«Θα ήθελα συνοπτικά», τόνισε προς το τέλος της ομιλίας της η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «να καταθέσω τις δικές μας προτάσεις.

- Κατ' αρχήν το πρόβλημα της απασχόλησης είναι πρόβλημα ριζικής αλλαγής της πολιτικής, όμως και με τις σημερινές συνθήκες μπορεί να αυξηθεί η απασχόληση των γυναικών, η κανονική απασχόληση, με προσλήψεις στην εκπαίδευση, στην υγεία, στον πολιτισμό, στις κοινωνικές υπηρεσίες, όχι με τους όρους που είπα προηγουμένως.

- Πρέπει να υπάρχει πλήρης κάλυψη των ανέργων γυναικών και όχι με αυτά τα προγράμματα του ΟΑΕΔ, με περίθαλψη και υψηλά επιδόματα ανεργίας στο 80% του κατώτατου μεροκάματου, που εμείς το τοποθετούμε στα χίλια διακόσια. Και με την ευκαιρία θέλω να πω ότι ελπίζω να μη ζήσουμε, κύριε πρωθυπουργέ, το φαινόμενο που υπήρχε στη Γερμανία, όπου, όπως και στην Ελλάδα, η πορνεία θεωρείται επάγγελμα και όταν μια απόφοιτος Πανεπιστημίου πήγε να βρει δουλιά στον ΟΑΕΔ της Γερμανίας, της είπαν ότι μπορεί να κάνει το επάγγελμα της πόρνης. Το αρνήθηκε και της έκοψαν το επίδομα ανεργίας. Διότι προς τα εκεί πάμε. Αφού μας λείπουν τα πραγματικά επαγγέλματα, εντάσσουμε και την πορνεία σε αυτά. Δε θα επεκταθώ περισσότερο. Νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε τι γίνεται. Και αφού γίνεται στη Γερμανία, γιατί να μη γίνει και στην Ελλάδα; Αλλωστε, η πείρα και η διαχείριση διεθνοποιείται.

- Εμείς διεκδικούμε, όπως έχουμε πει και άλλες φορές, τριανταπεντάωρο τη βδομάδα, εφτάωρο, πέντε μέρες δουλιάς.

- Διεκδικούμε όχι μόνο να φύγουν τα πέντε χρόνια που αυξήθηκε το όριο συνταξιοδότησης της γυναίκας, αλλά η γυναίκα να παίρνει σύνταξη στα 55. Και αυτό θα χρειαστεί για πάρα πολλά χρόνια να ισχύει, και όταν ακόμα αρθούν οι βασικές αιτίες της ανισότητας, διότι δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν και οι φυλετικές προκαταλήψεις.

- Διεκδικούμε συνδυασμένα κοινωνικά κι εργασιακά μέτρα: άδειες κυήσεων, τοκετού και θηλασμού ίδιες και ισότιμες για όλες τις γυναίκες. Δεν μπορεί να είναι άλλη η άδεια μητρότητας για εκείνη που δουλεύει στον ιδιωτικό τομέα, άλλη στο Δημόσιο, άλλη στις ΔΕΚΟ, άλλη στον αγροτικό τομέα, άλλη για τις αυτοαπασχολούμενες. Δύο μήνες πριν και πέντε μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού, με πλήρεις αποδοχές και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα. Μειωμένο ωράριο ως έχει - γιατί δεν εφαρμόζεται, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα - δηλαδή δύο και μία ώρες, αντίστοιχα, στα πρώτα δύο και τέσσερα χρόνια, για τον άνδρα ή τη γυναίκα, κατά την επιλογή τους. Σε καμία περίπτωση να μην επιτρέπεται να γίνεται συμψηφισμός, όπως συμβαίνει σήμερα, που οι γυναίκες παίρνουν εννιά μήνες άδεια μετά τη γέννηση του παιδιού, χωρίς ασφάλιση και δικαίωμα θερινής άδειας.

- Να αυξηθούν οι γονικές άδειες σε περιπτώσεις ασθενείας του παιδιού.

