Οι Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ νομίζω είναι διατυπωμένες καλύτερα και σωστότερα από τα προηγούμενα Συνέδρια, απλά, κατανοητά στη γλώσσα του λαού.

Εμένα προσωπικά με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο, αλλά ήθελα να εκφράσω μερικές σκέψεις γύρω από:

α) Την ανάδειξη στελεχών

β) Τα λάθη του υπαρκτού σοσιαλισμού

γ) Τις συνεργασίες.

α) Ανάδειξη στελεχών: Νομίζω σ' αυτό το κεφάλαιο, διαπράχτηκαν σοβαρά λάθη στο παρελθόν.

Ενθουσιαστήκαμε στο παρελθόν με τις στιγμιαίες, εκφράσεις, συμπεριφορών μερικών προσωπικοτήτων και χωρίς να πάρουμε σοβαρά υπόψη το παρελθόν και όλη τη δράση του προσώπου - τον εκλέγουμε στα κομματικά όργανα και τον προτείνουμε σε θέση εκλόγιμη για βουλευτή, παραμερίζοντας συντρόφους που πρόσφεραν και στο παρελθόν στην παρανομία, αλλά και μετά την αλλαγή φρουράς (μεταπολίτευση), αξιόλογη δράση στον εργατικό, κλαδικό τομέα. Αναδείξαμε στα κομματικά όργανα ανθρώπους που ούτε καν ήταν γνωστοί με τους αγώνες τους στην ΚΝΕ ή στο Κόμμα. Περιμέναμε αρκετά χρόνια για να διαπιστώσουμε ότι ήταν οι πιο ακατάλληλοι για τις θέσεις τους, π.χ. (Δαμανάκη, Ανδρουλάκης κ.ά.).

Και έγινε αυτό το τραγικό, διότι (όπως γίνεται συνήθως) αγνοήσαμε τις θέσεις του Λένιν, που πάντα είναι επίκαιρος. Λ.χ. ο Λένιν έλεγε: «... σύντροφοι στην ανάδειξη στελεχών, εμείς αν η αντίδραση περάσει από 2 κόσκινα το πρόσωπο - εμείς θα περάσουμε από 5 και 10 κόσκινα, προκειμένου να εκλέξουμε τους αντάξιους συντρόφους που θα μας εκπροσωπεύσουν στα κομματικά όργανα, ακόμη αντιπροσώπους σε κρατικά όργανα...». Αλλά στη δικιά μας περίπτωση έγινε το τραγικότατο λάθος - αφού μελλοντικά αντιληφθήκαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι όχι μόνο δεν ήταν οι κατάλληλοι, αλλά και μας πολέμησαν λυσσαλέα (Δαμανάκη, Ανδρουλάκης, Λογοθέτης, Βρεττάκου).

Κι αν δε μ' απατάει η μνήμη μου, όταν μερικοί σύντροφοι από την ΚΟ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ βάλαμε θέμα να μάθουμε για τη δράση των ανθρώπων - δεχτήκαμε αυστηρή κριτική από στελέχη της ΚΕ του ΚΚΕ. (Μετά από πολλά χρόνια, όταν ξανασυναντηθήκαμε με το στέλεχος αυτό, παραδέχτηκε ότι είχαμε δίκιο..., «αλλά ήσασταν μειοψηφία...». Φυσικά κι αυτός αργότερα αποχώρησε ή διαγράφτηκε από το ΚΚΕ). Να πώς στην πράξη πολλές φορές δεν εισακούεται η βάση!

Η ανάδειξη στελέχους πρέπει να γίνεται πάντοτε με γνώμονα: Η δουλιά του στους παράνομους μηχανισμούς του Κόμματος (στο παρελθόν), η δουλιά του στα συνδικάτα, στους κοινωνικούς αγώνες και μόνο κριτήριο που πρέπει να επικρατήσει! Να περαστεί από πολλά «κόσκινα», που λέει και ο αθάνατος ΛΕΝΙΝ!

