«Τα ανεπτυγμένα κράτη έχουν ανακαλύψει μια νέα αποστολή: Να βοηθήσουν τον Τρίτο Κόσμο να προχωρήσει στην οδό της ανάπτυξης, που δεν είναι άλλη από αυτή την οποία υποτίθεται ότι υποδεικνύουν οι Δυτικοί εδώ και αιώνες»*

Σε αυτό περίπου το μήκος κύματος ή καλύτερα πάνω σε αυτόν τον άξονα, θα κινηθεί η θεματολογία των εργασιών της εξαμηνιαίας συνάντησης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας (ΠΤ), με τη συμβολή υπουργών Οικονομικών αλλά και τραπεζιτών από 25 χώρες, καθώς και εξεχόντων μελών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Εξάλλου, για περισσότερες από δύο δεκαετίες το ΔΝΤ και η ΠΤ, μαζί με τις διεθνείς χρηματαγορές, τις πολυεθνικές εταιρίες, τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, τις εξωτερικές πιέσεις, τα δάνεια, με αντίτιμο τη δομική αναδιάρθρωση για τη νέα «εποχή της ανάπτυξης και του εμπορίου», αποτελούν τη σύγχρονη μορφή της αποικιοκρατίας. Πολύ ωμότερη και αισχρότερη ακόμη και από τις γενοκτονίες που εξαπέλυσαν και θέρισαν ολάκερους πληθυσμούς, από τα σκλαβοπάζαρα που καθιέρωσαν για να εγκαθιδρύσουν τις αυτοκρατορίες τους και την ηγεμονία τους. Εξάλλου, η ίδρυση μιας αποικίας ήταν πάντα συνδεδεμένη με ένα σημαντικό επίπεδο της βιομηχανικής παραγωγής - πρώτες ύλες - καθώς και με ένα επίπεδο εξαγωγών. Συνεπώς η ίδρυση μίας νέας αποικίας επί της ουσίας ήταν το άνοιγμα μίας νέας αγοράς.

Στη «νέα παγκόσμια οικονομία», τη νέα μορφή «άτυπης αποικιοκρατίας», οι παίκτες είναι διαφορετικοί. Οι «αυτοκρατορίες και οι ηγεμόνες» υφίστανται αλλά δίνουν τις διαταγές τους και επιτάσσουν τις πολιτικές τους, κεκαλυμμένα και προσχηματικά διά μέσου κυρίως των χρηματοπιστωτικών οργανισμών, που οι ίδιοι έχουν ιδρύσει. Οργανισμοί όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα. Θεσμοί που είναι δίδυμες αδελφές του «Μπρέτον Γουντς», όπως τις είχε βαπτίσει ο Κέυνς. Διά μέσου αυτών των διδύμων ιδρύθηκε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, ο περιβόητος ΠΟΕ, συνέχεια της ΓΚΑΤΤ.

Τι ακριβώς πράττουν το ΔΝΤ και η ΠΤ; Οι δύο αυτοί οργανισμοί επιδείκνυαν και επιδεικνύουν υπέρμετρο δυναμισμό όταν πρόκειται για παρέμβαση στις χώρες του Τρίτου Κόσμου και προσφάτως, κατά την τελευταία δεκαετία, στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Το ΔΝΤ χορηγεί τα δάνεια προς τις χώρες και επιτάσσει να ακολουθήσουν «πολιτική δομικών διαρθρωτικών αλλαγών» προκειμένου να ανοίξουν οι αγορές. Με αποτέλεσμα οι χώρες να κάνουν περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, για να μπορούν να αποπληρώνουν όχι το χρέος... αλλά τους τόκους που οφείλουν! Το ΔΝΤ θα ξανασπεύσει να δανείσει όταν παραστεί ανάγκη, δηλαδή για να μπορέσει να εκσυγχρονιστεί η οικονομία.

Ωστόσο, η αποκάλυψη, με την πρόσφατη οικονομική κρίση και αυτή των χρηματαγορών, ότι το ΔΝΤ ελέγχει ρευστό συνολικού ποσού μικρότερου από το 1,8% των παγκόσμιων εισαγωγών, προκάλεσε τη θυμηδία. Η αποκάλυψη ήταν ότι έχει απλά μεταβληθεί σε ένα παιχνίδι καζίνου, όπου οι όγκοι των πιστώσεων των δύο οργανισμών είναι ασήμαντοι και ο κύριος μοχλός είναι οι διακόσιες μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρίες, που εφευρίσκουν πολλούς νέους τρόπους και ατέλειωτη ποικιλία εργαλείων κερδοσκοπίας χωρίς να καταβάλλουν το αντίτιμο και κυρίως χωρίς να παίρνουν μερίδιο της ευθύνης.

