Πριν λίγο καιρό είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον Βίκτορ Τιούλκιν, Α΄ Γραμματέα της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ) . Εκτός από τη σημερινή κατάσταση στη Ρωσία και το ρόλο των άλλων κομμάτων, μίλησε και για το εργατικό κίνημα στη χώρα και την ανάγκη ανάπτυξής του.

- Ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα στη Ρωσία;

- Η σημερινή κατάσταση στη Ρωσία χαρακτηρίζεται από την ενίσχυση των θέσεων των δεξιών αντιδραστικών δυνάμεων. Αυτό φάνηκε, δυστυχώς, τόσο στις βουλευτικές εκλογές, όσο και στις προεδρικές. Η άποψη του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας είναι ότι, δυστυχώς, σημαντική συμβολή σ' αυτό έπαιξαν οι δυνάμεις που αυτοονομάζονται αριστερές αντιπολιτευόμενες, και πριν απ' όλα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Πρακτικά αυτοί συνεχίζουν τη γραμμή του Γκορμπατσόφ στις σημερινές συνθήκες και μετατράπηκαν σε ιδιόμορφο σταθεροποιητικό στοιχείο του αστικού συστήματος. Τουλάχιστον μερικές φορές, σε κρίσιμες στιγμές, βοήθησαν την αστική τάξη να ελέγξει την κατάσταση.

Από τη θεωρία είναι γνωστό ότι οι κομμουνιστές διαφέρουν από τους οπορτουνιστές στο ότι σε περιόδους κρίσης προχωρούν στην όξυνση της κατάστασης, ενώ αντίθετα οι οπορτουνιστές την εξομαλύνουν. Ετσι λοιπόν συνέβη το 1993. Τότε, μετά το βομβαρδισμό του Κοινοβουλίου, ο Γιέλτσιν προχώρησε στη διεξαγωγή εκλογών ώστε να δείξει ότι στη χώρα μας υπάρχει δημοκρατία και ότι ισχύουν οι νόμοι, αυτοί (σ.σ. οι οπορτουνιστές) συμμετείχαν σ' αυτές τις εκλογές και βοήθησαν τον Γιέλτσιν να ξεπλύνει το αίμα μετά το βομβαρδισμό του Ανωτάτου Σοβιέτ της Ρωσίας. Βοήθησαν να επιβληθεί το αντιλαϊκό Σύνταγμα, που όλοι σήμερα το κατακρίνουν. Μετά την υποτίμηση του ρουβλιού από την κυβέρνηση του Κιριένκο το 1998, η κατάσταση οξύνθηκε, η κοινοβουλευτική αντιπολίτευση του ΚΚΡΟ πριν απ' όλα υποστήριξε τον Πριμακόφ και τον βοήθησε να εξομαλύνει την κατάσταση.

- Ποια είναι η κατάσταση του εργατικού κινήματος στη Ρωσία;

- Σήμερα, δυστυχώς, στη Ρωσία, από την άποψη της ανάπτυξης του εργατικού κινήματος, η κατάσταση είναι χειρότερη απ' ό,τι ήταν πριν μερικά χρόνια. Στην Κρατική Δούμα (Ανω Βουλή) οι δεξιοί ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους και έτσι πρακτικά μπορούν να περάσουν οποιονδήποτε νόμο θέλουν, ενώ οι αριστεροί, οι αγροτιστές και άλλοι δεν μπορούν να τους εμποδίσουν και αυτό θα φέρει επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, στα αριστερά κόμματα. Η κατάθεση στη Βουλή νέου κώδικα νόμων για την εργασία, ο οποίος περιορίζει ουσιαστικά τα δικαιώματα των συνδικάτων, τα δικαιώματα γενικά των εργατών, κατοχυρώνει το διαχωρισμό των ανθρώπων, από τη μια, σε ιδιοκτήτες-αφεντικά και, από την άλλη, σε μισθωτή δύναμη των εργατών.

Παράλληλα αναμένουμε ακόμα μια σειρά νομοσχεδίων που θα προωθηθούν, ενώ την ίδια στιγμή ο Πούτιν, στο βιβλίο του, αναφέρει ότι θα επιδιωχτεί να καθιερωθεί το κλασικό σύστημα του δικομματισμού, τρικομματισμού. Με αυτό τον τρόπο προσπαθούν να βάλουν στην άκρη όλα τα λεγόμενα μικρά κόμματα. Αυτό αφορά εμάς, το κόμμα μας, πριν απ' όλα γιατί εμείς είμαστε η πρώτη εξωκοινοβουλευτική δύναμη. Δύο φορές πήραμε μέρος στις βουλευτικές εκλογές και δυο φορές καταλάβαμε την πρώτη θέση των κομμάτων που δεν μπήκαν στο Κοινοβούλιο.

