Σε τροχιά τέθηκε την περασμένη Τετάρτη ο δορυφόρος «EarthCARE» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που εκτοξεύτηκε με πύραυλο «Falcon 9» της «SpaceX», από τη στρατιωτική βάση Βάντερμπεργκ στις ΗΠΑ, στοχεύοντας να δώσει απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο που τα σύννεφα και τα αεροζόλ στην ατμόσφαιρα επηρεάζουν το κλίμα. Ο Εξερευνητής Νεφών Αεροζόλ και Ακτινοβολίας της Γης, που είναι η πλήρης ονομασία του, αναμένεται να ρίξει νέο φως στις σύνθετες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα σύννεφα, τα αεροζόλ σταγονιδίων στην ατμόσφαιρα (ανθρωπογενών ή φυσικών όπως τα προερχόμενα από το θαλασσινό νερό) και την ηλιακή ακτινοβολία. Στην αποστολή συμμετέχει και η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία JAXA, που παρείχε το ραντάρ καταγραφής του προφίλ της νεφοκάλυψης.

Ο «EarthCARE» αποτελεί την πιο σύνθετη μέχρι τώρα ερευνητική αποστολή του ESA, ανάμεσα στις δέκα αποστολές που έχουν ήδη γίνει ή πρόκειται να πραγματοποιηθούν, για τη μελέτη της Γης και του περιβάλλοντός της. Αν και είναι γνωστό πως τα σύννεφα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη θέρμανση ή την ψύξη της ατμόσφαιρας, παραμένουν ένα από τα μεγαλύτερα στοιχεία αβεβαιότητας στην κατανόηση του τρόπου που η ατμόσφαιρα καθορίζει το κλίμα.

Η ευαίσθητη ισορροπία του ισοζυγίου ακτινοβολίας της Γης είναι παράγοντας - κλειδί για τη ρύθμιση του κλίματος. Η Ενέργεια που βρίσκεται παγιδευμένη στην ατμόσφαιρα (με μορφή θερμότητας) είναι αποτέλεσμα του ισοζυγίου προσπίπτουσας ηλιακής ενέργειας, που θερμαίνει τον πλανήτη και εξερχόμενης υπέρυθρης ακτινοβολίας, που ψύχει τη Γη. Τα νέφη και τα αεροζόλ ανακλούν μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας πίσω στο Διάστημα, ενώ ταυτόχρονα παγιδεύουν την εξερχόμενη υπέρυθρη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα άλλοτε τη θέρμανση και άλλοτε την ψύξη. Επιπλέον, τα αεροζόλ επηρεάζουν τον κύκλο ζωής των νεφών, αλλά και τη σύνθεσή τους, αυξάνοντας σε περιπλοκότητα το ρόλο των νεφών στο κλίμα.

Ο δορυφόρος «EarthCARE» έχει μάζα 2.200 κιλών, μήκος 17,2 μέτρων με αναπτυγμένα τα φωτοβολταϊκά του πάνελ και θα περιφέρεται γύρω από τη Γη σε ύψος 393 χιλιομέτρων, με την αποστολή να προβλέπεται πως θα έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών. Φέρει τέσσερα όργανα παρατήρησης. Το ραντάρ προφίλ της νεφοκάλυψης θα παρέχει κάθετα προφίλ του νερού και του πάγου μέσα στα σύννεφα και θα ανιχνεύει τις κάθετες κινήσεις στο εσωτερικό τους, προσφέροντας λεπτομέρειες για τη δυναμική τους. Το ατμοσφαιρικό λίνταρ θα καταγράφει τα προφίλ των αεροζόλ στην ατμόσφαιρα και θα ανιχνεύει την πάνω πλευρά των νεφών. Ο πολυφασματικός καταγραφέας θα παρέχει μια εικόνα της περιοχής που θα σαρώνει ο δορυφόρος, σε πολλά μήκη κύματος. Τέλος, το ραδιόμετρο ευρέος φάσματος θα μετρά το ανακλώμενο ηλιακό φως και τη θερμότητα που εκπέμπεται από τη Γη.

Μετρήσεις με τέτοια όργανα είχαν γίνει και από προηγούμενους δορυφόρους, αλλά ποτέ ταυτόχρονα, με τους επιστήμονες να αναρωτιούνται ποιες θα ήταν άραγε οι μετρήσεις για τις άλλες πλευρές του σύνθετου φαινομένου που εξετάζουν. Ο συνδυασμός αυτών των επιστημονικών οργάνων θα προσφέρει μια ολιστική εικόνα της σύνθετης αλληλεπίδρασης νεφών, αεροζόλ και ακτινοβολίας, επιτρέποντας ακριβέστερο υπολογισμό του ισοζυγίου ακτινοβολίας, άρα και ακριβέστερο υπολογισμό της επίπτωσης αυτών των παραγόντων στο κλίμα.