Μια άλλη διάσταση για τις πρόσφατες αιματηρές εξελίξεις στο Ουζμπεκιστάν δίνει με άρθρο του ο Β. Ντράπκιν, πολιτικός σχολιαστής της εφημερίδας «ΠΡΑΒΝΤΑ» του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ).

Σύμφωνα με την εκτίμησή του, αν και τα γεγονότα στο Ουζμπεκιστάν έχουν να κάνουν τόσο με τη μαζική εξαθλίωση του λαού, όσο και με τον αυταρχισμό της εξουσίας, την ίδια ώρα κυριαρχεί η σύνδεση των συγκεκριμένων γεγονότων με διεθνείς εξελίξεις. Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι ο βασικός στόχος της εξέγερσης ήταν η δημιουργία σοβαρού εσωτερικού προβλήματος στην Κίνα, αντίστοιχου και ίσως σοβαρότερου με αυτού της Τσετσενίας, που αντιμετωπίζει η Ρωσία.

Σύμφωνα με το άρθρο της «ΠΡΑΒΝΤΑ», οι εξελίξεις στο Αντιζάν ήταν «μια κατευθυνόμενη έκρηξη της λαϊκής αγανάκτησης». Σ' αυτήν ενεργό ρόλο ανέλαβαν ένοπλοι ισλαμιστές, που προέρχονταν από το Αφγανιστάν και χρησιμοποίησαν έτοιμες από τα πριν βάσεις στο έδαφος του Ουζμπεκιστάν. Με τη δύναμη των όπλων, αλλά και εγκληματιών που απελευθέρωσαν από τις φυλακές, όπως και την κάλυψη που τους παρείχαν αγανακτισμένοι πολίτες, προχώρησαν προς τα σύνορα με την Κιργιζία.

Σύμφωνα με τον Ντράπκιν, «στόχος τους ήταν να περάσουν το σύνορο με την Κίνα και να πάνε στο Σιντζιάν.

Να σημειωθεί ότι το Σιντζιάν αποτελεί το 1/6 όλου του εδάφους της Κίνας. Εκεί κυριαρχούν οι Ουιγκούριοι, Ουζμπέκοι, Ταντζίκοι, Κιργίζιοι, ενώ είναι σχετικά λίγοι οι Κινέζοι. Σε γενικές γραμμές, η περιοχή είναι μουσουλμανική».

Οπως σημειώνεται στο άρθρο, στο παρελθόν σ' αυτήν την περιοχή της Κίνας, που από τις δυτικές πηγές χαρακτηρίζεται και ως «Ανατολικό Τουρκεστάν», έχουν σημειωθεί ένοπλες συγκρούσεις Ουιγκούριων αποσχιστών με κινεζικές δυνάμεις.

Ο Ντράπκιν ευθέως σημειώνει πως «οι ΝΑΤΟικές βάσεις που βρίσκονται στην Κιργιζία και στο Ουζμπεκιστάν θα μπορούσαν πλήρως να χρησιμοποιηθούν για τον εφοδιασμό με όπλα και τεχνικό εξοπλισμό των Ουιγκούριων αποσχιστών. Είναι ένας πολύ σοβαρός παράγοντας».

Σημειώνεται, επίσης, πως η κατάσταση μοιάζει με την αντίστοιχη, με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η Ρωσία στην Τσετσενία και πως από τη μεριά των ΗΠΑ επιδιώκεται να δημιουργηθεί στην Κίνα ένα τέτοιο πρόβλημα, «που θα υποσκάψει πρώτα απ' όλα τις πολιτικές θέσεις της μεγάλης χώρας και στη συνέχεια, καθώς εξελίσσεται η κατάσταση, θα υποσκάψει και τις στρατιωτικές θέσεις της», αλλά και θα αποτελέσει πηγή γενικότερης αποσταθεροποίησης κατά της Ρωσίας και των άλλων κεντρο-ασιατικών χωρών.

