Εως και 65 ώρες δουλιά τη βδομάδα, από 48 που είναι το μέγιστο όριο σήμερα, επιφυλάσσει το μέλλον για τους εργαζόμενους της ΕΕ, σύμφωνα με νέα ευρωπαϊκή πρόταση οδηγίας για το χρόνο εργασίας (COM (2004) 607 τελικό, 22/09/2004 - διοργανικός φάκελος 2004/0209 (COD)) που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Σεπτέμβρη του 2004, συζητήθηκε από το αρμόδιο Συμβούλιο των υπουργών Εργασίας στις 6-7 Δεκέμβρη του 2004 και προβλέπεται να ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία των κρατών - μελών μέχρι το τέλος του 2005.

Η πρόταση οδηγίας προβλέπει ακόμα τον υπολογισμό του «ανενεργού» τμήματος της εφημερίας σαν «μη εργάσιμο χρόνο», ενώ παρέχει τη δυνατότητα στους εργοδότες να αυξήσουν ακόμα παραπέρα τα μέγιστα όρια του χρόνου εργασίας μέσα από απευθείας διμερείς και εκβιαστικές διαπραγματεύσεις με τους εργαζόμενους.

Η νέα πρόταση οδηγίας έρχεται να ικανοποιήσει τα αιτήματα του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για μεγαλύτερη ευελιξία στην οργάνωση του χρόνου εργασίας και δίνει έτσι νέα ώθηση στην αύξηση των καπιταλιστικών υπερκερδών μέσα από την παράταση του χρόνου υπερεργασίας, του χρόνου, δηλαδή, κατά τον οποίο ο εργάτης παράγει με τη δουλιά του την υπεραξία για τον εργοδότη του.

Πλήγμα για το κατοχυρωμένο, με σκληρούς και αιματηρούς αγώνες, 8ωρο αποτέλεσαν και οι τρεις προηγούμενες οδηγίες (1993, 2000 και 2003) που ρύθμιζαν το χρόνο εργασίας στην ΕΕ, αφού παρέτειναν το μέγιστο όριο της εργάσιμης βδομάδας στις 48 ώρες, μακριά από το ρεαλιστικό και ώριμο αίτημα για 7ωρο, 5ήμερο, 35ωρο, με αύξηση των αποδοχών. Με την οδηγία, μάλιστα, του 2000, εισάγεται για πρώτη φορά και ο όρος «οικειοθελής υπέρβαση της 48ωρης βδομάδας», που έδινε στον εργοδότη τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί με τον εργαζόμενο το μεγαλύτερο ξεζούμισμά του και την παράταση του χρόνου υπερεργασίας.

Η νέα πρόταση οδηγίας έρχεται να συμπληρώσει τις προηγούμενες και στην ουσία επιβάλλει συνθήκες σύγχρονης δουλείας στους εργασιακούς χώρους: Εντείνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων είτε με τη συρρίκνωση του αναγκαίου χρόνου εργασίας, είτε με την παράταση του χρόνου υπερεργασίας.

Σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία, ο υπολογισμός του μέσου εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας γίνεται σε διάστημα 4 μηνών και δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 48 ώρες μαζί με τις υπερωρίες. Παρά τα τυπικά κατοχυρωμένα χρονικά όρια, ο υπολογισμός του 48ωρου μπορεί να προκύψει και ύστερα από διάστημα 6 μηνών, γεγονός που δίνει το δικαίωμα στον εργοδότη να οργανώνει ασύδοτα το χρόνο εργασίας του εργαζόμενου, να γενικεύει την εποχιακή και τη μερική απασχόληση και να προσαρμόζει ευέλικτα την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης στις ανάγκες της επιχείρησής του.

Με τη νέα ευρωπαϊκή πρόταση οδηγίας, ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας μπορεί να υπολογίζεται πλέον σε διάστημα ενός έτους και τα μέγιστα όριά του αυξάνονται στις 65 ώρες τη βδομάδα. Ετσι, ο εργοδότης αποκτά το δικαίωμα μέσα σε διάστημα ενός έτους να ξεζουμίζει, στην κυριολεξία, την εργατική δύναμη του εργαζόμενου με 13 ώρες δουλιά την ημέρα για την περίοδο - ή τις περιόδους - που τον χρειάζεται και να τον αφήνει χωρίς δουλιά - και άρα χωρίς μισθό - όταν πλέον δεν του είναι απαραίτητος!

Το γεγονός, εξάλλου, ότι στη νέα πρόταση οδηγίας δηλώνεται ρητά πως στις διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή της δεν είναι απαραίτητο να συμμετέχει το συλλογικό συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων, αλλά αρκεί η συγκατάθεση του ίδιου του εργαζόμενου, δείχνει τη διάθεση του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκφραστών να καταργήσουν πλήρως τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.

Με δεδομένη την καλπάζουσα ανεργία και την ασυδοσία του κεφαλαίου, που ενισχύεται ακόμη περισσότερο από την απουσία ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος στην πλειοψηφία των κρατών - μελών, ο εργάτης μένει πλέον ανυπεράσπιστος και άρα πιο ευάλωτος στη διαπραγμάτευση για το κόστος και τους όρους πώλησης της εργατικής του δύναμης.