Αγριοι επιχειρηματικοί ανταγωνισμοί για την κατάκτηση της αγοράς των εμβολίων με στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών των πολυεθνικών εκδηλώνονται, με φόντο τη γύμνια της πρόληψης αλλά και την ανυπαρξία ενός ενιαίου δημόσιου φορέα παραγωγής, εισαγωγής και διάθεσης των φαρμάκων, δωρεάν σε όσους τα έχουν ανάγκη. Ετσι, με διαφορά μιας βδομάδας, παρουσιάστηκαν δυο εμβόλια για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που - σύμφωνα με τις πρώτες μελέτες - παρέχουν πλήρη προστασία από ορισμένους τύπους ογκογόνων καρκίνων.

Ηδη απ' τις 11.1.2007 βρίσκεται στα ράφια των φαρμακείων - και με τιμή 555 ευρώ - το εμβόλιο Gardasil, ενώ χτες η πολυεθνική «GlaxoSmithKline» ανακοίνωσε ότι αναμένει έγκριση για το εμβόλιό της από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αξιολόγησης Φαρμάκων (ΕΜΕΑ) εντός του 2007. Η «GlaxoSmithKline» δεν ανακοίνωσε τιμή αλλά, όπως έλεγε στέλεχός της στον «Ρ», αυτή θα είναι συνάρτηση του τρόπου κοστολόγησης των φαρμάκων στην Ελλάδα: Δηλαδή, ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Κατά εκτιμήσεις το εμβόλιο της «GlaxoSmithKline» «θα είναι φτηνότερο - λόγω ανταγωνισμού - κατά 20% απ' το προηγούμενο άλλο εμβόλιο αφού θα κυκλοφορήσει δεύτερο».

Το εμβόλιο της «GlaxoSmithKline», όπως αναφέρθηκε χτες σε εκδήλωση, για τον καρκίνο του τραχήλου έδειξε ότι παρέχει 100% προστασία σε γυναίκες (ηλικίας 15-25 ετών) έναντι προκαρκινικών αλλοιώσεων που προκαλούνται από τους δύο συνηθέστερους ογκογόνους τύπους του HPV, 16 και 18. Επίσης, αναφέρθηκαν και στοιχεία προστασίας έναντι επικείμενων λοιμώξεων που σχετίζονται με τους τύπους HPV 45 και 31.

Προστατευτικά κατά των τεσσάρων τύπων του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV 6, 11, 16 και 18 δρα και το Gardasil, που θα χορηγείται σε τρεις δόσεις και θα μπορούν να το λαμβάνουν όλες οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ η έναρξη του εμβολιασμού θα πρέπει να γίνεται σε κορίτσια 9-13 ετών. Συνολικά οι παραπάνω ογκογόνοι τύποι - που συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων περίπου 120 τύπων του ιού - ευθύνονται για το 70-80% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Το Gardasil παράγουν οι εταιρείες «Sanofi» και «Merk» και η ανακοίνωση της κυκλοφορίας του έγινε πανηγυρικά στο Παρίσι στις 31/10/2005 στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας. Για την προώθηση του εμβολίου στην Ευρώπη οι εταιρείες αυτές συγκρότησαν την κοινοπραξία «Sanofi Pasteur MSD». Δηλαδή, οι εταιρείες παραγωγοί εκτός Ευρώπης θα πωλούν ξεχωριστά, αλλά στην Ευρώπη θα προωθούν από κοινού το εμβόλιο αυτό. Στην Ελλάδα αντιπρόσωπος της κοινοπραξίας για την εισαγωγή και κυκλοφορία του εμβολίου είναι η εταιρεία «Βιανέξ».

