Νέες κατηγορίες για τις διεκδικήσεις της Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (ΝΚΘ) απευθύνουν οι ΗΠΑ, με φόντο τόσο τις συνεχιζόμενες εδαφικές διαφορές μεταξύ του Πεκίνου και άλλων κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας στην περιοχή, όσο και τα εντεινόμενα παζάρια γύρω από πολλά μέτωπα που «καίνε» σε όλη την περιφέρεια του Ειρηνικού (βλ. εξελίξεις σε Μιανμάρ, Κορεατική Χερσόνησο, Ταϊβάν).

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δημοσίευσε νομική ανάλυση με τον τίτλο «Limits in the Seas» («Ορια στις θάλασσες»), με την οποία υποστηρίζει ότι οι διεκδικήσεις του Πεκίνου στη ΝΚΘ «υπονομεύουν σοβαρά το κράτος δικαίου στους ωκεανούς και πολυάριθμες παγκοσμίως αναγνωρισμένες διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου» που περιέχονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (την οποία δεν έχουν υπογράψει οι ΗΠΑ).

Πρόκειται για επικαιροποίηση παλιότερης ανάλυσης του 2014, όπου ήδη η Ουάσιγκτον αμφισβητούσε τη νομιμότητα της οριοθέτησης με τη «γραμμή των εννέα παυλών» (όπως αποτυπώνονται σε κινεζικούς χάρτες οι διεκδικήσεις του Πεκίνου).

Η αμερικανική παρέμβαση αξιοποιεί επίσης γνωμοδοτική παρέμβαση του Διαρκούς Διαιτητικού Δικαστηρίου (PCA) της Χάγης από το 2016, που δικαίωνε τις Φιλιππίνες μετά από προσφυγή τους αναφορικά με περιοχή για την οποία διαφιλονικούν με την Κίνα. Η αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται μεταξύ άλλων ότι τα «ιστορικά δικαιώματα» που επικαλείται η Κίνα σχετικά με τμήματα της περιοχής είναι «παράνομα», όπως και οι διεκδικήσεις της επί ορισμένων νησιών που «δεν έχουν καμία γεωγραφική βάση», καθώς σύμφωνα με την Ουάσιγκτον πρόκειται για ζώνες που βρίσκονται κάτω από το νερό κατά την πλημμυρίδα. Καταλήγει δε καλώντας την Κίνα «να σταματήσει τις παράνομες και εξαναγκαστικές δραστηριότητές της στη ΝΚΘ».

Σχολιάζοντας την αμερικανική έκθεση, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γουενμπίν δήλωσε ότι «στρεβλώνει το Διεθνές Δίκαιο, παρασύρει σε λάθος άποψη (...) και έρχεται να διαταράξει την κατάσταση στην περιοχή».

Οι συνοριακές διαμάχες της Κίνας με κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας επανήλθαν στο προσκήνιο, εξάλλου, με φόντο και δημοσίευμα του αμερικανικού πρακτορείου «Reuters» για νέες επεκτάσεις δομών που η Κίνα συνεχίζει να ανοικοδομεί σε μεθοριακές περιοχές για τις οποίες διαφιλονικεί με το Μπουτάν (ένα μικρό βασίλειο που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην Ανατολική Ινδία και τη Νοτιοδυτική Κίνα).

Το δημοσίευμα κάνει λόγο για πάνω από 200 δομές, συμπεριλαμβανομένων διώροφων κτιρίων, που είναι υπό κατασκευή σε έξι τοποθεσίες, με βάση δεδομένα που έχει συλλέξει από δορυφόρους η αμερικανική εταιρεία «HawkEye 360».

Σύμφωνα με το πρακτορείο το ΥΠΕΞ του Μπουτάν αρνήθηκε να σχολιάσει το σχετικό δημοσίευμα, αναφέροντας ότι «αποτελεί πολιτική μας να μη σχολιάζουμε δημόσια ζητήματα συνοριακών διαφορών».

Το δε κινεζικό ΥΠΕΞ σύμφωνα με το «Reuters» έκανε λόγο για «συνήθεις οικοδομικές εργασίες στην επικράτειά μας», η διεξαγωγή των οποίων «εντάσσεται στο πλαίσιο της άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι σχετικές δομές θα μπορούσαν να διασφαλίσουν στην Κίνα πιο προνομιακή θέση ως προς τον έλεγχο της περιοχής Ντόκλαμ, γεωγραφικής ζώνης στη μεθόριο τριών χωρών, εξίσου κρίσιμης σημασίας και για την Ινδία. Οπως θυμίζει το «Reuters», το 2017 Κίνα και Ινδία είχαν εμπλακεί σε διάφορα «θερμά επεισόδια» στην περιοχή, που άλλωστε ήταν «μήλον της Εριδος» και στον μεταξύ τους πόλεμο το 1962.

Ολα αυτά ενώ στην Ταϊλάνδη το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε την αγορά 4 νέων μαχητικών αεροσκαφών συνολικής αξίας άνω των 413 εκατ. δολαρίων, προκρίνοντας τα «F-35» της αμερικανικής «Lockheed Martin».

Να καταγραφεί τέλος ότι αναμεταδόθηκαν εκτενώς οι δηλώσεις που φέρεται να έκανε ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, κατά την παρακολούθηση της προχτεσινής νέας δοκιμαστικής εκτόξευσης πυραύλου, καλώντας τους επιστήμονες της χώρας του «να επιταχύνουν περαιτέρω τις προσπάθειες για τη σθεναρή ανάπτυξη της στρατηγικής στρατιωτικής ισχύος, και ποιοτικά και ποσοτικά, και να εκσυγχρονίσουν περαιτέρω τις Ενοπλες Δυνάμεις μας».