Η μοιρασιά του Δ΄ ΚΠΣ στις μεγάλες επιχειρήσεις δεν είναι «είδηση», αποτελεί πρακτική. Χαρακτηριστικός τρόπος συμμετοχής του ιδιωτικού κεφαλαίου στην επιλογή και στο σχεδιασμό των έργων, μέσω της Αυτοδιοίκησης, είναι τα λεγόμενα Πρότυπα Καινοτόμα Σχέδια Ανάπτυξης (ΠΚΣΑ). Πρόσφατα, μάλιστα, κατέθεσαν τις προτάσεις τους, για τέτοιου είδους σχέδια, η Υπερνομαρχία και οι Νομαρχίες Αθήνας και Πειραιά. Η Αυτοδιοίκηση «παίζει» για μια ακόμα φορά το ρόλο της, αποκαλύπτοντας πως είναι μηχανισμός του κράτους για την προώθηση αντιλαϊκών επιλογών. Χρησιμοποιείται για τη μοιρασιά των κονδυλίων της Δ΄ Προγραμματικής Περιόδου (όπως λέγεται το Δ΄ ΚΠΣ) στο κεφάλαιο.

Από τις 21 Ιούνη του 2006 η Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, στο πλαίσιο σχεδιασμού για το Δ΄ ΚΠΣ, κάλεσε διάφορα σχήματα, τα οποία ονομάζει εταιρικά, για να εκπονήσουν και να υποβάλουν ΠΚΣΑ. Σύμφωνα με το «Τεύχος Πρόσκλησης Εκδήλωσης ενδιαφέροντος εταιρικών σχημάτων για την υποβολή ΠΚΣΑ μέσω συνολικών επιχορηγήσεων», τα σχέδια «θα αποτελούν καινοτόμα ολοκληρωμένα προγράμματα σχεδιασμένα με τη συμμετοχή κοινωνικοοικονομικών εταίρων, επικεντρωμένα σε ένα ή περισσότερα προβλήματα της περιοχής παρέμβασης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξή της, μέσω νεωτεριστικών προσεγγίσεων, απαντώντας ταυτόχρονα σε οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προγράμματα» (κεφ. 1.2). Στο όνομα, δηλαδή, της βελτίωσης προβλημάτων διάφορων περιοχών, θα δώσουν τη δυνατότητα στο κεφάλαιο να έχει ακόμα μεγαλύτερα κέρδη.

Τι εννοούν με τις φράσεις αυτές εξηγείται, με σαφήνεια, στην αμέσως επόμενη παράγραφο, δείχνοντας ποιος τελικά θα επωφεληθεί απ' αυτά: Τα ΠΚΣΑ «που θα υποβληθούν, πρέπει να στοχεύουν στην καινοτομία και στην ενεργό συμμετοχή και συνεργασία των κοινωνικοοικονομικών εταίρων και στην εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, συμβάλλοντας με νέες ιδέες στο σχεδιασμό προγραμμάτων και στη δημιουργία νέων δομών για τη νέα προγραμματική περίοδο». Είναι φανερό λοιπόν πως η συμμετοχή του κεφαλαίου είναι υποχρεωτική σε μια σειρά έργων του Δ΄ ΚΠΣ. Ακόμη πιο κατανοητό γίνεται στη συνέχεια, στην αναφορά για τα εταιρικά σχήματα, όπου σημειώνουν: Στο ΠΚΣΑ «θα πρέπει να διακρίνονται σαφώς οι ρόλοι των εταίρων (ιδιωτικών ή δημοσίων), η αγαστή συνεργασία τους και η εξειδίκευσή τους στον τομέα που αναλαμβάνει ο καθένας» (κεφ. 2.1).

Το ζήτημα γίνεται πιο συγκεκριμένο όταν εξηγείται, ενδεικτικά, ποιοι είναι «δυνητικοί εταίροι» στα εταιρικά σχήματα: Δημόσιες αρχές, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού (Κοινότητες, Δήμοι, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις), Επιχειρήσεις (ιδιαίτερα οι ΜΜΕ), φορείς στήριξης της επιχειρηματικότητας, ιδιώτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Τεχνικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και εργαστήρια αυτών, Τεχνολογικά και Επιστημονικά Πάρκα, Επαγγελματικές Ενώσεις, Οικονομικά και Επιστημονικά Επιμελητήρια, Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα και σύνδεσμοί τους, Αναπτυξιακές Εταιρείες, Συνεταιρισμοί και Ενώσεις Συνεταιρισμών, Επιστημονικοί Φορείς, Περιβαλλοντικές και λοιπές Οργανώσεις, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Συλλογικά Οργανα Εργαζομένων, κοινωνικοί εταίροι κ.ά. (κεφ. 2.2).

Αναθέτουσα αρχή σε αυτή τη διαδικασία είναι η Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Από εκεί και πέρα - όπως σημειώνεται στο κεφ. 4 - θα επιλεγούν συγκεκριμένα ΠΚΣΑ ως πρότυπα και «θα επιβραβευτούν» με την ένταξή τους στα «νέα Μέτρα Ωρίμανσης και Προετοιμασίας», προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το κόστος προετοιμασίας και εφαρμογής τους. Το γεγονός αυτό θα τους δώσει προβάδισμα στο Δ΄ ΚΠΣ. Η ένταξη για τη χρηματοδότηση των «μελετών ωρίμανσης των έργων» θα γίνει απ' τη Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης του υπουργείου Οικονομικών με τη συμμετοχή των Περιφερειών στις οποίες βρίσκονται οι περιοχές παρέμβασής τους.

