ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

«Η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) που ξεκίνησε το 1992, προχώρησε τον Ιούνη του 2003 και συνεχίζεται», δήλωσε χτες θριαμβευτικά ο αρμόδιος για τ' αγροτικά επίτροπος Φρανς Φίσλερ, ανακοινώνοντας επίσημα τις φαρμακερές προτάσεις της Κομισιόν για τη νέα αναθεώρηση των «Κοινών Οργανώσεων Αγοράς» (ΚΟΑ) ελαιολάδου, βαμβακιού, καπνού και ζάχαρης, με τις οποίες «αποσυνδέεται» η κοινοτική ενίσχυση από την παραγωγή.

Και ενώ η εξαφάνιση των καπνοπαραγωγών έχει προαναγγελθεί από την Κομισιόν εδώ και μια διετία, ισχυρό πλήγμα δέχονται οι βαμβακοπαραγωγοί και οι ελαιοπαραγωγοί που απειλούνται με απώλειες έως και 40% της υφιστάμενης ενίσχυσης, ενώ όλα τα μεσογειακά προϊόντα αφήνονται απροστάτευτα στην παγκόσμια αγορά, ιδιαίτερα έναντι των αμερικανικών πολυεθνικών. Μαύρα μαντάτα για το βαμβάκι, όπου η Ελλάδα, η πλέον βαμβακοπαραγωγός χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), πρέπει σχεδόν μόνη της ν' αντισταθεί έναντι των ΗΠΑ, αλλά η κυβέρνηση δε θέλει και δεν μπορεί να αντιδράσει. Μέχρι στιγμής έχει αντιδράσει μόνο η Ιταλία για τα καπνά, ενώ η Ισπανία, το μεγάλο αφεντικό του ελαιολάδου ετοιμάζεται να υπερασπίσει αποκλειστικά τα «εθνικά» της συμφέροντα. Για τη ζάχαρη, η Κομισιόν ρίχνει προς το παρόν το μπαλάκι στις κυβερνήσεις, προτείνοντας τρία εναλλακτικά σενάρια που εμπεριέχουν μέχρι και οριστική κατάργηση των ενισχύσεων. Ολα δείχνουν ότι η Κομισιόν, το μεγάλο αφεντικό της ΚΑΠ, έχει λάβει εντολή για ριζική ανατροπή της «κοινής» αγροτικής πολιτικής, και προσπαθεί να μεταφέρει μέρος των ευθυνών προς τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα των μεσογειακών προϊόντων.

Οι αγρότες, χρόνια τώρα στις Συμπληγάδες Πέτρες μεταξύ Βρυξελλών και «εθνικών» κυβερνήσεων απειλούνται ορατά με αφανισμό. Ο επίτροπος Φρ. Φίσλερ κατέστησε σαφές ότι για την Κομισιόν «δεν υπάρχει πιθανότητα πισωγυρίσματος» από τις καταστροφικές προτάσεις, και «οι αλλαγές πρέπει να γίνουν, με ή χωρίς το Κονκούν γιατί διαφορετικά κινδυνεύουμε να τιναχτούμε στον αέρα» (!!!) Η τρομοκρατία της Κομισιόν δεν πρόκειται, βέβαια, να βρει αντιμέτωπες τις κυβερνήσεις. Η αγροτική αντίσταση είναι μονόδρομος.

Ανατρέπεται ριζικά το ισχύον καθεστώς που είχε τεθεί σε εφαρμογή από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 1981 και βασιζόταν στην «εγγύηση» μιας «ελάχιστης τιμής» στον παραγωγό μη εκκοκκισμένου βαμβακιού με κοινοτική «αντισταθμιστική ενίσχυση» και μηχανισμό επιβολής ποινών ανάλογα με τις υπερβάσεις της «μέγιστης εγγυημένης ποσότητας» (ΜΕΠ). Η Κομισιόν προτείνει τώρα «αποσύνδεση» της ενίσχυσης από την παραγωγή κατά 60% της υφιστάμενης επιδότησης («ενιαία πληρωμή». Αυτό σημαίνει ότι μόνο το 60% του ποσού, η λεγόμενη «αποσυνδεδεμένη» εισοδηματική ενίσχυση θα δίνεται στους παραγωγούς με τη μορφή «ενιαίας πληρωμής» ανά εκμετάλλευση, ως ετήσια, κατ' αποκοπή, πληρωμή στη βάση μιας επιλεγμένης «περιόδου αναφοράς».

