Από τη συνάντηση για τα ΜΟΕ στην Τουρκία τον περασμένο Νοέμβρη

Συγκεκριμένα, τη Δευτέρα θα διεξαχθεί στην Αθήνα συνάντηση αντιπροσωπειών από Ελλάδα και Τουρκία με αντικείμενο τα ΜΟΕ. Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας θα είναι ο πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος και της τουρκικής ο υφυπουργός Εξωτερικών, πρέσβης Μπουράκ Ακτσαπάρ. Η προηγούμενη συνάντηση για τα ΜΟΕ είχε λάβει χώρα στις 13/11/ 2023 στην Αγκυρα.

Πριν τη συνάντηση της Δευτέρας, ζεσταίνοντας το κλίμα, γίνονται δύο ανταλλαγές επισκέψεων διοικητών στρατιωτικών μονάδων, στο πλαίσιο των ΜΟΕ τα οποία είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση της Αγκυρας. Συγκεκριμένα, χθες και προχθές ο Ελληνας διοικητής της 3ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού με έδρα την Καβύλη Εβρου επισκέφτηκε την τουρκική 54η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού που εδρεύει στην Αδριανούπολη. Σήμερα και αύριο ο Τούρκος διοικητής της 4ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού, με έδρα την Κεσσάνη, θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στην ελληνική 31η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού, που εδρεύει στις Φέρες.

Ακολουθεί την Παρασκευή 26/4 συνάντηση για τη λεγόμενη «Θετική Ατζέντα», που προωθεί τις μπίζνες οι οποίες με τη σειρά τους λειαίνουν το έδαφος για διευθετήσεις.

Στο μεταξύ, προχθές ο Κυρ. Μητσοτάκης μιλώντας σε συνέδριο επιβεβαίωσε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να ανακηρύξει «δύο επιπλέον μεγάλα θαλάσσια εθνικά πάρκα, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο, αυξάνοντας το μέγεθος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών μας κατά 80% και καλύπτοντας περίπου το 1/3 των χωρικών θαλάσσιων υδάτων μας», πρόθεση που έχει προκαλέσει την αντίδραση της Αγκυρας.

Και χτες υπήρξε αντίδραση από την τουρκική πλευρά με τον εκπρόσωπο του ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ να λέει πως «ενώ οι προσπάθειες εξομάλυνσης συνεχίζονται με ωραίο τρόπο, η Ελλάδα διοργανώνει Διάσκεψη για τους Ωκεανούς. Θέλει να ανακηρύξει το Αιγαίο σε θαλάσσιο πάρκο. Εκφράζουμε για άλλη μια φορά στην Ελλάδα ότι η διπλωματία δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί και ότι η Τουρκία δεν θα αποδεχθεί αυτή την προσέγγιση στις θάλασσες», σημειώνοντας πως «θεωρούμε τη μονομερή ανακήρυξη θαλάσσιου πάρκου, η οποία σαμποτάρει αυτή τη διαδικασία εξομάλυνσης, ως μονομερή παραβίαση. Ξεκαθαρίζουμε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει προσεγγίσεις για την ανακήρυξη θαλάσσιου πάρκου καθ' οποιονδήποτε τρόπο. Ελπίζουμε να ενεργήσουν με σύνεση».

Θυμίζουμε ότι την προηγούμενη βδομάδα το τουρκικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του επεσήμανε ότι δεν θα δεχτεί «τετελεσμένα που μπορεί να δημιουργήσει η Ελλάδα σε γεωγραφικούς σχηματισμούς των οποίων το καθεστώς αμφισβητείται», ενώ στέλνοντας σήμα για συνεκμετάλλευση, συνδιαχείριση ή όποια άλλη φόρμουλα βρεθεί, «υπενθύμισε» ότι το περιλάλητο «Διεθνές Ναυτικό Δίκαιο ενθαρρύνει τη συνεργασία, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών θεμάτων, μεταξύ παράκτιων κρατών σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες, και στο πλαίσιο αυτό η χώρα μας είναι πάντα έτοιμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο Αιγαίο».

Μιλώντας χθες το πρωί στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο υπουργός Αμυνας Ν. Δένδιας είπε για το πώς αντέδρασε η Τουρκία ότι «δεν ήταν παραδεκτό». «Είναι μια περιβαλλοντική πρωτοβουλία, μιλάμε για τις Κυκλάδες, εκεί είναι το πάρκο. Αν είναι δυνατόν η Τουρκία να ισχυρίζεται ότι πρέπει να ληφθεί η άδειά της για να προστατεύσουμε το περιβάλλον των Κυκλάδων», πρόσθεσε, την ώρα όμως που εντός ευρωατλαντικού πλαισίου η τουρκική αστική τάξη έχει πλέον την άνεση να βάζει στο τραπέζι ό,τι θέλει. Επιχειρώντας πάντως να βγάλει εκ μέρους της κυβέρνησης «λάδι» τους περιλάλητους «συμμάχους» για την πλάτη που ζεσταίνουν στη γείτονα, ο Ν. Δένδιας αντέτεινε ότι «η Τουρκία αυτό το κάνει διαχρονικά. Δηλαδή υπάρχει ένας μαξιμαλισμός για να σε υποχρεώσει εσένα σε μια "αυτοπειθαρχία"». Επιβεβαιώνοντας δε την κλιμάκωση, συμπλήρωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση «σε επίπεδο ισχυρισμών διατυπώνει όλο και πιο απίστευτες τοποθετήσεις».

