"Απαιτούνται πιο μεγάλες αρετές για ν' αντέξεις την καλή τύχη παρά την κακή"

La Rocheffoucauld

Υπολογίζοντας στη μεγάλη επιστροφή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στην εξουσία, η τριχοτομημένη ηγεσία και κυρίως ο πρόεδρος, Οσκαρ Λαφοντέν, "υποχρεώνεται" εκ των πραγμάτων να δώσει το χρίσμα του υποψηφίου καγκελαρίου στον Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον περασμένο Μάρτη. Τα ακανθώδη προβλήματα της γερμανικής κοινωνίας, η μακρά σε διάρκεια προεκλογική εκστρατεία και η "κούραση" του απερχόμενου πλέον καγκελαρίου Χέλμουτ Κολ, έδωσαν στον Σρέντερ μία ευρεία νίκη και κυρίως τη δυνατότητα να σχηματίσει κυβέρνηση με τους Πράσινους, σχεδόν απρόσκοπτα.

Τα γεγονότα αυτά έκαναν όλους να μιλούν για μία "νέα εποχή" αφ' ενός στη γερμανική πολιτική σκηνή και αφ' ετέρου στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια σκηνή. Ο παγκόσμιος Τύπος και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και η νέα κυβέρνηση δεν έχει ορκιστεί και φυσικά δεν έχει δώσει δείγματα γραφής, μιλούν για τη μεγάλη Γερμανία της νέας χιλιετίας, για τη "μεγάλη" Γερμανία με έδρα το Βερολίνο.

Οι Γερμανοί ψηφοφόροι την περασμένη Κυριακή δεν εξέλεξαν απλά τον καγκελάριό τους αλλά και τον ισχυρότερο πολιτικό ηγέτη της Ευρώπης, που θα προσπαθήσει να σταθεί στο ύψος των προσδοκιών "όλων" και κυρίως των έργων του προκατόχου του Κολ, που ήταν ο "ισχυρός" άνδρας της ΕΕ, και της μελλοντικής ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης. Η συγκυρία (;) και η "καλή τύχη" του Σρέντερ τον εγκαθιστά στην εξουσία σε μία στιγμή όπου στην Ευρώπη έχουν επικρατήσει οι "κεντροαριστεροί" ηγέτες, που προσπαθούν να θέσουν σε εφαρμογή το όραμά τους, "ενός εξανθρωπισμένου καπιταλισμού". Με την εκλογή του η ειδυλλιακή εικόνα συμπληρώνεται...

Ο ίδιος ο Σρέντερ αδημονεί να αναλάβει τα σκήπτρα της εξουσίας και πριν ακόμα αρχίσουν οι επίσημες διαπραγματεύσεις με τους Πράσινους για την επίτευξη της συμφωνίας, που θα οδηγήσει στο σχηματισμό κυβέρνησης, ταξίδεψε στη γαλλική πρωτεύουσα για να συναντήσει τον Πρόεδρο Ζακ Σιράκ και τον "κεντροαριστερό" πρωθυπουργό Λιονέλ Ζοσπέν.Στόχος: να καθησυχάσει τους Γάλλους αναθερμαίνοντας τις γαλλογερμανικές σχέσεις με απώτερο σκοπό να θέσει σε εφαρμογή την ιδέα που αιωρείται από καιρό - για την ακρίβεια από την εκλογή του Τόνι Μπλερ στη βρετανική πρωθυπουργία, τον περσινό Μάη - τη μετατροπή του γαλλογερμανικού άξονα, της "ατμομηχανής" της ΕΕ, σε γαλλο- γερμανο-βρετανικό τρίγωνο.

Απαστράπτων σιγουριάς και αυτοπεποίθησης επέστρεψε από τη γαλλική πρωτεύουσα για τις συνομιλίες με τους Πράσινους, ενώ έσπευσε και πάλι να προσδώσει τον τίτλο στη μελλοντική κυβέρνηση, που αναμένεται να ορκιστεί μέσα στον Οκτώβρη, της "Δημοκρατίας του Βερολίνου", ένας όρος που είθισται πλέον να αντικατοπτρίζει τη "νέα εποχή" που ξεκινά για τη σύγχρονη γερμανική πολιτική ιστορία. Η αλήθεια είναι ότι ο όρος κυρίως σημαίνει τη μετακίνηση της έδρας της κυβέρνησης μέσα στο ερχόμενο έτος από τη Βόννη στο Βερολίνο και της Μπούντεσταγκ στο Ράιχσταγκ. Αλλά ο Σρέντερ και οι Σοσιαλδημοκράτες προσδίδουν μία ευρύτερη σημασία από μία απλή μετακίνησή της, αφού θεωρούν ότι συμβολίζει το "πραγματικό τέλος του ψυχρού πολέμου και μετά από 50 χρόνια, από την εποχή που το Βερολίνο ήταν η έδρα των ναζί και του Χίτλερ, η πρωτεύουσα της Γερμανίας θα είναι σύμβολο μιας σταθερής και ώριμης γερμανικής δημοκρατίας".

