Οι ώρες για την Κύπρο είναι κρίσιμες. Χτες με την επίδοση του «σχεδίου Ανάν», ενός σχεδίου εκβιαστικού και τελεσιγραφικού, τόσο ως προς το περιεχόμενό του όσο και ως προς τις μεθοδεύσεις που ακολουθούνται για την επιβολή του, επιβεβαιώθηκε ότι η αδιέξοδη πολιτική δεκαετιών, έφτασε στα όριά της. Το αποτέλεσμα είναι η σχεδιαζόμενη «λύση» να απέχει παρασάγγες από κάθε έννοια όχι δίκαιης και έντιμης, αλλά ούτε καν «ανεκτής» επίλυσης του Κυπριακού.

Η τακτική όλων εκείνων που ευθύνονται για την παραπάνω κατάληξη είναι η αναμενόμενη: Ηδη από διάφορες πλευρές - πρώτα και κύρια την ελληνική κυβέρνηση - έχει αρχίσει μια συντεταγμένη επιχείρηση για να βαφτιστεί το «κρέας - ψάρι». Ταυτόχρονα ο κυπριακός λαός, τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι, αλλά και ο ελληνικός λαός, καλούνται να τοποθετηθούν στο δίλημμα «ή δέχεστε το σχέδιο ή θα ακολουθήσει χάος»! Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα δίλημμα που ισοδυναμεί με το ερώτημα: «Πέστε μας ποια διχοτόμηση προτιμάτε: Του Αττίλα ή του ΟΗΕ και της ΕΕ»...

Η ελληνική κυβέρνηση, στις βαρύτατες ευθύνες της, πρόσθεσε ακόμα μία: Ενώ υποτίθεται ότι «η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται», ο πρωθυπουργός έσπευσε με τις δηλώσεις του να προκαταλάβει τις αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου (που συνεδριάζει σήμερα) και να «αποφασίσει» (από χτες!) ότι το εν λόγω σχέδιο πρέπει να γίνει δεκτό ως «αφετηρία» συζήτησης! Την ίδια ώρα δε δίστασε - εμμέσως φυσικά - να αξιοποιήσει την επικείμενη ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ως επιπλέον μοχλό πίεσης για την αποδοχή μιας «λύσης» απαράδεκτης, άδικης, και εξαιρετικά επικίνδυνης, όπως τονίζει το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ.

Για «ιδιαίτερα σημαντική ημέρα» έκανε λόγο χτες ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του, ενώ έσπευσε να «σπρώξει» την Κύπρο προς την αποδοχή του σχεδίου, δηλαδή, να προκαταλάβει τις αποφάσεις του πολιτικού κόσμου της Κύπρου!

Συγκεκριμένα, αφού είπε ότι «έχουμε μια ιστορική ευκαιρία για τη λύση και πρέπει όλοι να συμβάλλουν στην απρόσκοπτη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων, χωρίς να τίθενται χρονικά διλήμματα», κατόπιν αποτόλμησε «μια πρώτη αξιολόγηση της πρότασης». Εκεί ακριβώς έσπευσε να δηλώσει ότι «αυτή η πρόταση, αυτό το Σχέδιο είναι μια αφετηρία. Μια αφετηρία, η οποία επιτρέπει μια διαπραγμάτευση, μια εντατική διαπραγμάτευση. Τώρα - πρόσθεσε - αρχίζει μια πολύ σημαντική περίοδος διαπραγματεύσεων που θα είναι και δύσκολες και επίπονες»...

Αυτή η κατ' αρχάς «αποδοχή» από την ελληνική πλευρά του σχεδίου (πριν καν ακόμα συνεδριάσει το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου) δηλώνει ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει αποφασίσει να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, για να επιβληθεί μια - οποιαδήποτε - «λύση» στο Κυπριακό.

Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από την προσπάθεια εξωραϊσμού του σχεδίου. Σε πείσμα όλων των πληροφοριών που μιλούν για τα ακριβώς αντίθετα, ο Κ. Σημίτης έκανε λόγο για «σταθερό στόχο», που είναι «η αναζήτηση μιας δίκαιης, βιώσιμης, λειτουργικής και αποτελεσματικής λύσης, που θα βασίζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ για τη δημιουργία μιας διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας, με ενιαία διεθνή προσωπικότητα, ενιαία φωνή στους διεθνείς οργανισμούς, με μία κυριαρχία και μία ιθαγένεια». Από κει και πέρα, θέλοντας προφανώς να... δώσει μια πρόγευση της τακτικής που θέλει το κρέας να βαφτίζεται ψάρι, υποστήριξε ότι «το Σχέδιο, που παραδόθηκε σήμερα, θίγει όλα τα γνωστά ζητήματα του κυπριακού προβλήματος. Το συνταγματικό, το εδαφικό, το θέμα των προσφύγων, το θέμα της ασφάλειας, των περιουσιών, της ιθαγένειας. Είναι πιστεύω σαφές - συνέχισε - ότι οι ρυθμίσεις που προτείνει περιλαμβάνουν και δύσκολα σημεία ή περιλαμβάνουν δύσκολα σημεία», αλλά φρόντισε να υποστηρίξει ότι «δεν είναι σκόπιμη και ορθή μια αποσπασματική αποτίμηση της σημασίας της κάθε ρύθμισης χωριστά. Αυτό που έχει σημασία - κατέληξε - είναι η συνολική ισορροπία, στην οποία αυτό το Σχέδιο με τη διαπραγμάτευση μπορεί να οδηγήσει τελικά», όπως ισχυρίστηκε...

Αξιοσημείωτο του διαγγέλματος του πρωθυπουργού είναι η έμμεση και ανομολόγητη προσπάθεια να χρησιμοποιήσει την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ως επιπλέον μοχλό πίεσης για την αποδοχή της «λύσης». «Αυτή η λύση - όπως είπε - πρέπει να είναι, συγχρόνως, συμβατή με τις ευρωπαϊκές αρχές, το κοινοτικό κεκτημένο και να επιτρέπει, να εξασφαλίζει την πορεία της Κύπρου στην ΕΕ»...

Φυσικά, δεν παρέλειψε να αναφέρει στις δηλώσεις του ότι «τον τελευταίο λόγο για την έγκριση ή την απόρριψη του αποτελέσματος των διαπραγματεύσεων τον έχει ο κυπριακός λαός, ο οποίος θα αποφασίσει με δημοψήφισμα», αλλά και να εκφράσει την υποστήριξη στον Γ. Κληρίδη κάνοντας μνεία στο «ρεαλισμό» του τελευταίου...

Χθες, ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, με σειρά συναντήσεών του, ενημέρωσε για τις εξελίξεις τον πρόεδρο της Βουλής Απ. Κακλαμάνη, τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Θ. Πάγκαλο, τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής Κάρολο Παπούλια, τον πρόεδρο του ΔΗΚΚΙ Δ. Τσοβόλα και τον πρόεδρο της ΠΟΛΑΝ Αντ. Σαμαρά.

Πριν ξεκινήσει τις επαφές του ο Γ. Παπανδρέου συμμετείχε σε μια ακόμη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, με αντικείμενο της επικοινωνιακές «λεπτομέρειες» ενόψει της υποβολής του σχεδίου.

Σήμερα το μεσημέρι ο πρωθυπουργός θα επισκεφτεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα του παραδώσει αντίγραφο του σχεδίου Ανάν. Το απόγευμα, ο υπουργός Εξωτερικών θα παραδώσει το κείμενο στα κόμματα.

Τις επόμενες ημέρες θα συγκληθεί υπουργικό συμβούλιο, ενώ έχει εκφραστεί και η πρόθεση του πρωθυπουργού να συναντήσει και να ενημερώσει του πολιτικούς αρχηγούς. Αυτό, πιθανότατα, θα συμβεί μετά το Σαββατοκύριακο και τις συνομιλίες που θα έχει με τον Πρόεδρο της Κύπρου Γλ. Κληρίδη, ο οποίος θα επισκεφθεί την Αθήνα.

