ΑΓΚΥΡΑ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Η Τουρκία υψώνει ξανά τους τόνους, διεκδικώντας το παζάρι στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο να αποδώσει τα μέγιστα οφέλη στα μονοπώλια που εκπροσωπεί και προειδοποιώντας ότι θα λάβει νέα «απαραίτητα μέτρα» αν προχωρήσουν συνεργασίες που την αποκλείουν.

Μετά το έντονο ύφος με το οποίο η Αγκυρα αντέδρασε σε συμφωνίες για την «αξιοποίηση» του κυπριακού κοιτάσματος «Αφροδίτη», δηλώνοντας ότι «οι Τουρκοκύπριοι είναι συνιδιοκτήτες του νησιού και έχουν ίσα δικαιώματα στο πετρέλαιο και το αέριό του», προχτές το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε νέα ανακοίνωση στην οποία επιμένει ότι θα συνεχίσει «την αποφασιστική διεξαγωγή ερευνών και γεωτρήσεων για πετρέλαιο και αέριο όπως έχουμε σχεδιάσει, με ζητούμενο την προστασία των δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα μας, όπως και των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, ως συνιδιοκτητών του νησιού».

Αφορμή για τη νέα προκλητική παρέμβαση ήταν η διαδικασία έκδοσης ενταλμάτων σύλληψης που φαίνεται ότι έχει δρομολογήσει η Κυπριακή Δημοκρατία ενάντια στο προσωπικό των γεωτρυπάνων «Φατίχ» και «Γιαβούζ». Αυτό προκύπτει και από παρουσίαση που έκανε ο γενικός διευθυντής του κυπριακού ΥΠΕΞ, πρέσβης Τάσος Τζιωνής, σε εκπροσώπους των εταιρειών υδρογονανθράκων με τις οποίες η Λευκωσία έχει υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας.

Στην ανακοίνωσή του, πάντως, το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι «αν η ελληνοκυπριακή διοίκηση, που αγνοεί την ίδια την ύπαρξη των Τουρκοκυπρίων και παραβιάζει τα δικαιώματά τους, έχει αληθινά πάρει τέτοια απόφαση, διασχίζοντας την κόκκινη γραμμή, αυτό θα εκληφθεί ως εντελώς άκυρο». Υποστηρίζει ότι η Λευκωσία δεν μπορεί να λάβει τέτοια μέτρα «για μια περιοχή που διεκδικεί μονομερώς και δεν έχει οριοθετηθεί σύμφωνα με το διεθνές Δίκαιο», αλλά και τονίζει ότι «θα ξεκινήσουμε τα απαραίτητα νομικά αντίμετρα».

Τη σκυτάλη των προκλήσεων έλαβε χτες ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ, διαμηνύοντας ότι «η Τουρκία δεν έχει λυγίσει σε καμία απειλή και δεν θα λυγίσει ούτε τώρα». Την ίδια στιγμή όμως έκανε λόγο για συνέχιση των προσπαθειών από Αγκυρα και ψευδοκράτος «για τη διασφάλιση ειρήνης στην περιοχή, διαμερίζοντας δίκαια της πηγές της Κύπρου και της Μεσογείου», κλείνοντας ουσιαστικά το μάτι για περαιτέρω κλιμάκωση των παζαριών.

Στα κατεχόμενα, ο νέος «πρωθυπουργός» Ερσίν Τατάρ κατηγόρησε την «ελληνοκυπριακή διοίκηση της νότιας Κύπρου» και όσους συνεργάζονται με αυτήν «για δικό τους όφελος» ότι «το όλο παιχνίδι τους είναι, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο, να εμποδίσουν την ενδυνάμωση της Τουρκίας και να ευνουχίσουν τον τουρκοκυπριακό λαό». Την ίδια στιγμή, βέβαια, κάλεσε την «ελληνοκυπριακή διοίκηση» να μείνει μακριά από «τέτοια βήματα» (εντάλματα κ.λπ.) και «να συμφωνήσουν μαζί μας», προειδοποιώντας ότι «είτε θα συμφωνήσουμε σε ένα πλαίσιο στο μέτρο του δικαίου, είτε ό,τι κάνουν αυτοί θα κάνουμε κι εμείς τα αντίστοιχα». Πρόσθεσε δε ότι το ψευδοκράτος στηρίζει την έναρξη των συζητήσεων για τους υδρογονάνθρακες εκτός των συνομιλιών για το Κυπριακό, υποστηρίζοντας πως κάτι τέτοιο θα συμβάλει σημαντικά στην επίλυση του Κυπριακού, ενώ, ξεκαθαρίζοντας ότι Αγκυρα και ψευδοκράτος θα παζαρέψουν σκληρά, κατέληξε: «Προειδοποιούμε τα Ηνωμένα Εθνη και τις τρίτες χώρες: Για τα αποτελέσματα που θα φέρει η συνεχής απόρριψη προτάσεών μας από την ελληνοκυπριακή πλευρά και τις αποφάσεις που αυξάνουν την ένταση, υπεύθυνοι δεν είμαστε εμείς».