- Ποια διέξοδο βλέπετε γι' αυτή την κατάσταση;

- Σε ό,τι αφορά στην κατάσταση στη Ρωσία το καθήκον μας θα πρέπει να είναι, πρώτ' απ' όλα, η ενότητα με την τάξη μας, δηλαδή την εργατική τάξη, για την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Παρότι η εικόνα είναι αρκετά θλιβερή, είχαμε αξιοσημείωτα παραδείγματα αγώνων αυτά τα χρόνια.

Ενα παράδειγμα είναι το γνωστό σε πολλούς συγκρότημα χαρτοβιομηχανίας «Βίμποργκ» στην περιοχή του Λένινγκραντ. Πρόκειται για ένα σύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής χάρτου, απασχολεί περίπου 2.500 εργαζόμενους, το οποίο, όπως και άλλες επιχειρήσεις, στην αρχή ιδιωτικοποιήθηκε, στη συνέχεια άλλαξαν μερικές φορές τους ιδιοκτήτες και, στην ουσία, προωθήθηκε η καταστροφή του συγκροτήματος διότι δεν το χρειάζονταν ως ανταγωνιστή στην παγκόσμια αγορά, ούτε στους Σουηδούς ούτε στους Φινλανδούς κλπ. Οι εργάτες βλέποντας αυτή την κατάσταση έδιωξαν από την επιχείρηση τους ξένους και Ρώσους ιδιοκτήτες, πήραν στα χέρια τους το εργοστάσιο και ξεκίνησαν την παραγωγή που είχε μείνει πίσω για πάνω από ένα χρόνο. Μπόρεσαν να βρουν συνεταίρους και για την προμήθεια και για την πώληση προϊόντων. Εγκαθίδρυσαν τη μορφή λαϊκής επιχείρησης. Ωστόσο, όπως ήταν φυσικό, έγινε προσπάθεια η επιχείρηση να καταληφθεί από τις αστυνομικές δυνάμεις, πυροβόλησαν τους εργάτες, τραυμάτισαν ορισμένους. Ωστόσο, κατόρθωσαν να αντέξουν. Εμείς ως ΚΕΚΡ βοηθήσαμε ενεργά σ' αυτόν τον αγώνα και το κύριο κατόρθωμά μας ήταν ότι κατορθώσαμε να δημιουργήσουμε μια ένωση επιχειρήσεων γύρω απ' αυτό το εργοστάσιο: το εργοστάσιο μετάλλου του Λένινγκραντ, συγκρότημα έγχρωμων εκτυπώσεων, σοβιέτ εργατών, και ομάδες περιφρούρησης.

Παρόλο που αυτή η ηρωική αντίσταση έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο, οι καπιταλιστές επειδή δεν μπόρεσαν να καταλάβουν το εργοστάσιο ευθέως, έδρασαν με παρακαμπτήριους δρόμους: Επέβαλαν οικονομικό αποκλεισμό, κατέσχεσαν τους τραπεζικούς λογαριασμούς, σταμάτησαν τις προμήθειες πρώτων υλών και σταμάτησαν την αγορά των προϊόντων. Παράλληλα σταμάτησαν την καταβολή των μισθών στους εργάτες. Αυτή η κατάσταση κράτησε μισό χρόνο και όταν οι οικογένειες των εργατών είχαν πλέον οδηγηθεί στην εξαθλίωση, άρχισαν (σ.σ. οι καπιταλιστές) να προσφέρουν χρήματα σε όλους τους εργάτες που θα συμφωνήσουν να δεχτούν τους νέους ιδιοκτήτες, να τους δώσουν αμέσως τους μισθούς, αυξήσεις κλπ. Ετσι η πλειοψηφία πέρασε με το μέρος των νέων ιδιοκτητών, όχι επειδή πουλήθηκαν ή φοβήθηκαν αλλά γιατί δεν είχαν άλλες δυνάμεις αντίστασης. Κι όμως, αυτό το παράδειγμα έδειξε πως μόνο ένας τέτοιος αγώνας μπορεί να αλλάξει κάπως την κατάσταση.

