Πρωτομαγιά, Απεργία. Μέρα τιμής των νεκρών της εργατικής τάξης, μέρα αναμέτρησης και σύγκρουσης για το ίδιο το μέλλον των εργαζομένων. Ενάντια στους εργοδότες που ξεζουμίζουν τους εργάτες για περισσότερα κέρδη, ενάντια στα μονοπώλια και τις κυβερνήσεις τους που σφάζουν λαούς για να αρπάξουν ο ένας τα κέρδη του άλλου.

Η Εργατική Πρωτομαγιά διδάσκει ότι οι κατακτήσεις των εργαζομένων δεν χαρίστηκαν από τους καπιταλιστές, αλλά αποκτήθηκαν με αγώνες, πολλές φορές με τίμημα βαρύ από ολόκληρες γενιές. Το αντίθετο, όποτε η εργατική τάξη παρασύρθηκε στο δρόμο του συμβιβασμού και του «κοινωνικού εταιρισμού», κατέγραψε μόνο απώλειες και ήττες.

Το κάλεσμα και για τη φετινή Εργατική Πρωτομαγιά από τα συνδικάτα που συσπειρώνονται στο Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο, στο ΠΑΜΕ, με σύνθημα «Ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Με σωματεία εργατών, όχι των κυβερνήσεων και των εργοδοτών», αποτυπώνει ανάγλυφα τη σύγκρουση ανάμεσα στις δυο γραμμές που διατρέχουν την ιστορία του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος: Τη γραμμή της ταξικής πάλης για τα συμφέροντα των εργαζομένων και τη γραμμή της ταξικής υποταγής στα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Με την ολοένα εντεινόμενη επίθεση του κεφαλαίου, των κυβερνήσεών του και των ανθρώπων τους μέσα στο κίνημα, με την αξιοποίηση των διδαγμάτων της ιστορίας του εργατικού κινήματος από τις ταξικές δυνάμεις, αποτυπώνεται πεντακάθαρα η άβυσσος που χωρίζει αυτές τις δύο γραμμές.

Από τη μια, ο βούρκος των εργατοπατέρων της ηγεσίας της ΓΣΕΕ, που με μπράβους, ασφαλίτες και αστυνομία γυρεύουν να επιβάλουν τη νοθεία και τον εκφυλισμό, φωνάζουν ξανά «έξω τα κόμματα από τα συνδικάτα» γιατί στην πραγματικότητα θέλουν τους εργάτες χωρίς πολιτική δράση, να μην αμφισβητούν την εξουσία των μονοπωλίων και των κυβερνήσεών τους, αλλά να παρακαλάνε για κάποια ψίχουλα από τα τεράστια κέρδη των εργοδοτών. Οι ίδιοι εργατοπατέρες βέβαια ζητάνε μετ' επιτάσεως την άμεση παρέμβαση των αστικών κομμάτων και του αστικού κράτους μέσα στα συνδικάτα, για να πατάξουν και να διώξουν κάθε αγωνιστή, κάθε πρωτοπόρο συνδικαλιστή. Αυτοί, η γνωστή συνδικαλιστική μαφία, έφτασαν να βγάζουν διακηρύξεις με ναζιστική φρασεολογία για την Πρωτομαγιά, βεβηλώνοντας ακόμα και τη μνήμη των νεκρών της εργατικής τάξης...

Στην αντίπερα όχθη, τα ταξικά συνδικάτα, το ΠΑΜΕ, υπηρετούν πιστά τη γραμμή της ανειρήνευτης ταξικής πάλης. Ζωντανές δυνάμεις, μπροστάρηδες για την ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος, για να μπει στο στόχαστρο ο πραγματικός αντίπαλος, το κεφάλαιο και οι δυνάμεις που το υπηρετούν, για να πετάξουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι τους εργατοπατέρες από τα συνδικάτα. Αποκαλύπτουν τη σαπίλα τους και τον βρώμικο ρόλο τους. Στα μπραβιλίκια της συνδικαλιστικής μαφίας απαντάνε με μαζικές κινητοποιήσεις. Δίνουν τη μάχη για να ξαναγίνουν τα συνδικάτα μαζικά, να γεμίσουν εργάτες, να γίνουν εστίες αντίστασης και αγώνα. Συνδικάτα που δεν θα συναλλάσσονται με το κεφάλαιο, αλλά θα συγκρούονται με αυτό και τις κυβερνήσεις του, θα βάζουν στόχο την ανατροπή τους.

