Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποιεί τα κράτη - μέλη ότι οι κοινοτικοί πόροι για «πολιτικές συνοχής» είναι αρκετά περιορισμένοι - μόλις το 0,46% του κοινοτικού ΑΕΠ - και από την άποψη αυτή οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν πρωτίστως από εθνικούς πόρους. Θέτουν, δηλαδή, θέμα «εθνικοποίησης» των «πολιτικών συνοχής», όσον αφορά στο θέμα της χρηματοδότησής τους. Αυτό είναι το πρώτο από τα βασικά συμπεράσματα της τρίτης «Εκθεσης Συνοχής» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.

Το δεύτερο και πιο σημαντικό είναι ότι οι «πολιτικές συνοχής» προσαρμόζονται πλήρως στους στόχους προώθησης των αντιδραστικών καπιταλιστικών μεταρρυθμίσεων, στους τομείς της αγοράς εργασίας, προώθησης των στόχων της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου και «προσαρμογής» των κοινωνικών ομάδων που περιθωριοποιούνται από τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στα νέα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα...

Με αρκετά σαφή, αλλά και ωμό τρόπο, οι συντάκτες της έκθεσης κάνουν λόγο «για νέα εταιρική σχέση για τη συνοχή στη διευρυμένη Ευρώπη», για «νέα αρχιτεκτονική της πολιτικής συνοχής της ΕΕ». Στη δε σύνοψη των συμπερασμάτων, αναφέρεται επί λέξει ότι «η έκθεση προτείνει σημαντικές αλλαγές, περιλαμβανομένου ενός νέου διαλόγου με το Συμβούλιο που θα συμβάλει στη διασφάλιση του ότι η πολιτική συνοχής προσαρμόζεται στις προτεραιότητες που τέθηκαν βάσει της ατζέντας της Λισαβόνας και του Gothenburg»! Με άλλα λόγια, δε θα αποτελεί πλέον επαρκή λόγο η ύπαρξη περιθωριοποιημένων και εξαθλιωμένων κοινωνικών ομάδων που έχουν τεθεί εκτός παραγωγικής διαδικασίας, για να ενεργοποιηθούν οι «πολιτικές συνοχής». Οι τελευταίες θα πρέπει να συνδέονται άμεσα και να προάγουν τις ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, στην Κοινωνική Ασφάλιση, επιστρατεύονται να υπηρετήσουν το στρατηγικό στόχο της ανάπτυξης της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.

Στο θέμα της «εθνικοποίησης» των «πολιτικών συνοχής», η έκθεση επισημαίνει: «Οι δημόσιες δαπάνες στα κράτη - μέλη ανέρχονται σήμερα κατά μέσο όρο στο 47% του ΑΕΠ, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον προϋπολογισμό της Ενωσης, που μόλις υπερβαίνει το 1% του ΑΕΠ της ΕΕ, εκ του οποίου ποσοστό κάτω από το ήμισυ προορίζεται για την πολιτική συνοχής. Τα κράτη - μέλη έχουν σημαντική ευθύνη για την παροχή σημαντικών υπηρεσιών και στήριξης του εισοδήματος». Με λίγα λόγια, η ΕΕ πετάει το μπαλάκι για την οικονομική ενίσχυση εξαθλιωμένων κοινωνικών ομάδων στους εθνικούς προϋπολογισμούς, και με σαφή τρόπο επισημαίνει ότι ο κοινοτικός προϋπολογισμός επικουρικό μόνο ρόλο θα διαδραματίσει.

Ιδιαίτερο βάρος δίνει η έκθεση στην απορρόφηση των αντιδράσεων αγροτικών πληθυσμών, λόγω της αντιδραστικής αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), καθώς γίνεται λόγος για «αυξανόμενη έμφαση που δίνεται - μέσω των πολιτικών συνοχής - στην ανάπτυξη της υπαίθρου στο πλαίσιο της ΚΑΠ...».

Για τις υφιστάμενες 15 χώρες της ΕΕ - πέραν των 10 που εντάχθηκαν - τίθεται ένας διττός στόχος, που θα πρέπει να προωθηθεί μέσω των «πολιτικών συνοχής» κατά την περίοδο 2007 - 2013. Πρώτο: «Μέσω των περιφερειακών προγραμμάτων, η πολιτική συνοχής θα βοηθήσει τις περιφέρειες και τις περιφερειακές αρχές να προβλέψουν και να προωθήσουν την οικονομική αλλαγή στις βιομηχανικές, αστικές και αγροτικές περιοχές, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητά τους».

Οσο αφορά στα εθνικά προγράμματα συνοχής - δεύτερος στόχος - αυτά θα πρέπει να βοηθήσουν τους Ευρωπαίους να προβλέπουν και να προσαρμόζονται στις οικονομικές αλλαγές, σύμφωνα με τις προτεραιότητες πολιτικής της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Απασχόληση (ΕΣΑ)...». Με λίγα λόγια, τα περιφερειακά και εθνικά προγράμματα «συνοχής» θα πρέπει να υπηρετούν τις πολιτικές της «οικονομικής αλλαγής», της ανταγωνιστικότητας και των ανατροπών των εργασιακών σχέσεων.

Πρόκειται για μια εξέλιξη, οδυνηρή και πλήρως αντιδραστική, σε σχέση ακόμα και με τη σημερινή αντιδραστική κατάσταση πραγμάτων. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι στις σημερινές συνθήκες ανάπτυξης και ανταγωνισμού του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, δεν επιτρέπουν πλέον ούτε καν τη χορήγηση ψιχίων και της ελεημοσύνης που προσέφεραν στους «άθλιους» τα προηγούμενα χρόνια.