Η πρόσφατη κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο Αιγαίο, θα έπρεπε να είναι το έναυσμα μιας ουσιαστικής συζήτησης για τις συνθήκες που θα διαμορφώσει η απελευθέρωση της ακτοπλοϊας (άρση του cabotage) σταδιακά μέχρι το 2000, όπως προβλέπει ο κανονισμός 3577/92 της ΕΟΚ. Το γεγονός ότι, παρά τις αντιδράσεις, προωθήθηκε και εφαρμόστηκε ο εν λόγω κανονισμός, δεν αδυνατίζει ούτε στο ελάχιστο τα επιχειρήματα που είχαν προβληθεί κατά τις συζητήσεις πριν, αλλά και μετά το 1993 που τέθηκε σε ισχύ. Ο ακτοπλοϊκός στόλος είναι ενταγμένος στον αμυντικό σχεδιασμό της Ελλάδας και το γεγονός αυτό, όπως είχε τονιστεί, θα έπρεπε να έχει οδηγήσει στην προβολή "βέτο" της χώρας μας ενάντια στην απελευθέρωση της ακτοπλοϊας.
Τόσο όμως η κυβέρνηση της ΝΔ όσο και αυτή του ΠΑΣΟΚ, στα πλαίσια της γενικότερης υποτελούς πολιτικής τους, συμμορφώθηκαν με τις επιδιώξεις του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών και των πολυεθνικών που βλέπουν το νησιώτικο - και όχι μόνο - σύμπλεγμα σαν πεδίο επέκτασης των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων και πηγή μεγάλων κερδών. Δεν είναι βέβαια, μόνο το θέμα της εθνικής άμυνας. Η άρση του cabotage συνδέεται με πολλά σοβαρά κοινωνικά προβλήματα. Το κυνηγητό του υπερκέρδους και η αδυναμία της κρατικής παρέμβασης στο όνομα του "ελεύθερου ανταγωνισμού", θα είναι στην πράξη οι παράγοντες που θα κάνουν εντελώς αναποτελεσματική κάθε απόπειρα εθνικού σχεδιασμού. Στην πορεία της απελευθέρωσης θα οξύνονται τα συγκοινωνιακά προβλήματα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου και σε βάρος, ιδιαίτερα, των περιοχών που δε θεωρούνται "φιλέτο". Ταυτόχρονα με τα παραπάνω είναι τεράστιοι οι κίνδυνοι που καιροφυλακτούν και υπονομεύουν τα δικαιώματα των ναυτεργατών. Ηδη ζούμε μια κατάσταση που δείχνει κατά πού θα βαδίσουν οι εξελίξεις, εάν δεν προβληθεί οργανωμένη αντίσταση. Οι εφοπλιστές του χώρου της ακτοπλοϊας "τρέχουν" να προφθάσουν τα τρένο της ανταγωνιστικότητας. Δεκαετίες ολόκληρες αξιοποιώντας την ασυδοσία που τους παρείχε η πολιτική των κομμάτων του δικομματισμού και των προκατόχων τους, συσσώρευαν, με την ένταση της εκμετάλλευσης των ναυτεργατών, κεφάλαια, αρνούμενοι πεισματικά να προχωρήσουν στην ανανέωση του στόλου. Εύκολες λύσεις - εύκολα κέρδη. Αυτό ήταν το δόγμα που επικράτησε και τα αποτελέσματά του φαίνονται καθαρά στην προχωρημένη ηλικία και την απαράδεκτη κατάσταση της συντριπτικής πλειοψηφίας των πλοίων.
Σήμερα οι εφοπλιστές γίνονται προκλητικότατοι επιδιώκοντας να επιβάλλουν καθεστώς δουλείας απέναντι στα πληρώματα, ξηλώνοντας παράλληλα ολόκληρους κλάδους από την οργανική σύνθεση των πλοίων. Διαμαρτύρονται για τις αμοιβές, ισχυριζόμενοι ότι οι μισθοί των ναυτεργατών έχουν συντελέσει στην αύξηση του κόστους εκμετάλλευσης "πέραν του επιτρεπτού"! Εξ αρχής οι εργαζόμενοι και το συνδικαλιστικό κίνημα έχουν καθήκον να σπάζουν τα, κατά τους καπιταλιστές, "όρια του επιτρεπτού", που είναι τα όρια της φτώχειας και της πείνας. Δεν πρόκειται όμως γι' αυτό. Η κατάσταση που επικρατεί στην ακτοπλοϊα κατά το γενικό κανόνα που ισχύει συνολικά στη ναυτιλία, είναι από κάθε άποψη άθλια, με χαρακτηριστικά στοιχεία, την εξοντωτική εντατικοποίηση, τις αμέτρητες ώρες απλήρωτης δουλιάς, τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης και τροφοδοσίας. Αυτά, εξάλλου, είναι για χρόνια ολόκληρα τα εφοπλιστικά "ατού" στον τομέα της ανταγωνιστικότητας.
Το 2004 έρχεται και τα προβλήματα που φέρνει απαιτούν έγκαιρη αντιμετώπιση. Απαιτούν τη διεκδίκηση της μη εφαρμογής του κοινοτικού κανονισμού 3577/92 και την εφαρμογή μιας αναπτυξιακής πολιτικής που θα εξουδετερώνει τους εφοπλιστικούς εκβιασμούς. Συστατικό στοιχείο της πολιτικής αυτής, για τον στρατηγικής σημασίας κλάδο της ακτοπλοϊας, πρέπει να είναι η δημιουργία Εθνικού Φορέα Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών, που θα οργανωθεί σύμφωνα με τους κανόνες της διαφάνειας και του κοινωνικού ελέγχου, θα εισχωρήσει στο χώρο και αξιοποιώντας τη ναυπηγοεπισκευαστική υποδομή της χώρας μας, θα προχωρήσει προγραμματισμένα στην ανανέωση του στόλου και τη σχεδιασμένη εξυπηρέτηση των νησιών. Οι στόχοι αυτοί ανεξάρτητα από τους σημερινούς αρνητικούς συσχετισμούς των πολιτικών δυνάμεων, επιβάλλεται να γίνουν, στην πράξη, στόχοι πάλης του συνδικαλιστικού κινήματος και των ναυτεργατών που δεν έχουν άλλη επιλογή από την ένταση του αγώνα τους, για την ικανοποίηση των δικαίων αιτημάτων και την αλλαγή της κατάστασης. Το πρόβλημα της ακτοπλοϊας δεν αφορά μόνο τους ναυτεργάτες. Αφορά τον πληθυσμό των νησιών και αρκετών περιοχών της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Τις μαζικές οργανώσεις και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στη βάση της κοινής δράσης υπάρχουν δυνατότητες να δημιουργηθεί αποφασιστικό, ενωτικό μέτωπο πάλης που θα ματαιώσει τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των υπηρετών της.
* Ο Γιώργης ΜΑΡΙΝΟΣ είναι μέλος του Γραφείου της ΚΟΝ του ΚΚΕ
Feeds
ΣΥΜΒΑΣΗ ΝΤΡΟΠΗΣ από την κυβερνητική παράταξη 
