιμήσει όλα τα δεδομένα βασιζόμενη σε μια επιστημονική ανάλυση πολυεπίπεδη. Επίσης, η ιδεολογικοπολιτική δουλιά καταντά εντελώς άχρηστη και αναπαράγει την αστική αντίληψη για τη γνώση στο βαθμό που δεν τροφοδοτείται από υπαρκτά προβλήματα του κινήματος, αλλά και δίνει λύσεις για την παραπέρα ανάπτυξή του.

Το ΚΚΕ η μοναδική οργανωμένη φωνή ελπίδας και αντίστασης στην Ελλάδα, κρατήθηκε όρθιο στις παγκόσμιες θύελλες. Οφείλει στην ιστορία του και στο παρόν του να οδηγήσει την αντεπίθεση των εργατών και των συμμάχων τους για το σοσιαλισμό.

Κώστας Σκολαρίκος,

Μέλος ΤΟ Παντείου

**********************************

Σύντροφοι,

Κάθε Συνέδριο είναι κρίσιμο για το Κόμμα μας. Κρίνουμε τις θέσεις του που ενσαρκώνουν την επίπονη πείρα του και την ικανότητα των μελών και στελεχών του να το καθοδηγούν από μάχη σε μάχη. Ακούραστο και πάντα ελπιδοφόρο από το Συνέδριό του αντλεί νέες δυνάμεις. Γι' αυτό η υπεύθυνη τοποθέτηση θα πρέπει να μας διακρίνει. Να που όμως, δυστυχώς, δε συμβαίνει πάντα αυτό. Ιδιαίτερα όσον αφορά καίρια ζητήματα.

Ενα τέτοιο ζήτημα είναι η υπεράσπιση του ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ του 20ού αιώνα. Δεν αρκεί η αναγνώριση της αναγκαιότητάς του και της επικαιρότητάς του. Αν μένουμε μόνο σ' αυτό, τότε αφήνουμε ανοιχτή την πόρτα, ανοιχτή σε κάθε είδους καλοθελητές να τον μεταχειρίζονται σαν τον ψόφιο σκύλο (κατά τη γνωστή έκφραση του Μαρξ). Εδώ θα πρέπει να έχουμε υπόψη τη φόρμουλα του ΛΕΝΙΝ: «Ο Κομμουνισμός δεν είναι σύστημα, αλλά κίνηση». Η κίνηση σαν ενιαίο φαινόμενο μας επιβάλλει: να μη χωρίζουμε το Σοσιαλισμό χρονικά ως περίοδο αντίθεσης αλλά ως περίοδο εξέλιξης. Επομένως, για παράδειγμα, και το 20ό Συνέδριο του KKΣE είναι ένας κρίκος που δένει μια ιστορική κατάσταση με μια νέα ιστορική κατάσταση και σε καμιά περίπτωση δεν τις αντιπαραθέτει. Είναι ένα ακόμα βήμα ανόδου του Σοσιαλισμού. Το ζητούμενο είναι να μελετήσει κανείς τη διαλεκτική αυτής της ανόδου (σπιράλ) με τη δοκιμασμένη μέθοδο του ΛΕΝΙΝ: «Συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης στιγμής, παίρνοντας υπόψη όλες τις σχέσεις του γίγνεσθαι». Η δυσκολία μιας τέτοιας ανάλυσης λύνεται με συλλογικό αγώνα, στην πράξη (Φόιερμπαχ). Οχι όμως με μεταφυσικές θεωρήσεις στις οποίες διολισθαίνουν οι προβαλλόμενοι ως διανοούμενοι (εντός και εκτός έδρας) φίλοι και σύντροφοι, θεωρήσεις που αναθεματίζουν, μοιρολατρούν ή ωραιοποιούν, ευχολογούν κ.ο.κ., εκδηλώνοντας έτσι τα θρησκογέννητα κόμπλεξ της παιδείας τους.