Για το υπόλοιπο 40% της υφιστάμενης επιδότησης, η Κομισιόν προτείνει ένα πολύπλοκο μεικτό σύστημα που εγγυάται σίγουρη απώλεια εισοδήματος για τους βαμβακοπαραγωγούς. Το 20% θα δίνεται ως «συνδεδεμένη» στρεμματική ενίσχυση υπό προϋποθέσεις:

1) Καθιερώνεται πλαφόν/όριο επιδοτούμενης συνολικής καλλιεργήσιμης επιφάνειας, ύφους 425.360 εκταρίων για το σύνολο της ΕΕ, εκ των οποίων 340.00 εκτάρια για την Ελλάδα, 85.000 για την Ισπανία και 360 για την Πορτογαλία. Το όριο για την Ελλάδα μειώνεται ήδη κατά 40.000 εκτάρια (μείον 11%) από τα δηλωμένα καλλιεργημένα στρέμματα. Υπέρβαση καλλιεργημένων στρεμμάτων άνω των 340.000 εκταρίων θα σημαίνει αυτόματη μείωση της στρεμματικής ενίσχυσης.

2) Η στρεμματική ενίσχυση θα δίνεται μόνο σε «οργανώσεις παραγωγών» που θα καλύπτουν υποχρεωτικά τουλάχιστον 20.000 εκτάρια καλλιέργειας και θα επιδοτούνται με 10 ευρώ/ εκτάριο. Σα να μην έφταναν όλα αυτά η Κομισιόν αφαιρεί, εκ των προτέρων, 100 εκατ. ευρώ από τις δαπάνες για το βαμβάκι, υπέρ, λέει, της (...) «αγροτικής ανάπτυξης».

Τέλος, όσον αφορά το υπόλοιπο 20% της υφιστάμενης επιδότησης θα πρέπει από τώρα να θεωρηθεί χαμένο, αφού θα δίνεται μέσα από τη διαδικασία «πολλαπλής συμμόρφωσης» της νέας ΚΑΠ και με αυστηρές προϋποθέσεις πλήρωσης (...) «ποιοτικών κριτηρίων».

Η Κομισιόν δημοσίευσε χτες και συμπληρωματικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη βαμβακοπαραγωγός χώρα της ΕΕ, παράγει το 79,4% της κοινοτικής παραγωγής, περίπου 1,55 εκατ. τόνους μη εκκοκκισμένου βάμβακος. Η ελληνική βαμβακοπαραγωγή αφορούσε 440.000 εκτάρια το 1995 και 380.000 εκτάρια φέτος, με 71.600 εκμεταλλεύσεις. Η μέση έκταση κάθε ελληνικής εκμετάλλευσης ανέρχεται σε 4,9 εκτάρια. Στην Ισπανία καλλιεργούνται 90.00 εκτάρια, με 7.600 εκμεταλλεύσεις, μέσης έκτασης 12 εκταρίων. Η ΕΕ παράγει το 2,5% της παγκόσμιας παραγωγής, εξάγει 227.000 τόνους και εισάγει 708.000 τόνους. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας βάμβακος στον κόσμο, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο άδικη την καταστροφική επίθεση κατά της ελληνικής βαμβακοπαραγωγής. Μια εξήγηση μπορεί να δοθεί από τα ίδια τα στοιχεία της Κομισιόν, η οποία τονίζει ότι «στο παγκόσμιο εξαγωγικό εμπόριο βάμβακος ηγεμονεύουν πλήρως οι ΗΠΑ, που εξάγουν σήμερα περίπου 1,8 εκατ. τόνους, δηλαδή πάνω από το 30% του παγκόσμιου εμπορίου». Οι μεγαλύτερες παραγωγοί χώρες είναι η Κίνα (22,6%), οι ΗΠΑ (20,1%), η Ινδία (13,1%) και το Πακιστάν (9,0%). Ως αναδυόμενη δύναμη, τόσο παραγωγική όσο και βιομηχανική, θεωρείται και η Βραζιλία.

