Καθημερινά στο σχολείο, στη σχολή, στη δουλειά συναντάμε και αξιοποιούμε νέα τεχνολογικά μέσα. Στην εποχή μας η συζήτηση για τις νέες δυνατότητες της τεχνολογίας παραπέμπει σε εικόνες που παλαιότερα θα έβρισκε κανείς σε κάποιο μυθιστόρημα ή ταινία επιστημονικής φαντασίας. Προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης νικούν τους καλύτερους παίκτες σκακιού, πιλοτάρουν αεροπλάνα και ανακαλύπτουν νέους συνδυασμούς χημικών ουσιών κ.ά. Τεχνολογίες όπως το διαδίκτυο και η τεχνητή νοημοσύνη συγκρίνονται ως προς τη σημασία τους με την ανακάλυψη του ατμού και του ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμη και της φωτιάς, δηλαδή αλλαγών που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο ανθρώπινο πολιτισμό.

Η έκδοση επιχειρεί να δώσει μια πρώτη προσέγγιση, από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης, στις συγκεκριμένες τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις και στις προεκτάσεις τους. Στη δημόσια συζήτηση ξεχωρίζουν η απορία και η ανησυχία για τις αλλαγές που θα επιφέρουν στη διαδικασία της παραγωγής και εργασίας, στις διαπροσωπικές σχέσεις και συνολικά στην καθημερινότητά μας. Προκύπτουν πολλά ερωτήματα, όπως:

• Μέχρι πού μπορεί να φτάσουν και να αναπτυχθούν τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη;
• Ποιος και με ποιο σκοπό καθορίζει την ανάπτυξή τους;
• Μπορούν να αξιοποιηθούν με διαφορετικό τρόπο από τον σημερινό;
• Μπορούν να ξεπεράσουν και να υποκαταστήσουν τον άνθρωπο;
• Η εποχή της τεχνητής νοημοσύνης σηματοδοτεί μια εποχή μεγαλύτερης ευημερίας ή μεγαλύτερης καταπίεσης;

Η έκδοση κεντρίζει το ενδιαφέρον στην κατανόηση της βασικής αντίφασης της εποχής μας, μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Γιατί ενώ κάνουμε αυτήν τη συζήτηση για νέες ιστορικά τεχνολογικές δυνατότητες βλέπουμε φαινόμενα που παραπέμπουν σε προηγούμενους αιώνες, όπως η ακραία φτώχεια, η ανέχεια και η εξαθλίωση σε μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, το να μην έχει ένα νοικοκυριό τη δυνατότητα να ζεσταθεί, ο μισθός να τελειώνει στις πρώτες 10 μέρες του μήνα. Επιπρόσθετα, γιατί ενώ μεγαλώνει ο όγκος των αφιερωμάτων και της συζήτησης περί «έξυπνων» συσκευών, σπιτιών κ.ά., περί νέων ιατρικών επιτευγμάτων που εξαλείφουν ασθένειες και μπορούν να εξασφαλίσουν νέους όρους ζωής και ευημερίας, ταυτόχρονα μεγαλώνει μια κοινή αίσθηση και αποδοχή από τους εργαζόμενους και τη νεολαία ότι τα παραπάνω θα είναι για τους λίγους, ένα άφταστο όνειρο που πιθανότατα θα το προσεγγίσουν μόνο οι επόμενες γενιές.

Η έκδοση φωτίζει πως η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας με το κριτήριο του καπιταλιστικού κέρδους όχι απλά δεν πηγαίνει μπροστά την τεχνολογική πρόοδο αλλά την καθυστερεί, όχι απλά δεν διευρύνει την κοινωνική ευημερία αλλά σε κάθε νέα φάση την περιορίζει σε όλο και λιγότερους. Αποδεικνύει ότι η τρομακτική αντίφαση της εποχής μας έχει υπαίτιο τη δικτατορία του κεφαλαίου, που δεν μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο παρά μόνο να ανατραπεί επαναστατικά.

