"Να που πλια αποφασίζω/ στο εξής να εγλεδίζω, / ν' αφεθώ από τα δέρτια/ να πηγαίνω σε σοχπέτια/ και συχνά να σεργιανίζω/ σε μετζλήσια να γυρίζω/ σ' εξοχές, σε πρασινάδες/ σε μπαχτσέδες, σε ζιμπάδες, / κι όπου σάζια ταιριασμένα/ εις τη μέσην να κι εμένα/ με τραγούδια ουιδισμένα/ σε μακάμι αρμονισμένα (...)".Σίγουρα, αυτά τα στιχάκια σας θυμίζουν ρεμπέτικο τραγούδι. Κι αν δεν καταλαβαίνετε κάποιες λέξεις (λ.χ. η λέξη ουιδισμένα σημαίνει ηδυσμένα, από το ήδομαι - τέρπομαι, και εννοεί τραγούδια τέρποντα, ευχάριστα), είναι γιατί τα στιχάκια γράφτηκαν σε παλιούς καιρούς. Το 1770, από λόγιο Φαναριώτη, κατ' απομίμηση των δημοφιλών λαϊκών τραγουδιών - ρεμπέτικων τραγουδιών, που στιχουργούσαν και μελωδούσαν ραγιάδες Ρωμιοί, σε οθωμανοκρατούμενες περιοχές του πάλαι ποτέ Βυζαντίου.

Η "Σύγχρονη Εποχή" μας παραδίδει το άκρως ενδιαφέρον βιβλίο του Κύπριου μελετητή του μακραίωνου ελληνικού λαϊκού τραγουδιού Νέαρχου Γεωργιάδη.Μετά το, επίσης πολύ σημαντικό βιβλίο του "Ρεμπέτικο και Πολιτική",η"ΣΕ" εξέδωσε την πολύπλευρα - και κοινωνιολογικά - διαφωτιστική, ελκυστικά γραμμένη, με γνώση και αγάπη για το αντικείμενό της, μελέτη του "Από το Βυζάντιο στον Μάρκο Βαμβακάρη (Η προϊστορία του ρεμπέτικου τραγουδιού)".Το βιβλίο εξετάζει τις απαρχές και τα χαρακτηριστικά του λαϊκού τραγουδιού των άστεων, τις μεσαιωνικές και αναγεννησιακές επιρροές στο στίχο και τη θεματολογία του, την οριστική διαμόρφωση του είδους, γύρω στα 1500. Αναφέρεται διεξοδικά στις ποικίλες παραλλαγές και μεταλλαγές του επί πέντε αιώνες. Καταδείχνει τις νέες λέξεις, έννοιες και μορφές, την κοσμοαντίληψη, θεματολογία και ιδεολογία του λαϊκού τραγουδιού, που "εισήγαγε" η οθωμανική εποχή στη νεοελληνική κοινωνία. Σωστά επισημαίνεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου ότι το ρεμπέτικο "αγαπήθηκε από πολλούς", καθώς "κατέγραψε πέντε αιώνες νεοελληνικής ζωής". Και γι' αυτό η μελέτη του "είναι μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας και κοινωνίας".

Ο συγγραφέας διερευνά και την καταγωγή της λέξης "ρεμπέτικο". Προέρχεται από την περσική λέξη "ρουμπαγιάτ" (τετράστιχο), τη σλάβικη "rebenok" (παιδί), την ιταλική "rebelo" (επαναστάτης); Ο συγγραφέας τείνει προς το αρχαίο "ρέμβομαι" - το μεσαιωνικό "ρέμπομαι" (ρεμβάζω και περιπλανιέμαι), αφού κι οι τραγουδιστάδες συχνά ήτανε πλάνητες και ο Παλαμάς έγραφε γι' αυτούς "Μέσα σας κλαίει το μαύρο φτωχολόι".

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Οι Δυτικοί του τιμητές, τον χαρακτηρίζουν περίπου "παράφρονα", αλλά ο φόβος που εξέφρασε την περασμένη βδομάδα, δεν είναι ακριβώς παρανοϊκός: η σύσταση μιας δύναμης ταχείας επέμβασης από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία -είπε ο συνταγματάρχης- απειλεί σοβαρά την ασφάλεια των χωρών της Βορείου Αφρικής. Η δύναμη θα είναι σε θέση, εντός ωρών από τη λήψη σχετικής εντολής, να πλήξει οποιονδήποτε στόχο. Προσιδιάζει στην άλλοτε τρομερή δύναμη κρούσεως του Αμπού Νιντάλ, αλλά τηρεί τα προσχήματα της διεθνούς νομιμότητας: μια "τρομοκρατική ομάδα" με τακτικό στρατιωτικό μανδύα, και με το -τυπικό για τους γραφειοκράτες τύπου Βρυξελλών -παραπλανητικό όνομα "Ευρωφόρ".

