Σαϊγκόν, 30 Απριλίου 1975, ώρα 8 το πρωί: Ο πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών Γ. Μάρτιν, αφού δίπλωσε την αστερόεσσα και την έβαλε στη βαλίτσα του, κατευθύνθηκε στην ταράτσα του κτιρίου της πρεσβείας, όπου τον περίμενε, για να τον πάρει μακριά, ένα ελικόπτερο της εταιρίας «Αιρ Αμέρικα». Μια ώρα αργότερα, τον ίδιο δρόμο με τον πρεσβευτή ακολούθησαν και οι τελευταίοι 125 Αμερικανοί που βρίσκονταν στην πόλη. Δεν είχαν άλλη διέξοδο. Από τα μεσάνυχτα της 29ης Απριλίου, οι ένοπλες δυνάμεις των Βιετναμέζων πατριωτών είχαν αρχίσει τη γενική έφοδο κατά της τελευταίας γραμμής άμυνας γύρω από τη Σαϊγκόν, ενώ τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ής Απριλίου δόθηκε το σύνθημα της εξέγερσης του λαού της πόλης. «Εφτασε η ώρα του ξεσηκωμού και της γενικής εφόδου», έλεγε η σχετική προκήρυξη του Εθνικού Μετώπου Απελευθέρωσης Νοτίου Βιετνάμ. Και συνέχιζε: «Η πατρίδα εμπιστεύεται στους αγωνιστές της Σαϊγκόν ένα δύσκολο, αλλά ωραίο καθήκον. Οι συμπατριώτες μας περιμένουν τη νίκη μας. Ας φανούμε αντάξιοι αυτής της εμπιστοσύνης».

Πολύ σύντομα, το ένα μετά το άλλο, τα στρατηγικά σημεία της Σαϊγκόν περνούσαν στα χέρια των επαναστατικών δυνάμεων και τίποτα πια δεν μπορούσε να αποτρέψει την ολοκληρωτική τους νίκη, που έφτασε πριν ακόμη δύσει ο ήλιος της 30ής Απριλίου. Το Βιετνάμ ήταν και πάλι ενιαίο. Ο τριακονταετής πόλεμος είχε φτάσει στο τέλος του. Η επανάσταση είχε θριαμβεύσει.

«Τα διδάγματα της εποποιίας του Βιετνάμ - σημείωνε σε άρθρο του ο τότε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΣΕ και πρόεδρος της ΕΣΣΔ Λ. Ι. Μπρέζνιεφ - λένε πολλά. Μιλάνε για την ακατανίκητη δύναμη των μαρξιστικών - λενινιστικών ιδεών, για την τεράστια σημασία της συνεπούς διεθνιστικής πολιτικής του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος, για το ακατάβλητο του λαού, που αγωνίζεται για μια δίκαιη υπόθεση. Ταυτόχρονα, η εποποιία του Βιετνάμ αποτελεί ζωντανή μαρτυρία για την αποτελεσματικότητα των εκδηλώσεων αλληλεγγύης των αδελφών σοσιαλιστικών κρατών. Μ' αυτή την έννοια, η εποποιία αυτή αποτελεί σοβαρή και αδιάψευστη μαρτυρία για το ότι, στο σύγχρονο κόσμο, μπορούν να μπουν φραγμοί στην ιμπεριαλιστική πολιτική της επιδρομής και της αυθαιρεσίας».

Μιλώντας για το ίδιο θέμα στο 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, ο Λ. Ι. Μπρέζνιεφ θα υπογραμμίσει: «Η μεγαλύτερη μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να επιβληθεί με τα όπλα στο σοσιαλιστικό κράτος και να καταπνίξει την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση χρεοκόπησε. Ο ηρωισμός και η αυτοθυσία του βιετναμέζικου λαού, μαζί με την αποφασιστική υποστήριξή του από τις χώρες του σοσιαλισμού και της προοδευτικής κοινής γνώμης όλου του κόσμου, αποδείχτηκαν ισχυρότερα από το στρατό των επιδρομέων και των συνεργών τους. Η υπόθεση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας νίκησε. Οι Σοβιετικοί άνθρωποι είναι περήφανοι για το ότι έδωσαν μεγάλη βοήθεια στο Βιετνάμ, στον αγώνα του ενάντια στους ιμπεριαλιστές επιδρομείς. Ο λαός του Βιετνάμ, που κατάχτησε με βαρύ τίμημα την ανεξαρτησία και την εθνική του ενότητα, πραγματοποιεί τώρα το δύσκολο έργο της ανόρθωσης της χώρας, οικοδομεί το σοσιαλιστικό μέλλον. Η νίκη του Βιετνάμ άνοιξε νέους ορίζοντες, μπροστά σ' ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία. Ηταν μια ένδοξη νίκη. Θα περάσει για πάντα στην ιστορία του αγώνα των λαών για τη λευτεριά και το σοσιαλισμό».