Οπως σημειώνεται, το Πεκίνο με μεγάλη προσοχή παρακολουθεί την κατάσταση και κάνει προσπάθειες ανάπτυξης της καθυστερημένης αυτής περιοχής της κινεζικής ενδοχώρας. Με γοργούς ρυθμούς προχωρά η κατασκευή αεροδρομίων, δρόμων, ενώ πρόσφατα οι σιδηροδρομικές γραμμές ένωσαν την περιοχή με την παλιά πρωτεύουσα του Καζαχστάν, την Αλμά - Ατά. Από το Καζαχστάν προς το Σιντζιάν κατασκευάστηκε αγωγός πετρελαίου, που σημαίνει ότι η επαρχία αποκτά πρόσβαση σε φθηνά καύσιμα. Τονίζεται, επίσης, πως και ο λαϊκο-απελευθερωτικός στρατός της Κίνας θα κάνει ό,τι μπορεί για να υπερασπίσει την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας του.

Στο άρθρο δεν παραλείπεται να σημειωθεί ο ρόλος που μπορεί να παίξει στην αποσόβηση μιας πιθανής και γενικότερης κρίσης στην περιοχή η Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ), στην οποία συμμετέχουν η Κίνα, η Ρωσία, καθώς και τα κεντρο-ασιατικά κράτη. Η ΟΣΣ, όπως είναι γνωστό, έχει τη δική της αντιτρομοκρατική «δομή», με στόχο πρώτα απ' όλα τις αποσχιστικές τάσεις της περιοχής.

Ασχετα από το αν μπορεί κανείς να συμφωνήσει με το σύνολο των εκτιμήσεων του πολιτικού σχολιαστή της «ΠΡΑΒΝΤΑ», γίνεται φανερό πως στην περιοχή όλο και περισσότερο έρχονται σε αντιπαράθεση οι σχεδιασμοί και τα συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων.

Στα τέλη του Μάη, την Κίνα επισκέφθηκε ο Ισλάμ Καρίμοφ, Πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν. Λίγες μέρες μετά την αιματηρή καταστολή των εξεγερμένων στο Αντιζάν, ο Ι. Καρίμοφ έγινε δεκτός στο Πεκίνο για να υπογράψει μια δεκάδα συμφωνιών με την Κίνα, μεταξύ των άλλων το «Σύμφωνο φιλίας και συνεργασίας», αλλά και συμφωνία για κινεζικές επενδύσεις στον τομέα της εξόρυξης και εκμετάλλευσης των πετρελαϊκών αποθεμάτων του Ουζμπεκιστάν.

Λίγες ώρες αργότερα, ο Λιου Τζιαντσάο, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της ΛΔ της Κίνας, δήλωσε στην κινεζική εφημερίδα «Χουασιά Σιμπάο» ότι η κινεζική κυβέρνηση «εξετάζει σοβαρά» το ζήτημα της αποστολής στρατευμάτων στην Κιργιζία. Είχε προηγηθεί η δήλωση του εκτελούντα χρέη προέδρου της Κιργιζίας Κ. Μπακίεφ, ότι εξαιτίας των γεγονότων στο Ουζμπεκιστάν και του μεγάλου κύματος των προσφύγων στις νότιες περιοχές της Κιργιζίας, η χώρα του είναι σύμφωνη να εγκατασταθούν στρατιωτικές δυνάμεις της Οργάνωσης του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (στο οποίο συμμετέχουν Ρωσία, Λευκορωσία, Αρμενία, Καζαχστάν, Κιργιζία και Τατζικιστάν), όσο και της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης, όπου, εκτός της Ρωσίας, ηγετικό ρόλο παίζει και η Κίνα.

Οπως γράφει η ρωσική εφημερίδα «Νεζαβισίμαγια Γκαζέτα», αν και πρέπει να θεωρείται αμφίβολη στο άμεσο μέλλον η αποστολή κινεζικών στρατευμάτων στην Κιργιζία, την ίδια ώρα «οι σχετικές πληροφορίες δεν είναι τυχαίες. Το ασιατικό έδαφος της ΚΑΚ μπορεί να γίνει ζώνη ανταγωνισμού ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Κιργιζία υπάρχουν, τόσο αμερικανικές, όσο και ρωσικές στρατιωτικές βάσεις και ο κινέζικος στρατός, που βρίσκεται κοντά, μπορεί να βρεθεί εκεί σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα».

Από τη μεριά της, η εφημερίδα «Νόβιε Ιζβέστια» σημειώνει πως οι ΗΠΑ, εδώ και καιρό, έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για τις εξελίξεις στην περιοχή και πως «η διαμάχη ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, δηλαδή στους βασικούς παίκτες αυτού του γηπέδου, μπορεί να οξυνθεί».