Η Κομισιόν προτείνει ανοιχτά κατάργηση της ευρωπαϊκής καπνοκαλλιέργειας μέχρι το 2013, παρ' όλο που αναγνωρίζει τον «ηγετικό» ρόλο της ΕΕ στο παγκόσμιο εμπόριο καπνού. Η Κομισιόν προτείνει «αποσύνδεση» της ενίσχυσης από την παραγωγή μέχρι 70% της υφιστάμενης πριμοδότησης. Οσοι παράγουν μέχρι 3,5 τόνους ετησίως θα εισπράττουν μια «ενιαία πληρωμή» ανά εκμετάλλευση. Από 3,5 τόνους μέχρι 10 τόνους ετησίως, οι παραγωγοί θα εισπράττουν μόνο το 80% της πριμοδότησης. Από 10 τόνους και πάνω ετήσια παραγωγή, θα δίνονται αρχικά τα 2/3 της πριμοδότησης, μετά μόλις το 1/3 και στο τελευταίο στάδιο της αναθεώρησης η επιδότηση καταργείται. Οι «εξοικονομήσεις» θα χρησιμοποιηθούν, λέει, στη «μετατροπή» σε άλλες καλλιέργειες μέσα από «προγράμματα αναδιάρθρωσης».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν η Ελλάδα και η Ιταλία καλύπτουν το 75% της κοινοτικής παραγωγής καπνού. Σε επτά περιοχές ο καπνός αντιπροσωπεύει το 70% των εκμεταλλεύσεων και το 50% της ντόπιας παραγωγής. Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι πριμοδοτήσεις αντιπροσωπεύουν το 75% του εισοδήματος των καπνοπαραγωγών.

Η Κομισιόν προτείνει ριζική ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος, με «αποσύνδεση» του 60% της ενίσχυσης από την παραγωγή. Μέχρι 0,3 εκτάρια καλλιεργήσιμων ελαιώνων θα δίνεται «ενιαία πληρωμή» και το συνολικό ποσό ενίσχυσης. Οι μεγαλύτερες καλλιέργειες θα λαμβάνουν μόνο το 60% της πληρωμής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν ο μέσος ελαιώνας στην Ελλάδα καλύπτει 3,2 εκτάρια. Προϋπόθεση για την ενίσχυση θα 'ναι πλέον και η «καλή ποιότητα», υπό τους αυστηρούς ελέγχους της «πολλαπλής συμμόρφωσης». Σύμφωνα με την Κομισιόν καθιερώνεται «ενιαία πληρωμή» για τους ελαιώνες πριν το 1998 και όσους έτυχαν ειδικής αναγνώρισης μετέπειτα, ενώ οι υπόλοιποι αποκλείονται. Την περίοδο 1998/99 στην ΕΕ υπήρχαν 5,4 εκ. εκτάρια με ελαιώνες στην Ισπανία (44,5%), στην Ιταλία (26,3%), στην Ελλάδα (18,8%), στην Πορτογαλία (9,7%) και στη Γαλλία (0,7%).

Η ευρωπαϊκή ελαιοπαραγωγή τελεί, ουσιαστικά, υπό την κυριαρχία της Ισπανίας. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ΕΕ διπλασίασε τις εξαγωγές λαδιού την τελευταία εικοσαετία. Αλλες παραγωγοί χώρες είναι η Τουρκία, η Τυνησία, η Συρία και το Μαρόκο.