Η τυχάρπαστη συμφωνία του 51% - 49% και η είσοδος της αγγλικής πολυεθνικής, συνοδεύτηκαν από τη συρρίκνωση των δραστηριοτήτων του ναυπηγείου, την απογύμνωσή του από ειδικευμένο προσωπικό, την άλωσή του από εργολάβους και από μια ευρεία επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων - "μετόχων". Δημιουργήθηκε έτσι ένα άκρως επικίνδυνο περιβάλλον όχι μόνο για τα δικαιώματά τους, αλλά και για την ίδια τη ζωή των εργαζομένων.

Τα ατυχήματα έχουν γίνει πλέον καθημερινό καθεστώς και αποτελούν το "βραχνά" που συνοδεύει τους 1990 εναπομείναντες εργαζόμενους σε κάθε τους βήμα στο χώρο του ναυπηγείου. Η συχνότητα και η σοβαρότητά τους ολοένα και αυξάνει. Ετσι, μόνο το πρώτο εξάμηνο του '99 δυο εργάτες του ναυπηγείου έχασαν τη ζωή τους, σε ισάριθμα δυστυχήματα.

Τα στοιχεία αποκαλυπτικά: Το 1996 ένας εργάτης χάνει τη ζωή του, ενώ σημειώνονται συνολικά 144 ατυχήματα, από τα οποία τα 62 είναι σοβαρά. Το '97 άλλος ένας εργάτης νεκρός, ενώ σημειώνονται συνολικά 166 ατυχήματα. Απ' αυτά τα 75 είναι σοβαρά. Το '98 σημειώνονται συνολικά 119 ατυχήματα, απ' τα οποία τα 73 είναι σοβαρά.

Στην πρώτη γραμμή του κινδύνου κατατάσσονται οι ηλεκτροσυγκολλητές και οι εφαρμοστές, όπου έχουμε και το μεγαλύτερο αριθμό ατυχημάτων σε σχέση με τις άλλες ειδικότητες. Το '96 τα περισσότερα - 25 στον αριθμό - ατυχήματα παρουσιάζονται στην ειδικότητα των ηλεκτροσυγκολλητών και ακολουθούν με 17 οι εφαρμοστές. Το '97 πάλι πρώτοι οι ηλεκτροσυγκολλητές με 25 ατυχήματα και οι εφαρμοστές με 19 και το σκηνικό επαναλαμβάνεται το '98 με 23 ατυχήματα ηλεκτροσυγκολλητών και 18 εφαρμοστών. Πρόκειται για δυο ειδικότητες που παίζουν τον πρώτο ρόλο στις κατασκευαστικές εργασίες (ηλεκτροσυγκολλητές), αλλά και στις επισκευαστικές (ηλεκτροσυγκολλητές, εφαρμοστές).

Η μη τήρηση των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας, η εντατικοποίηση, εξαιτίας της μείωσης του προσωπικού, αλλά και ο πεπαλαιωμένος μηχανολογικός εξοπλισμός, είναι οι κύριες αιτίες για την έξαρση των ατυχημάτων. Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στα ανυψωτικά μηχανήματα, που τα περισσότερα έχουν αποσβέσει δυο και τρεις φορές τα κεφάλαιά τους και είναι για πέταμα. Από την Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων έχουν επανειλημμένα εντοπιστεί τα προβλήματα και έχουν γίνει προτάσεις προς την εταιρία για αντικατάσταση μηχανημάτων, για γενική επισκευή άλλων, αλλά και για την πρόσληψη ομάδας εργαζομένων που θα εκπαιδευτεί ειδικά γι' αυτό το σκοπό. Η εταιρία συμφωνεί, αλλά παραπέμπει στο... επενδυτικό πρόγραμμα, που όλο και ξεκινά η υλοποίησή του, αλλά κανείς δεν το βλέπει.

Το "ξήλωμα" των εργασιακών δικαιωμάτων, είναι η πρώτη, αν όχι η μοναδική, φροντίδα της Brown end Root. Την πρώτη κιόλας μέρα που πάτησε το πόδι του στο ναυπηγείο, ο διευθύνων σύμβουλος David Groves δηλώνει ότι πρώτος στόχος είναι η εφαρμογή ευέλικτων μορφών εργασίας. Στο "έργο" αυτό, βρίσκει αμέριστη στήριξη στην "πρασινογάλαζη" πλειοψηφία της διοίκησης του σωματείου. Αλλωστε, η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων αποτελεί έναν από τους όρους της συμφωνίας 51% - 49%, που φέρει φαρδιά πλατιά τις υπογραφές της.

Το πρώτο βήμα γίνεται με την προσπάθεια κατάργησης του δικαιώματος της ειδικότητας και την επιβολή της διπλής ειδικότητας και πολλαπλής απασχόλησης. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι στο ελαφρύ και βαρύ εφαρμογείο υποχρεώνονται να κάνουν και τους καθαριστές, έναντι... αμοιβής 50 δραχμών την ώρα.

Ακολουθεί η τρομοκρατία, καθώς η πολυεθνική ενεργοποιεί και πάλι τον παλιό εσωτερικό κανονισμό που ίσχυε επί Νιάρχου και είχε καθιερωθεί το '58 με βασιλικό διάταγμα. Πάνω από τα κεφάλια όσων αντιδρούν στην πολλαπλή απασχόληση και στην κατάργηση των δικαιωμάτων τους, επικρέμονται οι ποινές του αντιδραστικού κανονισμού, δηλαδή πρόστιμο, αργία και απόλυση.

Δεν είναι αρκετά αυτά και η πολυεθνική επανέρχεται το Σεπτέμβρη του '98 δριμύτερη. Ανακοινώνει γραπτά ότι όσοι εργαζόμενοι θεωρεί η ίδια αποδεσμευόμενους από την εργασία τους, θα συγκεντρώνονται κάθε πρωί σε συγκεκριμένο χώρο του ναυπηγείου και από εκεί στελέχη της εταιρίας θα τους στέλνουν σε όποια εργασία θέλει η εταιρία, για όσο και όπως θέλει. Η πλειοψηφία του σωματείου σιωπά, ενώ η μόνη που αντιδρά και διοργανώνει αγωνιστικές κινητοποιήσεις είναι και πάλι η Εργοστασιακή Επιτροπή.Το αντεργατικό μέτρο αναβάλλεται και τροποποιείται.

Αυτή την περίοδο γίνονται συγκεντρώσεις "αποδεσμευόμενων" εργαζομένων σε τμήματα και αποστέλλονται σε άλλες εργασίες "οικειοθελώς".

Η πλειοψηφία της διοίκησης του σωματείου, τηρεί με ευλάβεια και τον άλλο όρο της τυχάρπαστης συμφωνίας για χαμηλές αυξήσεις. Σαν αποτέλεσμα είναι οι εργαζόμενοι του ναυπηγείου να "απολαμβάνουν" τα χαμηλότερα μεροκάματα στη βαριά βιομηχανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη είμαστε στα μισά του χρόνου και ακόμα δεν έχει υπογραφεί η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για το '99, με διάφορα προσχήματα που σιγοντάρει η πλειοψηφία της διοίκησης του σωματείου. Είναι πιστή και στο άλλον όρο της συμφωνίας 51% - 49%, την επιβολή "εργασιακής ειρήνης"...