Επί αιώνες, οι ερευνητές του ουρανού ονειρεύονται να βρουν στο σύμπαν κόσμους που να μοιάζουν με τη Γη. Ο Τζιορντάνο Μπρούνο κάηκε στην πυρά της Ιεράς Εξέτασης το 1600 ακριβώς επειδή επέμενε στην άποψη ότι το σύμπαν είναι άπειρο και η Γη δεν έχει κάτι το μοναδικό. Ο Γαλιλαίος ήταν πεισμένος ότι εξωγήινοι ζούσαν στον Δία και προς τα τέλη του 18ου αιώνα ο αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ, που ανακάλυψε τον πλανήτη Ουρανό, εγγράφως δήλωνε τη βεβαιότητά του ότι η Σελήνη κατοικείται. Στο τέλος του 19ου αιώνα, της μόδας στους αστρονομικούς κύκλους ήταν τα τεχνητά κανάλια στον Αρη και ακόμα και στις αρχές του 20ού αιώνα σοβαροί επιστήμονες φαντάζονταν βάλτους και τροπικά δάση στην Αφροδίτη.

Καμιά απ' αυτές τις υποθέσεις δεν ευσταθεί, αλλά η ελπίδα για ανακάλυψη ζωής σε άλλους κόσμους παραμένει. Ισως αυτός είναι ένας από τους λόγους που ο Τιτάνας, ο μεγαλύτερος από τους δορυφόρους του Κρόνου, προκαλεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον στους αστρονόμους που ασχολούνται με τα πλανητικά συστήματα (σύμφωνα με νεότερα ευρήματα είναι δεύτερος σε μέγεθος μετά το Γανυμήδη, με την παχιά του ατμόσφαιρα να ευθύνεται για την έως τώρα λάθος εκτίμηση της διαμέτρου του).

Τα τελευταία δύο χρόνια, το διαστημικό σκάφος Κασσίνι και η διαστημοσυσκευή Χόιγκενς που απελευθέρωσε για να διασχίσει την ατμόσφαιρα και να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια του Τιτάνα, έχουν αποκαλύψει χαρακτηριστικά που μοιάζουν έντονα με τη μορφολογία της Γης. Ο Τιτάνας είναι μεγαλύτερος από τον Ερμή, έχει βουνά, ηφαίστεια, θίνες, κοίτες ποταμών και καταιγίδες. Επιπρόσθετα, όπως ανακοινώθηκε τον περασμένο Γενάρη από τους επιστήμονες που μελετούν τις πληροφορίες που έστειλε το Χόιγκενς και συνεχίζει να στέλνει το Κασσίνι, ο Τιτάνας έχει τουλάχιστον 75 λίμνες, μερικές με διάμετρο 65 χιλιομέτρων.

Υπάρχει όμως μια μεγάλη διαφορά με τη Γη. Καθώς βρίσκεται σε απόσταση 1,6 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον ήλιο, ο Τιτάνας έχει επιφανειακή θερμοκρασία περίπου -143 βαθμών Κελσίου. Το αποτέλεσμα είναι ότι όλα αυτά τα οικεία σε μας μορφολογικά χαρακτηριστικά δημιουργούνται από εντελώς διαφορετικά υλικά σε σύγκριση με τα γήινα. Τα βουνά αποτελούνται κυρίως από σκληρό σαν πέτρα πάγο νερού. Οι θίνες είναι πιθανότατα συσσωρεύσεις κόκκων πάγου καλυμμένων με υδρογονάνθρακες. Τα ηφαίστεια χύνουν μεθάνιο και αμμωνία αντί για λάβα και το μεθάνιο γεμίζει τις λίμνες, εξατμίζεται για να σχηματίσει νέφη και να πέσει μετά ως βροχή που σκάβει το έδαφος, φτιάχνοντας κοίτες ποταμών.

Ωστόσο, βαθύτερα παραμένουν κάποιες ομοιότητες. Η χημεία του Τιτάνα, γεμάτη οργανικά μόρια, μπορεί να μοιάζει με αυτήν της πρώιμης Γης, αλλά σε κατεψυγμένη κατάσταση. Η ζωή όπως τη γνωρίζουμε δε θα μπορούσε να υπάρξει στον Τιτάνα, αλλά αν εκεί βρίσκονται τα περισσότερα από τα συστατικά που χρειάζονται για την εμφάνιση της ζωής είναι πολύ πιθανό ότι θα υπάρχουν και σε κόσμους άλλων άστρων, που έχουν ηπιότερο κλίμα σε σχέση με του Τιτάνα. Κάθε νέα ανακάλυψη φαίνεται να εδραιώνει την άποψη ότι το αχανές σύμπαν έχει πολλούς κόσμους σαν το δικό μας, σαν τη Γη.

