Οξύνονται καθημερινά η αντιπαράθεση και το σκληρό παζάρι μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας με αιχμή τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, αλλά και με επίκεντρο τις προτάσεις που παρέδωσε την περασμένη βδομάδα η Ρωσία στις ΗΠΑ σχετικά με τις γραπτές «εγγυήσεις ασφαλείας» σε Ανατολική Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα.

Η Μόσχα προετοίμασε προσχέδια δύο διεθνών συμφωνιών: Μια συνθήκη Ρωσίας - ΗΠΑ και μία μεταξύ Ρωσίας - κρατών του ΝΑΤΟ. Τα προσχέδια παραδόθηκαν στην Κ. Ντόνφριντ, υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, που ήταν στη Μόσχα την περασμένη Τετάρτη.

Σύμφωνα με το ρωσικό προσχέδιο, «οι πλευρές επαναβεβαιώνουν ότι δεν θεωρούν η μια την άλλη ως αντίπαλους». Μεταξύ άλλων, η Μόσχα καλεί τα μέλη του ΝΑΤΟ να δεσμευτούν ότι δεν θα διευρυνθεί με προσχώρηση της Ουκρανίας και άλλων κρατών (Γεωργία) και επίσης ότι «δεν θα διεξαγάγουν καμία στρατιωτική δραστηριότητα στο έδαφος της Ουκρανίας, καθώς και σε άλλα κράτη στην Ανατολική Ευρώπη, στο Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία».

Επίσης, η Ρωσία και τα κράτη που ήταν μέλη του ΝΑΤΟ έως το 1997 «δεσμεύονται» ότι δεν θα αναπτύξουν περαιτέρω στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμό σε κράτη της Ευρώπης, πέρα από όσα ήταν ήδη σταθμευμένα έως το 1997. Προτείνονται ακόμη στρατιωτικά μέτρα και «συνεννόηση» για στρατιωτικές ασκήσεις κ.λπ., επικοινωνία μέσω του Συμβουλίου ΝΑΤΟ - Ρωσίας και άλλων διαύλων.

Ρώσοι αξιωματούχοι όλες αυτές τις μέρες πιέζουν για άμεση απάντηση από τις ΗΠΑ και ορίζουν ως τόπο συνάντησης τη Γενεύη.

Σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, μερικές από τις προτάσεις της Ρωσίας είναι «προφανώς απαράδεκτες», αλλά οι ΗΠΑ προτίθενται να απαντήσουν μέσα στη βδομάδα για το σχήμα που μπορεί να έχουν οποιεσδήποτε συνομιλίες, στέλνοντας Αμερικανούς αξιωματούχους στη Μόσχα.

«Πιστεύω ότι θα προσπαθήσουν να το μετατρέψουν σε μία βραδέως κινούμενη διαδικασία, όμως εμείς χρειαζόμαστε να είναι επείγουσα, επειδή η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, είναι οξεία, τείνει να γίνει πιο περίπλοκη», δήλωσε ο Ρώσος αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Σ. Ριάμπκοφ, προειδοποιώντας πως «η διεθνής κατάσταση είναι αρκετά τεταμένη και είναι προς το συμφέρον όλων να βρεθούν τρόποι να μειωθεί η ένταση».

Σε περίπτωση που η Δύση αρνηθεί να δεχθεί τέτοιες προτάσεις, η Ρωσία θα λάβει μέτρα «στρατιωτικού και στρατιωτικού-τεχνικού χαρακτήρα», αναφέρεται στο προσχέδιο και επανέλαβε ο Ριάμπκοφ.

Επιπλέον, την ίδια ώρα που ενισχύονται η ΝΑΤΟική παρουσία, οι ασκήσεις και οι αντίστοιχοι εξοπλισμοί στην Ουκρανία και συνολικότερα στην Ανατολική Ευρώπη, η Ρωσία «προειδοποιεί» για απάντηση ακόμα και με ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Απαντώντας σε ερώτηση αν η Ρωσία θα αναπτύξει πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου έκανε λόγο για «διάφορες διαθέσιμες επιλογές». Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Προέδρου και του ΥΠΕΞ της Λευκορωσίας ότι η κυβέρνηση θα προτείνει στη Μόσχα να φιλοξενήσει ρωσικά πυρηνικά αν το ΝΑΤΟ αναπτύξει πυρηνικά στην Πολωνία.

Σε αυτό το φόντο και καθώς το κέντρο βάρους του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού στρέφεται προς Ασία - Ειρηνικό, η Λευκορωσία ανακοίνωσε ότι θα μειώσει τη διπλωματική της παρουσία στη Δυτική Ευρώπη και θα την ενισχύσει στις χώρες της Κεντρικής Ασίας και την Κίνα. Εξάλλου, η Λευκορωσία ανακοίνωσε ότι ομάδα ατόμων προκάλεσε ζημιές στην πρόσοψη της πρεσβείας της στο Λονδίνο και επιτέθηκε σε ορισμένους διπλωμάτες της την Κυριακή το βράδυ.

«Δεν θα υπάρξουν συνομιλίες για την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους μας», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, ενώ επικαλέστηκε το «δικαίωμα» των κρατών να καθορίζουν την εξωτερική τους πολιτική και τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες ...«χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις».

Το ΝΑΤΟ θα συζητήσει την ερχόμενη βδομάδα τις ρωσικές προτάσεις, «αλλά δεν μπορεί να υπαγορεύει η Ρωσία στους εταίρους του ΝΑΤΟ τη στάση τους», τόνισε η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας, Κριστίν Λάμπρεχτ, σε επίσκεψή της στα γερμανικά στρατεύματα που εδρεύουν στη Λιθουανία για την αποτροπή της Ρωσίας.

