Το "κοντραμπάντο" στα ελληνικά ερημονήσια του Αιγαίου, στην οριογραμμή των συνόρων, επί δεκαετίες έδινε και έπαιρνε. Τούρκοι, για παράδειγμα, γέμιζαν κατσίκια κάποιο νησάκι, σαν την Ιμια ας πούμε, Ελληνες τα φρόντιζαν για να τα "σπρώξουν" στη συνέχεια στην αγορά και να μοιραστούν τα κέρδη του λαθρεμπορίου.

Τα πράγματα ίσως να συνεχίζονταν να ρυθμίζονται με τον τρόπο και τους ρυθμούς της παραοικονομίας, η οποία αποτελεί άλλωστε πρωταρχική δραστηριότητα και στις δύο χώρες. Ομως, το λαθρεμπόριο από μόνο του, δεν μπορεί να διασφαλίσει πια το καθεστώς της περιοχής, καθώς εμφανίζονται συμφέροντα απίθανων μεγεθών, εντελώς διαφορετικών από τις παραοικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται συνήθως στις συνοριακές γραμμές.

Το αλισβερίσι στο Αιγαίο, δεν αφορά πια κύρια λαθρεμπόριο κατσικιών, παράνομες διακινήσεις λαθρομεταναστών, προώθησης ναρκωτικών και άλλων συναφών. Και στο αλισβερίσι που εμφανίζεται μετά την κρίση της Ιμιας οι λαθρέμποροι δεν είναι οι πρωταγωνιστές. Πρωταγωνιστές, δεν είναι καν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας.

Οι πρωταγωνιστές αυτής της υπόθεσης βρίσκονται, ίσως, σε κάποια τεράστια γυάλινα κτίρια, στην Ουάσιγκτον, τη Ν. Υόρκη, στο Τόκιο... Είναι, μάλλον, αυτοί, οι οποίοι καθορίζουν την παγκόσμια ενεργειακή πολιτική, διαχειρίζονται τα πλουτοπαραγωγικά αποθέματα του πλανήτη, επεξεργάζονται τη στρατηγική διαχείρισης αυτών των πόρων και με βάση αυτή τη στρατηγική επιβάλουν, με τη δύναμη των όπλων, όταν αυτό είναι απαραίτητο, λύσεις, διευθετήσεις, ρυθμίσεις.

Οι λύσεις, για το Αιγαίο, τον αγωγό κατά μια έννοια της διακίνησης των τεράστιων αποθεμάτων πετρελαίου του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής, δεν ευνοούν τα ελληνικά συμφέροντα. Οι διεθνείς συνθήκες που ορίζουν το καθεστώς της περιοχής κρίνονται εξαιρετικά ευμενείς για την Ελλάδα, η οποία με δεδομένο το δικαίωμα να επεκτείνει σε 12 ναυτικά μίλια τα χωρικά της ύδατα, έχει υποτίθεται τη δυνατότητα να κρατήσει στα χέρια της τη "βάνα" και να ρυθμίσει τη ροή του πετρελαίου στη Δύση. Η Τουρκία φαίνεται λοιπόν πως είναι σε θέση να αναλάβει το βάρος της υπονόμευσης του καθεστώτος της περιοχής, αποκλείοντας το ενδεχόμενο της μετατροπής του Αιγαίου σε "ελληνική λίμνη".

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, κλειδοκράτορας και παγκόσμιος προστάτης του μεταδιπολικού κόσμου, όπως και σε άλλες περιοχές του πλανήτη, πρωτοστατεί και στις εξελίξεις στο Αιγαίο. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, ήταν αυτή που "βοήθησε" στην αποκλιμάκωση της κρίσης της Ιμιας, αυτή που επέβαλε τον ελληνοτουρκικό διάλογο και τη διαδικασία του, αυτή που στο διπλωματικό παρασκήνιο προετοιμάζει την τελική συνολική διευθέτηση του "ελληνοτουρκικού ζητήματος". Τα αποτελέσματα της έντασης στο Αιγαίο μετά την κρίση της Ιμιας, έχουν ήδη διαμορφώσει νέα δεδομένα.

Πρώτα απ' όλα οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση, με το ζόρι, στην υιοθέτηση μιας πολιτικής κατευνασμού απέναντι στην Τουρκία. Και ενώ μέχρι τον περασμένο Γενάρη, οι ελληνικές κυβερνήσεις δήλωναν πως η μόνη ελληνοτουρκική διαφορά είναι ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας από το Δικαστήριο της Χάγης, σήμερα η Αθήνα παρακολουθεί αμήχανη να διευρύνεται εξοργιστικά η ατζέντα του ελληνοτουρκικού διαλόγου και την Ουάσιγκτον να στρώνει το τραπέζι που ήδη κάθισαν και συζήτησαν πρώτη φορά οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας.

Και συζήτησαν όχι για την υφαλοκρηπίδα, αλλά για τις "γκρίζες περιοχές" της Συνθήκης της Λωζάνης, που σύμφωνα με την Αγκυρα στοιχειοθετούν τις τουρκικές αμφισβητήσεις "νησιών, νησίδων και βράχων του Αιγαίου των οποίων το καθεστώς δεν είναι ξεκαθαρισμένο από Διεθνή Κείμενα". Συζήτησαν για την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών στα μικρασιατικά παράλια. Συζήτησαν, τέλος για την (προφανώς αμερικανικής επιρροής) επιδιαιτησία, η οποία τελικά θα διαμορφώσει το "συμβιβασμό".

Βεβαίως η ελληνική κυβέρνηση, έχει να αντιμετωπίσει προηγουμένως και να ξεπεράσει τις αντιπαραθέσεις που θα κορυφωθούν όσο πλησιάζει ο χρόνος για την πραγματοποίηση του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ. Η Ουάσιγκτον, όπως φαίνεται, διαθέτει υπομονή και είναι πρόθυμη να προσφέρει στον Κ. Σημίτη τον απαραίτητο χρόνο για να σταθεροποιηθεί στην ηγεσία του κόμματός του..

Μετά το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, τα βήματα προς έναν συμβιβασμό στο Αιγαίο θα επιταχυνθούν και όλα δείχνουν πως το "κοντραμπάντο" των περασμένων δεκαετιών θα προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που ήδη διαμορφώνονται. Οι κοντραμπατζήδες, είναι σίγουρο, πως θα τη βρουν την άκρη και θα συνεχίσουν να συνεργάζονται αρμονικά, ακροβατώντας στην όποια οριογραμμή χαράξουν τελικά οι ισχυροί του κόσμου. Οι δυο λαοί όμως, πώς θα βρουν την άκρη της μόνιμα ειρηνικής διαβίωσης όταν παραμένουν υπό προθεσμία θύματα στην υπεράσπιση ξένων συμφερόντων "στρατηγικής σημασίας";

Δ. Μ.