β) Τα λάθη του υπαρκτού Σοσιαλισμού

Δε νομίζω πως θα βρεθεί κάποιος που να δώσει τη σωστότερη απάντηση: Πού οφείλεται αυτή η τραγική κατάληξη του υπαρκτού Σοσιαλισμού; Χρειάζεται μακρόχρονη μελέτη από οικονομολόγους, κοινωνιολόγους, ιστορικούς, από θεωρητικούς του Μαρξισμού - Λενινισμού. Μεγάλωσα και ανδρώθηκα στις φιλόξενες Λαϊκές Δημοκρατίες. Από 11 χρονών βρέθηκα στη Γιουγκοσλαβία (Μπούλκε), Πολωνία, Βουλγαρία και το 1974 στη Σουηδία. Εκεί - στις σοσιαλιστικές χώρες - μεγάλωσα, σπούδασα, εργάστηκα, έκανα οικογένεια. Εκεί το 1953 (μετά την εκτέλεση του εθνικού μας ήρωα Ν. Μπελογιάννη) έγινα μέλος του ΚΚΕ και σε συνέχεια μέλος του Ενιαίου Εργατικού Κόμματος Πολωνίας, του ΚΚ Βουλγαρίας. Αν και δεν μπορώ να εκφράσω σαφή γνώμη, πού οφείλεται η τραγική κατάληξη του υπαρκτού Σοσιαλισμού, όμως θα σας υπενθυμίσω μια άποψη ενός καθηγητή μου στην Πολωνία, που είπε τα εξής στο μάθημα της πολιτικής αγωγής:

Σ' αυτό το σοσιαλισμό, με τον τρόπο που χτίζουμε, εγώ δεν πιστεύω, εσείς είστε υποχρεωμένοι να πιστέψετε.

Αργότερα (μετά από πολλά χρόνια), όταν τον συνάντησα, τον ρώτησα τι εννοούσε. Η απάντηση ήταν: Αγαπητέ μου, δυστυχώς δεν έχουμε κατάλληλους ηγέτες. Διότι σ' αυτό που εμείς ονομάζουμε σοσιαλισμό, καταπατούνται οι οικονομικοί κανόνες του σοσιαλισμού - ακριβώς όπως γράφει ο Μαρξ στο «Κεφάλαιό» του. Ο σοσιαλισμός είναι για τους πολλούς - αλλά, έλα ντε που δεν είναι για τους πολλούς, διότι πολύ λίγοι απολαμβάνουν από το σοσιαλισμό.

Ισως να είχε και δίκιο ο καθηγητής αυτός.

Η ζωή τον δικαίωσε. Αν όμως ήταν μόνο αυτό;

Δε νομίζω. Υπάρχουν πολλές αιτίες και γι' αυτό χρειάζεται πολλή μελέτη από επιστήμονες για να βρούμε τις αληθινές αιτίες. Αν όμως θέσουμε το ερώτημα: πού είναι οι κομμουνιστές στις χώρες αυτές; γιατί άλλαξαν τις ονομασίες τους και έγιναν σοσιαλδημοκράτες - τους έχουμε μόνο μια απάντηση με ερώτημα: Είχαμε κομμουνιστές ιδεολόγους ή κομμουνιστές καριερίστες που ενδιαφέρονταν για τον εαυτό τους και τους κοντινούς τους;

Ολα αυτά πρέπει να εξεταστούν με ωριμότητα, με ειλικρίνεια, για να δώσουμε και απάντηση στο μεγάλο «Γιατί;».

Μήπως δεν ήμασταν έτοιμοι για το σοσιαλισμό με τον τρόπο που χτίζαμε; Μήπως έπρεπε να αρχίζουμε έτσι που τώρα χτίζει τον «αστικό σοσιαλισμό» το ΚΚ Κίνας; Η εποχή μας χρειάζεται απάντηση σ' όλα αυτά και ίσως θα είναι κι αυτό ένας τρόπος να συσπειρώσουμε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις γύρω μας, για μια κοινωνία του σοσιαλισμού για τον άνθρωπο. Κι εδώ ο «Ριζοσπάστης» μπορεί να παίξει τον πρωταρχικό ρόλο του. Υπάρχουν τόσα έργα για την πάλη της απελευθέρωσης του ανθρώπου από την εκμετάλλευση, και την εθνική απελευθέρωση. Εργα κινηματογραφικά από τις σοσιαλιστικές, που μπορούν να εκλαϊκευτούν από το «Ριζοσπάστη» σε φόρμα CD.

Πάντως πρέπει σοβαρά να ασχοληθούν, τα όργανα του Κόμματος, για να δοθεί η πολυπόθητη απάντηση στο μεγάλο «Γιατί;».