Το κεφάλαιο, όπως είπαμε στην αρχή, θα συμμετέχει στο σχεδιασμό των έργων αυτών και των παρεμβάσεων. Αυτό προκύπτει από πολλά σημεία στο κεφ. 1.3. Το κεφάλαιο θα συμμετέχει στην Επιτροπή Συντονισμού και Παρακολούθησης του κάθε σχεδίου, αφού θα είναι «μια επιτροπή αντιπροσωπευτική πολυσυμμετοχική εκπροσώπηση φορέων που συμμετέχουν υποχρεωτικά στο εταιρικό σχήμα, αλλά και εταίρων που δεν ανήκουν σε αυτό, με στόχο την αποτελεσματική, αυτόνομη και πολυσυμμετοχική διαχείριση όλων των θεμάτων που αφορούν στην εφαρμογή του ΠΚΣΑ». Το ποιοι θα είναι αυτοί οι άλλοι εταίροι που δεν ανήκουν στο σχήμα, δε διευκρινίζεται. Προφανώς, αφήνει ερωτήματα. Θα μπορεί για παράδειγμα η οποιαδήποτε εταιρεία να «καλεί» και άλλες επιχειρήσεις; Να σημειώσουμε επίσης πως στο ...πλευρό αυτής της επιτροπής θα είναι και η επονομαζόμενη «συμβουλευτική επιτροπή η οποία θα αποτελείται από επιλεγμένους περιφερειακούς ανταποκριτές, από έναν εκπρόσωπο του Εθνικού Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας, καθώς και από εμπειρογνώμονες, εκπροσώπους επιχειρήσεων, επαγγελματικών και συνδικαλιστικών ενώσεων σε εθνικό επίπεδο».

Επίσης, η συμμετοχή του κεφαλαίου στα έργα προκύπτει και από το γεγονός πως τελικός δικαιούχος μπορεί να είναι «Δημόσιος ή ιδιωτικός οργανισμός, φορέας ή επιχείρηση, που έχει τη συναφή αρμοδιότητα ανάλογα με τη φύση της κάθε πράξης και που είναι αρμόδιος για την έναρξη και την υλοποίηση των πράξεων (Εργα και ενέργειες), χρηματοδοτούμενων στο πλαίσιο του Συνολικού Επιχειρησιακού Σχεδίου». Επίσης, όπως επισημαίνεται, φορέας διαχείρισης της επιχορήγησης θα είναι «κάθε δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας ή υπηρεσία που ευθύνεται για τη διαχείριση της συνολικής επιχορήγησης και ο οποίος υποχρεούται να τηρεί τον επιτελικό σχεδιασμό της αναθέτουσας αρχής (στον οποίο συμμετέχει στα πλαίσια της εταιρικής σχέσης)». Από τα παραπάνω προκύπτει το ερώτημα: Θα μπορεί, θα έχει τη δυνατότητα να επωφελείται απ' τα έργα και μετά την κατασκευή τους;

Προείπαμε πως η συμμετοχή του κεφαλαίου στα ΠΚΣΑ στην ουσία επιβάλλεται. Χαρακτηριστικό το κεφ. 6.2, που αναφέρει στα κριτήρια αξιολόγησης την ιδιωτική συμμετοχή. Τα υπόλοιπα είναι η περιοχή παρέμβασης, το εταιρικό σχήμα, τα χαρακτηριστικά της πρότασης, ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας και ο καινοτόμος χαρακτήρας. Απ' τις περιοχές εφαρμογής των ΠΚΣΑ και τις ενδεικτικές δράσεις τους, όπως περιγράφονται, προκύπτει πως μπορούν να γίνουν, σχεδόν, κάθε είδους έργα και παρεμβάσεις. Αυτό αφήνει τη δυνατότητα στο κεφάλαιο να μπορεί να κάνει τον προγραμματισμό του όπως αυτό θέλει.

Αυτός ο προγραμματισμός είναι σε αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτά που χρειάζονται και έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι στην Αττική. Ακόμα και αυτά που μπορούν να χαρακτηριστούν «χρήσιμα» δε γίνονται για τη δική μας εξυπηρέτηση. Γίνονται γιατί είναι «χρήσιμα» στις διάφορες επιχειρήσεις και τα υπερκέρδη τους. «Φυσικά», τα έργα αυτά θα χαρακτηριστούν ως «εντυπωσιακά» και θα πολυδιαφημιστούν. Αυτή είναι κάθε φορά η «παγίδα» της πολιτικής του δικομματισμού: Προσπαθεί να δώσει ψευδή εικόνα στο λαό, να τον πείσει πως οι ανάγκες του εξυπηρετούνται στα σχέδια του κεφαλαίου. Θέλει να μας πείσει πως η «ανάπτυξη» είναι ίδια για όλους! Απ' όλα τα παραπάνω και από τα έργα που αναφέρουμε παρακάτω, είναι φανερό πως μιλάμε για μια ακόμα επιχείρηση κερδοφορίας στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων.