Κυριακή 14 Σεπτέμβρη 1997
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 46
ΔΙΕΘΝΗ
ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΝΟΡΒΗΓΙΑ
Ερωτηματικά για το μελλοντικό σκηνικό

Μπροστά σε εκπλήξεις πολλών μεγατόνων διαφαίνεται ότι βρίσκεται η νορβηγική κοινωνία, καθώς οι κάλπες αναμένεται να καταδείξουν μία σημαντική άνοδο του ακροδεξιού κόμματος, υποσκελίζοντας πολλά από τα βασικά κόμματα της αντιπολίτευσης και απειλώντας ταυτόχρονα και την αυτοδυναμία του κυβερνώντος σοσιαλδημοκρατικού "Εργατικού Κόμματος".

Οι εξελίξεις θα περιμένουν τους Νορβηγούς από την 16η Σεπτεμβρίου, δηλαδή την επομένη των κοινοβουλευτικών εκλογών, καθώς το ακροδεξιό Προοδευτικό Κόμμα ροκανίζει ψήφους από όλα τα κόμματα και ναι μεν το Εργατικό Κόμμα παραμένει πρώτο στις προτιμήσεις των Νορβηγών στις τελευταίες σφυγμομετρήσεις, αλλά μόλις με 35%, ποσοστό που δεν του εξασφαλίζει πιθανά την αυτοδυναμία. Επομένως, παραμένει μία ισχυρή πιθανότητα, να χάσουν την εξουσία οι σοσιαλδημοκράτες, πολιτικοί που εφεύραν με τους υπολοίπους σκανδιναβούς συναδέλφους τους, το "σκανδιναβικό σοσιαλιστικό μοντέλο". Οι δημοσκοπήσεις αυτές που δημοσιεύτηκαν μόλις λίγες μέρες πριν από την 15η Σεπτεμβρίου, καταδεικνύουν σαφέστατα την τάση του εκλογικού σώματος να στραφεί προς την άκρα Δεξιά.

Η ακροδεξιά στροφή

Το "Προοδευτικό Κόμμα" με τον ηγέτη του Καρλ Χάγκεν, κατόρθωσαν - σύμφωνα πάντα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις - να τριπλασιάσουν το ποσοστό τους πηδώντας από το 6.3%, περίπου στο 17% των ψήφων, παρότι φαίνεται αποδυναμωμένο σχετικά με την έκρηξη του καλοκαιριού που το έφερνε στήθος με στήθος με το Εργατικό Κόμμα. Ο Χάγκεν έχει καταφέρει να αγγίξει πολλά στρώματα της νορβηγικής κοινωνίας, τα οποία κάτω από την οικονομική δυσπραγία της τελευταίας πενταετίας, έχουν αρχίσει να δυσανασχετούν με την αθρόα προσέλευση ξένων μεταναστών στη χώρα τους. Επιδεικνύοντας μία σχετικά καλή ρητορική και φημολογία, προσεγγίζει δημαγωγικά το σοβαρότατο πρόβλημα των αλλαγών - κυρίως οικονομικών - που συντελούνται στη νορβηγική κοινωνία. Ασχέτως του τελικού ποσοστού που τελικά θα συγκεντρώσει, αυτό που είναι πραγματικά ανησυχητικό είναι η επιρροή μίας ρατσιστικής και ξενοφοβικής πολιτικής στο μέσο Νορβηγό. Μπορεί ο Χάγκεν να μην έχει ακόμα εξελιχθεί, και δεν μπορούμε να πούμε αν θέλει και μπορεί, σε έναν δεύτερο Ζαν Μαρί Λεπέν, από την άλλη όμως μπορεί να αποδειχτεί και χειρότερος. Εξάλλου, ο ίδιος κρατά ερμητικά κλειστά τα χαρτιά του όσον αφορά τις μετεκλογικές του προθέσεις και παρά τη δυναμική που του προσδίδουν οι δημοσκοπήσεις και την αναγνώριση από τον πρωθυπουργό Θορμπιόερν Γιάγκλαντ, στο πρόσωπό του τον πολιτικό του αντίπαλο, δεν κατεβαίνει να διεκδικήσει τον πρωθυπουργικό θώκο.

Μοναδικός διεκδικητής είναι ο Γιάγκλαντ, αλλά ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος ότι μπορεί και να τον κερδίσει. Ο Γιάγκλαντ που αντικατέστησε τον Οκτώβριο του προηγούμενου χρόνου, τον δημοφιλή Χάρλεμ Μπρούντλαντ, έχει δηλώσει ότι αν το Εργατικό Κόμμα δε συγκεντρώσει το ποσοστό που είχε στις εκλογές του 1993, δηλαδή 36.9%, θα παραιτηθεί. Το Εργατικό Κόμμα που κυβερνά τη χώρα επί επτά συναπτά έτη, επικεφαλής ενός συνασπισμού κομμάτων, εξακολουθεί να υποστηρίζει μία σκληρή οικονομική πολιτική που ολοένα και μικρότερη απήχηση βρίσκει στους Νορβηγούς.

