Κυριακή 21 Δεκέμβρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 22
ΔΙΕΘΝΗ
Οικονομικός πόλεμος και τεχνολογικός αποκλεισμός.

Η Σοβιετική Ενωση επιθυμούσε να κατασκευάσει έναν αγωγό φυσικού αερίου, μήκους 3.600 μιλίων, από τις πετρελαιοφόρες πηγές του Ορενγκόι στη βόρεια Σιβηρία έως τα σύνορα της Τσεχίας. Εκεί θα πραγματοποιούνταν η σύνδεση με ένα ευρωπαϊκό δίκτυο, που θα μπορούσε να διανέμει 1,27 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου το χρόνο σε ένα κονσόρτσιουμ της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Δυτικής Γερμανίας. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, ο αγωγός θα εξασφάλιζε στη Σοβιετική Ενωση περίπου 32 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.

Πολλές ευρωπαϊκές εταιρίες παρείχαν τεχνολογικό εξοπλισμό, με αντάλλαγμα τη μελλοντική παράδοση του φυσικού αερίου. Η κυβέρνηση Ρίγκαν, που επιθυμούσε να μειώσει όσο γινόταν περισσότερο τα έσοδα της Σοβιετικής Ενωσης σε σκληρό νόμισμα, αλλά και να εξαλείψει την παροχή υψηλής τεχνολογίας στην ΕΣΣΔ, ξεκίνησε μια μακριά εκστρατεία μυστικών επαφών με τους Ευρωπαίους συμμάχους, προκειμένου να τους πείσει να ακολουθήσουν τη γραμμή της.

Αρχικά, ενισχύθηκαν οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες της Συντονιστικής Επιτροπής Πολυμερών Εξαγωγικών Ελέγχων και κάθε χρόνο όλο και περισσότερα μηχανήματα και λοιπά τεχνολογικά προϊόντα απαγορευόταν να πουληθούν στη Σοβιετική Ενωση. Στην ουσία, επιβλήθηκε ένα οικονομικό εμπάργκο, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση Ρίγκαν έκανε ό,τι μπορούσε, προκειμένου να μειωθεί η τιμή του πετρελαίου (η ΕΣΣΔ ήταν, βέβαια, μεγάλος εξαγωγέας πετρελαίου), προσδοκώντας σε μια κρίση της σοβιετικής οικονομίας.

«Το 1975 από όλα τα βιομηχανικά προϊόντα που πωλούνταν στην ΕΣΣΔ από τις ΗΠΑ, το 32,7% ήταν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Η αξία των πωλήσεων ανερχόταν σε 219 εκατομμύρια δολάρια. Το 1983 οι πωλήσεις αυτές είχαν μειωθεί σε 5,4% και η αξία τους στα 39 εκατομμύρια δολάρια». Οι ΗΠΑ επίσης άσκησαν μεγάλες πιέσεις στους Δυτικο-Ευρωπαίους, προκειμένου να εγκαταλείψουν την τακτική του δανεισμού της Σοβιετικής Ενωσης με επιτόκια χαμηλότερα από εκείνα της αγοράς.

Οι ΗΠΑ έβαλαν τελικά ως στόχο η Ευρώπη να μην εξαρτηθεί από την ΕΣΣΔ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30% των αναγκών της σε φυσικό αέριο, πράγμα που σήμαινε ότι δε θα κατασκευαζόταν ο δεύτερος κλάδος του αγωγού της Σιβηρίας και δε θα κλείνονταν νέα συμβόλαια. Στόχος, που, με την κατάλληλη μυστική και φανερή διπλωματία, επιτεύχτηκε, αφού Αμερικανοί αξιωματούχοι επέβαλαν συμφωνία το 1983 στο Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, που όριζε μια οροφή στις ευρωπαϊκές εισαγωγές σοβιετικού φυσικού αερίου. Το κόστος για τη σοβιετική οικονομία από την καθυστέρηση της κατασκευής του αγωγού, αλλά και από τη μη κατασκευή του δεύτερου κλάδου ήταν τεράστιο.


Γιώργος Παπανάγνου


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