Το πόσο σημαντική ήταν η νίκη του βιετναμέζικου λαού μπορεί κανείς να το αντιληφθεί, αν λάβει υπόψη του, όχι μόνο τη μεγάλη διάρκεια του πολέμου που αυτός διεξήγαγε, αλλά και το γεγονός ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός ακόμη δεν μπορεί να ξεπεράσει την ήττα του. Ας σταθούμε, όμως, αναλυτικότερα στο πώς συνέβησαν όλα αυτά.

Το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα του Βιετνάμ κατάφερε να απαλλάξει τη χώρα από τους Γάλλους αποικιοκράτες και τους Ιάπωνες κατακτητές με την εθνική - λαϊκή - δημοκρατική επανάσταση που πραγματοποίησε τον Αύγουστο του 1945, αξιοποιώντας την ευνοϊκή διεθνή συγκυρία που είχε δημιουργήσει η Σοβιετική Ενωση με τη νίκη της κατά της Φασιστικής Γερμανίας και την έναρξη του πολέμου κατά της Ιαπωνίας. Ομως, το Σεπτέμβρη του 1945, με πρόσχημα τον αφοπλισμό των ιαπωνικών στρατευμάτων, μια κινέζικη στρατιά 200 χιλιάδων ανδρών που ανήκε στο αντιδραστικό στρατόπεδο του Τσανκ Κάι Σεκ μπήκε στο Ανόι, αγγλικά στρατεύματα μπήκαν στη Σαϊγκόν και Γάλλοι επιδρομείς κατέλαβαν μια σειρά άλλες πόλεις. Ετσι, το Βιετνάμ ξαναβρέθηκε υπό κατοχή, κάτι που δεν άργησε να φανεί. Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός δεν είχε καμιά διάθεση να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της χώρας. Αντίθετα, επιδίωκε να παλινορθώσει την αποικιοκρατική του εξουσία, που υπήρχε πριν τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο. Μπροστά σ' αυτή την κατάσταση, το ΚΚ Ινδοκίνας και ο πρόεδρος της χώρας Χο Τσι Μινχ, στις 20 Δεκεμβρίου 1946, απηύθυναν έκκληση προς τον βιετναμέζικο λαό ν' αρχίσει παλλαϊκή αντίσταση ενάντια στους αποικιοκράτες μέχρι την ολοκληρωτική απελευθέρωση της χώρας.

Το Σεπτέμβρη του 1950, ο Βιετναμέζικος Λαϊκός Στρατός απελευθέρωσε πέντε βόρειες επαρχίες του Βιετνάμ, που συνορεύουν με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Ετσι εξασφαλίστηκε η απρόσκοπτη σύνδεση με το σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Στη συνέχεια, και συγκεκριμένα στο διάστημα 1950 - 1953, ο ένοπλες δυνάμεις της ΛΔ του Βιετνάμ κατάφεραν να επεκτείνουν το απελευθερωμένο έδαφος, ενώ στα μετόπισθεν του εχθρού αναπτύχθηκε ισχυρό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα. Οι εξελίξεις αυτές και η συνεχής ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος στη χώρα υποχρέωσαν τους Γάλλους αποικιοκράτες να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση του ζητήματος της Ινδοκίνας, με τελικό αποτέλεσμα την υπογραφή των Συμφωνιών της Γενεύης στις 20 Ιουλίου 1954. Σχετικά με το Βιετνάμ, οι εν λόγω συμφωνίες προέβλεπαν τον καθορισμό προσωρινής διαχωριστική γραμμής στο 17ο παράλληλο, ανάμεσα στο Βόρειο και στο Νότιο τμήμα του. Ακόμη απαγορευόταν η είσοδος σε ολόκληρη τη χώρα ξένων στρατευμάτων και προσωπικού, η δημιουργία ξένων στρατιωτικών βάσεων και η προσχώρηση οποιουδήποτε από τα δύο τμήματα σε κάποια στρατιωτική συμμαχία. Η συμφωνία, τέλος, προέβλεπε τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων ανάμεσα στις αρχές των δύο ζωνών, με σκοπό τη διενέργεια γενικών εκλογών για τη συνένωση της χώρας.

