Στο φόντο της συνεχούς έντασης του ανταγωνισμού και της στρατιωτικής παρουσίας αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων στην Αρκτική, ξεκινούν σήμερα στο Ρέικιαβικ οι εργασίες της 12ης Υπουργικής Συνόδου του Αρκτικού Συμβουλίου, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ρωσίας, της Νορβηγίας, της Ισλανδίας, της Δανίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Να σημειωθεί ότι φέτος την κυλιόμενη διετή προεδρία του Συμβουλίου αναλαμβάνει η Ρωσία.

Χτες βράδυ, στο περιθώριο του Συμβουλίου, ήταν προγραμματισμένη η συνάντηση των ΥΠΕΞ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, Αντονι Μπλίνκεν και Σεργκέι Λαβρόφ, σε μια περίοδο που έχει ενταθεί η αντιπαράθεση των δύο χωρών σε διάφορα μέτωπα, από τη Μαύρη Θάλασσα έως την Αρκτική, ενώ παράλληλα διαπραγματεύονται ενδεχόμενη «συνεννόηση» και επαφές για ζητήματα «ασφάλειας» και εξοπλισμών.

Ενα από τα θέματα της συνάντησης αναμενόταν να είναι και οι όροι πραγματοποίησης μιας ενδεχόμενης συνάντησης των Προέδρων, Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν, στα μέσα Ιούνη, σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη.

Η χτεσινή συνάντηση αναμενόταν «να ξεκαθαρίσει αν θα υπάρξουν επαφές για τη στρατηγική σταθερότητα» στο προσεχές μέλλον, δήλωσε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριάμπκοφ. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνάντηση ενδέχεται να δώσει και «πολιτική ώθηση στην επίτευξη ενός γενικού συμβιβασμού σχετικά με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν».

Στο μεταξύ, χτες, η ρωσική Βουλή ψήφισε για την αποχώρηση της Ρωσίας από τη Συνθήκη στρατιωτικής επιτήρησης «Ανοιχτοί Ουρανοί», καθώς είχε προηγηθεί έξοδος των ΗΠΑ, επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε ωστόσο την περασμένη βδομάδα πως ξεκίνησε την επανεξέταση της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη Συνθήκη.

Της συνόδου του Αρκτικού Συμβουλίου είχαν προηγηθεί δηλώσεις ενδεικτικές του οξυμένου ανταγωνισμού για τον πλούσιο ορυκτό πλούτο και τις θαλάσσιες εμπορικές διαδρομές που ενδέχεται να αποκαλύψει το λιώσιμο των πάγων.

Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση του Ρέικιαβικ, ο Αντ. Μπλίνκεν καταδίκασε επίσης τις «καταχρήσεις» της Ρωσίας στην Κριμαία, γράφοντας στο Twitter ότι η χερσόνησος βρίσκεται στην Ουκρανία.

Εξάλλου, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ επέκρινε τη Ρωσία για τις «παράνομες θαλάσσιες διεκδικήσεις της, κυρίως σε σχέση με τους κανόνες διέλευσης ξένων πλοίων στη βόρεια διαδρομή» κατά μήκος των ρωσικών ακτών της Αρκτικής. Αυτοί οι κανόνες «δεν συνάδουν με το Διεθνές Δίκαιο, έχουμε απαντήσει και θα συνεχίσουμε να απαντάμε», είπε.

Από την πλευρά του, ο Σ. Λαβρόφ ξεκαθάρισε ότι «αυτά είναι τα εδάφη μας» και κατήγγειλε «επιθετικές ορέξεις» του ΝΑΤΟ και της Νορβηγίας στην Αρκτική. «Η στρατιωτική δραστηριότητα της Ρωσίας στην Αρκτική είναι απολύτως νόμιμη και νομιμοποιημένη», ανέφερε.

«Την αυξημένη επικέντρωση του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Αρκτικής και του Βόρειου Ατλαντικού ως ευπρόσδεκτη και φυσική εξέλιξη ενόψει της νέας δυναμικής ασφαλείας στην περιοχή» χαιρέτισε την ίδια ώρα ο ΥΠΕΞ της Δανίας. Ο ίδιος είπε πως «η συνεχιζόμενη στρατιωτική ανάπτυξη της Ρωσίας στην Αρκτική είναι ανησυχητική και οι αρκτικές χώρες του ΝΑΤΟ έχουν έναν ειδικό ρόλο».

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ετοιμάζεται να άρει τις κυρώσεις σε βάρος της διαχειρίστριας εταιρείας του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου «Nord Stream 2» που καταλήγει στη Γερμανία, καθώς και σε βάρος του διευθύνοντος συμβούλου της, Ματίας Βάρνιχ, ο οποίος είναι Γερμανός πολίτης. Ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας, επιβεβαίωσε τα σχετικά δημοσιεύματα.

Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που ζητήθηκε από το Κογκρέσο, φέρεται να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι προς το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ να αρθούν οι κυρώσεις αυτές. Η κίνηση εκλαμβάνεται ως ένα μήνυμα για «αναθέρμανση» των σχέσεων με τη Γερμανία και την ΕΕ, και ενώ ο αγωγός έχει ήδη κατασκευαστεί κατά περίπου 95%.

Το Κρεμλίνο εκτίμησε θετικά το ενδεχόμενο αυτό, δηλώνοντας ωστόσο ότι περιμένει επίσημη ανακοίνωση.