Η «πικρή γεύση» που αφήνει το σχέδιο συνολικής επίλυσης του Κυπριακού, που υπέβαλαν χτες οι εντεταλμένοι του ΟΗΕ, ήταν αναμενόμενη. Σε γενικές γραμμές, οι πληροφορίες και τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών περιέγραφαν τις σκέψεις του ΓΓ του ΟΗΕ.

«Γεύση» του σχεδίου επίλυσης του Κυπριακού, που κατατέθηκε χτες, είχαν δώσει προ ημερών δημοσιεύματα στην Κύπρο. Η εφημερίδα «Φιλελεύθερος», παρουσιάζοντας τις πληροφορίες της για το αναμενόμενο σχέδιο, μετέφερε τη γνωστή φιλοσοφία, σύμφωνα με την οποία στην τουρκική πλευρά θα δοθούν σημαντικά πλεονεκτήματα στο Συνταγματικό, ενώ στην ελληνική θα επιστραφούν εδάφη.

Οπως έγραψε ο «Φιλελεύθερος» και μετέδωσε το Ραδιοφωνικό Ιδρυμα Κύπρου, η τουρκική πλευρά θα εξασφαλίσει πλήρη διοικητική αυτονομία στην περιοχή που θα διοικεί, ενώ θα έχει και σημαντικά οφέλη στη νομή της κεντρικής εξουσίας, για την οποία, μεταξύ άλλων, προβλέπεται εκ περιτροπής προεδρία και πρωθυπουργία, δύο θητειών για τους Ελληνες και μία για τους Τούρκους.

Για το Εδαφικό, ο Κόφι Ανάν προτείνει αριθμό Ελληνοκυπρίων που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και στη βάση αυτή να χαραχτεί η γραμμή επί χάρτου, ενώ τα Ηνωμένα Εθνη φέρεται να έχουν ετοιμάσει εναλλακτικούς χάρτες, τους οποίους και θα παρουσιάσουν εάν χρειαστεί. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, το τουρκοκυπριακό κράτος θα έχει το 28% του εδάφους του νησιού.

Σύμφωνα με το «Φιλελεύθερο», παρά το γεγονός ότι τόσο ο ΟΗΕ, όσο και οι Αγγλοαμερικανοί διαβεβαιώνουν πως το έγγραφο δε θα δοθεί με τη μορφή «είτε θα το αποδεχτείτε ή θα το απορρίψετε», ωστόσο τα χρονικά περιθώρια που υπάρχουν είναι τόσο πιεστικά, που η λογική αυτή θα ισχύσει τελικά. Επιπροσθέτως, τα Ηνωμένα Εθνη θα είναι έτοιμα να παρεμβαίνουν εκεί όπου οι συζητήσεις των δύο πλευρών δεν καταλήγουν πουθενά και να επιβάλουν λύση. Και η πληροφορία αυτή επιβεβαιώθηκε, αφού, όπως ομολόγησε ο Γλ. Κληρίδης χτες στις δηλώσεις του, οι δύο πλευρές είναι υποχρεωμένες να τοποθετηθούν επί της αρχής του σχεδίου, εντός 7 ημερών.

Τέλος, σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν τις περασμένες μέρες και φαίνεται να επιβεβαιώνονται από το έγγραφο του Ανάν, το χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη συμφωνίας θα λήγει την 28η Φεβρουαρίου (ημέρα λήξης και της θητείας του Προέδρου Κληρίδη), ώστε να διεξαχθούν χωριστά δημοψηφίσματα εντός του Μαρτίου, αφού «στόχος αυτών των χρονοδιαγραμμάτων είναι τη συμφωνία προσχώρησης στην ΕΕ (16 Απριλίου στην Αθήνα) να υπογράψει η επανενωμένη Κύπρος». Στις δύο πλευρές θα δοθεί περιθώριο 30 ημερών να τοποθετηθούν επί του εγγράφου, ενώ από τη στάση που θα τηρήσουν θα επηρεαστούν και οι συζητήσεις στη Σύνοδο της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, όπου θα αποφασιστεί η διεύρυνση και, κατ' επέκταση, η ένταξη της Κύπρου.

α) Σε ό,τι αφορά στην κρατική υπόσταση που μεθοδεύεται μιλάμε στην πραγματικότητα για ένα «νέο κράτος», που στην ουσία - αν και ανομολόγητα - θα απαρτίζεται από «δύο κράτη». Αυτή η εξέλιξη, που οδηγεί στη χειρότερη εκδοχή, δηλαδή σε μια κάκιστη μορφή συνομοσπονδίας, εξέλιξη που δεν αναιρείται από το «περιτύλιγμα» περί «ενιαίας Κύπρου», με το οποίο πλασάρεται η «λύση», δεν έχει καμία σχέση με τις μέχρι τώρα αποφάσεις του ΟΗΕ για μια (πραγματικά) ενιαία Κύπρο. Το σχέδιο ουσιαστικά οδηγεί σε ένα υπό διαμόρφωση «κρατικό παράδοξο», το οποίο από τα ίδια τα θεμέλιά του προοιωνίζεται το σαθρόν του εγχειρήματος.

β) Στο επίπεδο της εκτελεστικής εξουσίας (υπό όλα τα σενάρια, είτε αυτά προβλέπουν εναλλασσόμενη Προεδρία, είτε δικαίωμα «βέτο» στην τουρκοκυπριακή πλευρά) προωθείται ένα τερατούργημα χειρότερο κι από εκείνο που προέκυψε από τις Συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου του 1959, με τα γνωστά αποτελέσματα, που οδήγησαν στα λεγόμενα συνταγματικά παράδοξα, στο μη λειτουργικό της διακυβέρνησης της Κύπρου και στις κατοπινές δραματικές εξελίξεις. Το σημερινό σχέδιο ισοδυναμεί στο πεδίο της εκτελεστικής εξουσίας με μια «συγκυβέρνηση ακυβερνησίας». Τόσο ο χαρακτήρας της εκτελεστικής εξουσίας, όσο και η κρατική υπόσταση που μεθοδεύονται, οδηγούν στην εκμηδένιση ενός εκ των απαράβατων όρων για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, δηλαδή της «μίας κυριαρχίας».

γ) Σε συνδυασμό με τα παραπάνω οι σχεδιασμοί περί της «διπλής» ιθαγένειας, που κάνουν λόγο για μια πρωτογενή και μια δευτερογενή ιθαγένεια, με τη δεύτερη να εκχωρείται από τα συμβαλλόμενα μέρη (ελληνοκυπριακό - τουρκοκυπριακό), υπονομεύουν ευθέως το «ενιαίον» του κράτους της Κύπρου, όσο κι αν η ελληνική κυβέρνηση θέλει να «βαφτίζει το κρέας ψάρι» και να μιλά για «ενιαία ιθαγένεια».

δ) Η διατήρηση εν ισχύι των διατάξεων της Συμφωνίας της Ζυρίχης περί εγγυητριών δυνάμεων ισοδυναμεί στο στρατιωτικό επίπεδο και στο επίπεδο ασφαλείας (παρά τις γενικές αναφορές σε μια «σταδιακή αποστρατιωτικοποίηση») με τη διατήρηση στο νησί των δυνάμεων του «Αττίλα», που από δυνάμεις κατοχής βαφτίζονται «δυνάμεις ασφαλείας»!

ε) Η πρόβλεψη για έκταση 28,5% του τουρκοκυπριακού «κράτους», σε συνδυασμό με την πρόβλεψη, όπως λένε οι πληροφορίες, για σώμα δικαστικής εξουσίας που θα συγκροτείται με αναλογία 50:50 καθώς και για νομοθετική εξουσία που στην καλύτερη περίπτωση η αναλογία στα νομοθετικά σώματα θα είναι 2:1, οδηγούν σε μια απίθανη στρέβλωση, όπου το 10% του (τουρκοκυπριακού) πληθυσμού - που θα κατέχει σχεδόν το 1/3 του εδάφους και το 50% των εξουσιών (!) - θα μπορεί να χρησιμοποιείται κατά το δοκούν από «εγγυητές» και «συμμάχους» με συνέπεια να μην μπορεί να λειτουργήσει το κράτος ακόμα κι αν το επιθυμεί το 90% του υπόλοιπου πληθυσμού.