Τέτοια παραδείγματα στη Ρωσία του 1999 ήταν μερικές δεκάδες. Το παράδειγμα αυτό όμως δείχνει ότι δυστυχώς η αντιπολίτευση, τα κομμουνιστικά κόμματα δεν είναι έτοιμα, δεν ασχολούνται με την οργάνωση αυτού του κινήματος. Θα πρέπει να πω πως εκτός από το ΚΕΚΡ, μάλλον κανένας δε συμμετείχε σε αυτή τη διαδικασία, σε αυτόν τον αγώνα. Η προοπτική και ο στόχος μας είναι ο προσανατολισμός στην οργάνωση του εργατικού κινήματος. Θα είναι ένας αγώνας σοβαρός και μακροχρόνιος. Εξάλλου, ήρθε η ώρα να διαχωριστούμε από τα οπορτουνιστικά κόμματα που επίσης αποκαλούνται κομμουνιστικά. Γιατί πρώτα απ' όλα προκαλούν μεγάλη ζημιά στο κίνημα διότι, πριν απ' όλα, υπονομεύουν την πίστη των ανθρώπων στους πραγματικούς κομμουνιστές. Κάνουν από τους αγωνιστές ζήτουλες. Αυτή είναι η μεγάλη αρνητική συνεισφορά στο κίνημα και, αντίθετα, για το καπιταλιστικό σύστημα είναι ο καλύτερος βοηθός.

- Σε ό,τι αφορά στην 3η Διεθνή Συνάντηση της Αθήνας, τι έχετε να πείτε;

- Σε ό,τι αφορά στη συνάντηση σημειώνουμε τη θετική πλευρά που συναντιόμαστε για τρίτη φορά στην Αθήνα και δημιουργείται ένα οργανωτικό περίβλημα. Ετσι ήρθε η ώρα να κάνουμε τα επόμενα βήματα μπροστά. Μερικοί φοβούνται και λένε ότι είναι πολύ μεγάλες οι διαφορές στις θέσεις των κομμάτων και γι' αυτό δεν πρέπει να επιδιώκουμε κάποια νέα Διεθνή ή κάτι παρόμοιο. Εμείς πιστεύουμε ότι οι διαφορές μπορούν να ξεπεραστούν με τη μέθοδο του διαχωρισμού. Κάτι περισσότερο, πάντα στη θεωρία ήταν σύνθετο το πρόβλημα των αμοιβαίων σχέσεων των σοσιαλδημοκρατών και των κομμουνιστών. Σήμερα το ζήτημα των σχέσεων αυτών επίσης παραμένει και είναι ακόμα πιο περίπλοκο. Και το ζήτημα για μας είναι οι σχέσεις των κομμουνιστών και των μεταμορφωμένων κομμουνιστών, οι οποίοι διατηρούν την ονομασία αλλά στην ουσία δεν είναι κομμουνιστές. Αυτό είναι ένα από τα αρνητικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Γι' αυτό εμείς προτείναμε να κάνουμε ένα οργανωτικό βήμα μπροστά. Το πρώτο ήδη το κάναμε: βγήκε το περιοδικό, δημιουργήθηκε το σύστημα Solidnet, γίνονται τακτικές συναντήσεις, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε ακόμα παραπέρα. Νομίζουμε ότι πρέπει να δημιουργηθεί κάποια οργανωτική επιτροπή και μια από τις κύριες κατευθύνσεις αυτής της επιτροπής να είναι ο συντονισμός των προσπαθειών ανάπτυξης του εργατικού κινήματος. Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι οι δυνάμεις του καπιταλισμού συντονίζουν πολύ εντατικά τις προσπάθειές τους, δημιουργούν διεθνείς οργανώσεις. Δραστηριοποιούνται διεθνώς οι τροτσκιστές, ασχολούνται με το εργατικό κίνημα, γι' αυτό και εμείς πρέπει να συντονίσουμε τις προσπάθειές μας προς την κατεύθυνση του συντονισμού της δράσης μας. Αν δεν το κάνουμε αυτό τότε νομίζω ότι το κάθε κόμμα θα παίζει στη χώρα του το ρόλο της αντιπολίτευσης με περισσότερη ή λιγότερη επιτυχία αλλά στρατηγικές προοπτικές για τη νίκη δε θα υπάρχουν. Οχι τυχαία ο Μαρξ και ο Ενγκελς έγραψαν το Μανιφέστο, δεν το έγραψαν μόνο για τους Γερμανούς αλλά για όλα τα κομμουνιστικά κόμματα και αφού αποκαλύπτουν σε αυτό το μικρό μεγαλοφυές βιβλίο τις αιτίες και τα καθήκοντα κλείνουν με το σύνθημα: Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε! Και αν εμείς δεν ενωθούμε δε θα πετύχουμε τίποτα.

Εμείς θεωρούμε ότι οι διαφορές μπορούν να ξεπεραστούν όχι μόνο αν συμφωνούμε πάνω σε ζητήματα στα οποία δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε.