ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.-

Ο επίσημος απολογισμός των νεκρών ξεπέρασε χτες το βράδυ τους 6.500, ενώ έσβηναν προοδευτικά οι ελπίδες ανάσυρσης επιζώντων από τους δεκάδες χιλιάδες, που βρίσκονται παγιδευμένοι στα συντρίμμια, που άφησε πίσω του ο καταστροφικός σεισμός 7,4 Ρίχτερ της Τρίτης.

Ο ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός της Τουρκίας Channel 6 ανέφερε ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τους 7.000, δεν έδωσε όμως αναφορά της πηγής του.

Το ημιεπίσημο πρακτορείο "Ανατολή" έδωσε νέους απολογισμούς χτες το απόγευμα από το Ιζμίτ, το Γκολτσούκ και τη Γιάλοβα, ανεβάζοντας τον αριθμό σε περίπου 7.000.

Στο μεταξύ ένας μετασεισμός, μεγέθους 4,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, αναφέρθηκε χτες στο Ακιαζί της Σακάιυας, στη Δυτική Τουρκία. Δεν υπήρξαν πληροφορίες για θύματα ή ζημιές. Ηταν ο ισχυρότερος από τους δέκα μετασεισμούς, που σημειώθηκαν από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης και έγινε αισθητός ως την Κωσταντινούπολη.

Οι ιστορίες διάσωσης που μεταδίδονταν από τα τουρκικά ΜΜΕ έδωσαν μερικές ελπίδες στα μέλη των σωστικών συνεργείων - αναφορές για "θαύματα" στα ερείπια. Ενα κοριτσάκι ηλικίας 15 ημερών ανασύρθηκε από τα ερείπια, αφού παρέμεινε κάτω απ' αυτά για περισσότερο από 48 ώρες. Ενα εννιάχρονο κοριτσάκι, που η μητέρα του δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ζούσε, το βρήκε καθώς μεταφερόταν σε ένα ασθενοφόρο, έπεσε επάνω του και το φιλούσε.

Σε μια άλλη περίπτωση η αστυνομία δέχτηκε κλήση από κινητό τηλέφωνο από κάποιον που ήταν παγιδευμένος κάτω από τα ερείπια με τη γυναίκα και τα δύο παιδιά του...

Ωστόσο, είναι δεκάδες χιλιάδες οι αγνοούμενοι, και οι ελπίδες να ανασυρθούν ζωντανοί λιγοστεύουν κάθε ώρα που περνάει. Ο δήμαρχος του Γκολτσούκ ανέφερε ότι τουλάχιστον 10.000 βρίσκονται ακόμη παγιδευμένοι στα συντρίμμια.

Οργισμένοι πολίτες στράφηκαν χτες και εναντίον των Ενόπλων Δυνάμεων, ενός θεσμού της χώρας που δεν έχει συνηθίσει να δέχεται επικρίσεις από πολίτες. Αρκετοί διαμαρτύρονταν στο Γκολτσούκ ότι, ενώ ουδείς έχει έρθει να τους βοηθήσει να σώσουν τους συγγενείς και τους αγαπημένους τους μέσα στην πόλη, τους στρατιώτες της ναυτικής βάσης βοηθά μια ομάδα 100 ατόμων από το Ισραήλ.

"Γιατί το κράτος δεν έσπευσε να στείλει στρατιωτικές μονάδες απ' όλη τη χώρα στις περιοχές που επλήγησαν για να βοηθήσουν στις σωστικές προσπάθειες, παραμένει μυστήριο", δήλωσε ο Ιλνούρ Τσεβίκ, διευθυντής της αγγλόφωνης εφημερίδας "Turkish Daily News".

Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ και ο πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ επισκέφθηκαν και οι δύο τις πληγείσες περιοχές, αλλά ο κόσμος θέλει βαριά μηχανήματα, εμπειρογνώμονες και λίγη καθοδήγηση από το κράτος.

"Λέγονται πολλά, δε γίνεται τίποτε", είπε ένας άνδρας στο τηλεοπτικό δίκτυο NTV. Πρόσθεσε πως η γυναίκα του, η μητέρα του και δύο ανίψια του είναι ακόμη παγιδευμένοι στα ερείπια ενός διαμερίσματος και μετά έδωσε τη διεύθυνση του, ελπίζοντας ότι κάποιος αρμόδιος θα έρθει να βοηθήσει...

Στο μεταξύ συνέχιζαν να επισείονται φόβοι επιδημιών, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων ζουν στο ύπαιθρο - από το φόβο των μετασεισμών - και πτώματα παραμένουν εκτεθειμένα, σταδιακά αποσυντιθέμενα.

Ο καθηγητής Αλφρεντ Νασάουερ του Ινστιτούτου Ρόμπερτ - Κοχ στο Βερολίνο επισήμανε ότι η καταστροφή των συστημάτων παροχής νερού και αποχέτευσης, προειδοποίησε, είναι πιθανό να συντείνουν στην εμφάνιση "ασθενειών του αναπνευστικού συστήματος και διαρροιών". Η έλλειψη πόσιμου νερού και βασικών υγειονομικών εγκαταστάσεων όπως τουαλετών και οι υψηλές θερμοκρασίες, που συμβάλλουν ώστε να μετατραπούν τα στάσιμα νερά σε καλλιέργειες ιών, δημιουργούν μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση, είπε ο Νασάουερ. Επιπλέον, η εναλλαγή ζεστών ημερών και δροσερών νυκτών εξασθενίζει περαιτέρω τα θύματα, πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι "ένας τέτοιος σεισμός σε μια πιο εύκρατη χώρα δε θα είχε τόσο δραματικές συνέπειες".

Ο Μισέλ Θεριέν του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) επισήμανε επίσης χθες ότι "θεωρητικά" υπάρχουν κίνδυνοι επιδημιών, αλλά έσπευσε να υποβαθμίσει τη σημασία τους. Μιλώντας στο BBC, ο γιατρός είπε πάντως ότι "οι κίνδυνοι για την υγεία του πληθυσμού είναι πιο μακροπρόθεσμος... ειδικά για τις γυναίκες και τους ανέργους... που θα συνεχίσουν να απειλούνται ακόμα κι όταν ο Τύπος θα έχει ξεχάσει το σεισμό".

Ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε χτες ότι "σκηνουπόλεις θα εγκατασταθούν στις δεινότερα πληγείσες περιοχές (και) από σήμερα (χθες) θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις ιατρικές και τις άλλες εγκαταστάσεις τροφοδοσίας και καθαριότητας". Πρόσθεσε ότι "τα τρόφιμα και οι σκηνές για τους άστεγους είναι ανεπαρκή. Δυσκολευόμαστε να ανταποκριθούμε στις επείγουσες υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού". Υπογράμμισε, επίσης, προβλήματα στη μεταφορά της βοήθειας λόγω των ζημιών που έχει υποστεί το οδικό δίκτυο από το σεισμό. "Εξακολουθούμε να μην μπορούμε να φτάσουμε σε απομονωμένα χωριά".

Ο Μπουλέντ Ετσεβίτ πρόσθεσε ότι το κράτος θα αναλάβει "το συντομότερο δυνατόν, για λόγους υγείας" την ταφή των πτωμάτων που δε θα ζητηθούν από συγγενείς ή φίλους των αγνοουμένων.

Πικρόχολα σχόλια κυριαρχούσαν χτες στον τουρκικό Τύπο για το "φιάσκο" της οργάνωσης των επιχειρήσεων διάσωσης μετά το σεισμό. Ενώ επαναλήφθηκαν οι κατηγορίες για τη βραδύτητα και την έλλειψη μέτρων, που ώφειλαν να έχουν λάβει οι αρχές μετά τους προηγούμενους σεισμούς.

"Οι προσπάθειες των κέντρων για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι ένα τέλειο φιάσκο", έγραψε στο πρωτοσέλιδό της η "Μιλιέτ".

Η ίδια εφημερίδα προσθέτει πως ένας εργολάβος στην περιοχή της Γιάλοβα, η οποία επλήγη δεινότερα από το σεισμό, μόλις διέφυγε το λιντσάρισμα, ενώ το αυτοκίνητό του απανθρακώθηκε εντελώς, από τον εξοργισμένο πληθυσμό, καθώς το 90% των κτιρίων που κατασκεύασε κατέρρευσε...

Για την "Τζουμχουριέτ", "η υπόθεση του σεισμού εξελίχθηκε σύμφωνα με τις προβλέψεις. Πρώτα οι νεκροί και οι τραυματίες και κατόπιν οι κατηγορίες. Η ίδια ιστορία εδώ και 40 με 50 χρόνια. Και τα προληπτικά μέτρα που έπρεπε να έχουν ληφθεί; Το ζήτημα αναφύεται μόνον όταν τα γεγονότα είναι ακόμη νωπά, κατόπιν εξαφανίζεται".

Αλλος αρθρογράφος, επικρίνοντας τα κέντρα διαχείρισης κρίσεων, κάγχασε ρωτώντας "εάν η μόνη λειτουργία του κράτους είναι να μετρά τους νεκρούς".

