Τα σημάδια της καταστροφικής, για την παραγωγική βάση της χώρας, πολιτικής που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, υπηρετώντας τις επιλογές των Βρυξελλών και του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, αποτυπώνονται βαθιά στο Λαύριο. Τα συσσίτια, που εμφανίστηκαν εδώ για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας σε ειρηνικές περιόδους, ανέδειξαν το 1992 το έγκλημα που συντελέστηκε και που εξακολουθεί να συντελείται. Κυβερνώντες και τοπικοί πολιτικοί παράγοντες έχουν πλέξει έναν "ιστό" μέτρων, που δεν αφήνει την πόλη να ανασάνει παραγωγικά, στοχεύοντας στη μετατροπή της σε διαμετακομιστικό κέντρο. Την ίδια στιγμή επιδίδονται σε μια άκρατη όσο και ανέξοδη υποσχεσιολογία, συνεχίζοντας να εμπαίζουν το λαό του Λαυρίου.

Σε μια προσπάθεια να αποσοβηθούν αντιδράσεις, εξαγγέλλονται και υλοποιούνται, τα πρώτα χρόνια μετά το "κραχ", δεκάδες προγράμματα επανακατάρτισης και 1.000 άνεργοι "επανακαταρτίζονται" σε εντελώς... απαραίτητες ειδικότητες, όπως, για παράδειγμα, αυτής του κηπουρού. Ενα δισεκατομμύριο δραχμές στοιχίζουν αυτά τα προγράμματα. Από αυτά όμως φτάνουν - μετά και από πολύμηνες καθυστερήσεις - στα χέρια των άνεργων μόλις 200 εκατ. δραχμές. Τα υπόλοιπα τα καρπώνονται τα ιδιωτικά ΚΕΚ που διοργάνωσαν τα σεμινάρια.

Πιστοί στο δόγμα του "όλα στην ιδιωτική πρωτοβουλία", εντάσσουν το Λαύριο στα προγράμματα του λεγόμενου "αναπτυξιακού νόμου". Η επιχορήγηση νέων επενδύσεων σε ποσοστό 45% απ' το κράτος, που με την επιδότηση του επιτοκίου φτάνει και στο 75%, δεν είναι ικανή να προσελκύσει την... ιδιωτική πρωτοβουλία. Ακόμα και αυτό το ποσοστό επιχορήγησης μειώνεται στη συνέχεια στο 30%.

Ακολουθούν οι εξαγγελίες για δημιουργία Βιομηχανικού Πάρκου, που θα έχει την απαραίτητη υποδομή και θα... προσελκύσει επιχειρήσεις. Χρόνια ολόκληρα το Βιομηχανικό Πάρκο οριοθετείται, χωρίς αυτό να έχει γίνει μέχρι σήμερα εφικτό, ενώ αποτέλεσμα των συνεχών παλινδρομήσεων είναι οι τιμές της γης να εκτιναχτούν σε φοβερά ύψη. Το στρέμμα πουλιέται στην τιμή των 15 εκατ. δραχμών, κάνοντας ασύμφορη κάθε επένδυση μικροεπιχειρηματιών.

Στη συνέχεια στρέφουν τις ελπίδες του κόσμου στη δημιουργία Τεχνολογικού Πάρκου από το Πολυτεχνείο στον τεράστιο χώρο που καταλάμβανε η πρώην "Γαλλική" εταιρία, όπου με την κατάλληλη υποδομή θα... προσελκυστούν εταιρίες υψηλής τεχνολογίας και όπου μπορεί μετά από 4-5 χρόνια να δημιουργηθούν περίπου 150 θέσεις εργασίας. Ωστόσο, σήμερα το μόνο που γίνεται είναι η αναστύλωση κάποιων κτιρίων, ενώ το αν και το πότε θα έρθουν επιχειρήσεις, είναι κάτι που παραπέμπεται στο μέλλον.

Η μόνη δημόσια παραγωγική επένδυση αφορά τη νέα μονάδα παραγωγής ρεύματος με φυσικό αέριο της ΔΕΗ, όμως και εδώ εμπαίζονται οι κάτοικοι. Στην παλιά μονάδα χρησιμοποιείται υγρό μαζούτ, με αποτέλεσμα η κάπνα να πνίγει το Λαύριο, ενώ όταν βρέχει ή έχει υγρασία το διοξείδιο του θείου μετατρέπεται σε οξύ και πέφτει πάνω στα σπίτια σαν όξινη βροχή. Παρά τις υποσχέσεις πως με τη νέα μονάδα θα καταργηθεί ή θα μετατραπεί η παλιά, εξακολουθεί να λειτουργεί και επιπλέον χρησιμοποιείται στερεό μαζούτ, που είναι ακόμα πιο επικίνδυνο.

