Η σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, ο ρωσικός αγωγός «Nord Stream 2» και ο ενεργειακός μετασχηματισμός της Ουκρανίας με γερμανικά κεφάλαια, όπως και η ενδεχόμενη στρατιωτική ενίσχυση του Κιέβου, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν την Κυριακή στο Κίεβο ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, και η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ.

Είχαν προηγηθεί δύο μέρες πριν επίσκεψη της καγκελαρίου στη Ρωσία και συνομιλίες με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλ. Πούτιν.

Σημαντικό μέρος του γεωπολιτικού παζαριού γύρω από την Ουκρανία αποτελούν οι επενδύσεις κεφαλαίων στην Ενέργεια, οι δρόμοι των αγωγών, οι «πράσινες» επενδύσεις, σε συνθήκες που οξύνεται ταυτόχρονα η ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση με τη Ρωσία στη Μαύρη Θάλασσα και την Κριμαία.

«Υπολογίζουμε στη Γερμανία γιατί είναι ο βασικός μας σύμμαχος στην Ευρώπη» για την «υποστήριξη στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα στο Ντονμπάς και την Κριμαία», δήλωσε ο Β. Ζελένσκι, «ανοίγοντας» την κοινή συνέντευξη Τύπου.

Σχετικά με τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, ο Ζελένσκι, που στο παρελθόν έχει αμφισβητήσει την «αποτελεσματικότητα» του «σχήματος της Νορμανδίας» (Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ουκρανία) και των συμφωνιών του Μινσκ, δήλωσε ότι «η γνώμη μας για το σχήμα της Νορμανδίας παραμένει η ίδια» και ζήτησε «να συνεχιστεί η πίεση προς τη Ρωσία».

Εν μέσω δε καταγγελιών της Ρωσίας ότι το τελευταίο διάστημα καταγράφονται απανωτές παραβιάσεις της εκεχειρίας στο Ντονμπάς από πλευράς του Κιέβου, ο Ουκρανός Πρόεδρος σημείωσε την ανάγκη «να επιτύχουμε και να εγγυηθούμε μια κατάπαυση του πυρός», να «ανοίξουμε τα σημεία διέλευσης στα σύνορα και οι εκπρόσωποι της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού να έχουν πρόσβαση».

Από την πλευρά της, η Αγκ. Μέρκελ σημείωσε πως «για να είμαστε ειλικρινείς, δεν έχει σημειωθεί η πρόοδος που θα θέλαμε». Ωστόσο, απορρίπτοντας ουσιαστικά ουκρανικές δηλώσεις για συμπερίληψη άλλων δυνάμεων όπως οι ΗΠΑ και Βρετανία στη «διευθέτηση», η καγκελάριος ανέφερε ότι «το σχήμα της Νορμανδίας είναι η μοναδική μορφή συνομιλιών και στα πλαίσια αυτά πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε».

Στο μεταξύ, ο Β. Ζελένσκι εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Γερμανία έχει απορρίψει το ουκρανικό αίτημα για προμήθεια γερμανικών όπλων.

Πλήρης διαφωνία αποτυπώθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, στο ζήτημα του ρωσικού αγωγού «Nord Stream 2», του αγωγού που σχεδόν έχει ολοκληρωθεί και ο οποίος διαμέσου Βαλτικής θα καταλήγει στη Γερμανία, ενισχύοντας τη θέση της και αυξάνοντας κατακόρυφα τις ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου που θα μεταφέρονται στην Ευρώπη παρακάμπτοντας την Ουκρανία.

«Ενα γεωπολιτικό όπλο κατά της Ουκρανίας και της Ευρώπης» χαρακτήρισε ο Ζελένκσι τον αγωγό, αναφέροντας ότι «κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως οι βασικοί κίνδυνοι με την ολοκλήρωση του "Nord Stream 2" θα βαρύνουν την Ουκρανία», τόνισε.

Η Μέρκελ από την πλευρά της υπενθύμισε τον συμβιβασμό στον οποίο κατέληξε η Γερμανία με τις ΗΠΑ (οι οποίες επίσης επιχείρησαν να εμποδίσουν την κατασκευή του αγωγού), διαβεβαιώνοντας πως η γερμανο-αμερικανική συμφωνία προβλέπει την «επιβολή κυρώσεων εάν το αέριο χρησιμοποιηθεί ως όπλο».

Με βάση τα όσα προβλέπει η ίδια συμφωνία, η Μέρκελ υπενθύμισε πως ζήτησε την Παρασκευή στη Μόσχα από τον Βλ. Πούτιν η «σύμβαση διέλευσης ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, η οποία λήγει το 2024, να παραταθεί το συντομότερο δυνατόν».