Σήμερα ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει συνοπτικά ορισμένες χαρακτηριστικές Πρωτομαγιάτικες απεργίες στην Ελλάδα, μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται εκτός των άλλων η μακροχρόνια σύγκρουση ανάμεσα στη γραμμή της ρήξης και τη γραμμή της υποταγής.

1893: Διοργανώνεται στο Παναθηναϊκό Στάδιο το πρώτο συλλαλητήριο στην Ελλάδα για την Εργατική Πρωτομαγιά, με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου του Σταύρου Καλλέργη.

1919: Ενα χρόνο πριν, ιδρύθηκαν η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) και το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΕΚΕ, μετέπειτα ΚΚΕ). Το 1919, οι 5 σοσιαλιστές στη διοίκηση της ΓΣΕΕ οργανώνουν Πρωτομαγιάτικη απεργία και συγκέντρωση στου Ρέντη. Ανάμεσα στα αιτήματα ήταν η απόσυρση των ελληνικών στρατευμάτων από τη σοβιετική Ρωσία και η αναγνώριση της σοβιετικής εξουσίας. Σύμφωνα με τον «Ριζοσπάστη» της επόμενης μέρας, η απεργιακή συγκέντρωση στου Ρέντη είχε μεγάλη επιτυχία, καθώς συμμετείχαν 10.000 εργάτες, ενώ απήργησαν 30.000. Ταυτόχρονα, όπως υπολογίστηκε, οι απεργοί στη Θεσσαλονίκη ήταν 50.000, ενώ Πρωτομαγιάτικες απεργιακές συγκεντρώσεις έγιναν και σε άλλες πόλεις. Ανήμερα της Πρωτομαγιάτικης απεργίας στην Αθήνα συνελήφθησαν τα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής της και κλείστηκαν στις φυλακές Αβέρωφ.

Η συνέχεια δόθηκε με τις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού να προσπαθούν να εκδιώξουν, με τη συνεργασία του αστικού κράτους, τους σοσιαλιστές από τα συνδικάτα. Τον Ιούνη του 1919, οι 6 βενιζελικοί συνδικαλιστές στη διοίκηση της ΓΣΕΕ καθαίρεσαν πραξικοπηματικά τους 5 σοσιαλιστές. Το Εθνικό Συμβούλιο της ΓΣΕΕ συνεδρίασε εκτάκτως, καθαίρεσε τους 6 βενιζελικούς και ανέθεσε τη διοίκηση στους 5 εξόριστους. Γι' αυτό η νέα διοίκηση της ΓΣΕΕ έμεινε στην Ιστορία ως 5μελής.

1936: Στις 29 Απρίλη, οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, της Ξάνθης, της Δράμας και της Καβάλας κατέβηκαν σε απεργία διαρκείας, ζητώντας την εφαρμογή της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Την επομένη η απεργία γενικεύτηκε. Στις 2 Μάη, τέταρτη μέρα της απεργίας, ο αγώνας των καπνεργατών έχει επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα. Υπολογίστηκε ότι στην απεργία πήραν μέρος 40.000 καπνεργάτες. Στις 8 Μάη έγινε συγκέντρωση 7.000 απεργών καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη, που δέχτηκαν την επίθεση της Χωροφυλακής με πυροβόλα όπλα. Τραυματίστηκαν περίπου 70 απεργοί και συνελήφθησαν γύρω στους 100. Κηρύσσεται πανεργατική απεργία στις 9 Μάη, όπου οι απεργοί δέχονται νέα δολοφονική επίθεση από τις δυνάμεις καταστολής. Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, οι νεκροί ήταν 17 και περίπου 280 οι τραυματίες. Μεταξύ των νεκρών ο Τάσος Τούσης, σοφέρ, 30 χρόνων, μέλος του ΚΚΕ. Στις 12 Μάη ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου «Μοιρολόι» (μέρος του γνωστού έργου «Επιτάφιος»), γραμμένο στις 10 Μάη, εμπνευσμένο από τη φωτογραφία της μητέρας του Τούση πάνω από τη σορό του. Οι απεργιακές αντιδράσεις συνεχίστηκαν μέχρι και τις 14 Μάη.