Το νέο λιμάνι που κατασκευάζεται, προπαγανδίζεται σαν το φάρμακο "διά πάσαν νόσο", άλλωστε εξυπηρετεί και τους στόχους για μετατροπή του Λαυρίου σε διαμετακομιστικό κέντρο. Ωστόσο, το επιβατικό τμήμα του λιμανιού αναμένεται να ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο, τα έργα υποδομής για τη λειτουργία του δεν έχουν ακόμα δημοπρατηθεί, ενώ για το εμπορικό τμήμα δεν υπάρχει καν πίστωση. Σε κάθε περίπτωση, η λειτουργία του εξαρτάται άμεσα με τη σύνδεσή του με το αεροδρόμιο των Σπάτων.

Για την κατάσταση και τις προοπτικές του Λαυρίου, συζητήσαμε με τον δήμαρχο της πόλης, Σ. Παπασταυρόπουλο,ο οποίος μας είπε ότι "έχουμε περάσει τον παροξυσμό της κρίσης και αυτό γιατί έφυγε ο κόσμος και πήγε στα χωριά του". Εμφανίστηκε αισιόδοξος, λέγοντας ότι "τους επόμενους μήνες θα υπάρξει φοβερή ανάκαμψη", με το επιχείρημα ότι "η δημοτική επιχείρηση ολοκληρώνει το επιχειρησιακό σχέδιο"! Μάλιστα είπε ότι 20-25 επιχειρήσεις έχουν κάνει αιτήσεις για επενδύσεις και έχουν εγκριθεί και από το υπουργείο Ανάπτυξης. Ωστόσο, ο διευθυντής της δημοτικής επιχείρησης "ΔΕΑΛ", Α. Νεφελούδης,που επισκεφθήκαμε στη συνέχεια, ανέφερε ότι τρεις επιχειρήσεις έχουν πάρει εγκρίσεις...

"Εχουμε μπει σε αναπτυξιακή τροχιά" μας είπε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λαυρίου Β. Μπριασούλης,επαναλαμβάνοντας - όπως και ο δήμαρχος - τα περί Τεχνολογικού, Βιομηχανικού Πάρκου, λιμανιού... Ωστόσο, σημείωσε πως καμιά θέση εργασίας δεν έχει δημιουργηθεί και ότι στα έργα που γίνονται δουλεύουν κυρίως αλλοδαποί και ελάχιστοι Λαυριώτες με χαμηλά μεροκάματα και ανασφάλιστοι.

Ο δε πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου, Α. Κατσάμπας εξάρτησε τη λειτουργία του λιμανιού από την ολοκλήρωση του νέου αεροδρομίου των Σπάτων, τη δημιουργία λεωφορειόδρομου που θα το συνδέει με το λιμάνι, κάτι που - σημείωσε - θα αποτελέσει κίνητρο για να φέρουν οι πλοιοκτήτες τα πλοία τους.

Την αναντιστοιχία ανάμεσα στον πακτωλό χρημάτων που ρέει και τη ζωή στις εργατογειτονιές, επισημαίνει ο Δ. Κωστάλας,δημοτικός σύμβουλος και επικεφαλής της "Δημοκρατικής Αγωνιστικής Συσπείρωσης".Αναφερόμενος ειδικότερα στη δημοτική επιχείρηση, σημειώνει: "Πρόκειται για μηχανισμό, που έρχεται να αντικαταστήσει το Δημοτικό Συμβούλιο - μπορεί να ασχοληθεί από κατασκευές μέχρι αθλητισμό - και αναπτύσσει δραστηριότητα με βάση το κέρδος, πουλώντας δηλαδή βασικές κοινωνικές παροχές. Τα έργα του δήμου, μέσω της ΔΕΑΛ, δίνονται αθρόα σε εργολάβους". Επισημαίνει ότι επιδιώκεται η μετατροπή του Λαυρίου σε διαμετακομιστικό κέντρο και καταλήγει πως "στη λογική αυτή αντιτάσσουμε την αγωνιστική διεκδίκηση μιας τρισδιάστατης ανάπτυξης, με ακρογωνιαίο λίθο την ανάπτυξη της βιομηχανίας (κρατικές επενδύσεις, ολοκλήρωση ΒΙΠΑ κτλ.) σε συνδυασμό με παράλληλη ανάπτυξη του τουρισμού και των μεταφορών. Το Λαύριο, εξαιτίας του υπεδάφους και της γεωστατικής του θέσης, γνώρισε δόξα λαμπρή, η οποία όμως δε θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς την κινητήρια δύναμη των χιλιάδων εργατοϋπαλλήλων".