Σημειώνεται πάντως πως παρά τον γερμανο-αμερικανικό συμβιβασμό, την Παρασκευή η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλε νέες κυρώσεις σε ένα ρωσικό πλοίο και δύο εταιρείες που εμπλέκονται στην κατασκευή του αγωγού, οι οποίες δεν αναμένεται ωστόσο να επηρεάσουν την ολοκλήρωσή του.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, σε συνέντευξή του σε ουγγρική εφημερίδα χαρακτήρισε τον «Nord Stream 2» ένα «αποκλειστικά εμπορικό, αμοιβαία επωφελές πρότζεκτ», το οποίο «από στρατηγικής άποψης θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης για τις επόμενες δεκαετίες».

Μέρκελ και Ζελένσκι συνομίλησαν και για το λεγόμενο «πράσινο σχέδιο ενεργειακού μετασχηματισμού» της Ουκρανίας, στο οποίο τα γερμανικά κεφάλαια θα έχουν εξέχοντα ρόλο.

«Εχουμε καλέσει τη γερμανική πλευρά να συμμετάσχει στην εφαρμογή αυτού του σχεδίου, η Ουκρανία υποστηρίζει μια ανάπτυξη ουδέτερη από τον άνθρακα έως το 2050», είπε ο Ουκρανός Πρόεδρος.

Η Γερμανίδα καγκελάριος επισήμανε ότι «η Γερμανία θα συνεισφέρει στην ανανέωση του ενεργειακού μείγματος στην Ουκρανία με 175 εκατ. ευρώ, τα οποία στη συνέχεια θα αυξηθούν σε 1 δισ. ευρώ σε διμερή έργα».

Συζητήσεις για τις επενδύσεις στην «πράσινη» Ενέργεια είχαν χτες και οι υπουργοί Ενέργειας της Γερμανίας, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας που συναντήθηκαν στο περιθώριο της λεγόμενης «Πλατφόρμας της Κριμαίας» (βλ. και παρακάτω). Επίσης συζήτησαν «σειρά μέτρων που μπορούν να εφαρμοστούν από κοινού ως πραγματικές εγγυήσεις για τη διατήρηση της διέλευσης (του ρωσικού φυσικού αερίου) από την Ουκρανία», δήλωσε ο Ουκρανός υπουργός, Χέρμαν Χαλουστσένκο. Ο δε Γερμανός υπουργός, Πέτερ Αλτμάιερ, τόνισε ότι το Βερολίνο θέλει να υποστηρίξει τη μετάβαση της Ουκρανίας προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Στο μεταξύ, χτες οργανώθηκε στην Ουκρανία Σύνοδος Κορυφής για την ίδρυση της «Πλατφόρμας της Κριμαίας», με τη συμμετοχή περίπου 50 χωρών, σε μια κίνηση ενάντια στην ενσωμάτωση της χερσονήσου στη Ρωσία, η οποία την θεωρεί τετελεσμένο γεγονός.

Ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, επανέλαβε πως «δεν αναγνωρίζουμε και δεν θα αναγνωρίσουμε την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης από τη Ρωσία», με «βαρύ κόστος» για τη Ρωσία, καθώς «ενισχύονται τακτικά από το 2014» οι κυρώσεις.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «η ΕΕ έχει θεσπίσει μέτρα για τον μετριασμό των συνεπειών της προσάρτησης για την Ουκρανία, με επίκεντρο τις ουκρανικές περιοχές δίπλα στην Κριμαία», με την ΕΕ να «έχει αφιερώσει περισσότερα από 16 δισ. ευρώ στη χώρα σας από το 2014».

Από την πλευρά του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπενθύμισε ότι «δεν αναγνωρίσαμε ποτέ την προσάρτηση της Κριμαίας με παράνομο τρόπο και δεν θα την αναγνωρίσουμε». Τόνισε πως η Τουρκία θα συνεχίσει να προασπίζεται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και τα δικαιώματα των Τατάρων της Κριμαίας.

«Θεωρούμε ότι αυτό το γεγονός είναι εξαιρετικά εχθρικό» και «αντιρωσικό», σχολίασε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.

Επίσημη επίσκεψη στην Ουκρανία πραγματοποιεί από την Παρασκευή μέχρι σήμερα και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση του Ουκρανού Προέδρου - με τον οποίο και συναντήθηκε - με αφορμή τις εκδηλώσεις στο Κίεβο για τα 30 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας, μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ.

Η επίσκεψη του Βαρθολομαίου στο Κίεβο είναι η πρώτη μετά την αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ουκρανίας, δηλαδή τον διαχωρισμό της από τη Ρωσική Εκκλησία, στο πλαίσιο γεωπολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών.

Την Κυριακή ο Οικουμενικός Πατριάρχης συλλειτούργησε με τον προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ουκρανίας και μητροπολίτη Κιέβου, Επιφάνιο.

Η επίσκεψη του Βαρθολομαίου στη χώρα προκάλεσε αντιδράσεις και διαδηλώσεις από την πλευρά όσων αντιδρούν στο διαχωρισμό και ακολουθούν τον επίσης ονομαζόμενο μητροπολίτη Κιέβου Ονούφριο, ο οποίος είναι μέλος της Ιεράς Συνόδου της ρωσικής Εκκλησίας.