Η πορεία του ΚΚΣΕ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής πορείας του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος. Η σημασία είναι πως τα υπό κριτική φαινόμενα του ΚΚΣΕ έχουν εκδηλωθεί σε όλα τα κομμουνιστικά κόμματα κατά καιρούς και τόπους με τις δικές τους ιδιαιτερότητες και τα κόμματα αυτά δεν είναι άμοιρα των ευθυνών για τη συνολική πορεία του Σοσιαλισμού στον 20ό αιώνα. Και, ο μαοϊσμός και ο ευρωκομμουνισμός, και ο τροτσκισμός και ο ζαχαριαδισμός κ.ο.κ είναι μαργαριτάρια αυτού του κινήματος. Οχι μόνο δεν πρόσφεραν τίποτε στην πρόοδο της επαναστατικής σκέψης και πράξης αλλά τα χτύπησαν. Ολοι τους έχουν μόνο ένα κοινό παρονομαστή: τον αντιλενινισμό (Στάλιν), με τη μορφή είτε του αντισοβιετισμού, είτε του «φιλοσοβιετισμού». Ολοι τους είναι οι πρόδρομοι της περιβόητης περεστρόικα, εκτελώντας πιστά σχέδιο που εκπόνησε αμέσως μετά τον τελευταίο πόλεμο (1945) ο τότε αρχηγός της CIA Αλεν Ντάλες. Δεν είναι αυτοί που στήριξαν τις επαναστάσεις όπου γης, αλλά η Σοβιετική Ενωση. Η αποικιοκρατία είχε καταρρεύσει στη μετα-Στάλιν σοβιετική εποχή. Και δεν είναι θέμα αντανάκλασης της «εποχής του Στάλιν». Είναι θέμα συγκεκριμένης διεθνιστικής δράσης της συγκεκριμένης δύναμης των λαών του σοσιαλιστικού στρατοπέδου που με θυσίες και ηρωισμό οικοδομούσαν τη νέα πανανθρώπινη κοινωνία (καμιά σχέση με την παγκοσμιοποιημένη. δηλαδή την ισοπεδωμένη). Μόνο μια σοσιαλιστική κοινωνία μπορεί να γεννήσει τέτοιο ηρωισμό, γιατί μόνο με ηρωισμό οικοδομείται ο Σοσιαλισμός.

Είναι τιμή μας, τιμή του ΚΚΕ, ολόκληρου του ελληνικού έθνους που ένα διαλεχτό κομμάτι του συνέχισε επί σχεδόν 30 χρόνια την επαναστατική του δράση στο πεδίο των ειρηνικών μαχών του Σοσιαλισμού, δίνοντας έτσι τη διεθνιστική συνέχεια στη ματωμένη επαναστατική δόξα των θρυλικών ΕΛΑΣ - ΔΣΕ. Ταυτόχρονα έδειξε ότι δεν είναι οι ηγεσίες (όπως Ζαχαριάδης και Σία) που ορίζουν την ιστορία των λαών, αλλά οι λαοί ορίζουν (βλ. 6η Ολομέλεια, 1956) την ηγεσία τους και που οι ιστορικές συγκυρίες βλ.20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ ) δίνουν το πλαίσιο και όχι το περιεχόμενο. Συνεπώς, είναι άδικο και λυπηρό να κατηγορεί ο παλιός - γνώριμός μας Κάππος τους πολιτικούς πρόσφυγες για το ότι στήριξαν το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Καλά κάνανε. Πράξανε το επαναστατικό τους καθήκον. Διαφορετικά θα έπρεπε, όπως οι μετρημένοι στα δάχτυλα συμπατριώτες τους, να ακολουθήσουν τον «υπερσταλινικό» Μάο που με τη δική του περεστρόικα οδήγησε τη χώρα του στο χείλος της καταστροφής και που μόλις τώρα, μετά από 25 περίπου χρόνια, κατορθώνει να ξεπεράσει ο λαός και το ΚΚ Κίνας. Διαφορετικά δε θα υπήρχε σήμερα η σοσιαλιστική Κούβα για να λέμε: «Η αλληλεγγύη στην Κούβα αποτελεί πεδίο, στο οποίο ξεκαθαρίζει η ήρα από το στάρι» (Θέση 5).