1945: Παρά την άγρια τρομοκρατία, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι τιμούν την Πρωτομαγιά (που μεταφέρθηκε για τις 10 Μάη) με γενική πανελλαδική απεργία, στην οποία κυριαρχούν τα συνθήματα: «Ψωμί, τιμαριθμικό μεροκάματο, συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες, δημοκρατία». Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι της Αθήνας και του Πειραιά πραγματοποιούν μεγαλειώδη συγκέντρωση στο Καλλιμάρμαρο. Στις κερκίδες οι εργάτες σχηματίζουν με τα σώματά τους τα τρία γράμματα: Κ-Κ-Ε.

1979: Η κυβέρνηση της ΝΔ αρχικά απέρριψε το αίτημα της Επιτροπής Εργατοϋπαλληλικών Σωματείων Αθήνας να γίνει η Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως, απόφαση την οποία στήριξε με τη στάση της η διοίκηση της ΓΣΕΕ. Ωστόσο, μετά τις έντονες αντιδράσεις και συνδικάτων άλλων χωρών, η απαγόρευση αποσύρθηκε και η συγκέντρωση έγινε με τη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων.

1986: Εχει προηγηθεί το πραξικόπημα στη ΓΣΕΕ το 1985. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με απευθείας παρέμβαση και με τη βοήθεια των δικαστηρίων, καθαίρεσε την αιρετή διοίκηση της ΓΣΕΕ και στη θέση της διόρισε συνδικαλιστές πιστούς στην κυβέρνηση και το κεφάλαιο. Ο λόγος που το έκανε ήταν επειδή η ΠΑΣΚΕ έχασε την πλειοψηφία στη ΓΣΕΕ και η κυβέρνηση κινδύνευσε να βρεθεί αντιμέτωπη με ισχυρές αντιστάσεις στα αντιλαϊκά μέτρα που προωθούσε.

Στο φόντο αυτό, την Πρωτομαγιά του 1986, το Εργατικό Κέντρο Αθήνας κάνει μαζική απεργιακή συγκέντρωση στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Στη συγκέντρωση της ΓΣΕΕ στον Πεδίον του Αρεως, η ΠΑΣΚΕ μαζεύει μερικούς εκατοντάδες κόσμου, ενώ το «παρών» έδωσαν αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος, ο Ακης Τσοχατζόπουλος, ο Γ. Σουλαδάκης κ.ά. Στο σχετικό ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» σημειώνεται: «Τον λόγο της θλιβερής συγκέντρωσης ο Γ. Ραυτόπουλος (σ.σ. πρόεδρος της ΓΣΕΕ) τον είχε προσδιορίσει ως εξής: "Σήμερα εδώ πρέπει (...) να αποτιμήσουμε το θετικό έργο (...) της σοσιαλιστικής κυβέρνησης"»...

1999: Ιδρύεται το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ). Ηδη ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και «Αυτόνομη Παρέμβαση» (Συνασπισμός, σήμερα ΣΥΡΙΖΑ) έχουν δημιουργήσει μια πλούσια παράδοση συναίνεσης και συμβιβασμού, στηρίζοντας αντεργατικές πολιτικές (Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης, εισαγωγή της μερικής απασχόλησης, αντιασφαλιστικοί νόμοι κ.ά.). ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ στηρίζουν την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. Η «Αυτόνομη Παρέμβαση» έχει μέχρι τότε χαρακτηρίσει θετική εξέλιξη τη μετατροπή της ΕΟΚ σε ΕΕ. Ετσι, η Πρωτομαγιά του 1999, που οργανώνουν μέσα σε συνθήκες πολέμου, είναι μια άνευρη εκδήλωση, η οποία συνοδεύεται από αντιπολεμικούς ψιθύρους. Από την άλλη, το ΠΑΜΕ μόλις βγαίνει από τα γεννοφάσκια του, κλείνοντας σχεδόν 30 μέρες ζωής. Στην Πρωτομαγιάτικη απεργιακή συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος και στην πορεία που ακολουθεί προς την πρεσβεία των ΗΠΑ, καταγγέλλεται η δολοφονική επίθεση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ κατά του λαού της Γιουγκοσλαβίας και αναδεικνύεται η ανάγκη του αταλάντευτου ταξικού αγώνα για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

