Μείωση προσωπικού, διάσπαση της τράπεζας σε ξεχωριστές μονάδες και ιδιωτικοποίηση θυγατρικών της επιχειρήσεων, προβλέπει, μεταξύ άλλων, η έκθεση των συμβούλων της ΕΤΒΑ. Γύρω από την έκθεση αυτή είχε στηθεί η "διαμάχη" του υπουργού Βιομηχανίας Κ. Σημίτη και του τότε διοικητή της ΕΤΒΑ, Θ. Γκαμαλέτσου,που οδήγησε στην απομάκρυνση του δεύτερου.

Συγκεκριμένα στην έκθεση αναφέρονται τα εξής:

• Το χαρτοφυλάκιο δανείων είναι προβληματικό, καθώς το 78% των ιδιωτικών δανείων εμφανίζει καθυστερήσεις πάνω από μία δόση.Ειδικότερα τα δάνεια στις τουριστικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν καθυστέρηση σε ποσοστό 63% και στη βιομηχανία κατά 83%.
• Η συνολική ζημιά της ΕΤΒΑ το 1993, ύψους 128 δισ. δραχμών, είναι ίση με το σύνολο των κερδών των υπόλοιπων εμπορικών τραπεζών!

Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι οι αιτίες που οδήγησαν την ΕΤΒΑ στη σημερινή αρνητική της θέση, είναι τόσο ο ειδικός ρόλος που διαδραμάτισε η τράπεζα στη χορήγηση μακροπρόθεσμων δανείων στη βιομηχανία και τον τουρισμό, όσο και οι πολιτικές παρεμβάσεις στην πολιτική της.

Σημειώνεται ότι η ΕΤΒΑ συμμετείχε κατά 40% στη χρηματοδότηση του τουρισμού, κατά 35% της ναυτιλίας και κατά 33% της βιομηχανίας. Αρνητικό επίσης ρόλο, κατά την έκθεση, έπαιξαν και οι πολιτικές (προφανώς εννοεί κυβερνητικές) παρεμβάσεις στην πολιτική της τράπεζας. Οπως αναφέρει, οι κυβερνητικές υποδείξεις στις διοικήσεις της τράπεζας να χορηγούν δάνεια χωρίς να υπάρχουν και οι ανάλογες εξασφαλίσεις, οδήγησε σε ζημιές ύψους 212 δισ. δραχμών. Για το 1994 εκτιμάται από τον όμιλο των συμβούλων ότι οι ζημιές της τράπεζας θα ανέλθουν στα 150 δισ. δραχμές, ενώ τα επόμενα έτη θα κυμανθούν μεταξύ των 90 και 125 δισ. δραχμών ετησίως. Για το θέμα αυτό η επιτροπή της τράπεζας εκτιμά ότι οι ζημιές κατά το 1995 θα ανέλθουν στα 90 δισ. δραχμές. Τέλος, οι συνολικές διαγραφές για δάνεια, συμμετοχές, πάγια και διαφόρους χρεωστικούς λογαριασμούς θα ανέλθουν στα 325 δισ. δραχμές.

Αναφερόμενη η έκθεση στο θέμα των εναλλακτικών λύσεων της ΕΤΒΑ τονίζει ότι "η οικονομική κατάσταση είναι τόσο άσχημη ώστε κάποιο μη ελεγχόμενο γεγονός, μπορεί να την οδηγήσει και σε κατάρρευση" και στη συνέχεια "πιθανή κατάρρευση της ΕΤΒΑ θα έχει αλυσιδωτές επιδράσεις στο Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα, τη δραχμή και το δημόσιο χρέος".

Σε άλλο σημείο επισημαίνεται ότι τυχόν κλείσιμο της ΕΤΒΑ, θα έχει σαν συνέπεια τη μείωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, τεράστια προβλήματα στις άλλες τράπεζες, ενώ θα απαιτηθούν άμεσα από το ελληνικό δημόσιο 1.013 δισ. δραχμές τα οποία θα μειωθούν σταδιακά στα 669 δισ. μετά τη ρευστοποίηση του ενεργητικού της.

Σαν μόνη δυνατή, βιώσιμη λύση, προτείνεται η αναδιοργάνωση της τράπεζας, με στόχο: την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων δανείων, την πώληση συμμετοχών και πάγιων περιουσιακών στοιχείων, τη μείωση των δαπανών, μικρή πιστωτική επέκταση, την άμεση υιοθέτηση ενός νέου επιχειρηματικού συστήματος και τέλος το χωρισμό της τράπεζας στις ακόλουθες λειτουργικές μονάδες (είτε σαν ανεξάρτητες εταιρίες, είτε με ξεχωριστή λογιστική παρακολούθηση μέσα στην ίδια την τράπεζα):

• Τη Διαχειριστική ΕΤΒΑ, στην οποία θα μεταφερθούν το προβληματικό χαρτοφυλάκιο δανείων και συμμετοχών και τα πάγια στοιχεία που προέρχονται από πλειστηριασμούς. Στη μονάδα αυτή προτείνεται να μεταφερθεί το μεγαλύτερο τμήμα του προσωπικού, ενώ θα χαραχτεί πολιτική ιδιωτικοποίησης, πώλησης περιουσιακών της στοιχείων, με στόχο να μείνει τελικά στην τράπεζα ένας μικρός μόνο αριθμός θυγατρικών εταιριών.
• Την Αναπτυξιακή ΕΤΒΑ, με στόχο τη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας, ενώ προτείνεται να αναλάβει η μονάδα αυτή ρόλο συμβούλου στα μεγάλα έργα, τη διαχείριση κοινοτικών προγραμμάτων κλπ.
• Την Επενδυτική ΕΤΒΑ, στην οποία θα μεταφερθεί και το υγειές σημερινό τμήμα. Το τελευταίο θα περιλαμβάνει την Εταιρία Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (ΕΕΧ), την ΕΤΒΑ LEASING, τα Αμοιβαία Κεφάλαια καθώς και το κερδοφόρο Χαρτοφυλάκιο Δανείων.
• Τέλος, προτείνεται η σύσταση της ΕΤΒΑ Εργασιών που θα περιλαμβάνει διάφορες υπηρεσίες (Επιθεώρηση, Λογιστήριο, Οργάνωση και Συστήματα, Προσωπικό, Γενικές Υπηρεσίες κλπ).

Εκτιμάται ότι το προσωπικό που είναι απαραίτητο στη νέα ΕΤΒΑ θα ανέρχεται σε 465 άτομα, ενώ 200 άτομα προβλέπεται να αποχωρήσουν οικειοθελώς μέχρι το 1997 και 85 με ειδικό πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου. Για το ίδιο θέμα η επιτροπή της τράπεζας αναφέρει ότι στα πλαίσια της ανακατανομής του προσωπικού είναι πολύ πιθανό να απαιτηθεί μείωση προσωπικού, είτε με φυσιολογική αποχώρηση, είτε μέσω προγράμματος εθελούσιας εξόδου.Το δε κόστος αναδιάρθρωσης της ΕΤΒΑ για την περίοδο 1994 - 1999, εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 518 δισ. δραχμές.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