Την απόσπαση μεγάλης έκτασης ψηφιδωτού,που αποκαλύφθηκε σε Παλαιοχριστιανική Βασιλική στα Δολιανά Ιωαννίνων,τη μεταφορά του στα εργαστήρια της αρμόδιας Εφορείας, προκειμένου να συντηρηθεί και την επανατοποθέτησή του,αποφάσισε (1/9) το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Το θέμα εισηγήθηκε η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ και αυτή η παράτολμη απόφαση κρίθηκε ως η έσχατη λύση,εκτιμώντας ότι η κατάσταση διατήρησης του ψηφιδωτού δεν επιτρέπει την παραμονή στη θέση του, αφού παρουσιάζει σε όλη του την έκταση αποκολλήσεις ψηφίδων, σαθροποίηση του υποστρώματος κ.ά. Επιπλέον το ψηφιδωτό πλήττεται από τιςδυσμενείς κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής,(παγετός και υγρασία) και από τη συχνή διέλευση ζώων. Το προστατευτικό στέγαστρο που τοποθετήθηκε πέρυσι δεν απέδωσε, με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση του εκτεθειμένου ψηφιδωτού. Η λύση της προσωρινής κατάχωσης κρίθηκε ότι θα δημιουργούσε επιπλέον προβλήματα στην κατάσταση των ψηφίδων και του υποστρώματος.

Πέρα από το γεγονός ότι μία τόσο δραστική επέμβαση θίγει την ακεραιότητα του έργου, μέλη του Συμβουλίου αντιμετώπισαν με επιφυλάξεις την απόσπαση, εκφράζοντας, δικαιολογημένα, ότι είναι πολύ πιθανό το πολύ σημαντικό εύρημα να ξεχαστεί στις αποθήκες της Εφορείας.Αλλωστε το σχέδιο ανάδειξης των δύο βασιλικών που αποκαλύφθηκαν στα Δολιανά βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο προθέσεων και όχι συγκεκριμένου προγραμματισμού, με την ανάλογη εξασφάλιση κονδυλίων. Φτάνει να σκεφτούμε ότι τα οικονομικά του ΥΠΠΟ περνούν ιδιαιτέρως χαλεπούς καιρούς. Τίποτα ακόμα δεν εγγυάται την ανάδειξη των μνημείων, ώστε να μπορεί με ασφάλεια να επανατοποθετηθεί το ψηφιδωτό. Γι' αυτό και ζητήθηκε στο πρακτικό της απόφασης να συμπληρωθεί ο όρος ότι η απόσπαση γίνεται με αποκλειστικό σκοπό την άμεση συντήρησή του και τη μεταφορά στη θέση του.

Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι αυτή η αναγκαστική απόσπαση αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα κακού προγραμματισμού,που οδήγησε την κατάσταση στο μη περαιτέρω. Ενα ακόμα παράδειγμα διαρκούς "αποσυντονισμού" μεταξύ των Υπηρεσιών, αφού αν είχαν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και αν είχε μεθοδευτεί ενδεχομένως ο ρυθμός αποκάλυψης στη διάρκεια της ανασκαφής θα είχε αποφευχθεί η καταφυγή σε μία τόσο επίπονη, επικίνδυνη, ευαίσθητη και χρονοβόρα λύση, όπως η απόσπαση. Το έργο, δε, είναι άγνωστο αν θα προλάβει να ξεκινήσει πριν την ερχόμενη άνοιξη με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατάσταση του ψηφιδωτού. Κάπως έτσι χάνουμε τα ευρήματα και απομένουν οι δημοσιεύσεις...

Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