Παρασκευή 2 Απρίλη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 22
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η απάτη της αυτονομίας και ένας φόβος

"Αυτονομήθηκαν οι δυνάμεις της αγοράς από την πολιτική", αναφωνεί η "Εξουσία", (17/3/99), απ' αφορμή το γεγονός ότι η παραίτηση της Κομισιόν όχι μόνο δεν επηρέασε τα χρηματιστήρια αρνητικά, αλλά είχαν άνοδο. "Εμείς μπήκαμε ήδη στην Ευρώπη και απλούστατα η πολιτική έχει μείνει απ' έξω... διεθνώς η πολιτική τείνει προς περιθωριοποίηση, καθώς μετατοπίζεται το κέντρο των αποφάσεων και μεταφέρεται από την πολιτική στις επιχειρήσεις", αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Τράπεζας Πίστεως, ("Καθημερινή", 14/3/99). "Ολα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι η οικονομία έχει ξεπεράσει τα δεσμά της πολιτικής και διεκδικεί ευθέως την αυτονόμησή της", ("Καθημερινή", 14/3/99).

Ολη αυτή η φιλολογία δεν είναι τίποτα άλλο από μια καλοστημένη προπαγάνδα επιβεβαίωσης ότι οι καπιταλιστές είναι οι κυρίαρχοι σ' αυτή την κοινωνία, σ' αυτούς ανήκει η ικανότητα εδραίωσης και ανάπτυξης της κυριαρχίας τους, ακόμη και όταν η πολιτική, η οποία ασκείται από την εξουσία, θεωρούν ότι δεν προσαρμόζεται ανάλογα με τα νέα δεδομένα, δεν είναι ευέλικτη, δεν οραματίζεται σε βάθος χρόνου. Ενώ "η οικονομία και οι φορείς της, οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες, τα στελέχη, οι μάνατζερ, αλλά και μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού, δείχνουν να ακολουθούν το δικό τους δρόμο, της ανάπτυξης, της επέκτασης, των συνεργασιών, της εξόδου από τα στενά όρια της Ελλάδος. Ενας συνδυασμός παραγόντων, από την ελευθέρωση της οικονομίας μέχρι την παγκοσμιοποίηση και την ευρωπαϊκή ενοποίηση, κινητοποιεί το κεφάλαιο και τους φορείς του... Η πολιτική δείχνει αδράνειες σοβαρές. Δείχνει να μην μπορεί να παρακολουθήσει την εποχή", ("Καθημερινή", 14/3/99). Βεβαίως, η πολιτική έχει μια σχετική αυτοτέλεια από την οικονομία, ακριβώς γιατί η κοινωνία είναι ταξική, έχει οξύτατες αντιθέσεις, οι οποίες απαιτούν τρόπους αντιμετώπισης, για να μπορεί να υφίσταται, για να μπορεί η καπιταλιστική οικονομία να αναπτύσσεται. Η προβολή της αυτονόμησης της οικονομίας από την πολιτική επιδιώκει επίσης τη συγκάλυψη του ταξικού χαρακτήρα της εξουσίας και της πολιτικής που ασκεί και ταυτόχρονα τη σχέση της πολιτικής με την οικονομία και την εξουσία. Επιδιώκει ακόμη να πετύχει δυο πράγματα μαζί. Το ένα, να παρουσιάζει τα προβλήματα της πλουτοκρατίας, σαν καθολικά προβλήματα της κοινωνίας, αφού για τους καπιταλιστές προβλήματα της κοινωνίας θεωρούνται μόνο όσα παρεμποδίζουν την πραγματοποίηση και εξασφάλιση κερδών, τη συσσώρευση κεφαλαίων. Το δεύτερο είναι ότι η ίδια η αστική τάξη μπορεί, παρά τα εμπόδια από την "καθυστερημένη" πολιτική, να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που δημιουργούν εμπόδια στην ανάπτυξη της οικονομίας, γεγονός που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αναπτύσσεται η κοινωνία χωρίς αυτήν, είναι η πλέον απαραίτητη τάξη στην κοινωνία και η εργατική τάξη, οι λαϊκές μάζες όχι μόνο δεν μπορούν να υπάρχουν χωρίς τους κεφαλαιοκράτες, αλλά πρέπει να τους ανέχονται, να υποτάσσονται σ' αυτούς και να 'ναι ευχαριστημένοι που αναπτύσσουν την καπιταλιστική οικονομία. Εδώ η πραγματικότητα παρουσιάζεται αντεστραμμένη. Μερικά απλά ερωτήματα μπορούν να απαντήσουν σ' όλα αυτά. Θα μπορούσαν να υπάρχουν και να καμώνονται ότι αυτοί αναπτύσσουν την οικονομία και την κοινωνία χωρίς την εργατική τάξη, χωρίς τη χρησιμοποίηση όχι δικής τους αλλά ξένης εργασίας; Μπορούν οι επιχειρήσεις να δουλέψουν χωρίς εργατικό δυναμικό; Μπορούν να αναπτύσσονται και να αποκομίζουν κέρδη χωρίς να δουλεύουν οι εργάτες, οι άλλες λαϊκές μάζες; Θα μπορούσαν να υπάρχουν όλα αυτά χωρίς την πολιτική που τα επιβάλλει; Σίγουρα όχι.

