Με συντονισμένες κινήσεις και έχοντας εξασφαλίσει τη συμπαράσταση των ΗΠΑ, η τουρκική διπλωματία συνεχίζει τις προσπάθειες για την επανεξέταση του καθεστώτος του Αιγαίου μέσα από έναν διμερή ελληνοτουρκικό διάλογο.

Την περασμένη Παρασκευή η Αγκυρα κατέθεσε στους 15 Μόνιμους Αντιπροσώπους της ΕΕ στις Βρυξέλλες έγγραφο (non paper), στο οποίο επαναλαμβάνει τις θέσεις της, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί μετά την κρίση της Ιμιας. Το έγγραφο αυτό εκφράζει τις απόψεις της Αγκυρας για την πρόσφατη συνάντηση Πάγκαλου - Γκιονενσάι και αποτελεί την τοποθέτησή στις διαβουλεύσεις που συνεχίζει η ιταλική προεδρία, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πραγματοποίηση του συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας. Το έγγραφο κατέθεσε στα πρακτικά της Βουλής κατά τη διάρκεια της προ ημερησίας διατάξεως συζήτησης ο πρόεδρος της ΝΔ Μ. Εβερτ.

Η Αγκυρα, δίχως καμία διάθεση συμβιβασμού, επαναλαμβάνει τις απαιτήσεις της σε βάρος της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας ότι για την αποκατάσταση μιας θετικής ατμόσφαιρας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις απαιτείται συζήτηση για τη διευκρίνιση του καθεστώτος νησίδων και βράχων του Αιγαίου, καθώς επίσης και για την αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών στα μικρασιατικά παράλια. Στο έγγραφο αυτό γίνεται ιδιαίτερος λόγο για το "θετικό κλίμα" της συνάντησης Πάγκαλου - Γκιονενσάι στο Βουκουρέστι και για την ανάγκη προετοιμασίας σε τεχνικό επίπεδο της επόμενης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών.

Σύμφωνα με την άποψη της Αγκυρας, αν ο διάλογος, που προετοιμάζεται, δεν αποδώσει, τότε ενδεδειγμένη λύση είναι, όχι το Δικαστήριο της Χάγης, αλλά η διαιτησία, η οποία μπορεί να προσφέρει διέξοδο στο πρόβλημα της κυριαρχίας επί των νησίδων και των βράχων του Αιγαίου, καθώς επίσης και στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στα Μικρασιατικά παράλια.

Η ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, απάντησε χτες στις τουρκικές αιτιάσεις, με έγγραφο το οποίο υπέβαλε στη συνάντηση των Πολιτικών Διευθυντών των 15 ο Διευθυντής Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών, Α. Φίλων. Στο ελληνικό έγγραφο επαναλαμβάνεται η άποψη της Αθήνας για βήμα προς βήμα ελληνοτουρκική προσέγγιση με πρώτη κίνηση την προσφυγή της Αγκυρας στο Διεθνές Δικαστήριο για την υπόθεση της Ιμιας.

Οπως παρατηρούν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, η τουρκική κυβέρνηση επιμένει να αρνείται μια κίνηση καλής θέλησης προς την ελληνική κυβέρνηση, δηλώνοντας την πρόθεσή της να προσφύγει στο Δικαστήριο της Χάγης για την υπόθεση της Ιμιας. Αντίθετα, η Αγκυρα συντηρεί και διευρύνει το θέμα της Ιμιας υπογραμμίζοντας το ενδιαφέρον της για την αποσαφήνιση τμημάτων της συνθήκης της Λωζάνης, τα οποία, σύμφωνα με την άποψή της, δημιουργούν "γκρίζες ζώνες" ως προς την κυριαρχία στο Αιγαίο.

Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας της τουρκικής διπλωματίας αξίζει να σημειωθούν οι χτεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού της Τουρκίας Μ. Γιλμάζ, ο οποίος επισήμανε πως η Τουρκία μετέβαλε την πολιτική της και τώρα "για πρώτη φορά είναι ανοιχτή σε λύσεις που θα προσέλθουν με τη συμμετοχή τρίτων μερών".

Η δήλωση αυτή, όπως επισημαίνουν παράγοντες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών παραπέμπει στην αμερικανική διαιτησία. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες που δημοσιεύει ο τουρκικός Τύπος η Ουάσιγκτον προετοιμάζει ένα "ελληνοτουρκικό καμπ Ντέιβιντ", που είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί τον προσεχή Οκτώβρη με τη συνάντηση Σημίτη - Γιλμάζ στη Ν. Υόρκη, όπου θα βρεθούν για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.