Η αποκάλυψη δημιούργησε αμφισβητήσεις για τους δύο Οργανισμούς, που πλέον φάνταζαν «αναχρονιστικοί και μη αποτελεσματικοί», και τέθηκε το θέμα της αναθεώρησής τους, η οποία θα συζητηθεί αυτό το διήμερο στην Ουάσιγκτον.

Ασχετα απ' αυτό, πάντως, το αέναο παιχνίδι της «τοκογλυφίας» θα συνεχίζεται, καθώς το κέρδος του κεφαλαίου θεμελιώνεται στο χρέος και σε με μία απεριόριστη συσσώρευση χρεών στο επίπεδο των κοινωνιών, των εγχώριων οικονομιών και των κυβερνήσεων, χρεών που αυξάνονται με ταχύτητα απίστευτα μεγαλύτερη από αυτήν του ακαθάριστου παγκόσμιου προϊόντος ή του παγκόσμιου εμπορίου. Αυτή η πραγματικότητα πια δεν μπορούσε να αποσιωπάται και κοινωνικές εκρήξεις, μικρότερες ή μεγαλύτερες, είναι προ των πυλών, απειλώντας το οικοδόμημα.

Σιγά σιγά, απέναντι σε αυτόν τον παθογενή φετιχισμό του εμπορεύματος και της αγοράς, που αδιαφορεί παντελώς για την παραγωγή και αύξηση των φρικαλέων κοινωνικών ανισοτήτων και της υπερεκμετάλλευσης, ο μοναδικός δρόμος για να υπερασπιστεί κανείς το δικαίωμα των λαών να ορίζουν ελεύθερα τη μοίρα τους, για να αμυνθεί απέναντι στη λαίλαπα της απόλυτης χρηματοοικονομικής, βιομηχανικής και εμπορικής παγκοσμιοποίησης - η οποία φυσικά δεν είναι ουρανοκατέβατη - είναι η επίθεση. Επίθεση για απελευθέρωση από το ζουρλομανδύα του «πολιτικά εφικτού» οικονομισμού.

Στην καρδιά του «τέρατος», μεγάλο τμήμα του αμερικανικού πληθυσμού, παλινδρομώντας μεταξύ «αμερικανικού ονείρου για τη μεσαία τάξη», της πάλης αλά Χόλιγουντ μεταξύ καλού και κακού, μεταξύ του φθηνού κακού ξένου προϊόντος και του καλού αλλά ακριβού - επομένως και μη ανταγωνιστικού - αμερικανικού. Ξύπνησε και συνειδητοποίησε ότι αυτός που έχει απέναντί του και πρέπει να αντιμετωπίσει, γιατί του αφαιρεί εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, δεν είναι ο Ινδονήσιος, ο Μεξικανός εργάτης. Αλλος έχει την πρωταρχική ευθύνη για το παντοτινά χαμένο νόημα των αρχέγονων λέξεων και των ισχυρών εννοιών. Αλλος ευθύνεται που η λέξη «εργασία» έχει χάσει το νόημά της και την ουσία της, το ίδιο και η «αξιοπρέπεια» και ουδείς φυσικά μιλά για το δικαίωμα.

Είχε κυλήσει πια στην κατάθλιψη που προκαλούν οι ώρες της βαρβαρότητας, της φοβίας και της δειλίας. Στριμωγμένο στον τοίχο, «ξύπνησε» για πρώτη φορά τον περασμένο Νοέμβρη, όταν έκανε ηχηρή την παρουσία του και κυρίως δήλωσε ολοκάθαρα την αντίθεσή του με τα σχέδια που επρόκειτο να τεθούν επί τάπητος για την πλήρη απελευθέρωση του εμπορίου κατά τη Σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι με την αποφασιστικότητά τους και τη μαχητικότητά τους προκάλεσαν την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων, μετατρέποντας την πόλη της Συνόδου, την πόλη των θηρίων της «Μάικροσοφτ» και της «Μπόινγκ», για μία σχεδόν βδομάδα, σε ένα απίστευτο καρναβάλι κατά της «παγκοσμιοποίησης».