2000: Λίγες μέρες πριν την Πρωτομαγιά πραγματοποιούνται οι βουλευτικές εκλογές. Νέα αντεργατικά μέτρα αναμένονται, όμως η συμβιβασμένη πλειοψηφία της ΓΣΕΕ - κάνοντας ακόμα ένα δώρο στους εργοδότες - δεν οργάνωσε ούτε Πρωτομαγιάτικη απεργιακή εκδήλωση! Το ΠΑΜΕ, σε μια μαζικότατη Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης, θέτει το ζήτημα της επερχόμενης αντεργατικής θύελλας στα ασφαλιστικά δικαιώματα και στις κοινωνικές δαπάνες, στη δημόσια Υγεία - Πρόνοια, στο 8ωρο, στις εργασιακές σχέσεις, στην Παιδεία και τον Πολιτισμό.

2001: Ενα μήνα ακριβώς πριν από την Πρωτομαγιά, μπαίνει σε εφαρμογή ο αντεργατικός νόμος για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, στο πέρασμα του οποίου έχουν συμβάλει τα μέγιστα και οι τρεις παρατάξεις μέσω του περιβόητου «κοινωνικού διαλόγου». Από τις αρχές του έτους το ΠΑΜΕ έχει «οργώσει» τους χώρους δουλειάς, προκειμένου να ενημερώσει τους εργαζόμενους και να οργανώσει τον αγώνα τους ενάντια στη νέα αναμενόμενη αντιασφαλιστική λαίλαπα που παίρνει μορφή με το λεγόμενο νομοσχέδιο Γιαννίτση. Οι ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και «Αυτόνομη Παρέμβαση», πέρα από κάποιες λεκτικές αντιθέσεις, απολαμβάνουν την αίσθηση της αδράνειας. Το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο Γιαννίτση δημοσιοποιείται Τετάρτη του Πάσχα. Οι προσπάθειες του ΠΑΜΕ δείχνουν τους καρπούς τους. Οι εργαζόμενοι δεν πιάνονται απροετοίμαστοι και η πίεση που ασκούν αναγκάζουν ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ να κηρύξουν απεργία στις 26 Απρίλη, που ήταν μια από τις μεγαλύτερες εργατικές κινητοποιήσεις των τελευταίων χρόνων. Ομως, ακόμα και τότε, εξακολουθούν να μιλάνε για την ανάγκη «κοινωνικού διαλόγου». Απέναντι στην απαίτηση των ταξικών συνδικαλιστικών δυνάμεων για προγραμματισμό της κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων, δίνουν γενικόλογες και ασαφείς απαντήσεις. Στην Πρωτομαγιάτικη φιέστα τους συμμετέχουν οι Κ. Σκανδαλίδης και Θ. Τσουκάτος. Ο Χρ. Πολυζωγόπουλος, που συμμετέχει στην αντίστοιχη εκδήλωση της Θεσσαλονίκης, ζητά από την κυβέρνηση εγγυήσεις για την έναρξη του «κοινωνικού διαλόγου».

Ομως, στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης, οι ταξικές δυνάμεις, το ΠΑΜΕ, μαζί με χιλιάδες εργαζομένων στέλνουν μήνυμα απόρριψης του «κοινωνικού διαλόγου». Αντιτείνουν την ανάγκη παρατεταμένων κλιμακούμενων αγώνων, όχι μόνο για να μην περάσουν τα αντιασφαλιστικά κυβερνητικά μέτρα, αλλά και για νέες κοινωνικο-ασφαλιστικές κατακτήσεις, αντίστοιχες με τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων.