Πέραν του συμβολικού χαρακτήρα που προσδίδουν οι Σοσιαλδημοκράτες, η ουσία του όρου περισσότερο προσεγγίζει σε έναν άλλο συμβολισμό στην παρούσα χρονική συγκυρία, εκτός της επανένωσης της Γερμανίας σε μία και ομοούσια κρατική οντότητα. Η σημασία αυτής της μετακίνησης ξεπερνά τα γερμανικά σύνορα, καθώς "μετακινείται προς ανατολάς" το κέντρο της Ευρώπης, αφού έχουν δρομολογηθεί οι ενταξιακές διαδικασίες στην ΕΕ της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας, και το Βερολίνο αποτελεί την "κοντινότερη" πόλη στα πολωνικά σύνορα, προσδίδοντας ειδικό βάρος στην προς ανατολάς επέκταση και τοποθετώντας τη Γερμανία - και χωροταξικά πλέον - στο κέντρο μίας "γοργά αναπτυσσόμενης και ακμάζουσας Ευρώπης". Εξάλλου η ευρωπαϊκή ενσωμάτωση - που αντιπροσωπεύει την επέκταση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ προς ανατολάς και την Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση - ήταν το μεγάλο "στοίχημα" του Χέλμουτ Κολ.

O "Γερμανός Μπλερ", όπως χαρακτηρίστηκε από πολλούς αναλυτές, ήδη εγγυήθηκε τη συνέχιση του έργου του Κολ, προσδοκώντας μάλιστα να δώσει νέα πνοή και νέο πνεύμα, εναρμονισμένο πλήρως με το κυοφορούμενο μανιφέστο της "παγκόσμιας κεντροαριστεράς" για τον "καπιταλισμό με το ανθρώπινο πρόσωπο". Ο Βετανός ιστορικός, ειδικευμένος στα γερμανικά θέματα Τίμοθι Γκάρτον Ας,όμως, είναι πιο απαισιόδοξος όσον αφορά την πορεία της Γερμανίας, προειδοποιώντας τον Σρέντερ να ακολουθήσει αυστηρά την πολιτική Κολ για να μπορέσει η χώρα να παραμείνει ανταγωνιστική και ταυτόχρονα να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και λέγοντας πως η λύση είναι "ένας θατσερισμός με ανθρώπινο πρόσωπο". Οπως σημειώνει σε ανάλυσή του στο βρετανικό "Ιντιπέντεντ", το πρόβλημα του Σρέντερ είναι ότι ο Κολ ήταν πιο ελαστικός και γενναιόδωρος όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις, την απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, τη μείωση της δύναμης των Συνδικάτων, τον περιορισμό των κρατικών δαπανών και τη μείωση της άμεσης φορολογίας, ενώ τονίζει ότι το πρόγραμμα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος είναι πολύ μακριά από τις αρχές του φιλελευθερισμού.

Πάντως, οι πρώτες ενδείξεις για τα πρώτα οικονομικά μέτρα δείχνουν ότι είναι απολύτως εναρμονισμένα. Κύριο "μέλημα" των Σοσιαλδημοκρατών είναι η πορεία της οικονομίας με σημεία αιχμής το φορολογικό και την ανεργία, δύο θέματα που ταλανίζουν τη γερμανική κοινωνία και αποτέλεσαν το "κλειδί" αυτής της εκλογικής αναμέτρησης. Μόλις δύο μέρες μετά ο πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Οσκαρ Λαφοντέν - που αναμένεται να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών - σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Σααρμπρούκερ Τσάιτουνγκ", τόνισε ότι αμέσως μετά το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία θα παρουσιαστεί σχέδιο φορολογικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων ακόμα και μέσα στο 1999, λέγοντας ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να μειώσει κατά 2.500 μάρκα το χρόνο τα φορολογικά βάρη κάθε γερμανικής οικογένειας κατά μέσο όρο.

Οσο για την ανεργία, αν και οι σοσιαλδημοκράτες συνεχώς κάνουν λόγο για τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν, ώστε να αντιμετωπιστεί "στη ρίζα" του το πρόβλημα, δεν έχει αποσαφηνιστεί πώς ακριβώς θα το πράξουν και αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό με τη συγκεκριμένη οικονομική πολιτική που πρόκειται να ακολουθήσουν. Παρά λοιπόν τις προεκλογικές εξαγγελίες και υποσχέσεις, στελέχη της κυβέρνησης σπεύδουν πλέον να τονίσουν ότι το πρόβλημα της ανεργίας... θα επιδεινωθεί τους προσεχείς μήνες προτού λυθεί! την απάντηση μάλλον έλαβαν από τον πρόεδρο των Γερμανών βιομηχάνων Χανς - Ολαφ Χένκελ σε ραδιοφωνικό σταθμό του Βερολίνου: "Υπάρχουν υποσχέσεις που δίνονται σε προεκλογικές καμπάνιες και μετά έρχεται η πραγματικότητα".

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