«Η θέση της Τουρκίας και η δική μας είναι δυο αυτόνομα και ανεξάρτητα κράτη. Δε θα υπάρξει αποτέλεσμα αν προσπαθήσουμε να ενοποιήσουμε τις δυο κοινότητες». Με αυτή τη δήλωση, σε τηλεοπτικό σταθμό, υποδέχτηκε ο Ραούφ Ντενκτάς το σχέδιο του Κόφι Αναν, για επίλυση του Κυπριακού...

Συγκεκριμένα, ο Ραούφ Ντενκτάς με τηλεφωνική συνέντευξή του στο «CNN Turk», δήλωσε: «Δεν είναι δυνατόν να υποχωρήσουμε στο θέμα της κυριαρχίας». Μάλιστα, ο Ρ. Ντενκτάς, έφτασε στο σημείο να κάνει λόγο για «εμετικές επιθέσεις» που δέχεται από την ελληνοκυπριακή πλευρά, ενώ παράλληλα κάλεσε «την ηγεσία της Κύπρου να πάψει να διατείνεται ότι είναι η μόνη αρχή στο Νησί». Ο Ραούφ Ντενκτάς υποστήριξε ότι «το σχέδιο, όπως τον διαβεβαίωσε και ο ΓΓ του ΟΗΕ, δεν εκλαμβάνεται ως τελεσίγραφο». Χαρακτηριστικά, ο Ραούφ Ντενκτάς, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου, δήλωσε ότι «ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Αναν του ζήτησε να μην απορρίψει "a priori" το σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού».

Συγχρόνως, ο Ρ. Ντενκτάς με δηλώσεις που έκανε και στο ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο «NTV», είπε ότι «πρόκειται για μια βάση διαπραγματεύσεων για να μπορέσουν να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες που είχαν φτάσει σε αδιέξοδο. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει κάτι που να λέει ή το δέχεστε ή το απορρίπτετε. Γι' αυτό δεν έχει κανένα νόημα να μπούμε σε μια κατάσταση σαν να έχει έρθει η συντέλεια του κόσμου». Την ίδια στιγμή, όμως, δήλωνε ότι «δε θα αποδεχτούμε στη ρύθμιση του εδαφικού να γίνουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι πρόσφυγες και ότι δε θα γίνει θέμα παζαρεμάτων η ισότητα των Τουρκοκυπρίων». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ρ. Ντενκτάς, θα προχωρήσει κατά τη διάρκεια της σημερινής μέρας, σε συνέντευξη Τύπου προκειμένου να ανακοινώσει τις πρώτες του αντιδράσεις και εκτιμήσεις για το σχέδιο.

Ο αρχηγός των τούρκικων Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Χιλμί Οζκιόκ, επιστρέφοντας από τις ΗΠΑ, δήλωσε πως «η Κύπρος είναι απαραίτητη για την ασφάλεια της Τουρκίας». Ο Τούρκος στρατηγός είπε επίσης πως ανέφερε στους Αμερικανούς ότι «η ταυτόχρονη ένταξη της Κύπρου και της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι λύση για πολλές ενδεχόμενες κρίσεις» και συγχρόνως επισήμανε «τις αρνητικές επιδράσεις που θα έχει, από πλευράς επίλυσης του Κυπριακού, η άκαιρη ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου»...

Μέχρι αργά χτες το βράδυ και μετά την παράδοση του σχεδίου, δεν υπάρχει καμία επίσημη ή ανεπίσημη δήλωση από αξιωματούχους της Τουρκίας.