Από τότε οι γιατροί είχαν επισημάνει ότι το εμβόλιο θα είναι πανάκριβο και έλεγαν πως οι αναπτυσσόμενες χώρες ίσως να μην μπορέσουν να το προμηθευτούν ποτέ, λόγω υψηλής τιμής. Γι' αυτό και οι εταιρείες είχαν στοχεύσει εξ αρχής στην ευρωπαϊκή αγορά - όπως έδειξε και η σύμπραξη των παραγωγών εταιρειών. Ετσι και η φιλολογία στη χώρα μας κυρίως απ' τους εκπροσώπους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ περιστρέφεται στην ένταξη του ήδη κυκλοφορούντος εμβολίου στο «Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών» και στην κάλυψή του απ' τα ασφαλιστικά ταμεία. Στο «Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών» είναι ενταγμένα 11 εμβόλια που σημαίνει 0% συμμετοχή των ασφαλισμένων, ειδάλλως αν συνταγογραφηθούν ως φάρμακα ο ασφαλισμένος πληρώνει 25% συμμετοχή. Αλλά ακόμα και σε αυτά τα 11 εμβόλια υπάρχουν διαφοροποιήσεις από Ταμείο σε Ταμείο.

Προς την κατεύθυνση της ένταξης πιέζουν με διάφορους τρόπους, π.χ., με συνεντεύξεις Τύπου, και οι πολυεθνικές εταιρείες - όπως σημείωσε (18.1.2007) στη Βουλή και ο υφυπουργός Υγείας Γιώργος Κωνσταντόπουλος - καθώς απ' τα Ταμεία θα έχουν σίγουρες - έστω και καθυστερημένα - τις πληρωμές. Μια τέτοια εκδήλωση έγινε και χτες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας από κυβερνητική οργάνωση που έγινε στα πλαίσια της «1ης Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Πρόληψης του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας απ' τις 21 έως τις 28 Ιανουαρίου 2007», που στηρίζεται απ' την «GlaxoSmithKline» και άλλους χορηγούς.

Επιβεβαιώνεται έτσι, για μια ακόμη φορά, ότι όσο το φάρμακο αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα και η παρασκευή του αφήνεται στα χέρια των πολυεθνικών, τόσο θα επιβαρύνονται τα λαϊκά στρώματα, είτε άμεσα, είτε έμμεσα, δηλαδή μέσω των Ταμείων τους. Αναδεικνύεται μέσα και από αυτό το παράδειγμα η αναγκαιότητα ενός ενιαίου δημόσιου φορέα, που θα παράγει, θα εισάγει και θα διαθέτει τα φάρμακα σε όσους τα έχουν ανάγκη.

Ταυτόχρονα όμως και η χτεσινή εκδήλωση έδειξε ότι η πρόληψη έχει εκχωρηθεί σε μη κυβερνητικές οργανώσεις των οποίων η δραστηριότητα περιορίζεται σε καμπανιακές ενημερωτικές εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες που περιλαμβάνονται στο Κοινοτικό Πρόγραμμα «Υγεία-Πρόνοια», με το αζημίωτο, αφού χρηματοδοτείται κατά 75% απ' το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο και 25% απ' το υπουργείο Υγείας - Πρόνοιας. Ετσι στην ουσία δεν υπάρχει πρόληψη καθώς λείπουν εκείνες οι δημόσιες πρωτοβάθμιες δομές που θα κάνουν μαζικούς και σχεδιασμένους ελέγχους και θα εντοπίζουν τις κατηγορίες εκείνες του πληθυσμού που θα πρέπει να υποβληθούν στις δωρεάν προληπτικές διαδικασίες -περιλαμβανομένων και των εμβολίων.

Κι όλα αυτά την ώρα που στην Ελλάδα, όπως έδειξε έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, η οποία πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2006, τo 78% των γυναικών δεν κάνει συστηματικά Τεστ Παπανικολάου, ενώ το 59% των Ελληνίδων δε γνωρίζει τον λόγο για τον οποίο γίνεται το παραπάνω τεστ. Επίσης, οι νέες γυναίκες δε γνωρίζουν σε ποσοστό 52% την κύρια αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.