Παράλληλα, τρεις από τους "νευραλγικούς" υπουργούς του παραιτήθηκαν και για τον ίδιο οι "υποτιθέμενες σχέσεις με την KGB" κατά τη διάρκεια του "ψυχρού πολέμου" λειτούργησαν περιέργως και θετικά και αρνητικά. Το βασικό ερώτημα όμως παραμένει πόσο μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό και τι συμμαχίες θα δημιουργηθούν. Με βάση πάντα τα τελευταία στοιχεία, το Κεντρώο Κόμμα, το Χριστιανικό Κόμμα και το "Βέντρε" δε θα είναι ικανά να σχηματίσουν κυβέρνηση, κανένα δε φαίνεται διατεθειμένο να συνεργαστεί με το Προοδευτικό Κόμμα, ενώ το Εργατικό δε θα μπορεί να κυβερνήσει.

Η οικονομική δυσπραγία

Οι δεκαετίες του '70 και '80 ήταν για όλες σχεδόν ανεξαιρέτως τις σκανδιναβικές χώρες, οι "χρυσές" δεκαετίες, μια και ο "σκανδιναβικός σοσιαλισμός" φαινόταν να αποδίδει και οι πολίτες του να ευημερούν, κάνοντας πολλούς να τους θεωρούν τη μόνη "ενδεδειγμένη λύση" - σύμφωνα με το χαρακτηρισμό του "Economist". Πολλά πράγματα άλλαξαν ραγδαία από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας που διανύουμε. Αρχικά παρατηρήθηκε μία επιδείνωση στα επίπεδα του πληθωρισμού με ολοένα αυξητικές τάσεις, ιδιαίτερη δυσκολία στον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού, μείωση των εξαγωγών. Βέβαια, η εκμετάλλευση των πλουσιότατων κοιτασμάτων πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα αποτέλεσε σημείο διαφυγής, μαζί με τα γνωστά "κόλπα" για το συγκερασμό των οικονομικών προβλημάτων, όπως υποτίμηση του νομίσματος, αύξηση της φορολογίας και αυστηρότατος έλεγχος των κρατικών δαπανών, με άλλα λόγια αυστηρή λιτότητα. Πρακτικές αρκετά ξένες προς το μοντέλο που εφαρμοζόταν μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '80, όπως παρατηρεί ο οικονομολόγος Κλας Εκλουντ, επικεφαλής της Τράπεζας "Skandinaviska Eskilda". Ενώ σπεύδει να συνεχίσει ότι αυτό παρότι οι Νορβηγοί το δέχτηκαν τόσο υπομονετικά, δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' αόριστο και θα πρέπει να γίνου οι αναγκαίες δομικές αλλαγές για να μπορέσει η χώρα, μαζί με όλες τις υπόλοιπες αδελφές σκανδιναβικές χώρες, να ακολουθήσουν τον παγκόσμιο ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς και την "παγκοσμιοποίηση" της οικονομίας. Προειδοποιώντας μάλιστα τους πολιτικούς, με πρώτους τους Νορβηγούς να "κλείσουν τα αυτιά τους" στις φωνές όλων αυτών που ζητούν, και κυρίως των εργατικών συνδικάτων, αύξηση των μηνιαίων αποδοχών τους (ένας στους έξι Νορβηγούς απασχολούνται στο δημόσιο τομέα) και παράλληλη αύξηση των δημοσίων δαπανών που έχουν κυριολεκτικά παγώσει εδώ και καιρό.

Οι εκλογές αυτές μπορεί να αποτελέσουν το ευρύτερο σκηνικό μίας αλλαγής εκ βάθρων, τόσο στην ίδια τη Νορβηγία, όσο και στις υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες, μια και παρόμοιες τάσεις και αναλογίες παρατηρούνται και σε αυτές, ενώ η Σουηδία και η Δανία θα προχωρήσουν σε εκλογές σε λιγότερο από ένα χρόνο, αντιμετωπίζοντας ανάλογες αν όχι δυσχερέστερες καταστάσεις.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Πράσινο φως» για νορβηγικές επενδύσεις - μαμούθ (2023-01-10 00:00:00.0)
Εξαναγκασμός στη μετανάστευση (2013-09-15 00:00:00.0)
Ξεπουλά τα εργασιακά δικαιώματα στο κεφάλαιο (2011-01-09 00:00:00.0)
Να αναπτυχτoύν οι αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις (2000-10-07 00:00:00.0)
Νέα εξαγορά στις τηλεπικοινωνίες (2000-06-14 00:00:00.0)
Νέα κυβέρνηση (1997-10-18 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