Η παραπάνω τοποθέτηση βοηθάει επίσης να διακρίνουμε ένα φαινόμενο ίσως όχι και τόσο συνηθισμένο. Πρόκειται για παραβίαση κομματικής δεοντολογίας. Πρόκειται για αντικατάσταση της πολιτικής του Κόμματος στην εκτίμηση της ιστορίας του με προσωπικές απόψεις.

Ετσι, στο άρθρο του «Το τέλος του εμφυλίου πολέμου» («Ριζοσπάστης», 29/08/2004 ) ο σ. Γ Πετρόπουλος ισχυρίζεται για το ΔΣΕ ότι: «Αντικειμενικά...ο αγώνας αυτός...ήταν αγώνας

για την εξουσία» και αμέσως μετά ως επιχείρημα φέρνει τον εξής συλλογισμό: «Από την πλευρά των καθεστωτικών... ήταν αγώνας για την εδραίωση και διατήρηση της εξουσίας και την υπεράσπιση του καπιταλιστικού συστήματος και από την πλευρά του ΚΚΕ, του ΔΣΕ... ήταν αγώνας για την κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας, αγώνας που αντικειμενικά οδηγούσε στην υπέρβαση του καπιταλισμού και την οικοδόμηση μιας νέας, σοσιαλιστικής κοινωνίας». Καταρχήν την «υπέρβαση του καπιταλισμού» ούτε οι πιο σεσημασμένοι οπορτουνιστές δεν τη δέχονται. Δεύτερον, το ότι οι καθεστωτικοί νοιάζονταν για την εξουσία τους δε σημαίνει κατ' ανάγκη, δυστυχώς, ότι το ίδιο νοιαζόμασταν κι εμείς. Τρίτον, ο αγώνας αυτός αποτελούσε την ιστορική συνέχεια του ΕΛΑΣ (την πολιτική του ΚΚΕ της περιόδου αυτής είχε εγκρίνει ο Ζαχαριάδης) και γι' αυτό έθετε ως σκοπό στην πράξη, δηλαδή αντικειμενικά, όχι την κατάκτηση της εξουσίας, αλλά στόχευε στη γνωστή μέχρι το 1956 «εθνική ενότητα». (Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος, σελ. 408). Δεν είναι εδώ ο καταλληλότερος για την περαιτέρω ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας χώρος. Μόνο θα επισημάνουμε ότι αυτός ο υποκειμενισμός κρίσης και ο εκλεκτισμός στοιχειοθέτησης έχει επανειλημμένα γελοιοποιηθεί από τον ΛΕΝΙΝ. Ταυτόχρονα είχε την απαίτηση να αντικαθιστάται ο εκλεκτισμός από τη σύνδεση των γεγονότων με σκοπό την αποκατάσταση της εικόνας. Ετσι, η παραπάνω παραχάραξη συνδέεται ευθέως με τη διάθεση να στηρίξει τη θέση του για την ορθότητα της γραμμής Ζαχαριάδη και, συνεπώς, τη «μαοϊκή» και προβοκατόρικη θεωρία περί «ανάμειξης», δηλ. «δάκτυλου της Μόσχας». Είναι θέση που αναπτύσσει, παρά τις υπεκφυγές, στο Πρόλογό του για το σχετικό βιβλίο εξωκομματικής έκδοσης. Ας ελπίσουμε πως στις επόμενες εργασίες του οι σκοπιμότητες θα εκλείψουνε. Διαφορετικά, αν ο αρθρογράφος έχει δίκιο και εκφράζει την άποψη της KΕ θα πρέπει να υπάρχει η ανάλογη υποσημείωση της σύνταξης της εφημερίδας.

