ΔΕΚΑ εφτά Οκτώβρη 1947. Η αστυνομία με εντολή της κυβέρνησης και στο χέρι «δικαστικές» αποφάσεις, που βγήκαν αυθημερόν, εξορμά για να κλείσει το «Ριζοσπάστη» και την «Ελεύθερη Ελλάδα». Είναι η τελική έφοδος, γιατί οι άλλες ΕΑΜικές εφημερίδες, που είχαν βγει στην επαρχία, έχουν από καιρό υποστεί τον πιο άγριο διωγμό.

ΣΤΟ «ΡΙΖΟ», όπου είναι συγκεντρωμένο το προσωπικό, είναι κι ο Τάκης Φίτσος, μια ηρωική μορφή του ΚΚΕ, ο οποίος στη μακρόχρονη αγωνιστική του διαδρομή έχει ζήσει πολλές φορές παρόμοιες στιγμές.

ΑΤΑΡΑΧΟΣ και ψύχραιμος, όρθιος στο εκεί κεφαλόσκαλο, βλέπει τους αστυνομικούς να σπάζουν με τα τσεκούρια την ταμπέλα της εφημερίδας, που ήταν τοποθετημένη στην πλευρά της Σταδίου. Να αδειάζουν συρτάρια και να ψάχνουν χαρτιά, χειρόγραφα, τα υλικά που 'χε συγκεντρώσει η εφημερίδα για την έκδοσή της. Ο Τάκης τα παρατηρεί και σιγοκουβεντιάζει λέγοντας: «...Θα περάσει κι αυτό...». Πάνω στην ώρα πέφτει πάνω του το μάτι ενός αξιωματικού, που δε χρειάστηκε να του γυρέψει ταυτότητα για να τον αναγνωρίσει. Είναι παμπάλαιες οι γνωριμίες του με τις εξορίες, τα κρατητήρια, τις μεταγωγές. Ο αξιωματικός, σαν να συναντά παλαιό γνώριμο, τον ρωτάει. Κι εσύ Τάκη εδώ; Κι η απάντηση λιγόλογη και κοφτή: «Και πού θες να 'μουνα, εδώ είναι το σπίτι μας και το στέκι μας, κυρ - αστυνόμε...».

Ο ΤΑΚΗΣ, όμως, από την ώρα εκείνη, έγινε το στοιχειό του γραφείου σε μια φοβερή συνοίκηση, γιατί οι αστυνομικοί είχαν καταλάβει όλα τ' άλλα γραφεία κι άφησαν το ακραίο, στο οποίο εξακολουθούσε να λειτουργεί ο «Ρίζος της Δευτέρας».

ΣΕΜΝΟΣ, ευγενικός, ολιγόλογος, στεκόταν όρθιος αυτός ο μικρόσωμος πενηντάρης (τότε) με το βασανισμένο από τις κακουχίες κορμί, το βαθιά αυλακωμένο πρόσωπο φύλακας της εφημερίδας μας, πιστός κι αταλάντευτος ως τα τρίσβαθα μιας αγωνιστικής ιστορίας 30 και πάνω χρόνων.

ΕΙΧΕ δεν είχε δουλιά, δεν έλειψε μέρα, ώρα, στιγμή από το πόστο του, που κανείς δεν τον όρισε να φυλάει, παρά μόνον η πίστη του κι η αφοσίωσή του στο Κόμμα και στην εφημερίδα του, το «Ριζοσπάστη». Οσοι βρέθηκαν κοντά στη δύσκολη εκείνη διαδρομή, θυμούνται πως ο Τάκης Φίτσος είχε πάντα να πει το θετικό λόγο για τα γραφτά των νέων δημοσιογράφων, που είχαν μπει και δούλευαν στη σύνταξη του «Ρ» με εύστοχες και χρήσιμες κριτικές παρατηρήσεις. Οσο ψηλά κι αν έφτασε, έγραφε τα φαρμακεία σαν να ήταν μαθητευόμενος συντάκτης, όπως το ίδιο θα έκανε γράφοντας το κύριο άρθρο...

ΑΞΕΧΑΣΤΟ μένει πάντα στη μνήμη μας εκείνο το πρωί στον Εύδηλο της Ικαρίας, εκεί στο πλάτωμα, όπου γινόταν το προσκλητήριο των εξορίστων. Στην ομάδα κι ο Τάκης Φίτσος. Θυμάμαι πώς πετάχτηκε, ακούγοντας το όνομά του για μεταγωγή.

ΤΗΝ άλλη μέρα ο Τάκης έφευγε. Ολοι ξέραμε πως οι μεταγωγές αυτές οδηγούσαν τους εξόριστους αγωνιστές στις φοβερές εκείνες δίκες, που έστηναν μεθοδικά και έτσι εξόντωναν τους αγωνιστές της Αντίστασης. Σε μια παρόμοια δίκη «εντάχθηκε» από τους δολοφονικούς αμερικάνικους μηχανισμούς κι ο Τάκης, μαζί με τους συντρόφους του. Η δίκη που έγινε στη Χαλκίδα στάθηκε συγκλονιστική. Στην απολογία του, είπε ανάμεσα στ' άλλα: «...Δεν έχω να δείξω αγαθοεργείς πράξεις στη ζωή μου από τα νιάτα μου, εκτός από την υπεράσπιση του λαού, του αγώνα που κάνει το Κόμμα μου»...

ΤΑ ΧΑΡΑΜΑΤΑ στις 16 τ' Απρίλη 1949 «εις τον χώρον του ενταύθα νεκροταφείου του Αγίου Ιωάννου της Χαλκίδας», όπως έγραφε η τοπική εφημερίδα, ολοκληρώθηκε το έγκλημα με οχτώ εκτελέσεις. Οι τέσσερις ήταν γυναίκες. Συγκλονιστικές, επίσης, οι ύστατες στιγμές, πριν από την εκτέλεση. Ο δημοσιογράφος Γ. Πηλιχός, νεαρός τότε ανταποκριτής, διέσωσε λεπτομέρειες που συγκλονίζουν. Ο Φίτσος έβγαλε την καινούρια καμπαρντίνα που φορούσε και την προσέφερε σ' έναν νεκροθάφτη που βρισκόταν εκεί γύρω λέγοντας: «...πάρτην εσύ, εκεί που πάω, δε μου χρειάζεται». Μισοκάπνισε το στερνό τσιγάρο. Ενώ την ίδια στιγμή με την ομοβροντία των όπλων του εκτελεστικού αποσπάσματος ο Τ. Φίτσος κι οι σύντροφοί του έπεφταν, ζητωκραυγάζοντας για το ΚΚΕ. Στη Χαλκίδα, στις 16 τ' Απρίλη 1949. Εδώ και 54 χρόνια.