Για τη Λιβύη, σαφώς προσδιορισθείσα ως "εχθρική" για τις ΗΠΑ χώρα, στο Μεσανατολικό πεδίο (και ως "υποστηρίζουσα τη διεθνή τρομοκρατία" εν γένει... ), θα πίστευε κανείς ότι η τήρηση ισορροπίας έναντι της Δύσης, προϋποθέτει αποκατάσταση των καλύτερων δυνατών σχέσεων με τις χώρες - ταγούς της Δυτικής Ευρώπης. Ως πρότινος, η Λιβύη κατέβαλε- όπως και η Τεχεράνη - προσπάθειες σ' αυτήν την κατεύθυνση, ειδικά με τη Γαλλία. Αλλά η σύσταση της δύναμης ταχείας επέμβασης προκάλεσε μια δυσανάλογη - εκ πρώτης όψεως, τουλάχιστον - αντίδραση από πλευράς Καντάφι.

Ο Λίβυος ηγέτης έθεσε σε κατάσταση επιφυλακής το στρατό της χώρας, άρχισε επαφές με αραβικές χώρες προκειμένου να τηρηθεί "κοινή στάση" έναντι της τετραεθνούς δύναμης και προέβη σε προειδοποιήσεις σε ιδιαίτερα οξείς τόνους: μίλησε για "αντίποινα" όπως η ενίσχυση του IRA στη Βρετανία και άλλων παρόμοιων οργανώσεων στο έδαφος των τεσσάρων συμμετεχουσών χωρών, και άφησε ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο στρατιωτικής αντιπαράθεσης. "Αν θέλουν πόλεμο, θα τον κηρύξουμε", είπε. Απάντηση δεν υπήρξε...

Μπ. Γ.

Δεν μπορούν να κοροϊδεύουν και να εξαπατούν πολλούς για πολύ. Η ρήση αυτή ισχύει απόλυτα για τους δήθεν διαφωνούντες του ΠΑΣΟΚ. Αύριο, Δευτέρα, στην κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Κεντρικής Επιτροπής, τελειώνουν τα ψέματα. Εκεί θα συζητηθούν "οι κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής" και θα κληθούν να τις υπερψηφίσουν. Εκεί θα φανεί και ποιος πραγματικά διαφωνεί με την αντιλαϊκή πολιτική - άρα την απορρίπτει, την καταψηφίζει και πράττει ανάλογα από κει και πέρα - και ποιος επιδίδεται απλά σε φραστικές ασκήσεις "κοινωνικής ευαισθησίας", στο πλαίσιο ενός στημένου - σε τελευταία ανάλυση - παιχνιδιού, με πολλαπλούς στόχους.

Είναι καιρός να τελειώσει αυτό το κακόγουστο θέατρο.

Προχωρώντας σε μια επίδειξη πολιτικού παχυδερμισμού ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης ετοιμάζεται να κάνει... προεκλογικού χαρακτήρα εξαγγελίες στην Ελευσίνα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, στις 10 του Δεκέμβρη.

Εχει δώσει εντολή σε διάφορους υπουργούς, να του στείλουν μέχρι προχτες τις προτάσεις τους, για τις εξαγγελίες που πρέπει να κάνει. Προφανώς, πρόκειται για μια απεγνωσμένη προσπάθεια τόνωσης του κοινωνικού προφίλ και επίδειξη κοινωνικής ευαισθησίας, τις επόμενες, μάλιστα, μέρες της κατάθεσης του προϋπολογισμού και της έναρξης εφαρμογής των αντιλαϊκών μέτρων.

Ομως, η περιοχή του Θριάσιου Πεδίου δεν προσφέρεται για τέτοια "λίφτινγκ". Η "Χαλυβουργική" κλείνει, με την κυβέρνηση "να νίπτει τας χείρας της". Τα Ναυπηγεία Ελευσίνας εξωθούνται στη χρεοκοπία, για να χαριστούν κυριολεκτικά σε ιδιώτες. Η ανεργία καλπάζει, η ρύπανση δηλητηριάζει την αναπνοή των κατοίκων, οι μικροεπαγγελματίες αφανίζονται, το βιοτικό επίπεδο συνθλίβεται στη μέγκενη της λιτότητας, κλπ., κλπ. Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος.

Αυταπατώνται εκεί στο Μέγαρο Μαξίμου, αν πιστεύουν ότι θα ξεμπερδέψουν εύκολα, μοιράζοντας συμπάθεια και προσποιούμενοι σαν να βρίσκονται άλλοι στην κυβέρνηση.

Για λόγους "κοινωνικής δικαιοσύνης" - κομμένης και ραμμένης φυσικά στα μέτρα του Μάαστριχτ - η κυβέρνηση περικόπτει σχεδόν στο μισό, το κρατικό κονδύλι, για τις συντάξεις των πολυτέκνων μητέρων. Να τις παίρνουν, λένε, μόνο οι φτωχές και όχι οι "πλούσιες".

Εχει, προφανώς, περισσέψει η υποκρισία στα κυβερνητικά επιτελεία. Μια υποκρισία ωμή και κυνική, που θέλει... πλούσιο τον συνταξιούχο των 100.000 δραχμών και... φτωχό, τον κάθε μεγαλόσχημο, που σωρεύει πλούτη στις ντόπιες και ξένες τράπεζες. Που δεν έχει χρήματα, για την παιδεία, την υγεία, την πρόνοια, τα μικρά και μεγάλα προβλήματα, που βασανίζουν τους εργαζόμενους και τη χώρα, αλλά έχει τρισεκατομμύρια για τις πολυεθνικές των όπλων, δισεκατομμύρια για τα Μέγαρα Μουσικής και για πολλά ακόμη παρόμοια.