Επιβάλλεται να κάνουμε και μια ιδεολογικής φύσεως παρατήρηση. Πάλι στο προαναφερόμενο άρθρο του ο σ. κάνει την εξής διαπίστωση σχετικά με τη φυγή μετά την ήττα των μαχητών του ΔΣΕ. Λέει λοιπόν, «Ολοι αυτοί οι άνθρωποι ξεκίνησαν μια καινούρια ζωή. Πήγαν σε σχολεία και πανεπιστήμια, ειδικεύτηκαν σε διάφορες εργασίες, αγωνίστηκαν για να διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες και να πολλαπλασιάσουν τις δυνατότητές τους με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα γύριζαν, για να προσφέρουν στον τόπο τους. Τι γινόταν όμως με τους συντρόφους τους που είχαν μείνει πίσω;

... Φαίνεται, πάντως, πως λίγοι από τους άτυχους εκείνους αντάρτες κατάφερναν να γλιτώσουν από τα αιμοβόρα ένστικτα των νικητών». Εδώ βλέπουμε με ποιον τρόπο η πασιφιστική αντίληψη για τους πολιτικούς πρόσφυγες αντιπαρατίθεται στο δραματισμό στην ουσία ολόκληρου του υπόλοιπου λαού. Ετσι «αθώα» παίρνει και ξεσκίζει τη σάρκα του λαού στα δύο. Λες και αυτοί που μείνανε δεν ήταν οι γονείς και τα αδέρφια αυτών που εκδιώχτηκαν. Οχι βέβαια στον Αϊ. Στράτη, αλλά στη Στέπα όπου ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος βρήκε τον σίγουρο θάνατο. Ιδού όμως ο ηρωισμός των οικοδόμων του Σοσιαλισμού. Επειδή όμως ορισμένοι πιστεύουν στην Ιστορία, και μάλιστα στην προσωποποιημένη, θα αναφέρω ένα περιστατικό. Ενας στενός συνεργάτης του Στάλιν αναφέρει στα απομνημονεύματα του ότι, σε κάποια στιγμή εξομολόγησης ο Στάλιν εκμυστηρεύτηκε στον Τσόρτσιλ ότι, ψυχολογικά με την κολεκτιβοποίηση υπέφερε περισσότερο απ' ό,τι με τον πόλεμο. Αραγε, πόσο να υπέφεραν οι πολιτικοί πρόσφυγες; Οι επαναστάτες τα παίρνουν μαζί τους. Δε ζητάν αποκατάσταση από τους πασιφιστές ούτε από το Κόμμα, παρά μόνο από το «θεό».

Σύντροφοι! Το Συνέδριο είναι στιγμή όπου η Βάση καθοδηγεί την Καθοδήγηση. Αυτό είναι το ζητούμενο των ΘΕΣΕΩΝ. Γι' αυτό έχω εμπιστοσύνη στο Συνέδριό μας, όπως πάντα. Καλές εργασίες στο 17ο Συνέδριό μας.

Φιλιππίδης Κώστας του Γεωργίου

Συνεχιστής και απόγονος ανταρτών - επαναστατών του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ

Αγαπητοί φίλοι,

Διάβασα τις Θέσεις του κόμματος σας και παρακολουθώ τον προσυνεδριακό διάλογο. Στα πλαίσια του διαλόγου αυτού δημοσιεύτηκε στις 23 Δεκεμβρίου συμμετοχή του αγρότη Ξενοφώντα Μελισσάρη με ένα κείμενο που συγκινεί, γιατί είναι έκκληση βοήθειας στους αγρότες, όπως: «Ολοι εμείς οι μικρομεσαίοι αγρότες είμαστε στα όρια της οικονομικής εξαθλίωσης, ζητάμε βοήθεια» ή «οι αγρότες είναι σε δεινή θέση, όσο ποτέ άλλοτε, βοήθεια». Μοιάζει να αισθάνεται εγκαταλειμμένος.