Στην πραγματικότητα, στα χέρια του κεφαλαίου τα τεχνολογικά επιτεύγματα από «συμμάχους» των εργαζομένων και της νεολαίας στην ανάπτυξη και βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου μετατρέπονται σε «εχθρούς» και «δυνάστες» τους. Οι νέες τεχνολογίες αξιοποιούνται και αναπτύσσονται στον καπιταλισμό για να ενταθεί η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, να διαμορφωθούν νέα, αναβαθμισμένα μέσα στα χέρια του αστικού κράτους για τη θωράκιση της εξουσίας των καπιταλιστών. Στην έκδοση υπάρχει πλούσιο υλικό για τους σχεδιασμούς της ελληνικής κυβέρνησης, ιμπεριαλιστικών οργανισμών όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τον λεγόμενο ψηφιακό μετασχηματισμό. Τα παραπάνω αναπτύσσονται μέσα από τις παρεμβάσεις στελεχών του ΚΚΕ και μαρξιστών επιστημόνων που προσφέρουν έναν πλούσιο όγκο παραδειγμάτων και εξελίξεων του τελευταίου διαστήματος από τη σκοπιά των εργαζομένων και των συμφερόντων τους.

Η μελέτη των παραπάνω ζητημάτων δεν γίνεται απλά λόγω της επικαιρότητας του θέματος ούτε για λόγους αποκλειστικά γνωστικούς. Αντιθέτως είναι αναγκαία για την αποτελεσματική αντιπαράθεση με τον ταξικό αντίπαλο. Εξοπλίζει στη διαπάλη με την προσπάθεια της αστικής τάξης και των επιτελείων της να παρουσιαστούν ως φορείς της προόδου και του εκσυγχρονισμού, να χρίσουν την τεχνολογική εξέλιξη ως «πανάκεια» των αντιθέσεων του καπιταλιστικού συστήματος, των αδιεξόδων που βιώνουν στη ζωή τους οι εργαζόμενοι και η νεολαία. Από την άλλη, αποκρούει το λάθος να κατηγορηθεί η ίδια η τεχνολογία ως ο εχθρός των εργαζομένων, αυτός που κρύβεται πίσω από την ανεργία, τις «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις και την εντατικοποίηση αντί για εκείνον που κατέχει την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, που καθορίζει τη χρήση και την ανάπτυξή τους, δηλαδή την αστική τάξη.

Για κάθε νέο και νέα, για κάθε εργαζόμενο η γνώση της ανάγκης και της δυνατότητας να ζήσουμε αλλιώς, τα όνειρά μας να γίνουν πραγματικότητα είναι όπλο στη δράση μας στο σήμερα, στην πάλη ώστε να ανοίξουμε νέο δρόμο, εκείνον της σοσιαλιστικής προοπτικής, κόντρα στο «σκοτεινό» μονοπάτι της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Ο άνθρωπος που κατέχει τη γνώση για την αλλαγή της κοινωνίας και δρα με βάση αυτή είναι πραγματικά ελεύθερος και ισχυρός απέναντι στο ξεπερασμένο και «γερασμένο» καπιταλιστικό σύστημα.

Η έκδοση αποτυπώνει τις νέες δυνατότητες και χαρακτηριστικά της σοσιαλιστικής κοινωνίας, τα εμπόδια που θα ξεπεράσει σε σχέση με τη σοσιαλιστική οικοδόμηση του προηγούμενου αιώνα καθώς και τις νέες απαιτήσεις και δυσκολίες. Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης επιβεβαιώνεται περισσότερο από ποτέ η ανάγκη μια νέα εποχή στην τεχνολογία να συνοδευτεί από μια νέα εποχή στην κοινωνία, την υπαγωγή της τεχνολογικής προόδου στην πρόοδο της κάλυψης των κοινωνικών αναγκών, στην ανάπτυξη και διεύρυνση της κοινωνικής ευημερίας. Ο σοσιαλισμός αποτελεί την απάντηση για έναν κοινό βηματισμό μεταξύ τεχνολογίας και του δημιουργού της, της εργαζόμενης ανθρωπότητας, για τη διαμόρφωση ενός μέλλοντος που θα ξεγράψει τα «βαρίδια» του παρελθόντος, που θα θέσει τον κόσμο της εκμετάλλευσης στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.