Η συμφωνία ήταν μια καλή βάση για τη λύση του προβλήματος και οι επαναστατικές δυνάμεις του Βιετνάμ τη χαιρέτισαν με ιδιαίτερη ικανοποίηση. Ωστόσο, δεν επρόκειτο να εφαρμοστεί και αποτέλεσε την απαρχή της αμερικανικής επέμβασης. Συγκεκριμένα, οι αρχές του νοτίου τμήματος της χώρας με την καθοδήγηση και την ενεργό υποστήριξη των ΗΠΑ αρνήθηκαν ν' ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, όπως αυτές ορίζονταν από τη συμφωνία. Ετσι, εκ των πραγμάτων, στο τμήμα αυτό άρχισε να αναπτύσσεται εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα, ενώ στο βόρειο τμήμα οι επαναστατικές αλλαγές αποκτούσαν βαθύτερο χαρακτήρα προσεγγίζοντας όλο και περισσότερο το σοσιαλιστικό δρόμο ανάπτυξης. Αντικειμενικά, αυτή η εξέλιξη οδηγούσε στη συντριβή του αντιδραστικού καθεστώτος της Σαϊγκόν, στην επανένωση των δύο τμημάτων και στην απόσπαση ολόκληρης της χώρας από την ιμπεριαλιστική εξάρτηση, κάτι που οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούσαν να το δουν ούτε ως κακό όνειρο. Γι' αυτό και προχώρησαν στην ανοιχτή στρατιωτική επέμβαση με την αποστολή στρατευμάτων στο νότιο τμήμα τη χώρας, για τη συντριβή του εθνικοαπελευθερωτικού παρτιζάνικου κινήματος, και με τον ανελέητο βομβαρδισμό στόχων στο έδαφος του Βορείου Βιετνάμ.

Οι ένοπλες δυνάμεις που κινητοποίησαν οι ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου μερικές φορές έφτασαν το ενάμισι εκατομμύριο άνδρες. Συνολικά δε, στον πόλεμο πήραν μέρος έξι εκατομμύρια Αμερικανοί στρατιώτες και χρησιμοποιήθηκαν επίλεκτα τμήματα όλων των όπλων. Αναλυτικότερα, στην πορεία του πολέμου, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν στο Βιετνάμ και στις γύρω περιοχές του το 70% των στρατευμάτων τους ξηράς, το 60% των αεροπορικών τους δυνάμεων, το 40% του πολεμικού τους στόλου, ενώ η αεροπορία τους έριξε 15 εκατομμύρια τόνους χημικές δηλητηριώδεις ουσίες. Παρ' όλα αυτά, δεν κατάφεραν να νικήσουν. Ο λαός του Βιετνάμ, στηριγμένος στην αμέριστη βοήθεια της Σοβιετικής Ενωσης και των υπολοίπων σοσιαλιστικών χωρών, υποχρέωσε τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό σε ταπεινωτική ήττα.

Το Μάιο του 1968, οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές δέχονται να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με τη ΛΔ του Βιετνάμ και το Γενάρη του 1969 άρχισε η διάσκεψη του Παρισιού. Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων - και χωρίς να τις εγκαταλείπουν - οι Αμερικανοί επιχείρησαν την επιστροφή στις πολεμικές επιχειρήσεις, όταν τον Απρίλη του 1972 βομβάρδισαν απελευθερωμένες περιοχές στο νότο και βιομηχανικά κέντρα του Βορείου Βιετνάμ. Βέβαια, δεν κατάφεραν να αποφύγουν την ήττα και κάτω από το βάρος των εξελίξεων, την υπεροχή του επαναστατικού κινήματος και την οργή της παγκόσμιας κοινής γνώμης υποχρεώθηκαν, τον Ιανουάριο του 1973, να υπογράψουν στο Παρίσι συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και την αποκατάσταση της ειρήνης στο Βιετνάμ.

Βάσει της συμφωνίας, οι ΗΠΑ υποχρεώνονταν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους και να παραιτηθούν από οποιαδήποτε στρατιωτική παρουσία στο Νότιο Βιετνάμ, αναγνώριζαν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και αναλάμβαναν την υποχρέωση να χορηγήσουν βοήθεια στο Βιετνάμ για την επούλωση των πληγών του πολέμου.

Η νίκη του βιετναμέζικου λαού, αν και ακριβά πληρωμένη, ήταν σπουδαία και ολοκληρωτική. Οι σπασμωδικές, στη συνέχεια, προσπάθειες της αντιδραστικής διοίκησης της Σαϊγκόν να εμποδίσει τη φυσική πορεία των πραγμάτων ήταν καταδικασμένες σε αποτυχία. Η κατάληψη μάλιστα της πόλης στις 30 Απριλίου του 1975 από τις δυνάμεις της επανάστασης έθεσε και τυπικά τέρμα σ' αυτό το κεφάλαιο. Η νίκη του βιετναμέζικου λαού ήταν νίκη ολόκληρης της προοδευτικής ανθρωπότητας και σπουδαία παρακαταθήκη για το μέλλον.