Στο μεταξύ, το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 ν.μ. το παρέπεμψε στις ελληνικές καλένδες, λέγοντας ότι «είναι δικαίωμα κυριαρχίας, το οποίο θα ασκηθεί όταν το εθνικό συμφέρον το επιβάλλει». Χαρακτήρισε δε το «casus belli» με το οποίο απειλεί η γείτονα αν γίνει αυτή η επέκταση «απολύτως απαράδεκτο», καθώς η Τουρκία «είναι η μόνη χώρα στον πλανήτη η οποία έχει εκπέμψει κατά συμμάχου χώρας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία απειλή πολέμου για την περίπτωση που ασκήσει τι; Νόμιμο δικαίωμά της». Επιβεβαίωσε πάντως ότι στις πολυδιαφημισμένες στρατιωτικές συμφωνίες της Ελλάδας με τις ΗΠΑ «δεν υπάρχει άρθρο που να προβλέπει βοήθεια κατά συμμάχου στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Αυτό το ξέρουμε, είναι πάντα ένα πρόβλημα». Σημειωτέον, λίγο αργότερα ο Ν. Δένδιας συνάντησε στο υπουργείο σπουδαστές του «US Army War College» των ΗΠΑ που επισκέπτονται την Ελλάδα, διαβεβαιώνοντάς τους ότι Ελλάδα και ΗΠΑ «μοιράζονται το ίδιο όραμα για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία της ευρύτερης περιοχής»...

Σε κάθε περίπτωση, μιλώντας στον ΣΚΑΪ επέμεινε «η Τουρκία να βγάλει από το τραπέζι και την απειλή πολέμου και το τουρκολιβυκό» μνημόνιο. «Από την άλλη, πρέπει να μιλάμε με την Τουρκία», ισχυρίστηκε, αφού «ακόμα και η λύση μικρών προβλημάτων της καθημερινότητας κάτι προσφέρει, διότι δεν οδηγούμαστε σε θερμό επεισόδιο, που μπορεί να έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες» όπως είπε, με το γνωστό «μαστίγιο» που αξιοποιείται, αλλά και δείχνοντας ξανά ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.

Αργότερα, το απόγευμα, μιλώντας σε συνέδριο «Θαλάσσιας Ασφάλειας» έστειλε μηνύματα στην Αγκυρα για τη διαθεσιμότητα της Αθήνας να καταλήξουν σε συμβιβασμούς με παραχωρήσεις από ελληνικής πλευράς. Εφερε για παράδειγμα τη συμφωνία για την ΑΟΖ με την Ιταλία, όπου «δώσαμε ένα παράδειγμα πώς μπορούν δύο χώρες να λύσουν μία διαφορά η οποία περιέχει και θέμα αλιευτικών δικαιωμάτων», που βασικά αναγνωρίστηκαν στην Ρώμη εντός της ελληνικής ΑΟΖ. Παρέπεμψε, επίσης στην αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο «όπου το ζήτημα επήρειας ή μη επήρειας επιλύθηκε κατά τον πλέον δίκαιο τρόπο», όπως ισχυρίστηκε την ώρα που αναγνωρίστηκε μειωμένη επήρεια ακόμα και στο μεγαλύτερο ελληνικό νησί, την Κρήτη.

Στο μεταξύ, ενόχληση εκφράστηκε στην Τουρκία για την εμφάνιση της φρεγάτας «Θεμιστοκλής» στα στενά του Βοσπόρου με υψωμένες τις ελληνικές σημαίες. Συγκεκριμένα, το ελληνικό πλοίο βρέθηκε στο τουρκικό λιμάνι του ακρωτηρίου Σαραϊμπουρνού (το αρχαίο Βυζάντιο), μαζί με την τουρκική φρεγάτα «Yavuz» και το γαλλικό πετρελαιοφόρο «Somme», στο πλαίσιο της Μόνιμης Ναυτικής Ομάδας Εργασίας SNMGII του ΝΑΤΟ. Ο εμπνευστής του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», Τζεμ Γκουρντενίζ, μεταξύ άλλων επέκρινε τον κυβερνήτη του πλοίου ότι «κρέμασε ελληνικές σημαίες σε όλα τα σημεία του πλοίου, αγνοώντας τα ναυτικά έθιμα, σύμφωνα με τα οποία η εθνική σημαία υψώνεται μόνο στην πρύμνη».