Οι εμπορικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις με τη νομική μορφή της ατομικής εταιρίας, είτε με τη μορφή της ομόρρυθμης, ετερόρρυθμης, κοινωνίας αστικού δικαίου, καθώς και κοινοπραξίας που τηρούν βιβλία Α και Β κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, θα φορολογηθούν φέτος με τα "αντικειμενικά" κριτήρια. Η εφαρμογή των τεκμηρίων αυτών, στόχο έχει να προσδιορίσει ένα ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος. Αν το εισόδημα αυτό είναι μικρότερο από το αναγραφόμενο στα βιβλία της επιχείρησης, η τελευταία θα φορολογηθεί με βάση τα βιβλία. Σε διαφορετική περίπτωση θα φορολογηθεί με βάση το ελάχιστο αυτό ποσό εισοδήματος.

Ο δε προσδιορισμός του ελάχιστου αυτού εισοδήματος γίνεται με την άθροιση της Μισθωτικής Αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης στην Εμπορική Αμοιβή. Το προκύπτον άθροισμα θα πολλαπλασιαστεί με το Συντελεστή Εμπορικότητας και το νέο αποτέλεσμα θα πολλαπλασιαστεί με το Συντελεστή Απόδοσης.

Ο προσδιορισμός των ως άνω όρων με βάση το νέο φορολογικό νόμο είναι ο ακόλουθος:

• Μισθωτική Αξία (ΜΑ) του ακινήτου. Αυτή προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της επιφάνειας του ακινήτου με την τιμή ζώνης και ό,τι προκύψει πολλαπλασιάζεται εκ νέου με ένα σταθερό συντελεστή 6%.Η (ΜΑ) μειώνεται κατά 30% για επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε όροφο πάνω από το ισόγειο και κατά 50% όταν πρόκειται για υπόγεια. Τέλος η (ΜΑ) δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από την Εμπορική Αμοιβή, δεν μπορεί να είναι δηλαδή μεγαλύτερη από 1.700.000 δραχμές.
• Εμπορική Αμοιβή. Αυτή καθορίστηκε ίση με τις αμοιβές εμποροϋπαλλήλου με 5 χρόνια προϋπηρεσίας. Για το οικονομικό έτος 1995 (διαχείριση 1994) η αμοιβή αυτή είναι ίση με 1.700.000 δραχμές.
• Συντελεστής Εμπορικότητας (ΣΕ). Αυτός είναι ανάλογος με τον συντελεστή εμπορικότητας της οδού ή της ζώνης που είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση. Ο (ΣΕ) παίρνει τιμές από 1 μέχρι 1,80.
• Συντελεστής Απόδοσης (ΣΑ). Ο συντελεστής αυτός παίρνει τιμές ανάλογα με τον συντελεστή καθαρού κέρδους της επιχείρησης. Ο (ΣΑ) παίρνει τιμές από1 μέχρι 1,60.

Για την κατανόηση του τρόπου προσδιορισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, αναφέρουμε το ακόλουθο παράδειγμα:

Ομόρρυθμη εταιρία έχει ως αντικείμενο εργασιών από το έτος 1989, την εμπορία ραδιοφώνων, βίντεο και συναφών ειδών καθώς και τηλεοράσεων. Η επιχείρηση είναι εγκατεστημένη σε μισθωμένο ισόγειο κατάστημα επιφάνειας 150 τ. μ. στη Θεσ/νίκη. Η τιμή ζώνης είναι 120.000 δρχ. το τετραγωνικό μέτρο και ο συντελεστής εμπορικότητας της οδού είναι 2,2. Ο μέσος συντελεστής καθαρού κέρδους για την εμπορία ραδιοφώνων, βίντεο κλπ. είναι 10% και για τις τηλεοράσεις 5%. Τηρούνται βιβλία εσόδων - εξόδων Β κατηγορίας και από τη+ χρήση 1994 προκύπτουν έσοδα από την εμπορία ραδιοφώνων, βίντεο και συναφών ειδών 24.000.000 δρχ. και από την εμπορία τηλεοράσεων 10.000.000 δρχ. και καθαρά κέρδη 2.900.000 δρχ. (24.000.000 επί 10% και 10.000.000 επί 5%) τα οποία και δηλώθηκαν με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 1995.

Το ελάχιστο καθαρό εισόδημα βάσει τεκμηρίων, θα υπολογίζεται ως εξής:

Ι) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ

1. Μισθωτική αξία επαγγελματικής εγκατάστασης:

- Τιμή ζώνης 120.000 δρχ. επί 150 τ. μ επί 6% +ισ 1.080.000 δρχ

2. Εμπορική αμοιβή 1.700.000 δρχ. Συνολική βάση προσδιοριζόμενου ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος 2.780.000 δρχ

ΙΙ) ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ

3. Συντελεστής εμπορικότητας 2.780.000 επί 1,40 +ισ 3.892.000 δρχ.

4. Συντελεστής απόδοσης 3.892.000 επί 1,15 +ισ 4.475.800 δρχ.

Συνεπώς το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος με βάση τα "αντικειμενικά" κριτήρια ανέρχεται σε 4.475.800 δρχ. έναντι δηλωθέντος εισοδήματος 2.900.000 και η επιχείρηση θα φορολογηθεί με το ποσό των 4.475.800 δρχ. καθαρού εισοδήματος