* * *

Η πολιτική δεν είναι υπεράνω συμφερόντων, ούτε ασκείται γενικά για όλους όσοι ανήκουν σ' αυτή την κοινωνία. Δεν είναι ούτε αταξική ούτε υπερταξική. Η πλουτοκρατία, δηλαδή το κεφάλαιο, αυτό έχει την εξουσία και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Αν δεν την είχε θα είχε ανατραπεί, δε θα υπήρχε κεφάλαιο, δε θα υπήρχαν επιχειρηματίες, δε θα 'ταν καπιταλισμός. Αυτό επίσης την ασκεί μέσω του κράτους. Οι κυβερνήσεις, τα συμφέροντά του υπηρετούν. Ταυτόχρονα, το κεφάλαιο για τις κάθε λογής δραστηριότητές του που τις ορίζει και τις καθοδηγεί ο υπέρτατος νόμος του καπιταλισμού, το κέρδος, έχει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, το οποίο διασφαλίζει δυο βασικά ζητήματα. Το ένα είναι το ιερό, όσιο και απαραβίαστο της ατομικής ιδιοκτησίας, και το δεύτερο η επιβολή της χρησιμοποίησης ξένης, όχι δικής του εργασίας, για την ανάπτυξη αυτής της ιδιοκτησίας. Αυτό εννοούν ανάπτυξη. Ολα αυτά είναι νομικά κατοχυρωμένα και καθορίζουν την ασκούμενη πολιτική, προκειμένου η λειτουργία και η δράση του κεφαλαίου να 'ναι απρόσκοπτη, αλλά και διατηρητέα, δηλαδή να μην κινδυνεύει η εξουσία. Ποιος καθορίζει τους κανόνες της δράσης των επιχειρηματιών; Οι ίδιοι, λένε, και συμφωνούμε. Ποιος τους εφαρμόζει; Πάλι οι ίδιοι, λένε, και συμφωνούμε. Με ποια μέσα; Μα, με τους νόμους. Ποιος τους αποφασίζει τους νόμους; Η πολιτική, η οποία και μέσω του δικού τους κράτους, τους θέτει σε εφαρμογή. Από πού ως πού λοιπόν αυτονομούνται από την πολιτική; Είναι ή δεν είναι η πολιτική που καθόρισε την ένταξη στην ΕΟΚ, τη συμφωνία με τις Συνθήκες Μάαστριχτ - Αμστερνταμ και την εφαρμογή τους στην Ελλάδα; Ολα αυτά δεν αποφασίστηκαν από τις αστικές, τις δικές τους κυβερνήσεις και εγκρίθηκαν από τα αστικά Κοινοβούλια; Μήπως αυτή η "ελευθέρωση της οικονομίας" δε στηρίζεται ακριβώς στην πολιτική που απορρέει από τις Συνθήκες, οι οποίες απαγορεύουν την παρεμπόδιση της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων; Οι διαβόητες αναδιαρθρώσεις δεν είναι πολιτική επιλογή που συμβάλλει στη δική τους ασυδοσία; Ποιος επέβαλε και ποιος εφαρμόζει την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων; Ποιος τις ιδιωτικοποιήσεις; Αυτές γίνονται μακριά και έξω από την πολιτική και χωρίς αυτήν; Ποιος καθορίζει τους κανόνες της δράσης των διαφόρων τμημάτων του κεφαλαίου, ακόμη και του χρηματιστηρίου; Δεν είναι η πολιτική; Μπορεί να ήταν απαιτήσεις των αστών, μπορεί ακόμη πολλές, ίσως τις περισσότερες φορές, τέτοια μέτρα προς όφελός τους να εφαρμόζονται προτού καν θεσμοθετηθούν, δηλαδή προτού καν ασχοληθεί η πολιτική, αλλά μήπως και αυτό δεν είναι μέσα στα πλαίσια της ασκούμενης πολιτικής; Αν δεν είναι έτσι γιατί απαίτησαν τη θεσμοθέτησή τους; Ολες οι αναδιαρθρώσεις δεν ήταν απαιτήσεις του ΣΕΒ και των τραπεζιτών τις οποίες θεσμοθέτησε η κυβέρνηση, δηλαδή επέβαλε η πολιτική; Ολα αυτά αποδεικνύουν ότι η πολιτική είναι συνυφασμένη με την οικονομία και την υπηρετεί. Αλλοτε μπορεί να προηγείται, άλλοτε να έπεται, άλλοτε να είναι συγχρονισμένη, αλλά υπάρχει αλληλεπίδραση της μιας στην άλλη, δεν μπορούν και δεν πρόκειται ποτέ να διαχωριστούν.

