Στην κατεύθυνση της καλύτερης εξυπηρέτησης συγκεκριμένων μεγαλοσυμφερόντων, εξελίσσεται σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις μια από τις μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις στη χώρα μας, ύψους 700 δισ. δρχ. Πρόκειται για το έργο του φυσικού αερίου (ΦΑ), το οποίο, όπως προέκυψε χτες από δηλώσεις του Ρώσου υπουργού Ενέργειας, Ρ. Ροντιόνοφ και του προέδρου της GAZPROM, Ρ. Βιασέρεφ, σε κοινή συνέντευξη με την υπουργό Ανάπτυξης, Β. Παπανδρέου, θα μετατραπεί σε προβληματική επιχείρηση, αφού της βιωσιμότητας του έργου, αλλά και της ενεργειακής ανάπτυξης της χώρας προέχει, σύμφωνα με τα κυβερνητικά κριτήρια, η εξυπηρέτηση διαφόρων πολυεθνικών συμφερόντων.

Οπως ανακοινώθηκε χτες, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε ένα μνημόνιο, το οποίο πρόκειται να υπογραφεί σήμερα. Μεταξύ άλλων προβλέπει, σύμφωνα με δήλωση του Ρώσου υπουργού, τη "δυνατότητα συμμετοχής της GAZPROM στην ελληνική αγορά, μέσω της κατασκευής και της εκμετάλλευσης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, χημικών βιομηχανιών και αερίου". Η ρωσική εταιρία, δηλαδή, και όσοι από ελληνικής πλευράς την πλαισιώνουν, εκμεταλλευόμενοι τις κατευθύνσεις της ΕΕ για απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, δρομολογούν ήδη και με τη σύμφωνη, όπως προκύπτει, γνώμη της κυβέρνησης, την είσοδό τους στην εγχώρια αγορά, παρά τις απαγορευτικές δεσμεύσεις της συμφωνίας των δύο κρατών πάνω στις οποίες στηρίχτηκε και όλη η βιωσιμότητα του έργου του ΦΑ, το οποίο πλέον καθίσταται προβληματικό.

Βάσει των δρομολογούμενων αποφάσεων, η ρωσική πλευρά θα μπορεί να προμηθεύει απευθείας με φυσικό αέριο καταναλωτές και μάλιστα σε πιο ανταγωνιστικές τιμές απ' ό,τι η ΔΕΠΑ, αφού η ίδια θα είναι και παραγωγός, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο βάσει της διακρατικής συμφωνίας επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που η ΔΕΠΑ έχει διαθέσει ήδη ετησίως 4 δισ. κυβικά εκατοστά αερίου.

Ηδη χτες ανακοινώθηκε η διάθεση των δύο μερών να προχωρήσουν στην κατασκευή θυγατρικών εταιριών με τη ΔΕΗ, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση ΦΑ - που είναι και η πιο αντιοικονομική χρήση του καυσίμου - με το πρόσχημα της εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα Βαλκάνια μέσω της Ελλάδας. Η απόφαση αυτή, σε συνδυασμό με την ισχύ από 1/7/97 της ρήτρας taike or pay βάσει της οποίας θα πληρώνουμε το 65% της αξίας της συμφωνημένης ποσότητας που δε θα καταναλώνεται, ενισχύει την άποψη ότι η μεγαλύτερη ενεργειακή επένδυση της χώρας θα μετατραπεί σε προβληματική επιχείρηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη χτεσινή συνέντευξη, ερωτηθείσες και οι δύο πλευρές για το τι πρόκειται να γίνει με την ισχύ της ρήτρας, η Βάσω Παπανδρέου περιορίστηκε να δηλώσει ότι "δε μας απασχόλησε ιδιαιτέρως, διότι θα ανταποκριθούμε σε αυτό", ο δε Ρώσος ομόλογός της τόνισε: "Χρειάζεται να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας μέχρι αυτή την ημερομηνία".

Το όλο πρόγραμμα συνεργασίας των δύο μερών βάσει του μνημονίου, για το οποίο όπως ανακοινώθηκε θα συσταθεί και μία διμερής επιτροπή η οποία θα εξετάσει πιο συγκεκριμένα τα υπό συνεργασία θέματα, θα στηριχτεί στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας που επιτάσσει η ΕΕ και που δεν είναι τίποτε άλλο από την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και την απευθείας διαχείριση και έλεγχο αυτής από το μεγάλο κεφάλαιο.

Οι εκπρόσωποι της ρωσικής πλευράς, οι οποίοι βρίσκονται στην Αθήνα από το απόγευμα της περασμένης Κυριακής για να παραβρεθούν στα εγκαίνια της έναρξης λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, που θα πραγματοποιηθούν σήμερα στις 12 το μεσημέρι από τον πρωθυπουργό, Κ. Σημίτη, στο Πάτημα Ελευσίνας, εκτός από την υπουργό Ανάπτυξης είχαν χτες συνάντηση και με τον ίδιο τον πρωθυπουργό αλλά και με τη διοίκηση της ΔΕΠΑ. Πάντως, αρμόδιοι με το έργο του φυσικού αερίου παράγοντες εκτιμούν ότι τα εγκαίνια απέχουν πολύ από την πραγματική λειτουργία του έργου, αφού πέρα από τις τεράστιες καθυστερήσεις στην αστική κατανάλωση αλλά και στην

ηλεκτροπαραγωγή, δεν έχουν επιλυθεί σημαντικά τεχνικά προβλήματα που θα καθιστούσαν έστω δυνατή την επιμέρους κατανάλωση του αερίου.