Αλλά και ο «αντιπρόεδρος» και ΥΠΕΞ του ψευδοκράτους, Κουντρέτ Οζερσάι, σημείωσε: «Σε υπό αμφισβήτηση περιοχές, οι πλευρές προβάλλουν ισχυρισμούς, αυτά πρέπει να λύνονται με ειρηνικό τρόπο. Εάν αυτό το θέμα προχωρήσει, τότε θα ληφθούν μέτρα».

Στην τουρκική «Γενί Σαφάκ» εμφανίστηκαν ακόμα και προτάσεις για τα αντίμετρα που θα μπορούσε η Αγκυρα να προτάξει, όπως: Αναστολή συνεργασιών της Τουρκίας με χώρες της ΕΕ που συμβάλλουν στην έκδοση τέτοιων ενταλμάτων, επανεξέταση ακόμα και της συμφωνίας για το Μεταναστευτικό. Κλείσιμο των «συνόρων» στα κατεχόμενα, επιτάχυνση των ερευνών στα «οικόπεδα» της κυπριακής ΑΟΖ, συνέπειες για κυπριακά πλοία που περνούν τα Δαρδανέλια κ.ο.κ.

Στο μεταξύ, περαιτέρω κλιμάκωση των αντιλαϊκών παζαριών σε όλη την περιφέρεια προμηνύει και η όξυνση της αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας.

Μετά την πρόσφατη επιστολή του Αμερικανού υπουργού Αμυνας στον Τούρκο ομόλογό του, που άνοιξε το ενδεχόμενο ακόμα και εξόδου της Αγκυρας από το πρόγραμμα παραγωγής των «F-35», η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε νέο ψήφισμα με τίτλο «Εκφράζοντας ανησυχία για τη συμμαχία ΗΠΑ - Τουρκίας», που κι αυτό επαναφέρει μια σειρά κυρώσεις κατά της Αγκυρας αν δεν ακυρωθεί η συμφωνία αγοράς των ρωσικών «S-400». Βέβαια, το ψήφισμα δεν παραλείπει να τονίσει ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μια μοναδική γεωγραφική θέση στο νοτιοανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ, στη συμβολή Ευρώπης, Ρωσίας, Μέσης Ανατολής και Καυκάσου (...) Είναι ένας κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ένας σημαντικός στρατιωτικός εταίρος για τις ΗΠΑ (...) Εχει θέση - κλειδί για τη στρατηγικά μακροπρόθεσμη αναμέτρηση των Δυτικών συμμάχων με αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα».

Επίσης, όπως έγινε γνωστό από το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ, οι Τούρκοι χειριστές των αεροσκαφών «F-35» δεν πραγματοποιούν πλέον εκπαιδευτικές πτήσεις στην αμερικανική αεροπορική βάση στην Αριζόνα, όπου φιλοξενούνται. Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου δήλωσε ότι «αν δεν υπάρξει αλλαγή της πολιτικής της συνεργασίας, θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τη σύμμαχό μας Τουρκία για τη μείωση της συμμετοχής της στο πρόγραμμα των "F-35"».

Επικρίνοντας το αμερικανικό ψήφισμα, το τουρκικό ΥΠΕΞ «διαμαρτυρήθηκε» ότι «δεν συνάδει επ' ουδενί με τη βαθιά ριζωμένη φιλία και συμμαχία Τουρκίας και ΗΠΑ». Και καταλήγει ότι «ο πιο αποτελεσματικός τρόπος εξουδετέρωσης των διαφωνιών μεταξύ φίλων και συμμάχων είναι ο διάλογος και ο σεβασμός για κυρίαρχες αποφάσεις κάθε πλευράς».