Associated Press

Κατοχικοί στρατιώτες επιβάλλουν την «τάξη» τους

Στην τελική ευθεία εισήλθαν, μετά από περισσότερο από δύο μήνες διαβουλεύσεων, οι συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το αμερικανικό σχέδιο απόφασης σχετικά με την «ανοικοδόμηση» του Ιράκ. Αν και θεωρείται περισσότερο από βέβαιο ότι κανένα από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου δε θα ασκήσει «βέτο», οι διαπραγματεύσεις ήταν σκληρές και δε θεωρούνταν διόλου απίθανο η ψηφοφορία, ακόμη και αν καταλήξει σε έγκριση, να σημαδευτεί από την αποχή αρκετών μελών γεγονός που από τη μία θα εξασφαλίσει νομιμοποίηση στην εισβολή στο Ιράκ, αλλά πρακτικά δε θα προσφέρει στην Ουάσιγκτον τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που επιδιώκει.

«Ασήμαντες» χαρακτήρισε ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, τις αλλαγές που οι ΗΠΑ, σε συνεργασία με τη Βρετανία και την Ισπανία, εισήγαγαν στο τρίτο κατά σειρά κείμενο ψηφίσματος που κατέθεσαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Αναφερόμενος στη νέα φράση που τονίζει ότι το διορισμένο «Κυβερνητικό Συμβούλιο ενσαρκώνει την κυριαρχία του Ιράκ», ο Ανάν εκτίμησε ότι «πρόκειται για μια πολύ ωραία φράση, χωρίς κανένα νόημα, αφού η εξουσία και η διακυβέρνηση της χώρας παραμένει στις δυνάμεις κατοχής». Ο ΓΓ του ΟΗΕ κατέληξε ότι όσο υπάρχει κατοχή στο Ιράκ, τόσο θα εντείνεται η αντίσταση και η βία.

Κατά τη διάρκεια των ολονύχτιων διαβουλεύσεων, οι εκπρόσωποι των Γαλλίας, Ρωσίας και Γερμανίας κατέληξαν σε 6 προτάσεις τροποποιήσεων, τις οποίες κατέθεσαν προς συζήτηση. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες διαρροές, στις προτάσεις παρατηρείται μεγάλη υποχώρηση εκ μέρους των «διαφωνούντων», καθώς δε φέρεται να απαιτείται χρονοδιάγραμμα λίγων βδομάδων για τη μεταβίβαση της εξουσίας στους Ιρακινούς και την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΟΗΕ. Εντούτοις, απαιτείται να αναλάβει άμεσα ο Κόφι Ανάν σε συνεργασία με τις κατοχικές δυνάμεις την εκπόνηση ενός τέτοιου χρονοδιαγράμματος.

Παρ' όλα αυτά, οι προτάσεις τροποποιήσεων απορρίφθηκαν από τις ΗΠΑ που επιμένουν στη διατύπωση ότι «η εξουσία θα παραδοθεί στους Ιρακινούς το συντομότερο δυνατό». Με τη γαλλο -γερμανο - ρωσική θέση φαίνεται να συμφωνεί η Κίνα, της οποίας ο ΥΠΕΞ συνομίλησε, χτες, τηλεφωνικώς με τον Αμερικανό και το Βρετανό ομόλογό του, από τους οποίους ζήτησε να «καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες συναίνεσης και να ληφθούν υπόψη οι επιφυλάξεις των υπολοίπων μελών», ενώ επανέλαβε ότι ένα νέο ψήφισμα «θα πρέπει να εγγυάται την ανασυγκρότηση της χώρας και τα συμφέροντα του πληθυσμού».

Από την πλευρά του, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Ιγκόρ Ιβανόφ απηύθυνε νέα έκκληση προς την Ουάσιγκτον να δεχτεί τις τροποποιήσεις καθώς «το σημαντικότερο είναι η ενότητα της διεθνούς κοινότητας». Ρωσία και Γαλλία, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, έχουν καταστήσει σαφές ότι δε θα ασκήσουν «βέτο», όπως έχουν τη δυνατότητα ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου. Αναλόγως αναμένεται να πράξει και η Κίνα. Εντούτοις, τόσο αυτές οι τρεις χώρες όπως και η Γερμανία μάλλον θα απέχουν της ψηφοφορίας, ενώ η Συρία εκτιμάται ότι θα καταψηφίσει το σχέδιο.

Αν, όντως, η κατάσταση εξελιχθεί έτσι, το σχέδιο θα εξασφαλίσει τις απαραίτητες 9 ψήφους. Μέχρι τελευταία στιγμή, όμως, όπως επιβεβαίωνε και ο Βρετανός πρέσβης στον ΟΗΕ, ούτε αυτοί οι 9 ψήφοι ήταν βέβαιοι καθώς Πακιστάν και Αγκόλα δεν απέκλειαν, επίσης, το ενδεχόμενο αποχής. Ακόμη, όμως, και στην περίπτωση έγκρισης του σχεδίου με την αποχή των «μεγάλων δυνάμεων» του Συμβουλίου, η Ουάσιγκτον εξασφαλίζει «νομιμοποίηση» της εισβολής της στο Ιράκ αλλά δε διαθέτει τα απαραίτητα διπλωματικά επιχειρήματα, πλέον, για την προσέλκυση στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας, όπως επιθυμεί διακαώς, ενόψει και της συνόδου των δωρητών για το Ιράκ, στις 22 Οκτωβρίου στη Μαδρίτη.

Στο μεταξύ, χτες, η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι χορηγεί 1,5 δισ. δολάρια βοήθεια για την ιρακινή ανοικοδόμηση ενώ η Ν. Κορέα άρχισε, παρά τις αντιδράσεις φιλειρηνικών οργανώσεων, την αποστολή μη μάχιμων μονάδων στο Ιράκ. Η κίνηση και των δύο χωρών εκτιμάται ότι είναι απάντηση στις ασφυκτικές πιέσεις της Ουάσιγκτον για αρωγή στο Ιράκ, ιδιαίτερα και ενόψει της περιοδείας Μπους στην περιοχή. Εντούτοις, ούτε το Τόκιο αλλά ούτε και η Σεούλ γνωστοποίησαν αν προτίθενται να αποστείλουν στρατεύματα, όπως ζητά επιμόνως η Ουάσιγκτον.

Τέλος, ο, εκ περιτροπής, επικεφαλής του διορισμένου Ιρακινού Κυβερνητικού Συμβουλίου, Ιγιάντ Αλάουι, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης, δεσμεύτηκε ότι «θα γίνουν εκλογές το 2004 στο Ιράκ», αλλά κάλεσε τα υπόλοιπα μέλη του Οργανισμού να μην υιοθετήσουν απόφαση, που θα ζητά συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων, τονίζοντας ότι «αυτό είναι θέμα των Ιρακινών και όχι των υπολοίπων μουσουλμανικών χωρών».