Αλλά δεν ήταν απλώς θέμα ματιάς, ήταν θέμα συμπίεσης. Ο δικός μας τεχνικός, για παράδειγμα, δεν το άντεχε. Ελεγαν πως είχε γίνει αλκοολικός, ίσως. Αιτία ήταν όλοι: Οι «συνάδελφοι», οι γονείς, τα παιδιά, που δεν ήθελαν να σχεδιάσουν το ελληνικό βάζο που έστηνε πάνω στην έδρα.

Ομως, στεκόμουν πάντα στο κόκκινο χρώμα που διέρρεε μέσα από κάποιους πίνακες. Κάποιος Αμερικανός φίλος, καλλιτέχνης, μπροστά σ' έναν πίνακα σ' ένα μουσείο, μου είπε: «Αυτός ο ζωγράφος είναι πολύ βίαιος». «Πώς το κατάλαβες;» τον ρώτησα. «Από το κόκκινο που βάζει...» μου απάντησε.

Αρχισα να διαβάζω βιβλία που διάφοροι ψυχολόγοι ή άλλοι συνδυάζουν τα χρώματα με την αντίδραση των ανθρώπων ή άλλων έμβιων όντων. Μεσολάβησαν κάποια χρόνια και στη δεκαετία του '60, με τις διαμαρτυρίες ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, δικτατορίες, χούντες και άλλα, όπως τα κινήματα των Αφροαμερικανών, ρώτησα κάποιον Μαύρο Πάνθηρα για το περιβραχιόνιο που φορούσε, με τα χρώματα της σημαίας τους, αφρικανικής: «Τι σημαίνει το πράσινο, το μαύρο και το κόκκινο;». «Το πράσινο, της γης της Αφρικής, το μαύρο, το χρώμα της φυλής μας, το κόκκινο η επανάστασή μας». Συγκλονίστηκα.

«Γιατί σ' ενοχλεί η διαφήμιση;» τη ρωτούσα. «Εκμεταλλεύονται τα πάντα», είπε. «Δηλαδή;». «Το κόκκινο χρώμα». «Επειδή είναι το χρώμα της επανάστασης;». «Οχι», είπε, «επειδή για τέτοιες μεγάλες και ακριβές διαφημίσεις γίνονται άλλες συμφωνίες». «Με ποιους;» τη ρώτησα. «Με την κυβέρνηση», μου διευκρίνισε. Η αδελφή μου κάνει τέτοια λάθη...