Ο Λιθουανός ομόλογός της, προμηνύοντας σκληρές διαπραγματεύσεις και της ΝΑΤΟικής λυκοσυμμαχίας, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι επιχειρεί να διχάσει τη Συμμαχία και ξεκαθάρισε ότι το ΝΑΤΟ δεν θα πρέπει να επιτρέψει στη Μόσχα να χωρίσει την Ευρώπη σε «σφαίρες επιρροής». Ο ίδιος τόνισε ότι «πρέπει να στηρίξουμε με κάθε μέσο την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων θανατηφόρων όπλων».

Η δε Λάμπρεχτ αρνήθηκε να σχολιάσει δημοσίευμα του χτεσινού «Spiegel» ότι ο ανώτερος στρατηγός του ΝΑΤΟ, Τ. Γουόλτερς, υπαινίχθηκε πως η Συμμαχία θα πρέπει να αποκτήσει στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία μια στρατιωτική παρουσία παρόμοια με εκείνη στην Πολωνία και στις χώρες της Βαλτικής.

Την ίδια ώρα, ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Μπ. Ουάλας, δήλωσε ότι η Βρετανία ή κάποια άλλη χώρα του ΝΑΤΟ είναι «ουσιαστικά απίθανο» να αποστείλουν στρατιωτικές δυνάμεις στην Ουκρανία «προκαλώντας τη Ρωσία», σε περίπτωση που η Ρωσία κλιμακώσει την επιθετικότητα προς την Ουκρανία. «Είναι γεγονός ότι (η Ουκρανία) δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Δεν θα πρέπει να κοροϊδεύουμε τους ανθρώπους γι' αυτό που θα κάνουμε», συμπλήρωσε.

Αντίστοιχα και ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε την επομένη της τηλεδιάσκεψης με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν, ότι ούτε οι ΗΠΑ αλλά ούτε το ΝΑΤΟ έχουν δεσμεύσεις για την άμυνα της Ουκρανίας στην περίπτωση μιας κλιμάκωσης της έντασης, με την έννοια της αποστολής στρατευμάτων. Την ίδια ώρα βέβαια εντείνεται πολύμορφα η αμερικανοΝΑΤΟική στρατιωτική «βοήθεια» προς το Κίεβο.

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, παρουσιάζει σε άρθρο του ως ενότητα αντιπαράθεσης και διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία την επιθετικότητα γύρω από την Ουκρανία, τη μεταναστευτική κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας - Πολωνίας και τις αυξανόμενες τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

«Οποιαδήποτε συζήτηση για Ρωσία - Ουκρανία - Λευκορωσία περιλαμβάνει την ενεργειακή διάσταση, δεδομένου ότι το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ προέρχεται από τη Ρωσία, κυρίως μέσω τριών οδών διαμετακόμισης: Ουκρανία, Λευκορωσία και Βαλτική Θάλασσα», αναφέρει.

Προσθέτει ότι ο αγωγός «Nord Stream 2», που καταλήγει στη Γερμανία, είναι ένα «έργο το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θεωρεί ως προτεραιότητα και το οποίο σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών κανονισμών», ενώ με αιχμές προς τη Γερμανία, την Αυστρία και άλλα κράτη - μέλη, τόνισε πως «κανείς δεν μπορεί να αυξήσει τη δική του ασφάλεια χωρίς να λαμβάνει υπόψη την ασφάλεια ολόκληρης της ΕΕ».

Με δεδομένες τις αντιθέσεις και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα ο Μπορέλ γράφει πως «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε μια επιδίωξη της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει την κρίση στην Ουκρανία ως μοχλό για να αναδιαμορφώσει το πλαίσιο ασφαλείας στην Ευρώπη, αποκλείοντας τους Ευρωπαίους από τις συζητήσεις. Αλλά ξέρουμε ότι οι Αμερικανοί σύμμαχοί μας δεν θα πέσουν σε αυτή την παγίδα».

Στο μεταξύ, η Ρωσία προχωρά στην απέλαση δύο διπλωματών από την πρεσβεία της Γερμανίας στη Μόσχα, ως απάντηση για την πρόσφατη απέλαση δύο Ρώσων διπλωματών από τη γερμανική κυβέρνηση.

Υπενθυμίζεται ότι το Βερολίνο προχώρησε σε αυτήν την κίνηση την περασμένη βδομάδα, μετά την απόφαση γερμανικού δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία ο Γεωργιανός πολίτης, πρώην μαχητής στην Τσετσενία, Ζ. Χανγκοσβίλι, δολοφονήθηκε στη γερμανική πρωτεύουσα με διαταγές της Μόσχας.

Η Ρωσία αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή στη δολοφονία, ενώ το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοινώνοντας τις χτεσινές απελάσεις επισήμανε ότι η Μόσχα «θα αντιδρά συμμετρικά σε οποιεσδήποτε πιθανές επιθέσεις συγκρουσιακού χαρακτήρα του Βερολίνου εναντίον μας που θα γίνουν μελλοντικά».

Το δε γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε «εντελώς αδικαιολόγητη» την απέλαση των Γερμανών διπλωματών, ενώ επισήμανε ότι «η σημερινή απόφαση του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας επιβαρύνει εκ νέου τις σχέσεις μας».