Επίσης, στο ίδιο άρθρο καταγγέλλονται η έλλειψη ελέγχων και επιθεωρήσεων των οικοδομών, μεγάλο μέρος των οποίων έχουν κατασκευαστεί κατά παράβαση των κανονισμών ασφαλείας ή είναι αυθαίρετες.

Σύμφωνα με μία εφημερίδα "δεν έχουμε ανάγκη από σεισμό για να πέσουνε τα σπίτια μας. Ενα αεράκι αρκεί".

Η "Χουριέτ" έγραψε "πως ο σεισμός απέδειξε ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν έπραξαν τίποτε για να προφυλάξουν τις ζωές και την περιουσία των πολιτών ή τους φυσικούς και βιομηχανικούς πόρους της χώρας"."Οι ήρωες" είναι ο τίτλος της "Σαμπάχ", που πλέκει το εγκώμιο για τις "εξαίρετες προσπάθειές τους" στις τουρκικές ομάδες διάσωσης και στις ξένες, από τη Ρωσία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ, την Ελλάδα, τη Σουηδία, τη Γερμανία και το Ισραήλ.

Οι καταστροφές από το σεισμό αναμένεται να "πλήξουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης", όπως επανέλαβαν χθες δυτικά μέσα ενημέρωσης. Το πιο ανησυχητικό δεδομένο είναι ότι η περιοχή που επλήγη παρήγε το 35% του ΑΕΠ της χώρας. Σύμφωνα δε με την τουρκική οικονομική εφημερίδα "Finansal Forum", ο σεισμός ενδέχεται να κοστίσει 25 δισ. δολάρια. Η εκτίμηση της εφημερίδας αναφερόταν στις ζημιές στην παραγωγή από το χτύπημα. Ο Ερκούτ Γιουτσάογλου, επικεφαλής του TUSIAD - του συνδέσμου των τουρκικών βιομηχανιών - εκτίμησε από την πλευρά του ότι το κόστος για την ανακούφιση των πληγών από το σεισμό θα ξεπεράσει τα 40 δισ. δολάρια.

"Η οικονομία ήταν ήδη σε κακή κατάσταση", παραδέχτηκε ο Ετσεβίτ χθες. "Τώρα, θα είναι χειρότερα".

Πάντως, η Παγκόσμια Τράπεζα, που αποφάσισε να συμμετάσχει στις προσπάθειες ανοικοδόμησης, ανακοίνωσε τη χορήγηση δύο δανείων ύψους 220 εκατομμυρίων δολαρίων στη χώρα, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διαβεβαίωσε την Τουρκία για την υποστήριξή του τη στιγμή που μια πίστωση βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση.

"Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ και οι συνεργάτες του μπορούν να είναι βέβαιοι ότι είμαστε έτοιμοι να τους βοηθήσουμε με κάθε τρόπο", δήλωσε ο Μισέλ Καμντεσί, διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε επιστολή που έστειλε την Τετάρτη στην τουρκική κυβέρνηση.

"Η κυβέρνηση έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που συζητήθηκαν μαζί μας τον Ιούνιο και έδειξε ότι είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα. Η σκέψη μας και οι προσευχές μας είναι μαζί τους και με το λαό που έχασε τόσα πολλά", ανέφερε ο Καμντεσί.

Το κοινοβούλιο στην Τουρκία ανέβαλε τη συζήτηση για δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις που ζήτησε το ΔΝΤ για να αφιερωθεί στη βοήθεια προς τις πληγείσες από το σεισμό επτά επαρχίες.

Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ δήλωσε χθες ότι η φωτιά στο διυλιστήριο του Ιζμίτ τέθηκε υπό έλεγχο. "Η πυρκαγιά έχει περιοριστεί σε δύο μόνο δεξαμενές από επτά που ήταν αρχικά. Μπορούμε να πούμε πως πλέον έχει τεθεί υπό έλεγχο", δήλωσε.

Υπεύθυνοι της Tupras, στην οποία ανήκουν οι εγκαταστάσεις, είχαν δηλώσει νωρίτερα χθες πως η πυρκαγιά μπορεί να κατασταλεί και πως ακόμη βρίσκονται στο έλεος του πυρός πέντε δεξαμενές νάφθας και ακατέργαστου πετρελαίου.

Οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου εκκενώθηκαν από το φόβο των εκρήξεων σε περίπτωση επέκτασης της φωτιάς στις υπόλοιπες δεξαμενές (το εργοστάσιο διαθέτει 80, και αποθηκεύει 700.000 τόνους συνολικά).