Σε μια περίοδο, όπως αυτή που διανύουμε, που εντείνονται οι συζητήσεις για το σύγχρονο ρόλο των μουσείων (συζητήσεις έντονης ιδεολογικής διαπάλης, αφού το θέμα άπτεται της διαχείρισης της μνήμης και της πολιτισμικής κληρονομιάς), η «αυτοβιογραφία» ενός μουσείου αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το προφανές.

Το Βυζαντινό Μουσείο Αθήνας παρουσίασε, χτες, το λεύκωμα με τίτλο «Ο κόσμος του Βυζαντινού Μουσείου», ενενήντα χρόνια μετά την ίδρυσή του. Η επιλογή της μορφής του λευκώματος για την έντυπη παρουσίαση ενός τέτοιου σημαντικού οργανισμού ήταν κατά κάποιον τρόπο «μονόδρομος», αφού στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται τα εκθέματα, δεδομένου ότι κάθε μουσείο «είναι» τα εκθέματά του. Φυσικά, αυτή η μορφή είναι περισσότερο ευχάριστη για τον αναγνώστη και περισσότερο χρηστική στη μετάδοση των πληροφοριών.

Στο εισαγωγικό σημείωμα παρουσιάζεται η ιστορία του Βυζαντινού Μουσείου από τον 19ο στον 21ο αιώνα, με έμφαση στους πρωτοπόρους επιστήμονες που εργάστηκαν γι' αυτό (Γ. Λαμπάκης, Αδ. Αδαμαντίου, Γ. Σωτηρίου, Μ. Χατζηδάκης, Π. Λαζαρίδης, Μ. Αζειμάστου - Ποταμιάνου, Χ. Μπαλτογιάννη), για να καταλήξει στη νέα περίοδο «μεταμόρφωσής» του. Ακολουθούν οι συλλογές του με εισαγωγικό κείμενο και κειμενολεζάντες. Στο τελευταίο μέρος αποτυπώνεται η δομή και το προσωπικό του Μουσείου. Αλλωστε, όπως αναφέρθηκε και στην παρουσίαση, «όλες οι συλλογές και τα αντικείμενα», που βλέπει ο αναγνώστης «κρύβουν πίσω τους σκληρή δουλιά των υπευθύνων επιμελητών, όλων των αρχαιολόγων, συντηρητών, φυλάκων, εργατών, κ.ά.».

Χαρακτηριστική του πλούτου του μουσείου είναι η συλλογή των γλυπτών, που περιλαμβάνει 2.000 μαρμάρινα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά μέλη, αλλά και η συλλογή ψηφιδωτών. Η πλουσιότερη συλλογή του είναι των βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων (3.000 αντικείμενα).