Τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο τιμά η ΚΕ του ΚΚΕ, με συναυλία που διοργανώνει το Σάββατο 14 Γενάρη, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ), στις 7.30 μ.μ.

Στη μεγάλη συναυλία - αφιέρωμα θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Στη συναυλία συμμετέχουν οι: Δήμητρα Γαλάνη, Μανώλης Μητσιάς, Νατάσσα Μποφίλιου, Γιώργος Νταλάρας, Μίλτος Πασχαλίδης και Ηρώ Σαΐα.

Την ορχήστρα διευθύνει ο ίδιος ο συνθέτης.

Παίζουν οι μουσικοί: Νεοκλής Νεοφυτίδης (πιάνο), Βασίλης Δρογκάρης (ακορντεόν), Ηρακλής Ζάκκας (μπουζούκι, μαντολίνο), Δημήτρης Ρέππας (μπουζούκι, μαντολίνο), Παντελής Ντζιάλας (ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα), Αλέξανδρος Καψοκαβάδης (κλασική κιθάρα, νυκτά έγχορδα), Γιώργος Παππάς (λαούτο, νυκτά έγχορδα), Βαγγέλης Πασχαλίδης (σαντούρι), Γιάννης Δίσκος (πνευστά), Στέφανος Χατζηαναγνώστου (φλάουτο), Δημήτρης Καζάνης (βιολί), Χάρης Κελλάρης (ηλεκτρικό μπάσο), Τάκης Βασιλείου (ντραμς, κρουστά).

Ηχοληψία: Γιώργος Κορρές, Γιώργος Κολεβέντης, Αντώνης Ζαχόπουλος. Φωτισμοί: Μαρία Αθανασοπούλου.

Η είσοδος θα γίνεται με προσκλήσεις που διατίθενται από τις κατά τόπους Κομματικές Οργανώσεις. Προσκλήσεις θα είναι διαθέσιμες επίσης την ίδια μέρα έξω από το ΣΕΦ.

Με αφορμή την εκδήλωση ο «Ριζοσπάστης» ρίχνει ματιές στο πλούσιο και εμβληματικό έργο του συνθέτη και σήμερα στέκεται στις συνεργασίες του με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον Σταμάτη Κόκοτα, τον Γιάννη Πάριο και τον Γιώργο Νταλάρα.

Στο ξεκίνημα της καριέρας του ο Σταύρος Ξαρχάκος γράφει μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο και πολλά από τα πρώτα του τραγούδια γίνονται μεγάλες επιτυχίες που ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. «Φτωχολογιά», «Ασπρη μέρα και για μας», «Απονη ζωή», «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή», «Υπομονή», «Δεν σου χρωστάω τίποτα», «Θα ζήσουμε κι εμείς», «Κλάψτε ουρανοί κι αστέρια», «Φως της αυγής», είναι μόνο μερικά από τα υπέροχα λαϊκά τραγούδια που γράφει ο Σταύρος Ξαρχάκος στην αρχή ακόμα της καριέρας του, σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, Νίκου Γκάτσου κ.ά. και που ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τα απογειώνει με την ατσάλινη ερμηνεία του. Τραγούδια λαϊκά, που στην πλειοψηφία τους μιλούν για τον πόνο των ανθρώπων του λαού, αλλά φωτίζουν και την προσμονή και την ελπίδα του για το μέλλον. Οπως χαρακτηριστικά έγραψε ο Γκάτσος εξάλλου στο «Ο καιρός αλλάζει»: «Την αγάπη φόρεσα στην καρδιά στολίδι / να σου βρω δεν μπόρεσα άλλο δαχτυλίδι / Τι κι αν είμαστε φτωχοί ο καιρός αλλάζει / θα βαδίζουμε μαζί και να μη σε νοιάζει». Τα περισσότερα από αυτά τα τραγούδια γράφτηκαν τη δεκαετία του '60 για κινηματογραφικές ταινίες, κάποια κυκλοφόρησαν σε δίσκους 45 στροφών και στη συνέχεια συμπεριλήφθηκαν σε άλμπουμ όπως τα «Πρώτη Εκτέλεση», «Ενα μεσημέρι», «Χρώματα», «Κόσμε αγάπη μου» κ.ά.

