Ο Αμερικανός πεζογράφος, σεναριογράφος και δραματουργός, Τζον Στάινμπεκ υπήρξε μια μεγάλη - θα λέγαμε, ανάλογη και ομόλογη του Τζακ Λόντον - ελπίδα της προοδευτικής αμερικανικής λογοτεχνικής παράδοσης στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και σ' όλη τη δεκαετία του 1930, καθώς με το έργο αυτής της περιόδου (λ.χ. «Το ποτήρι του αφέντη», «Η κοιλάδα της Τορτίγια», «Η αμφίβολη μάχη», «Ανθρωποι και ποντίκια» και προπαντός το αριστουργηματικό, επικό μυθιστόρημα «Τα σταφύλια της οργής») κατήγγειλε, με δραματικό, αλλά και σαρκαστικό τρόπο την απάνθρωπη καταπίεση των λαϊκών μαζών από τους παλιούς μεγαλογαιοκτήμονες και τα νέα τζάκια του καπιταλιστικού κεφαλαίου - ανθρωποφαγικών κατακτητών του αμερικανικού νότου, αποκαλύπτοντας πολύ έγκαιρα το κάλπικο «αμερικανικό όνειρο» περί δημοκρατίας, ισονομίας, ίσων ευκαιριών και ευζωίας όλων των κατοίκων στις ΗΠΑ. Το σύνολο του πεζογραφικού και σεναριακού έργου του, αλλά προπάντων «Τα σταφύλια της οργής» και η νουβέλα «Ανθρωποι και ποντίκια» θα στέκουν υπεράνω του συμβιβασμού του, την περίοδο του μακαρθισμού, αλλά και του «Νόμπελ» που έλαβε το 1960.

Στο «Ανθρωποι και ποντίκια» προβάλλουν δύο βασικοί, παράλληλοι, αλλά και διασταυρούμενοι θεματικοί άξονες: Ο ένας καταδικάζει τη στυγνή εκμετάλλευση των ξεριζωμένων από τη γενέθλια γη τους, χωρίς δικό τους κλήρο γης, άστεγων, περιπλανόμενων, άμοιρων εργατών γης, από βίαιους και ψυχοπνευματικά διεστραμμένους τσιφλικάδες και ο άλλος «υμνεί» με τρυφερότητα και χιούμορ τη μόνη «περιουσία» των καταπιεσμένων, την ανθρωπιά και την ταξική αλληλεγγύη τους. Τα βασικά αυτά χαρακτηριστικά αναδεικνύει - παρά την εκσυγχρονιστική παρέμβασή της με πρόσθετα μουσικοχορευτικά στοιχεία - η διασκευή (από τη θεατρική διασκευή του ίδιου του Στάινμπεκ) και η σκηνοθεσία του έργου από τον Γιάννη Μαργαρίτη στο «Θέατρο της Ανοιξης». Η διασκευή, αλλά και η σκηνοθεσία - η καλύτερη του Γ. Μαργαρίτη τα τελευταία χρόνια - διαθέτει και ευαίσθητη κοινωνική «ματιά» και συγκροτημένη αισθητική άποψη, με τη συμβολή όλων των συντελεστών της παράστασης. Το λιτά ρεαλιστικό σκηνικό και τα αρμόζοντα κοστούμια (Καρμεντσίτα Μπρόσμπογιου), τις καλοδουλεμένες χορογραφίες (Σεσίλ Μικρούτσικου), την ατμοσφαιρική μουσική σύνθεση (Τάκης Τσάφος) και τις μουσικές επιλογές (Γ. Μαργαρίτης) και τις πολύ αξιόλογες ερμηνείες όλων των ηθοποιών: Κώστας Ανταλόπουλος, Δημήτρης Σιακάρας, Χρυσάνθη Δούζη, Νίκος Ορφανός, Νικόλας Λάμπρου, Δημήτρης Ζωγραφάκης. Αλλά αξίζει να δει κανείς αυτήν την παράσταση και μόνο για την ερμηνεία - ένα «ποίημα» τραγικωμικής ηθοποιίας - του Δημήτρη Πιατά, στο ρόλο του δύστυχου, καλοκάγαθου, διανοητικά υστερημένου Λένυ.