Εχει σχέση άραγε το περιεχόμενο του κειμένου του Ξεν. Μελισσάρη με την αγνόηση του αγροτικού προβλήματος από όλους σχεδόν όσοι πήραν μέρος μέχρι σήμερα στον προσυνεδριακό διάλογο; Η καταστροφική πορεία του αγροτικού τομέα είναι φυσικό να ανησυχεί βαθιά αυτούς που γνωρίζουν σε βάθος το θέμα λόγω μακρόχρονης απασχόλησης με αυτό.

Πιστεύω ότι η κατάσταση του αγροτικού τομέα της οικονομίας είναι όπως την εκφράζει ο Ξεν. Μελισσάρης, και οι προοπτικές είναι ακόμα χειρότερες και σαφείς, αλλά κανείς δεν τις αποκαλύπτει στον αγροτικό κόσμο. Και σήμερα ισχύει αυτό που ίσχυε όλα τα τελευταία 40 χρόνια από την προσχώρηση στην ΕΟΚ (ΕΕ), η απόλυτη δηλαδή συνωμοσία σιωπής για τις λαμβανόμενες αποφάσεις για εφαρμογή σκληρών μέτρων σε βάρος των αγροτών, οι οποίοι λάμβαναν γνώση μόνο από τις καταστροφικές συνέπειες. Και ένα παράδειγμα:

Για την τελευταία ενδιάμεση ΚΑΠ, διατηρούνται για ένα διάστημα οι επιδοτήσεις, αλλά θα μειώνονται «από έτους εις έτος», με έναρξη εφαρμογής του μέτρου από το 2005 με ποσοστό 5%. Κανείς δεν είπε τίποτε για τη συνέχεια στους αγρότες. Ετσι, με την κατάργηση των επιδοτήσεων - που αποδεικνύονται «αργύρια» - κανείς γεωργός δε θα μπορεί να παράγει γεωργικό προϊόν, με ποιες άραγε συνέπειες;

Συγχρόνως παρατηρούμε, ότι με τη νέα ΚΑΠ, οι αγρότες αποπροσανατολισμένοι, όπως 40 χρόνια τώρα,... αγωνίζονται να αποσυνδέσουν τις επιδοτήσεις από τον όγκο, την ποσότητα παραγωγής και την ποιότητα, ενώ ο αγώνας πρέπει να ακολουθήσει την άλλη σωστική πορεία της γεωργίας μας: Τον αγώνα για προσανατολισμό της παραγωγής στην αξιοποίηση των γεωργικών πλεονεκτημάτων της «ευλογημένης» γης μας, των εδαφοκλιματικών συνθηκών, της άριστης ποιότητας των γεωργικών προϊόντων που μπορούν να παραχθούν κ.λ.π., προσπάθεια που κανείς δεν μπορεί να μας την απαγορεύσει.

Οι θέσεις του Ξεν. Μελισσάρη μου θύμισαν δύο άρθρα στο Ριζοσπάστη του Γ. Χουρμουζιάδη, το πρώτο με τίτλο «Τα δρεπάνια» (25.2.1990) προεκλογικό, μετά από συζήτηση με αγρότες της Νιγρίτας, και το δεύτερο μετεκλογικό με τον τίτλο «Πάσχα Πολιτικόν» (15.4.1990) με σχόλια για τα αποτελέσματα των εκλογών.

Στο πρώτο άρθρο διαπιστώνει από τις συζητήσεις στη Νιγρίτα ότι «υπάρχει πρόβλημα με τους αγρότες» και διερωτάται: «Μήπως τελικά χρεωνόμαστε και με ένα άλλο λάθος χωρίς να το καταλαβαίνουμε; Μήπως προσπαθούμε να στρωματογραφήσουμε τον αγροτικό κόσμο μέσα από τις εντυπώσεις μιας παραδοσιακής και σχηματικής καθοδήγησης, υπερβαίνοντας το κοινωνικό του πρόβλημα και μαζί με αυτό την ιδιομορφία της κοινωνικής του αντίληψης;».