Το 1966 ο Ξαρχάκος ντύνει μουσικά και την ταινία «Διπλοπενιές», σε σενάριο Αλέκου Σακελλάριου και σκηνοθεσία Γιώργου Σκαλενάκη. Εκεί ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ τραγουδάει τα «Μάτια Βουρκωμένα», «Αποχαιρετισμός» («Με τι καρδιά τον κόσμο ν' αρνηθώ») και το «Στου Οθωνα τα χρόνια», με τους εξαιρετικούς στίχους του Νίκου Γκάτσου. Μετά από λίγο καιρό το «Στου Οθωνα τα χρόνια» το τραγουδάει ο νεαρός Σταμάτης Κόκοτας, ο οποίος εμφανιζόταν μάλιστα και στις «Διπλοπενιές», υποδυόμενος έναν από τους μπουζουξήδες του λαϊκού συγκροτήματος της ταινίας. Είναι το πρώτο τραγούδι που ηχογραφεί, σε 45άρη δίσκο, που γίνεται ανάρπαστο και ακούγεται από όλα τα ραδιόφωνα στις γειτονιές, κάνοντας πασίγνωστο τον Κόκοτα με τις φαβορίτες. Λέγεται ότι είναι ο Ξαρχάκος που ανακάλυψε τον Κόκοτα στο Παρίσι, όπου τραγουδούσε, και του πρότεινε να γυρίσει στην Ελλάδα για να συνεργαστούν. Η συνεργασία Ξαρχάκου - Κόκοτα αποτυπώνεται στη συμμετοχή του Κόκοτα μαζί με τον Μπιθικώτση και την Μοσχολιού στους προαναφερόμενους δίσκους του Ξαρχάκου («Ενα μεσημέρι», «Χρώματα» κ.ά.), ενώ στον πρώτο του προσωπικό δίσκο (με τίτλο «Κόκοτας» το 1968), περιλαμβάνει το «Στου Οθωνα τα χρόνια» και τον «Αποχαιρετισμό». Το 1970 κυκλοφορούν έναν κοινό δίσκο «Ξαρχάκος + Κόκοτας», σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου, Ν. Γκάτσου, Ι. Καμπανέλλη και Ζ. Χατζηφωτίου, απ' όπου ξεχώρισαν τα τραγούδια «Γιατί θαρρείς με κέφι», «Πόσο μικρός είναι ο άνθρωπος», «Φρύνη» κ.ά.

Το 1986 ο Σταύρος Ξαρχάκος συναντιέται δισκογραφικά με έναν ακόμα σημαντικό ερμηνευτή του ελληνικού τραγουδιού, τον Γιάννη Πάριο, και του γράφει μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, τα «Μάτια μπλε», σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Στον ίδιο δίσκο δε («Ξαρχάκος/Πάριος», 1986), ο Πάριος λέει σε δεύτερη εκτέλεση και κάνει μεγάλη επιτυχία το «Είν' αρρώστια τα τραγούδια», σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, που είχε πρωτοτραγουδήσει το 1980 η Μαρία Δημητριάδη στον προσωπικό της δίσκο «Δελτίο Καιρού».

Παράλειψη θα ήταν αν δεν κάναμε αναφορά και στον Γιώργο Νταλάρα: Ξαρχάκος και Νταλάρας είχαν βρεθεί μαζί για συναυλίες, εντός και εκτός Ελλάδας, στις αρχές της δεκαετίας του '70. Δισκογραφικά η πρώτη τους συνάντηση γίνεται το 1988, με την αποτύπωση σε διπλό βινύλιο της συναυλίας, που είχε πραγματοποιηθεί στις 4 Μαΐου 1988 στο θέατρο «Παλλάς», μαζί με την Δήμητρα Γαλάνη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου.

Το 1991 όμως κυκλοφορεί ο δίσκος του Σταύρου Ξαρχάκου «Τα κατά Μάρκον», με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα και τη συμμετοχή της Δέσπως Διαμαντίδου. Πρόκειται για τον τελευταίο δίσκο με καταπληκτικούς και τόσο επίκαιρους στίχους του Νίκου Γκάτσου, που κυκλοφορεί όσο ο ποιητής είναι εν ζωή. Από τον δίσκο ξεχώρισαν «Τα γερόντια»: «Μα για να σωθεί η Ελλάδα στους καιρούς τους ύστατους βρείτε κάπου έναν καιάδα και γκρεμοτσακίστε τους»... Και φυσικά «η Χοντρομπαλού» με την Δέσπω Διαμαντίδου, που αργότερα τραγούδησε και η Δήμητρα Γαλάνη: «Γι' αυτό μια νύχτα σκοτεινή / Θ' ανέβω στην Καισαριανή / Με κουρασμένα βήματα / Να κλάψω για τα θύματα / Στ' αραχνιασμένα μνήματα».