Για πολλούς, το Βελιγράδι είναι γνωστό από τους διάσημους προπονητές και παίκτες, κυρίως του μπάσκετ και του ποδοσφαίρου, καθώς και για τις όμορφες γυναίκες. Σε κάποιους, λέγοντας Βελιγράδι, έρχεται στο νου ο Μπρέγκοβιτς με τις μουσικές του και ο Κουστουρίτσα με τις ταινίες του (παρόλο που ο τελευταίος είναι από τη Βοσνία). Λιγότερο γνωστοί, ο λογοτέχνης νομπελίστας Ιβο Αντριτς και ο μεγάλος επιστήμονας - εφευρέτης Νίκολα Τέσλα. Το Βελιγράδι είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη των Βαλκανίων με πληθυσμό γύρω στα 2 εκατομμύρια. Ας μη φλυαρούμε όμως, ας ανακαλύψουμε καλύτερα όσες περισσότερες πλευρές της σημερινής πρωτεύουσας της Σερβίας μπορούμε.
Κατά τη διάρκεια της μακράς και ταραχώδους ιστορίας του, το Βελιγράδι κατακτήθηκε από σαράντα στρατιές και έχει ανοικοδομηθεί 38 φορές!
Είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης με ιστορία επτά χιλιάδων χρόνων. Η περιοχή γύρω από τον Δούναβη και τον Σάβα, ήταν κατοικημένη από τα παλαιολιθικά χρόνια. Τον 3ο π.Χ. αιώνα Κέλτες ίδρυσαν το Singidunum (Σινγκιντούνουμ), ενώ το όνομα Beograd (Μπέογκραντ - που σημαίνει Ασπρη Πόλη) εμφανίζεται το 878 μ.Χ..
Οι Αυστριακοί βομβαρδίζουν και καταλαμβάνουν το Βελιγράδι το 1914, αλλά την ίδια χρονιά οι Σέρβοι το απελευθερώνουν. Η νίκη αυτή δεν κράτησε για πολύ, μια που το 1915 καταλαμβάνεται από γερμανικά και αυστριακά στρατεύματα. Τρία χρόνια αργότερα, έρχεται η απελευθέρωση.
Το 1941 βομβαρδίζεται ξανά και βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή. Το 1944 απελευθερώνεται από τους παρτιζάνους με τη βοήθεια μαχητών του Κόκκινου Στρατού, αφού είχε βομβαρδιστεί από τους Αμερικάνους και τους συμμάχους τους. Τέλος, το 1999, για τρεις μήνες, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι βομβαρδίζουν ανελέητα τη Γιουγκοσλαβία και το κέντρο της πρωτεύουσάς της.
Ομορφες και άσχημες εικόνες, συναντά κανείς όποια πόλη κι αν επισκεφθεί. Ανθρώπους που ζουν καλά και άλλους που υποφέρουν, σίγουρα θα εντοπίσει το μάτι του ταξιδιώτη. Ομως σήμερα, αποφασίσαμε να δούμε μόνο τα καλά...
Από τον 18ο αι. έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Εθνικό Μουσείο, το Εθνικό Θέατρο, η Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών, το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου, καθώς και το Πανεπιστήμιο Τεχνών.
Ενδιαφέρον έχει να αναφέρουμε ότι η σερβική γλώσσα διαθέτει ένα σπάνιο χαρακτηριστικό, κατά το οποίο οι λέξεις γράφονται όπως προφέρονται και κάθε γράμμα αντιπροσωπεύει έναν ήχο. «Γράψε όπως μιλάς και διάβασε όπως είναι γραμμένο», είναι η αρχή, πάνω στην οποία ο Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς αναμόρφωσε την Κυριλλική γραφή των Σέρβων τον 19ο αι. Παράλληλα με την Κυριλλική γραφή, υπάρχει και η Λατινική και αυτό οφείλεται σε ιστορικούς λόγους, καθώς μέρος του πληθυσμού που μιλούσε τη γλώσσα ήταν υπό τη δυτική (νεότερη) επιρροή της Αυστρο-Ουγγαρίας και το υπόλοιπο υπό την ανατολική (παλαιότερη) επιρροή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Μια γνωστή σερβική λέξη χρησιμοποιείται σε πολλές χώρες παγκοσμίως και είναι το «βαμπίρ».
Η Λογοτεχνία αναδύθηκε το Μεσαίωνα. Στα μέσα του 15ου αι. που η Σερβία καταλήφθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και για τα επόμενα 400 χρόνια δεν υπήρχαν ευκαιρίες για δημιουργία κοσμικής γραπτής λογοτεχνίας. Ωστόσο, μερικά από τα σπουδαιότερα λογοτεχνικά έργα στα σερβικά έρχονται με τη μορφή προφορικής λογοτεχνίας με προεξάρχουσα μορφή την επική ποίηση. Είναι γνωστό ότι ο Γκαίτε έμαθε σερβικά για να διαβάσει από το αυθεντικό κείμενο σερβική επική ποίηση!
Η παλιά πόλη έχει εκπληκτική αρχιτεκτονική, ενώ η καινούρια είναι χτισμένη στα πρότυπα των σύγχρονων πολυώροφων κατοικιών. Εχει τέσσερα τεράστια πάρκα, δύο ποτάμια που τη διασχίζουν, μια τεχνητή λίμνη και πολλούς ελεύθερους χώρους. Τα κτίρια και οι δρόμοι είναι φτιαγμένα στα ανθρώπινα μέτρα.
Στο πάρκο - οχυρό Καλεμέγκνταν, όπου ενώνονται τα δυο ποτάμια, εκτός από το απέραντο πράσινο και τους καλαίσθητους κήπους, μέσα του βρίσκονται το πολεμικό μουσείο, μνημεία, το ζωολογικό πάρκο και αθλητικές εγκαταστάσεις. Το πάρκο Αντα Τσιγκάνλια, που βρίσκεται στις όχθες του Σάβα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης (8.000 στρέμματα!). Περιλαμβάνει πενήντα γήπεδα, τεχνητή λίμνη, πλαζ για μπάνιο και καταδύσεις και απίθανη ομορφιά. Εκεί - όταν ο καιρός το επιτρέπει - γίνονται συναυλίες, εκθέσεις και πολλά καλλιτεχνικά δρώμενα. Το πάρκο Τας - Μάινταν επίσης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Μια παραδουνάβια βόλτα αποζημιώνει επίσης τον επισκέπτη, με τη φυσική ομορφιά και τα πλωτά εστιατόρια και καφέ.
Τέλος, αν ο χρόνος μας το επιτρέπει, αξίζει να επισκεφτεί κανείς το βουνό Αβαλα (18 χλμ. από την πόλη), το δάσος Κόσουτνιακ και το πάρκο Τόπτσιντερ. Εκείνο, όμως, που κάνει βαθιά εντύπωση στον ταξιδιώτη, είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Το έμψυχο υλικό με τη μεγάλη ψυχή... Οι άνθρωποι, παρ' όλα τα δεινά των τελευταίων χρόνων, στέκουν υπερήφανα όρθιοι. Ανθρωποι φιλικοί, ευχάριστοι, άνθρωποι που ζουν έντονα την κάθε στιγμή. Μα πώς, αλήθεια, να το εξηγήσει αυτό κανείς;