γ) Συνεργασίες

Η θέση της ΚΕ του Κόμματος για πλατιά συνεργασία στη βάση, είναι σωστή, αλλά όχι μονάχα στη βάση.

Την εργατική τάξη στην Ελλάδα δε νομίζω ότι τη χωρίζουν πολιτικές διαφορές. Ο αγρότης του ΚΚΕ, του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ έχει το ίδιο πρόβλημα. Να πουληθεί, να απορροφηθεί η παραγωγή του. Σ' αυτόν τον τομέα πρέπει να συνεργαστούμε ενάντια στην αντιλαϊκή, αντιαγροτική πολιτική που ακολουθεί η σημερινή κυβέρνηση. Εδώ δεν πρέπει να βάλουμε φραγμό.

Νομίζω παρόμοια συνεργασία μπορεί να επιδιώξουμε και στις ηγεσίες των αριστερών κομμάτων.

Δε συμφωνώ με την άποψη: Δε συνεργαζόμαστε με τον ΣΥΝ, ακόμα και προσωπικότητες της Αριστεράς που εγκλωβίστηκαν στο ΠΑΣΟΚ.

Τώρα τελευταία ακούω συχνά για πλατιά συνεργασία με την «Κομμουνιστική Ανανέωση» ή και ακόμη με κάποιους «φεντεραλιστές».

Αλήθεια, μπορεί κάποιος να απαντήσει στο ερώτημά μου: Ποια είναι αυτή η «Κομμουνιστική Ανανέωση;» και τι προτίθενται να ανανεώσουν από το κομμουνιστικό κίνημα στην πατρίδα μας; Δηλ. βγαίνει κάποιος, με κάποιους άλλους (τρεις και ο κούκος), φτιάχνει κάποια κίνηση, που δεν έχουν κάποια απήχηση στην ελληνική κοινωνία και κολλάνε στο ΚΚΕ, για να την ανανεώσουν κι εμείς (ΚΚΕ) τους δεχόμαστε να συνεργαστούμε! Κάτι, εδώ νομίζω, δεν πάει σωστά!

Οταν το 1968 έγινε η διάσπαση και οι λεγόμενοι αποχωρούντες από το ΚΚΕ, αυτοονομάστηκαν ΚΚΕ - «εσωτερικό», τους ονομάσαμε αναθεωρητές, προβοκάτορες κ.λπ.

Αυτή η «Κομμουνιστική Ανανέωση» δεν είναι προβοκάτορες; Τι άραγες θα ανανεώσουν από το ΚΚΕ: Μήπως ψάχνουμε συντρόφους σφραγίδες;

Για εμένα, όπως το ΚΚΕ-«εσωτερικού» είναι προβοκάτορες, έτσι νομίζω πως καθένας που προσθέτει στη λέξη Κομμουνιστικό Κόμμα κάποιο πρόσθετο, σ' αυτή την περίπτωση «ανανεωτική», είναι προβοκάτορες και με προβοκάτορες - καμιά συνεργασία! Το ίδιο και με τους «φεντεραλιστές»!

Το ΚΚΕ είναι ανοιχτό και αφού συμφωνεί με τις Θέσεις του ΚΚΕ και είναι απόλυτα σύμφωνο σε όλα που προτείνει το ΚΚΕ - δε μένει να προσχωρήσουν στο ΚΚΕ και από κει να παλέψουν γι' αυτό που ήδη το ΚΚΕ παλεύει εδώ και 85 χρόνια.

Εμείς δεν επιδιώκουμε συνεργασίες με σφραγίδες!!

Η συνεργασία μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και με την ηγεσία του ΣΥΝ, σε συγκεκριμένους στόχους. Κάποτε σύντροφοι πρέπει να βρούμε σημεία που μας ενώνουν και όχι να ψάχνουμε σημεία που διαφωνούμε, μας χωρίζουν.

Εύχομαι ολόψυχα στο 17ο Συνέδριο του ΚΚΕ πρόοδο και συνεργασία με όλες τις δυνάμεις που είναι ενάντια στον ιμπεριαλισμό, υπέρ του σοσιαλισμού.

Συντροφικά

Λάζαρος Νικολαΐδης

Νεάπολη - Θεσσαλονίκη