Βλέπετε, όλοι οι δεύτεροι - από τον... αόρατο άρχοντα της Χρ. Λαδά, μέχρι τους χρυσοφόρους "αεριτζήδες" του Χρηματιστηρίου - είναι πέρα και πάνω από τις μεζούρες των αρμοδίων...

"Αγκάθι" έχουν

μέσα τους

τη μέρα

τη μεγάλη,

δεν θέλουν

να θυμόμαστε

τη λαϊκή

την πάλη,

αυτοί μας θέλουν

όλους μας

με κάτω

το κεφάλι!

"Αγκάθι" έχουν

μέσα τους

τη μνήμη

του αγώνα,

δεν τους βολεύει

ένας λαός

ολόρθος

σαν κολόνα,

αυτοί τον θέλουν

αδρανή, εκεί,

στην πολυθρόνα!

Ο οίστρος

Μα βέβαια, τούτες τις μέρες της επετείου του Νοέμβρη του 1973, δεν μπορούσε να λείψει και η δική του φωνή, απ' την αντιδραστική "χορωδία" των κρωγμών, κατά του πανεπιστημιακού ασύλου. Απ' όσους κάνουν, πως δεν ξέρουν ποιοι βρίσκονται πίσω από τους διάφορους "Μαχόμενους Αντάρτικους Σχηματισμούς" και οπλίζουν - με τον ένα ή άλλο τρόπο - τα χέρια των πολυποίκιλων... επαναστατών.

Για τον Γ. Μαρίνο μιλάμε και το αντίστοιχο άρθρο του στο τελευταίο τεύχος του "Οικονομικού Ταχυδρόμου". Ενα άρθρο, που δεν καταφέρεται μόνο ενάντια στο πανεπιστημιακό άσυλο, αλλά φανερώνει ταυτόχρονα - μέσ' από τις γενικότερα βαθιά συντηρητικές, μεσαιωνικές και σκοταδιστικές αντιλήψεις και επιχειρήματά του - τον απροσμέτρητο φόβο του αρθρογράφου, για το Πολυτεχνείο και τα μηνύματά του, τα ανεκπλήρωτα οράματα και τους στόχους του. Για το αναμφισβήτητο γεγονός, πως είκοσι τρία χρόνια μετά, τα μηνύματα αυτά παραμένουν ζωντανά, συγκινούν και συνεγείρουν τις συνειδήσεις και τις καρδιές των νέων ανθρώπων, φωτίζουν τους δικούς τους δρόμους του αγώνα και προετοιμάζουν τα δικά τους Πολυτεχνεία.

Περίσσιο το φαρμάκι και η χολή που έχυσε ο Γ. Μαρίνος. Οσος ακριβώς και ο τρόμος του...

Λέτε να φτάσουν ως εκεί; Ο λόγος για την πληροφορία ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να τιμαριθμοποιήσει και τα "αντικειμενικά κριτήρια" (!). Εκτίμησε προφανώς η κυβέρνηση Σημίτη, ότι τα μικρομεσαία νοικοκυριά των επαγγελματοβιοτεχνών, των εμπόρων και των αγροτών - που φορολογούνται μ' αυτό το σύστημα - αύξησαν τον τζίρο τους - δηλαδή τα... "κονόμησαν" - και κατά συνέπεια πρέπει το 1997 να πληρώσουν περισσότερο φόρο.

Για όσους αναρωτηθούν, με ποια λογική σκέπτεται η κυβέρνηση να αυξήσει τη φορολογία των δεκάδων χιλιάδων μικρομεσαίων νοικοκυριών που φορολογούνται με τα "αντικειμενικά" κριτήρια, σε μια περίοδο που ο τζίρος τους συνεχίζει να μειώνεται και οι οικονομικές τους δυσκολίες να μεγαλώνουν, καλύτερα ας μην το ψάχνουν γιατί θ' απογοητευτούν.

Είναι η ίδια λογική, μ' αυτήν που επιβλήθηκαν τα φορομπηχτικά "αντικειμενικά" κριτήρια.

Είναι, επίσης, η ίδια λογική, που θέλει την κυβέρνηση να τιμαριθμοποιεί τους έμμεσους φόρους - και όχι μόνο - αλλά να αρνείται, για μια ακόμη χρονιά, την τιμαριθμοποίηση της κλίμακας φορολογίας προσωπικών εισοδημάτων.Είναι η γνωστή φορομπηχτική πολιτική, που τα παίρνει από τους "μη έχοντες" και "μη κατέχοντες", την οποία χωρίς να κοκκινίζουν, τη βαφτίζουν σαν πολιτική... δικαιότερης κατανομής των φορολογικών βαρών!

Με απλά λόγια, είναι η λογική του παραλόγου.