Το κεντρικό μυστήριο του Τιτάνα ήταν από παλιά η πλούσια σε μεθάνιο ατμόσφαιρά του. Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει σ' αυτόν θα έπρεπε να είχε διασπάσει προ πολλού τα μόρια του μεθανίου. Το γεγονός ότι πυκνή αχλή συνεχίζει να περιβάλλει τον Τιτάνα υποδηλώνει ότι το μεθάνιο αναπληρώνεται με εξάτμιση από κάποια δεξαμενή στην οποία υπάρχει σε υγρή κατάσταση. Μάλιστα, οι αισθητήρες του Χόιγκενς ήταν φτιαγμένοι, ώστε να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο προσεδάφισης πάνω σε υγρό. Αν και η διαστημοσυσκευή τελικά έπεσε σε στερεή επιφάνεια που απλώς ήταν μαλακή και υγρή, το Χόιγκενς κατά την κάθοδό του κατέγραψε κάτι που έμοιαζε με λεκάνη λίμνης, στην οποία κατέληγαν σχηματισμοί που έμοιαζαν με κοίτες ξεροπόταμων. Με αυτά τα δεδομένα, τώρα θεωρείται πιθανότερο ότι το μεθάνιο δεν παραμένει στην επιφάνεια, τουλάχιστον στην περιοχή του ισημερινού, αλλά αναβλύζει σ' αυτήν από κάποια υπόγεια πηγή.

Οι γεμάτες υγρό λίμνες που βρέθηκαν κοντά στο βόρειο πόλο του Τιτάνα, τον κάνουν το μόνο μέρος στο γνωστό σύμπαν που διαθέτει στην επιφάνειά του σώματα υγρού ανάλογα με αυτά της Γης. Ο Τιτάνας αποδεικνύεται πολύ σύνθετο ουράνιο σώμα και σύμφωνα με τον Τζ. Λουνίν, της ερευνητικής ομάδας του Κασσίνι, «το να προσπαθείς να κατανοήσεις όλη την επιφάνειά του πηγαίνοντας μόνο σε ένα μέρος είναι τόσο παραπλανητικό, όσο να κάνεις το ίδιο πράγμα στη Γη».

Αν και η μπαταρία του Χόιγκενς άδειασε - κατά το προβλεπόμενο - δυο ώρες μετά την κάθοδό του με αποτέλεσμα να παγώσει εκεί που προσεδαφίστηκε, το Κασσίνι που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο συνεχίζει να περνά κοντά από τον Τιτάνα και να τον χαρτογραφεί λωρίδα - λωρίδα. Μόλις πέρσι τον Ιούλη το Κασσίνι χαρτογράφησε την αρκτική περιοχή του Τιτάνα, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επιστήμονες, επειδή είναι ακόμη πιο κρύα από την περιοχή στον ισημερινό, κάνοντας πιθανότερη την υγροποίηση του μεθανίου και την πτώση του με τη μορφή βροχής.

Η αναγνώριση των 75 λιμνών στο βορρά έγινε με βάση την αντανάκλαση των ακτίνων του ραντάρ που δείχνουν απολύτως λεία επιφάνεια, την ακανόνιστη μορφή της περιμέτρου που είναι αντίστοιχη φυσικής λεκάνης και τη μεγάλη αντίθεση χρώματος ανάμεσα στην υγρή επιφάνεια (σκούρα) και τη γύρω στερεή επιφάνεια (ανοιχτόχρωμη). Αν η NASA επεκτείνει τη ζωή της αποστολής του Κασσίνι κατά δύο χρόνια, τότε το Κασσίνι θα μπορέσει να καταγράψει την επίδραση της άνοιξης του Τιτάνα στις λίμνες, που εφόσον είναι πράγματι λίμνες θα αρχίσουν να αλλάζουν μέγεθος και περίγραμμα, καθώς το μεθάνιο θα εξατμίζεται.

Ωστόσο, οι λίμνες δεν περιέχουν την αναγκαία ποσότητα μεθανίου για να εξηγηθεί η συνολική παρατηρούμενη κυκλοφορία αυτού του υδρογονάνθρακα στον Τιτάνα. Γι' αυτό οι επιστήμονες υποθέτουν ότι πρέπει να υπάρχουν κάτω από την επιφάνεια μεγάλα αποθέματα αναμειγμένα με νερό και αμμωνία που εμποδίζει το νερό να παγώσει. Το ραντάρ του Κασσίνι εντόπισε τουλάχιστον ένα πιθανό ηφαίστειο από το οποίο εκλύεται αυτός ο πολτώδης πάγος.