Την αλλαγή του νόμου για τις τιμητικές συντάξεις, χωρίς τη συνεργασία του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ), δρομολογεί η κυβέρνηση. Ενώ δεν έχει λυθεί, συνολικά, το Συνταξιοδοτικό - Ασφαλιστικό των εικαστικών και ουσιαστικά οι «τιμητικές» συντάξεις αποτελούν το μοναδικό πόρο ζωής για τους ηλικιωμένους καλλιτέχνες, το ΥΠΠΟ προχωρά σε νέο νομοσχέδιο, με εμφανή τον κίνδυνο συρρίκνωσης - πιθανώς κατάργησης - των συντάξεων.

«Το θέμα των "τιμητικών συντάξεων" χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, για την αναλυτική διατύπωση των μεταβατικών διατάξεων που απαιτούνται», αναφέρει το ΔΣ του ΕΕΤΕ. «Είναι εμφανής ο κίνδυνος συρρίκνωσης του αριθμού των τιμητικών συντάξεων. Ουσιαστικά, οι τιμητικές συντάξεις καταργούνται πριν ακόμα λυθεί το Συνταξιοδοτικό των εικαστικών καλλιτεχνών».

Ο «Γολγοθάς» των εικαστικών όσον αφορά στο θέμα αυτό κρατά αρκετά χρόνια. Το 2002 που ψηφίστηκε ο Νόμος 3075, με τον οποίο άλλαξε ο νόμος του 1996 για τις λεγόμενες «τιμητικές συντάξεις» των καλλιτεχνών, ελάχιστοι μπόρεσαν να συγκροτήσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αφού οι προϋποθέσεις που ο νόμος του ΠΑΣΟΚ έβαζε είναι έξω από την πραγματικότητα των εικαστικών καλλιτεχνών. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνει το ΕΕΤΕ, «ο νόμος του 2002, στην ουσία θέλει "επώνυμους, ασφαλισμένους και άπορους"».

Ετσι, παρότι κρίθηκαν άξιοι οι καλλιτέχνες για να λάβουν «τιμητική σύνταξη» από την αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Πολιτισμού, εφόσον έχουν προσφέρει «διακεκριμένες υπηρεσίες» στο κοινωνικό σύνολο, δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στην προϋπόθεση του νόμου. Ο νόμος θέλει οι καλλιτέχνες να είναι ήδη, ασφαλισμένοι (πριν τα 60 τους) σε φορέα κύριας Ασφάλισης με την ιδιότητα με την οποία ζητούν τη σύνταξη. Η αλλαγή αυτή ήταν καθαρά εισπρακτική, ώστε να αναγκάσει τους καλλιτέχνες να εγγραφούν στο ΤΕΒΕ.

Επί ΝΔ, το ΔΣ του ΕΕΤΕ ζήτησε αλλαγή του νόμου, για απάλειψη της προαπαιτούμενης ασφάλισης. Η κυβέρνηση όμως, παρά το αίτημα των εικαστικών και παρά τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που έχει συσσωρεύσει ο νόμος του 2002, ακόμα δεν έχει προχωρήσει στην αλλαγή του. Αποτέλεσμα είναι πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες, οι οποίοι ζουν χωρίς άλλους πόρους, και προτείνονται από την επιτροπή του ΥΠΠΟ για τιμητική σύνταξη, να μην την παίρνουν ποτέ, αφού δεν έχουν την προϋπόθεση να είναι ήδη ασφαλισμένοι ή δεν είναι τελείως άποροι.

Το 2004, ψηφίστηκε τροπολογία του νόμου 3075/2002, ο οποίος επέτρεπε στους καλλιτέχνες που ήταν πάνω από 60 χρόνων όταν βγήκε ο νόμος, να μπορούν να ασφαλιστούν για ένα χρόνο, πριν καταθέσουν την αίτηση συνταξιοδότησης στο υπουργείο Πολιτισμού. Ομως, αν και έχει περάσει σε νόμο, η τροπολογία αυτή αμφισβητείται στην ουσία της από υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, δημιουργώντας πρόσθετα προβλήματα σε πολλούς καλλιτέχνες που έχουν κριθεί άξιοι τιμής και οι οποίοι πλήρωσαν ένα χρόνο ασφάλισης σαν «χαράτσι»! Το ΔΣ του ΕΕΤΕ έκανε σειρά παρεμβάσεων και παραστάσεις για το θέμα αυτό, εμμένοντας παράλληλα στην ανάγκη να αλλάξει ο νόμος και με μεταβατικές διατάξεις να καλύψει τους εικαστικούς που έχουν κριθεί από το ΥΠΠΟ.

Τον τελευταίο χρόνο, οι επαφές του Επιμελητηρίου με το ΥΠΠΟ και το υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο παραπέμφθηκε, απέβησαν άκαρπες. «Προφανώς», σημειώνει το ΔΣ του ΕΕΤΕ, «η άρνηση να δοθεί στο Επιμελητήριο εγκαίρως το νέο σχέδιο νόμου... έχει να κάνει με την προσπάθεια της κυβέρνησης να αποφύγει αντιδράσεις από το φορέα μας για πιθανές ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου, οι οποίες - όπως ακούγεται - θα συρρικνώνουν τον αριθμό των τιμητικών συντάξεων σε ελάχιστες... τη στιγμή που ακόμα δεν έχει λυθεί το Συνταξιοδοτικό - Ασφαλιστικό των εικαστικών καλλιτεχνών».

• Το κείμενο γράφτηκε λίγες μέρες πριν από τη συνέντευξη Τύπου του υπουργού Πολιτισμού, με θέμα τα εικαστικά.