Κυριακή 28 Νοέμβρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο δικός μας Αλέξανδρος

Οι σύγχρονοι με τον Μεγαλέξανδρο ιστορικοί, που έγραψαν γι' αυτόν και το έργο του, ήτανε πέντε, ο Αριστόβουλος, ο Καλλισθένης, ο Κλείταρχος, ο Νέαρχος και ο Πτολεμαίος. Κανενός όμως τα γραπτά δε σώθηκαν. Ετσι, οι μόνες αξιόπιστες πληροφορίες που έχουμε για το μεγάλο Μακεδόνα, για το έργο του και το χαρακτήρα του, είναι αυτές που αναφέρει ο Πλούταρχος, που έζησε τετρακόσια χρόνια μετά τον Αλέξανδρο, στο έργο του «Βίοι Παράλληλοι» και ο ιστορικός Αρριανός, που έζησε πεντακόσια χρόνια μετά τον Αλέξανδρο, στο έργο του «Αλεξάνδρου Ανάβασις και τα Ινδικά». Αυτοί, και οι δύο, αντλούν τις δικές τους πληροφορίες από τον Πτολεμαίο. Φυσικά, εκτός από τα δυο αυτά βασικά ιστορικά έργα, που όπως είπα είναι και τα μόνα αξιόπιστα, έχουν γραφεί χιλιάδες σελίδες με το ίδιο θέμα, από τον Ψευδοκαλλισθένη, που έζησε τον 5ο αιώνα μ.Χ., μέχρι και τον ανώνυμο σύγχρονό μας που έγραψε το «Ο Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι», και όπου ο Καραγκιόζης αποκαλεί τον Αλέξανδρο το Μακεδόνα «Αλέξανδρο με τα κυδώνια». Φυσικά, μέσα σ' αυτές τις χιλιάδες σελίδες, ο Αλέξανδρος χάνει το πραγματικό του σχήμα. Αποκτά διαστάσεις και χαρακτηριστικά ενός λαϊκού ήρωα, υπερφυσικού, «αλλιώτικου», πέρα και πάνω από τα συνηθισμένα.

Επόμενο είναι ο καθένας από μας να πλάθει μια δική του εικόνα για τον «Αλέξανδρο, με τα κυδώνια». Αλλος την εικόνα του γενναίου στρατηγού, άλλος του κατακτητή, άλλος του έκφυλου και του τυχοδιώκτη. Αυτή, εξάλλου, είναι η μοίρα των ηρώων, να παίρνουν μέσα στη φαντασία του απλού ανθρώπου τα χαρακτηριστικά ενός άλλου «όντος», που δεν μπορεί παρά να είναι αλλιώς. Να είναι «έτσι» που δεν μπορούμε να είμαστε εμείς, οι μικροί και συνηθισμένοι. Κι εδώ είναι το περίεργο, από όπου ξεκινούν και οι μεγάλες παρεξηγήσεις: Να έχει ο καθένας μια εικόνα για τον ήρωά του, να μην επιτρέπει όμως στον άλλο να έχει μιαν άλλη. Ετσι και με τον Αλέξανδρο. Οι Ελληνες έχουν την εικόνα του μεγάλου στρατηλάτη, του ανίκητου και ατίθασου, του εκπολιτιστή των βαρβάρων της Ανατολής, του ενός και του μοναδικού, του αδιαμφισβήτητα πρώτου.

Με αποτέλεσμα να τον μεταφέρουμε έξω από τα ανθρώπινα. Να θεωρούμε τον Αλέξανδρο σαν έναν «άλλο», που δεν είχε τις συνήθειες των άλλων, δεν είχε τα ελαττώματα και τις αρετές των συγχρόνων του. Να πιστεύουμε πως αυτός έζησε και πέθανε με άλλον τρόπο, που ήτανε μόνο δικός του. Πως οι φιλίες του, τα γλέντια και τα μεθύσια του, οι καυγάδες και τα νταηλίκια του δεν ήτανε του κόσμου τούτου. Με άλλα λόγια, για μας ο Αλέξανδρος ζούσε έξω από την Ιστορία, ήτανε έτσι κι αλλιώς γεννημένος για ήρωας, δεν μπορούσε, γι' αυτό, να μην είναι έτσι. Επαιζε, με άλλα, πιο πικρά λόγια, το παιχνίδι της μοίρας του. Ητανε έρμαιο του πεπρωμένου του που τον ήθελε, έτσι κι αλλιώς μεγάλο. Και με τη λογική αυτή, δεν επιτρέπουμε σε κανέναν άλλο να έχει τη δική του εικόνα για το δικό μας Αλέξανδρο. Λες και έχουμε όλοι εμείς και όλοι οι άλλοι το δικαίωμα να ξεπερνάμε την Ιστορία και να πλάθουμε με δικό μας τρόπο τους «μεγάλους» της. Ξεχνούμε, δηλαδή, πως, έτσι κι αλλιώς, αυτοί είναι «μεγάλοι» με τον τρόπο που διάλεξαν αυτοί να βιώνουν τη μεγαλοσύνη τους.

Και τα γράφω όλα αυτά, γιατί πληροφορήθηκα ότι 20 δικηγόροι θα μηνύσουν τον Αμερικανό σκηνοθέτη Oliver Stone για τον τρόπο τον οποίο παρουσιάζει τον Μεγαλέξανδρο στην ομώνυμη ταινία και τη διαφημίζει στο διαδίκτυο!


Του
Γιώργου ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Κλίματα αγάπης» (2006-12-03 00:00:00.0)
Ημερολόγια τέχνης και πολιτισμού (2000-12-22 00:00:00.0)
«Ετσι κι αλλιώς» (1999-12-29 00:00:00.0)
Τα γιούρια... και η τηλεόραση (1999-01-30 00:00:00.0)
"Ο άλλος Αλέξανδρος" (1996-08-29 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