2012: Το ΠΑΜΕ οργανώνει την Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση της Αττικής στην πύλη της «Ελληνικής Χαλυβουργίας», εκεί όπου χαλυβουργοί εργάτες είχαν κατέβει σε πολύμηνο απεργιακό αγώνα. Το ημερολόγιο του αγώνα τους έγραφε 184 μέρες απεργία! Από το βήμα της συγκέντρωσης, ο κεντρικός ομιλητής, Γιώργος Σιφωνιός, τότε πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων «Ελληνικής Χαλυβουργίας», λέει: «Κανένας μεγάλος αγώνας δεν έγινε, ούτε θα γίνει έχοντας εκ των προτέρων εξασφαλισμένη τη νίκη. Στη ζωή τέτοιοι αγώνες δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο στα μυαλά των γραφειοκρατών, των βολεμένων, των φοβισμένων και των συμβιβασμένων. Κανένας πραγματικός αγώνας δε γίνεται χωρίς θυσίες, ακόμα και νεκρούς. Η ιστορία της Εργατικής Πρωτομαγιάς το επιβεβαιώνει. Κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος, γιατί όλοι μάς βοηθάνε να διδασκόμαστε, να γίνουμε καλύτεροι. Κάθε αγώνας είναι συνέχεια των προηγούμενων και προετοιμάζει τους επόμενους. Είναι μια μάχη στον πόλεμο που κάνουν οι εργάτες μέχρι να καταργήσουν την εκμετάλλευση, να ανατρέψουν τους εκμεταλλευτές τους. Οι αγώνες δε μετριώνται μόνο με το πόσα παίρνεις ή δεν παίρνεις στο χέρι. Υπάρχουν αγώνες που προσφέρουν πολύ περισσότερα από όσα παίρνεις στο χέρι, γιατί προετοιμάζουν τα επόμενα βήματα, τις επόμενες μάχες συνολικά της εργατικής τάξης. Βοήθησαν σημαντικά στην αφύπνιση συνολικά των εργαζομένων, να σπάσει η τρομοκρατία, έγιναν ορόσημα. Τέτοιος είναι και ο αγώνας των χαλυβουργών, και με τέτοια κριτήρια πρέπει να κριθεί».

2014: Το ΠΑΜΕ οργάνωσε Πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις σε πάνω από 70 πόλεις σε όλη τη χώρα, οι οποίες πλαισιώθηκαν από δεκάδες εκδηλώσεις το προηγούμενο διάστημα προς τιμήν των 15 χρόνων ζωής και δράσης του. Οι δεκάδες χιλιάδες εργάτες, που διαδήλωσαν σε όλη τη χώρα με τις κόκκινες σημαίες και τα λάβαρα των ταξικών συνδικάτων, έκαναν ακόμα μεγαλύτερη τη «γύμνια» του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, «παλιού» και «νέου», που μετά βίας συγκέντρωσε μερικές εκατοντάδες διαδηλωτές μόνο στις μεγάλες πόλεις. Χωρίς να λένε κουβέντα για το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο, για την ΕΕ των μονοπωλίων, οι συνδικαλιστικές πλειοψηφίες, με δεκανίκι την παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ και «ουρά» τις δυνάμεις που στα λόγια δηλώνουν «αντικαπιταλιστές», ζήτησαν από τους εργαζομένους να αγωνιστούν «για να μπει τέλος στις αδιέξοδες και καταστροφικές μνημονιακές πολιτικές» και για να αλλάξουν κυβέρνηση και τρόικα «τη λανθασμένη συνταγή της ύφεσης και των αδιεξόδων». Ηταν η περίοδος που «έδιναν τα ρέστα τους» για τον αποπροσανατολισμό των εργαζομένων και για να προετοιμάσουν το έδαφος για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η οποία συνέχισε τη βάρβαρη αντεργατική επίθεση.

2017: Μπροστά στην Πρωτομαγιά, το ΠΑΜΕ παίρνει την πρωτοβουλία και διακινεί Διακήρυξη Συνδικάτων και Συνδικαλιστών ενάντια στον Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο, συγκεντρώνοντας υπογραφές συνδικάτων από την Ελλάδα και άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής. Η Διακήρυξη διαβάστηκε σε Πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις χωρών από τις οποίες υπογράφανε συνδικάτα.