Οσο για τα αποτελέσματα των τότε εκλογών: Εκπλήσσεται για τα ποσοστά, όπως ΝΔ Καστοριά 61%, Σέρρες 51%, Αργολίδα 54%, Λακωνία 60% γυναικών Σύρου ΝΔ 303, Συνασπισμός 3, ανδρών Οσίας Ξένης ΝΔ 424 Συνασπισμός 4 και διερωτάται τι συμβαίνει, να τους δούμε από κοντά κλπ. Και πραγματικά, ο Γ. Χουρμουζιάδης βάζει τον δάκτυλον επί του τύπου των ήλων για το θεμελιώδες λάθος της επιδίωξης του τρόπου συνεργασίας με τον αγροτικό κόσμο. Η αγροτιά ζει και εργάζεται στις δικές της ιδιόμορφες συνθήκες. Γενικά, έχει ιδιαιτερότητες η αγροτική οικονομία στη μεθόδευση επίλυσης των προβλημάτων της, που τις κατέχουν όσοι ζουν αυτά τα προβλήματα, τόσο σαν θεώρηση επιστημονική, όσο και σαν καθημερινή δράση και πρακτική στην αγροτική ύπαιθρο, όπου αποκτώνται και οι πολύτιμες εμπειρίες.

Καμία νύξη δε γίνεται στις Θέσεις της ΚΕ για τη σημασία που θα είχε μια ισχυρή γεωργική οικονομία. Η ευρωστία αυτού του παραγωγικού τομέα, με τρέχουσες τις συνθήκες της διεθνούς ανωμαλίας, αποτελεί βασικό εχέγγυο τόσο για την ανεξαρτησία της χώρας, όσο και για την επιβίωση του λαού μας από άποψη διατροφής. Αλλιώς η διατροφική αλλά και παραγωγική (μεταλλαγμένα, σπόροι κλπ.) εξάρτηση από τα γεωργικά προϊόντα, κυρίως των ΗΠΑ, θα αποτελεί άλλη μια αλυσίδα για το λαό μας.

Οι εμπειρίες του περιεχομένου ενός τηλεγραφήματος από το συλλαλητήριο πείνας της Σύρου προς το υπουργείο Γεωργίας το χειμώνα του 1941- 42 με περιεχόμενο «ΑΠΟΣΤΕΙΛΑΤΕ ΣΙΤΟΝ `Η ΦΕΡΕΤΡΑ», ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΙ 260.000 ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΠΟ ΠΕΙΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, όσο οδυνηρές κι αν είναι, δεν πρέπει να ξεχαστούν. Και μέτρα, όπως η υποβάθμιση μέχρι καταστροφής του γεωργικού, οικονομικού και κοινωνικού ιστού της υπαίθρου μπορεί να οδηγήσουν σε γενικότερες εθνικές συμφορές.

Οσον αφορά την εργατοαγροτική συμμαχία, ας θυμηθούμε ένα από τα τελευταία γραπτά του Βάσου Γεωργίου: «Ποτέ το ΚΚΕ δεν ήταν υπέρ της μοναξιάς και της απομόνωσης. Πάντοτε πάσχιζε να βρει συνεργάτες και συμμάχους και μάλιστα σε ισότιμη βάση, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι αριθμητικά ήταν το πρώτο κόμμα και με μεγάλη διαφορά από τους συνεργάτες του. Ενότητα και πάλη, λοιπόν, για μια βασική αλλαγή» («Κυριακάτικος Ριζοσπάστης» 17 Γενάρη 1998).

Σπύρος Χρ. Σελιανίτης

Γεωπόνος