Τώρα που τα δακρυγόνα σίγασαν στο Σιάτλ, οι διαδηλωτές ήδη βρίσκονται στην επόμενη μέρα, που δεν είναι άλλη από τη νέα επίθεσή τους κατά του ανεύθυνου και ανθρωποφάγου παγκόσμιου καπιταλισμού. Στόχος, η εξάμηνη διάσκεψη του ΔΝΤ και της ΠΤ, που γίνεται αυτό το Σαββατοκύριακο στην αμερικανική πρωτεύουσα, την Ουάσιγκτον, πόλη που είναι και η έδρα τους.

Οι διαδηλωτές πρεσβεύουν ότι το ΔΝΤ και η ΠΤ αποτελούν μαζί με τον ΠΟΕ, τα τρία μέλη της «Ανίερης Τριάδας», που προσπαθεί βιαίως να σύρει όλο τον πλανήτη σε μία εποχή ενός χωρίς κανένα εμπόδιο παγκόσμιου καπιταλισμού, αδιαφορώντας για το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος, για την κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη.

Δεκάδες οργανώσεις, περιβαλλοντικές, συνδικαλιστικές, εκκλησιαστικές και ανθρωπιστικές, ανάμεσά τους και η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών (AFL-CIO) και οι Μεταλλεργάτες, η Ενωμένη Φοιτητική Ενωση και άλλες, βάπτισαν τον Απρίλη μήνα διαμαρτυρίας με εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα, με αποκορύφωμα τη βδομάδα από τις 9 έως τις 15 του Απρίλη, οπότε χιλιάδες άνθρωποι από όλη την αμερικανική επικράτεια συρρεύσανε στην Ουάσιγκτον προκειμένου να συμμετάσχουν σε αυτό που διοργανωτές (Ενωμένοι για μία Δίκαιη Οικονομία-UFE) ονόμασαν βδομάδα «συγκλινόντων στρατών ακτιβιστών», η οποία θα είναι βδομάδα επιμόρφωσης - πλήθος σεμιναρίων για την «παγκοσμιοποίηση» και τα κοινωνικά δικαιώματα - και εκπαίδευσης-προετοιμασίας προκειμένου να είναι έτοιμοι για να πάρουν μέρος στις διήμερες, σχεδόν ολοήμερες, διαδηλώσεις στις 16 και 17 του Απρίλη, που στόχο έχουν να διακόψουν τις κοινές εργασίες ΔΝΤ και ΠΤ.

Ουδείς εκ των διοργανωτών δεν αποκάλυπτε ακριβώς τι θα γίνει το Σαββατοκύριακο, κυρίως για τις προθέσεις που έχει εκδηλώσει η αμερικανική κυβέρνηση και η Αστυνομία της Ουάσιγκτον.

Ηδη οι εφημερίδες βρίθουν από δημοσιεύματα για την ενίσχυση του οπλισμού και την εκπαίδευση χιλιάδων αστυνομικών, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους διαδηλωτές, ενώ οι «Ουάσιγκτον Τάιμς» μετέφεραν από τις σελίδες τους τις δηλώσεις του υπαρχηγού της Αστυνομίας, Τέρανς Γκάινερ, που τόνισε ότι «δε θα επιτρέψουμε κανενός είδους κοινωνική ανυπακοή, που μπορεί να οδηγήσει σε σπασμένα παράθυρα, φλεγόμενα αυτοκίνητα ή βία κατά ανθρώπων. Δεν πρόκειται να μας πιάσουν στον ύπνο».

Και όλα αυτά αποκρύπτοντας όλες το γεγονός ότι στις διαδηλώσεις στο Σιάτλ, ποτέ δεν υπήρξαν φλεγόμενα αυτοκίνητα, μόνο ελάχιστες πόρτες ρίχτηκαν κατά «συμβόλων του άγριου καπιταλισμού» και φυσικά όχι κατά ανθρώπων. Απλά το μήνυμα των αρχών είναι απόλυτα καθαρό: διαδηλωτές μείνετε σπίτι σας για την ασφάλειά σας! Ωστόσο, η προσέλευση στην Ουάσιγκτον που παρατηρείται από τις αρχές της βδομάδας δείχνει ότι αγνοούν την προειδοποίηση, καθώς πιστεύουν ότι η πολιτική του ΔΝΤ και της ΠΤ, όπως ακριβώς και του ΠΟΕ, έχει τέτοιες καταστροφικές επιπτώσεις, που πια είναι αδύνατο να τις παραβλέψεις ή να το παίξεις αδιάφορος.