Την πάγια θέση της περί ύπαρξης γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο με αδιευκρίνιστη, από τις Διεθνείς Συνθήκες, κυριαρχία, επανέφερε χτες στο προσκήνιο η Αγκυρα με διάβημα διαμαρτυρίας του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών προς τις ελληνικές διπλωματικές αρχές, που εκπροσωπούν τη χώρα μας στην Τουρκία.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν το διάβημα είχε δύο σκέλη και ήταν προφορικό. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διαμαρτυρήθηκε «για τις στρατιωτικές και πολιτικές εργασίες, οι οποίες πραγματοποιούνται σε γεωγραφικούς σχηματισμούς στο Αιγαίο». Το δεύτερο σκέλος της τουρκικής διαμαρτυρίας αφορούσε στην εγκαινίαση και λειτουργία του νέου αντιεροπορικού πυραυλικού συστήματος της Ελλάδας που κατά δήλωση της πολιτικής ηγεσίας του ελληνικού υπουργείου Αμυνας δημιουργεί μια ομπρέλα προστασίας της χώρας από τη Θράκη μέχρι το Καστελόριζο. Ολα αυτά, σύμφωνα με την άποψη της Αγκυρας, όπως διατυπώθηκε στο διάβημα, δε συνάδουν με τη νέα ατμόσφαιρα και το κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Η ελληνική πλευρά απέρριψε το προφορικό διάβημα, επαναλαμβάνοντας τις πάγιες ελληνικές θέσεις: Οτι το καθεστώς του Αιγαίου είναι απόλυτα διευκρινισμένο από τις Συνθήκες και ως εκ τούτου η Ελλάδα έχει δικαίωμα να αξιοποιεί τα εδάφη της όπως αυτή κρίνει. Οσο για το αντιεροπορικό σύστημα προστασίας, επισημάνθηκε στο τουρκικό υπουργείο Εεξωτερικών ότι πρόκειται για καθαρά αμυντικό σύστημα, το οποίο δεν μπορεί να «βλάψει» την Τουρκία.

«Αξιολογώντας» το τουρκικό διάβημα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επιθυμεί να κρατήσει χαμηλούς τόνους και υποστηρίζει ότι ήταν «ήπιων τόνων» και διατυπώθηκε σε «χαμηλό επίπεδο». Μάλιστα, το υπουργείο Εξωτερικών προβάλλει την εκτίμηση ότι η αυτή η τουρκική κίνηση δεν υποκρύπτει κάποια σκοπιμότητα, αλλά απλώς είναι αποτέλεσμα «γραφειοκρατικής αγκύλωσης και ρουτίνας».

Παρ' όλα αυτά, έμπειροι διπλωμάτες έχουν μια διαφορετική «ανάγνωση» για αυτή την τουρκική κίνηση. Κατ' αρχήν επισημαίνουν τη χρονική συγκυρία κατά την οποία υποβλήθηκε το διάβημα. Πρόκειται για μια στιγμή, κατά την οποία στην πράξη, μέσα από τη ΝΑΤΟική άσκηση «Νταϊνάμικ Μιξ», δοκιμάζεται η «νέα κατάσταση» στο Αιγαίο όπως αυτή έχει οριστεί από τη νέα δομή του ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, την ίδια στιγμή, Ελλάδα και Τουρκία έχουν συμφωνήσει να ξεκινήσουν μια συζήτηση για τα θέματα του Αιγαίου μέσα από την «αναζήτηση» Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Σε αυτή ακριβώς, λοιπόν, τη χρονική στιγμή, η τουρκική διπλωματία σπεύδει να υπενθυμίσει την πάγια θέση της, όπως σαφώς διατυπώθηκε με την υπόθεση της Ιμιας, σύμφωνα με την οποία στο Αιγαίο υπάρχουν νησίδες - βράχοι και βραχονησίδες, δηλαδή γεωγραφικοί σχηματισμοί, με αδιευκρίνιστο από τις Διεθνείς Συνθήκες καθεστώς. Πάγια θέση της Αγκυρας, είναι πως για να διευκρινιστεί το καθεστώς απαιτείται διμερής διάλογος και τώρα που ξεκινά μια διαδικασία συζητήσεων, σπεύδει να υπενθυμίσει και να υπογραμμίσει τη θέση της. Ανάλογη είναι η εκτίμηση και για το δεύτερο σκέλος της τουρκικής διαμαρτυρίας, η οποία προβάλει την άποψη της Αγκυρας περί παράνομης στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο.

Δ.Μ.