- Να απαγορευτεί η νυχτερινή εργασία των γυναικών και για ορισμένα επαγγέλματα, όπως είναι το επάγγελμα της νοσηλεύτριας, να ισχύει η απαγόρευση της νυχτερινής δουλιάς από τη διαπίστωση της εγκυμοσύνης και για όλη την προσχολική ηλικία των παιδιών.

- Τα μέλη των μονογονεϊκών οικογενειών να εργάζονται μόνο πρωινή βάρδια, μέχρι τα παιδιά να φθάσουν στην ηλικία των δέκα ετών. Και γενικότερα, μειωμένο ωράριο εργασίας για τις μονογονεϊκές οικογένειες με ανάπηρα παιδιά και αυξημένη κατά μία εβδομάδα η καλοκαιρινή άδεια.

- Υπάρχει ζήτημα ολοκληρωμένης πολιτικής για τα νεαρά ζευγάρια.

- Χρειάζεται η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου, δημόσιου δικτύου κοινωνικών εγκαταστάσεων - και όχι αυτός ο ψευδεπίγραφος τομέας που έχει δημιουργηθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που κάθε χρόνο αυξάνουν τα τροφεία - και το δίκτυο κοινωνικών εγκαταστάσεων πρέπει να αφορά την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα της τρίτης ηλικίας, τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Θα επιμείνω στα άτομα της τρίτης ηλικίας, διότι με όλη την ιστορία που έχει διαμορφωθεί, του καταμερισμού των ρόλων των δύο φύλων, η γυναίκα δυστυχώς σηκώνει και αυτό το πρόσθετο βάρος.

- Δημιουργία δημόσιων παιδικών κατασκηνώσεων, κρατικών.

- Παροχή υπηρεσιών και φροντίδα με κρατική υποδομή και επαρκείς υπηρεσίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων κακοποίησης του παιδιού.

- Βοήθεια σε παιδιά που έχουν δυσπροσαρμοστικούς γονείς ή και επικίνδυνους, οικογένειες με ιδιαίτερα προβλήματα που δέχτηκαν σοβαρά πλήγματα. Τέτοια δεν υπάρχουν.

- Να καταργηθεί ο νόμος που ανάγει την πορνεία σε επάγγελμα, στο όνομα της προστασίας της υγείας, στο όνομα της νομιμοποίησης της παρανομίας.

- Και, τέλος, υποστηρίζουμε μέτρα προστασίας των οικογενειών με μειονεκτούντα παιδιά. Βεβαίως, αφορούν και τους δύο γονείς, αλλά δυστυχώς η γυναίκα σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος.

Εννοείται ότι η πολιτική απέναντι στις γυναίκες πρέπει να εξειδικεύεται στην ύπαιθρο, πρέπει να εξειδικεύεται στις αυτοαπασχολούμενες στις πόλεις και αναμφισβήτητα ό,τι προτείνουμε για τις γυναίκες ισχύει για τις μετανάστριες, για τις γυναίκες που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες, είτε γλωσσικές είναι αυτές, είτε θρησκευτικές, είτε οπουδήποτε κανείς μπορεί να τις εντάξει.

Βεβαίως, πρέπει να ξεκαθαρίσω το εξής ζήτημα. Γίνεται πολλή σπέκουλα με τις λεγόμενες κατακτήσεις των γυναικών στις τράπεζες, που έπαιρναν σύνταξη στη δεκαπενταετία κλπ. Κι εμείς είχαμε προβληματιστεί παλιότερα γι' αυτό το ζήτημα. Σήμερα, όμως, έχουν αλλάξει ορισμένες συνθήκες. Και όσο διατηρείται η ανισότητα και όσο διατηρούνται οι καταμερισμοί μέσα στην οικογένεια, η γυναίκα οπωσδήποτε πρέπει να έχει μια ειδική βοήθεια. Σήμερα οι γυναίκες κάνουν τα παιδιά τους στα 35 και στα 40. Η γυναίκα 50 χρόνων έχει παιδί στο δημοτικό. Κάποτε ήταν γιαγιά. Δε λέω να πάμε πίσω, η γυναίκα να κάνει παιδί στα 16, στα 20. Δε λέω τέτοιο πράγμα. Αλλά όλα αυτά πρέπει να παίρνονται υπόψη».