Κυριακή 5 Νοέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Γκέοργκ Τρακλ

Τη γνωριμία μου με τον Γκέοργκ Τρακλ την οφείλω εξ ολοκλήρου στον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη. Μέσω του ποιητή και σκηνοθέτη Λευτέρη Ξανθόπουλου και του ψυχιάτρου Θάνου Κωνσταντινίδη, που φρόντιζαν τον ποιητή μέχρι το τέλος του, απέκτησα το προνόμιο να τον επισκέπτομαι στο Βασιλάκειον Γηροκομείο στην Κυψέλη. Εκεί καθόμουν και τον άκουγα να μου μιλά για τους αγαπημένους του ποιητές και, ανάμεσα τους, τον Γκέοργκ Τρακλ.

Ο καταραμένος αυτός ποιητής γεννήθηκε στο Σάλτσμπουργκ το 1887 και αυτοκτόνησε το 1914. Η ποίησή του είναι κατεξοχήν οραματική και εκδηλώνεται μ' έναν σκληρό τρόπο. Ο Τρακλ εγκατέλειψε με τη θέληση του τον μάταιο τούτο κόσμο σε ηλικία 27 ετών καταφέρνοντας κάτι μοναδικό: μέσα από τη φρίκη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στον οποίο έλαβε μέρος, αποτύπωσε την τραγωδία στις αληθινές της διαστάσεις. Ετσι πρόσφερε μια πολύτιμη μαρτυρία όχι μόνο στα γερμανικά Γράμματα αλλά και στην παγκόσμια ποίηση. Στο ανθολόγιο που παραθέτουμε η μετάφραση είναι της Ολγας Βότση.

ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΗ ΝΥΧΤΑ: «Επεσε χιόνι. Μετά τα μεσάνυχτα αφήνεις μεθυσμένος από πορφυρό κρασί τον σκοτεινό κύκλο των ανθρώπων, την κόκκινη φλόγα της εστίας τους. Ω το σκοτάδι! Μαύρη παγωνιά. Η γη είναι σκληρή, ο αέρας έχει γεύση πικρή. Τ' αστέρια σου έκλεισαν σε κακά σημάδια. Με πετρωμένα βήματα περπατάς βαριά στο πρόχωμα του δρόμου, με μάτια στρογγυλά, σαν ένας στρατιώτης που κάνει έφοδο σε μαύρο χαράκωμα. Εμπρός! Πικρό χιόνι και φεγγάρι! Ενας κόκκινος λύκος που τον πνίγει ένας άγγελος. Τα μέλη σου, καθώς περπατούν, τρίζουν σα γαλάζιος πάγος κι ένα χαμόγελο γεμάτο πένθος και υπεροψία έχει πετρώσει το πρόσωπο σου, και το μέτωπο χλομιάζει από την ηδυπάθεια της παγωνιάς - ή γέρνει σιωπηλά πάνω από τον ύπνο ενός φρουρού που έπεσε στην ξύλινη καλύβα του. Παγωνιά και καπνός. Ενα λευκό αστέρινο πουκάμισο καίει τους ώμους που το φορούνε, και οι γύπες του θεού καταξεσχίζουν τη μετάλλινη καρδιά σου. Ω ο πέτρινος λόφος! Ησυχο λιώνει και ξεχασμένο το ψυχρό σώμα στο ασημένιο χιόνι. Μαύρος είναι ο ύπνος. Το αυτί ακολουθεί για ώρα τα μονοπάτια των άστρων στον πάγο. Στο ξύπνημα ήχησαν οι καμπάνες του χωριού. Από την ανατολική πύλη μπήκε ασημένια η ροδαλή μέρα».

ΓΚΡΟΝΤΕΚ (τοποθεσία όπου δόθηκε μάχη στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο): «Το βράδυ ηχούν τα δάση του φθινοπώρου από όπλα θανάτου, οι χρυσές πεδιάδες κι οι γαλάζιες θάλασσες, όπου ο ήλιος κυλάει πιο σκοτεινός, η νύχτα αγκαλιάζει πολεμιστές που πεθαίνουν, τον άγριο θρήνο των συντριμμένων στομάτων τους. Ομως ήσυχα μαζεύεται στο λιβάδι ένα κόκκινο σύννεφο, όπου ένας θυμωμένος θεός κατοικεί, το χυμένο αίμα, ψύχρα φεγγαρίσια. Ολοι οι δρόμοι βγάζουν σε μαύρη αποσύνθεση. Κάτω από τα χρυσά κλαδιά της νύχτας και τα άστρα σαλεύει της αδελφής η σκιά μέσα από το σιωπηλό άλσος, για να χαιρετήσει τα πνεύματα των ηρώων, τα ματωμένα κεφάλια, και απαλά ηχούν στα καλάμια οι σκοτεινές φλογέρες του φθινοπώρου. Ω πιο περήφανη θλίψη! Χάλκινοι βωμοί, ένας κραταιός πόνος θρέφει σήμερα τη ζεστή φλόγα του πνεύματος, τους αγέννητους εγγονούς».

ΘΡΗΝΟΣ: «Υπνος και θάνατος, οι σκοτεινοί αετοί βουίζουν όλη νύχτα γύρω απ' αυτό το κεφάλι: του ανθρώπου τη χρυσήν εικόνα ας καταβρόχθιζε το παγωμένο κύμα της αιωνιότητας. Στις φρικιαστικές ξέρες συντρίβεται το πορφυρένιο κορμί. Και η σκοτεινή φωνή θρηνεί πάνω απ' τη θάλασσα. Αδελφή της σφοδρής βαρυθυμιάς, κοίταξε, μια εναγώνια βάρκα βουλιάζει κάτω απ' τα αστέρια, απ' το σιωπηλό πρόσωπο της νύχτας».


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