* * *

Εδώ λοιπόν έχουμε να κάνουμε με μια καλοενορχηστρωμένη εκστρατεία ενίσχυσης του ίδιου του συστήματος που η επίδειξη της δύναμής του εκδηλώνει την ενδογενή αδυναμία του. Είναι οι ανειρήνευτες ταξικές αντιθέσεις και η ανάγκη να αντιμετωπίζεται η όξυνσή τους που αναπόφευκτα θα οδηγήσει στο τσάκισμα των κυρίαρχων καπιταλιστικών σχέσεων. Γι' αυτό και η προτροπή να προσαρμοστεί η αστική πολιτική με την καπιταλιστική οικονομία. Αυτή είναι η πιο ουσιαστική πλευρά αυτής της καλοστημένης προπαγάνδας. Αυτό δείχνει και φόβο, το φόβο των αστών μπροστά στην ταξική πάλη της εργατικής τάξης. "Αν παρακολουθήσει κανείς τη ρητορική των βασικών εκπροσώπων της πολιτικής, θα δει πως αυτή έχει μείνει σε όρους και υποδείγματα των προηγούμενων χρόνων... όταν επιχειρείται η εκφορά σύγχρονου λόγου, υπάρχουν τόσες αντιδράσεις, που αμέσως στρογγυλεύεται και προσαρμόζεται στις πιέσεις και στις απαιτήσεις ενός επιθετικού κοινού το οποίο... δε θυσιάζει τίποτα από τα κεκτημένα του παρελθόντος", ("Καθημερινή" 14/3/99). Ολα αυτά σημαίνουν ότι οι επιχειρηματίες απαιτούν πολιτική ακόμη πιο στυγνής εκμετάλλευσης και ταυτόχρονα πολιτική αντιμετώπισης, τσακίσματος αν είναι δυνατόν, της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης. Αυτή η πίεση ασκείται προς την κυβέρνηση, προς την πολιτική, για ανάλογη προσαρμογή. Είναι μήνυμα προς τους αστούς πολιτικούς, τα κόμματα διαχείρισης του συστήματος, να δρουν σε ακόμη πιο αντιδραστική πολιτική κατεύθυνση για να αβγαταίνουν τα κέρδη της πλουτοκρατίας. Η πολιτική όμως στη σχετική της αυτοτέλεια, πρέπει να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα που δημιουργούν στις λαϊκές μάζες τη διάθεση εναντίωσης στο σύστημα και τη συμμετοχή τους στην πάλη. Ταυτόχρονα, όλη αυτή η προπαγάνδα γίνεται για να επιδρά στη συνείδηση της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, ώστε να συμβάλει στη διατήρηση και εδραίωση των συμμαχιών της αστικής τάξης, αλλά και να υποτάσσει στα συμφέροντά της εργαζόμενους με πολιτική συνείδηση, που εμποδίζει να αντιλαμβάνονται τα πραγματικά ταξικά τους συμφέροντα. Είναι ένα μέσο αποπροσανατολισμού αλλά και καλλιέργειας αυταπατών, προκειμένου να ενισχυθεί και να γίνεται αναγκαία η ύπαρξη και η στήριξη του κεφαλαίου. Θέλουν να πείσουν ότι είναι μονόδρομος η ταξική συνεργασία, η υποταγή δηλαδή της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στο κεφάλαιο και μάταιη κάθε προσπάθεια εναντίωσης στη δύναμή του ως και ο αγώνας για την ανατροπή του. Μόνο που η εργατική τάξη, ο λαός έχουν επίσης τη δική τους πολιτική, αλλά και το μέσο για να την ασκήσουν, τον ταξικό αγώνα. Γι' αυτό όσο ακούνε ότι αυτονομείται η οικονομία από την πολιτική, τόσο κατανοούν ότι τους περιμένει ακόμη πιο αντιδραστική πολιτική σε βάρος τους και υπέρ των μονοπωλίων. Γι' αυτό δεν έχουν τίποτα άλλο να αντιτάξουν παρά το δικό τους λαϊκό μέτωπο πάλης.

Λ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