Η χρήση ναρκωτικών στους μαθητές σχετίζεται κυρίως με τη χρήση κάνναβης. Αυτό είναι ένα από τα ανησυχητικά στοιχεία, που αναδεικνύονται από την «Ευρωπαϊκή Ερευνα στο Σχολικό Πληθυσμό για τα Ναρκωτικά και το Αλκοόλ» (ESPAD), όπως παρουσιάστηκε χθες από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ). Στην έρευνα ESPAD συμμετείχαν 35 χώρες της Ευρώπης, με συνολικό δείγμα 100.000 μαθητές, ηλικίας 16 ετών και αφορά τη χρήση νόμιμων ουσιών (καπνός, αλκοόλ) και παράνομων.

Σύμφωνα με την έρευνα, περίπου το 1/3 των μαθητών έχουν κάνει συχνή χρήση μαριχουάνας ή χασίς κυρίως στις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, πρόβλημα που ξεκίνησε ουσιαστικά μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού (πράγμα, βέβαια, που αποσιωπείται στην εν λόγω έκθεση). Η μεγάλη πλειονότητα των μαθητών σε όλες τις χώρες που δοκίμασαν κάποια παράνομη ουσία έχουν χρησιμοποιήσει κάνναβη. Χρήση χασίς έχουν κάνει το 44% των μαθητών στην Τσεχία, το 38-40% σε Γαλλία, Ιρλανδία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο και ακολουθούν Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία με 27-32%. Η Ελλάδα κατέχει τα μικρότερα ποσοστά, μαζί με Κύπρο, Σουηδία, Ρουμανία, Τουρκία. Για τον καπνό παρατηρείται σταθεροποίηση ή και μείωση της χρήσης στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ για το αλκοόλ παρατηρείται αύξηση στις ανατολικές χώρες της Ευρώπης.

Σχετικά με τα ευρήματα της έρευνας στον ελληνικό μαθητικό πληθυσμό, διαπιστώνεται ότι αν και η Ελλάδα βρίσκεται στις χώρες όπου η χρήση νόμιμων και παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών είναι σαφώς πιο περιορισμένη από τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, εντούτοις η χρήση είναι αρκετά εκτεταμένη στους μαθητές εφηβικής ηλικίας, ενώ παρατηρείται τριπλασιασμός της χρήσης με την αύξηση της ηλικίας μεταξύ 14 - 17 ετών.

Η έρευνα έγινε σε 8.658 μαθητές, 14 - 17 ετών. Ενας στους 10 μαθητές και ένα στα πέντε αγόρια στην ηλικία των 17 ετών, αναφέρουν ότι έχουν κάνει τουλάχιστον μια φορά χρήση κάνναβης.

Το 13,4% των μαθητών αναφέρει τουλάχιστον μια φορά χρήση εισπνεόμενων ουσιών, το 3,9% αναφέρει χρήση ηρεμιστικών ή υπνωτικών χαπιών χωρίς ιατρική συνταγή και το 1,3% χρήση αναβολικών. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ESPAD, η Ελλάδα κατέχει την 6η θέση στη χρήση εισπνεόμενων, με πρώτη χώρα τη Γροιλανδία (22%).

Η μέση ηλικία έναρξης της χρήσης νόμιμων ουσιών είναι τα 12,2 έτη και των παράνομων τα 15,2 έτη. Ενας στους τέσσερις μαθητές καπνίζει καθημερινά τουλάχιστον ένα τσιγάρο, ενώ ένας στους τρεις στην ηλικία των 17 ετών καπνίζει πάνω από 11 τσιγάρα. Το 1/3 των αγοριών και το 17% των κοριτσιών αναφέρουν συχνή κατανάλωση αλκοόλ (πάνω από δύο φορές τη βδομάδα), ενώ ένας στους δύο μαθητές ηλικίας 17 ετών έχουν πιει μέσα στον τελευταίο μήνα, τουλάχιστον μια φορά, 5 ή και περισσότερα ποτά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει στην έρευνα το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι μαθητές στην Ελλάδα αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που απορρέουν από τη χρήση κάνναβης, με αποτέλεσμα να υπάρχει κάμψη στη χρήση κάνναβης από το '98, που είχε γίνει η προηγούμενη ESPAD. «Τώρα αρχίζει να συνειδητοποιείται ο κίνδυνος, μειώνοντας τη χρήση. Το '98 υπήρχε η μόδα και λανθασμένα μηνύματα ότι η κάνναβη είναι ακίνδυνη, πολλά παιδιά πιάστηκαν στην παγίδα», παραδέχτηκε έστω και καθυστερημένα η Αν. Κοκκέβη, επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας στην Ελλάδα.